Η Khulood Khaled πριν από μερικές ημέρες εγκατέλειψε το σπίτι της στη συνοικία al-Karama στο βόρειο τμήμα της Λωρίδας της Γάζας. Την ώρα που βομβαρδιζόταν ο τόπος και τα πάντα γύρω της γκρεμίζονταν, παρότι έγκυος στον όγδοο μήνα και παρόλο που φοβόταν πως θα γεννούσε πρόωρα στη μέση του πουθενά, προσπάθησε να γλιτώσει τον εαυτό της και τον γιο της από τα πυρά.
Εκείνες τις ημέρες, μια άλλη γυναίκα, η Nardeen Fares, στον ένατο μήνα της εγκυμοσύνης στο πρώτο της παιδί, διένυσε μαζί με τον σύζυγό της απόσταση 40 λεπτών με το αυτοκίνητο για να πάει από τη συνοικία al-Rimal στην πόλη Khan Younis και να μοιραστεί με περισσότερα από 80 άτομα μια κατοικία 6 δωματίων.
H Mona Ashour πάλι, μητέρα δύο κοριτσιών και επτά μηνών έγκυος στο τρίτο της παιδί, δεν το κούνησε ρούπι από το παράπηγμα με την αυτοσχέδια σκεπή όπου ζει με την οικογένειά της. Έμεινε εκεί, αποφασίζοντας να μειώσει στο ελάχιστο το φαγητό και το νερό της, όχι από ηρωισμό ή ως πράξη αντίστασης, αλλά γιατί δεν είχε πού να πάει.
Κανείς δεν ξέρει τι έχουν απογίνει αυτές οι γυναίκες πια. Ελάχιστοι είναι εκείνοι που μπορεί να γνωρίζουν εάν ο σωστός χρόνος που χρησιμοποιούμε για να αφηγηθούμε την ιστορία τους είναι ο ενεστώτας. Ούτε για εκείνες, ούτε για τα παιδιά τους, ούτε για να μωρά που κουβαλούσαν στα σπλάχνα τους. Μπορεί να ζουν και να ψάχνουν για ένα κομμάτι ψωμί και για λίγο πόσιμο νερό, όπως όλοι όσοι βρίσκονται ανάμεσα στα πυρά, μπορεί να έχουν σκοτωθεί, να τραυματίστηκαν ή να υπομένουν καρτερικά ένα αύριο σκοτεινό και ανελέητο.
Πενήντα χιλιάδες έγκυες γυναίκες στη Λωρίδα της Γάζας επιβιώνουν, εάν επιβιώνουν, χωρίς στοιχειώδη υγειονομική περίθαλψη.
Σταγόνα στον Ωκεανό;
Με τους χιλιάδες άμαχους νεκρούς, με τα χιλιάδες δολοφονημένα παιδιά, με τις αποκεφαλισμένες ομήρους και τις ξεκληρισμένες οικογένειες, η τύχη της Khulood Khaled, της Nardeen Fares ή της Mona Ashour μοιάζει με σταγόνα στον ωκεανό. Τι διαφορά μπορεί να έχει η φρίκη, η αγωνία, η απελπισία ανάμεσα σε έναν οποιονδήποτε άνθρωπο και μια έγκυο. Καμία; Ή, μήπως, μεγάλη;
Πενήντα χιλιάδες έγκυες γυναίκες στη Λωρίδα της Γάζας επιβιώνουν, εάν επιβιώνουν, χωρίς στοιχειώδη υγειονομική περίθαλψη. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, μέρες πριν από τη χερσαία επίθεση των Ισραηλινών, έκρουε τον κώδωνα του κινδύνου για το σύστημα υγείας που ήδη βρισκόταν σε οριακό σημείο, επισημαίνοντας πως ο αντίκτυπος θα ήταν καταστροφικός για τους πιο ευάλωτους ασθενείς, συμπεριλαμβανομένων των τραυματιών, των ασθενών σε μονάδες εντατικής θεραπείας, των νεογνών και των εγκύων.
«Φανταστείτε να ζείτε σε τέτοιες συνθήκες και να βρίσκεστε στο τελευταίο τρίμηνο της εγκυμοσύνης σας, με πιθανές επιπλοκές, χωρίς ρούχα, χωρίς υγιεινή, χωρίς υποστήριξη, χωρίς να ξέρετε τι θα φέρει η επόμενη μέρα, η επόμενη ώρα, η επόμενη στιγμή, για τον εαυτό σας ή το αγέννητο παιδί σας», έλεγε στο CNN ο εκπρόσωπος των Παλαιστινίων του Ταμείου Πληθυσμού των Ηνωμένων Εθνών (UNFPA) Dominic Allen.
Σε αυτήν την κατάσταση βρίσκονται (σύμφωνα με εκτιμήσεις δημοσιευμάτων των ημερών), εκτός από τις 50.000 εγκυμονούσες της Γάζας, ακόμη 73.000 στη Δυτική Όχθη. Υπολογίζεται ότι οι γεννήσεις (στη Γάζα) είναι περίπου 160 την ημέρα, ενώ οι ζωές τουλάχιστον 120 νεογέννητων μωρών σε θερμοκοιτίδες στα νοσοκομεία εκεί κινδύνευαν να πεθάνουν καθώς τα καύσιμα για τις γεννήτριες των νοσοκομείων εξαντλούνταν.
Tο στρες αλλά και το πένθος που βιώνουν οι γυναίκες πρόσφυγες είναι πιθανό να σχετίζεται με τους πρόωρους τοκετούς ακόμη και έπειτα από χρόνια εγκατάστασης σε νέο τόπο.
Η λίστα με τις τραγικές επιπτώσεις (και) για τις εγκύους δεν τελειώνει ούτε εδώ. Όσα μωρά γεννηθούν τελικά, μπορεί να είναι λιποβαρή, αδύναμα, ασθενικά, ακόμη και με προβλήματα υγείας που θα τα συνοδεύουν σε ολόκληρη τη ζωή τους.
Σύμφωνα με παλιότερη σουηδική έρευνα με θέμα «Μετανάστευση και Πρόωρος Τοκετός σε Πρόσφυγες Πολέμου», που αφορούσε γυναίκες που είχαν εγκατασταθεί στη σκανδιναβική χώρα μεταναστεύοντας από τη Γιουγκοσλαβία (1992-2000), το Ιράκ (1992-2004), τη Σομαλία (1992-2004) και το Αφγανιστάν (1992-2004), έδειξε ότι το στρες αλλά και το πένθος που βιώνουν είναι πιθανό να σχετίζεται με τους πρόωρους τοκετούς ακόμη και έπειτα από χρόνια εγκατάστασης σε νέο τόπο.
Τον Μάρτιο του 2018, ο νόμος που επέτρεπε σε κάποιον κατηγορούμενο ως βιαστή να παντρευτεί το θύμα του –και να απαλλαγεί των κατηγοριών– καταργήθηκε. Ωστόσο, στη Λωρίδα της Γάζας όπου κυριαρχεί η Χαμάς ο νόμος αυτός εξακολουθεί να ισχύει.
Οι Παλαιστίνιες υπό τη Χαμάς
Η αβεβαιότητα και οι κίνδυνοι που πλήττουν τις Παλαιστίνιες εγκυμονούσες σε καιρό πολέμου είναι πάντως ένα από τα δεκάδες προβλήματα που έχουν να αντιμετωπίσουν (και) σε περίοδο ειρήνης.
Μέχρι το 2019, το κατώτατο όριο ηλικίας γάμου στη Δυτική Όχθη ήταν τα 15 χρόνια για τα κορίτσια και τα 16 για τα αγόρια, ενώ στη Λωρίδα της Γάζας ήταν τα 17 για τα κορίτσια και τα 18 για τα αγόρια. Ωστόσο, οι δικαστές είχαν την εξουσία να εγκρίνουν έναν πρόωρο γάμο.
Σύμφωνα με στατιστικά στοιχεία, τα παντρεμένα κορίτσια σε ποσοστό 37% είχαν παντρευτεί πριν από την ηλικία των 18, συμπεριλαμβανομένου ενός 5% κοριτσιών που είχαν παντρευτεί πριν από την ηλικία των 15, ενώ σε ποσοστό 63% οι νεαρές παντρεμένες γυναίκες είχαν πέσει θύμα βίας στα χέρια των συζύγων τους.
Τον Μάρτιο του 2018, ο νόμος που επέτρεπε σε κάποιον κατηγορούμενο ως βιαστή να παντρευτεί το θύμα του –και να απαλλαγεί των κατηγοριών– καταργήθηκε. Ωστόσο, στη Λωρίδα της Γάζας όπου κυριαρχεί η Χαμάς ο νόμος αυτός εξακολουθεί να ισχύει.
Η κακοποίηση –σωματική, σεξουαλική και λεκτική– που υφίσταται μεγάλη μερίδα γυναικών στη Γάζα είναι τεράστιο πρόβλημα. Εκεί, δεν υπάρχει νόμος που να απαγορεύει τη βία κατά των γυναικών εντός της οικογένειας, συμπεριλαμβανομένης της σεξουαλικής βίας, ενώ όταν οι γυναίκες καταφέρνουν να υποβάλουν επίσημη καταγγελία αντιμετωπίζονται με απαξίωση και τους ζητιέται να λύσουν τις διαφορές τους στο σπίτι τους και όχι στα δικαστήρια.
Ίσως τόσο ανησυχητικό όσο και η ίδια η βία που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες είναι ο κανόνας σιωπής που επικρατεί, με αποτέλεσμα λιγότερο από το 1% των κακοποιημένων παντρεμένων γυναικών να το αναφέρουν στις αρμόδιες αρχές.
Άλλωστε, σύμφωνα με τον ισλαμικό νόμο, ο οποίος επιβάλλεται σε μεγάλο βαθμό από τις αρχές της Χαμάς, η μαρτυρία μιας γυναίκας έχει ελάχιστη αξία σε σχέση με εκείνη του άντρα, ενώ η μειωμένη ποινή (ακόμη και λιγότερο από 3 χρόνια) για δολοφονίες γυναικών και κοριτσιών για λόγους τιμής –που κατηγορούνται, δηλαδή, για ανήθικη σεξουαλική συμπεριφορά– είναι συνηθισμένη πρακτική.
Ζώντας σε ένα τέτοιο πολιτισμικό πλαίσιο σε καιρό ειρήνης –όσο μπορεί να υπάρξει ειρήνη στη Μέση Ανατολή–, επιβιώνοντας σε μια περιοχή όπου Χαμάς και Ισραηλινοί εναλλάσσονται στην κατάχρηση εξουσίας απέναντι στους αδύναμους πολίτες, η ιστορία της Khulood Khaled, της Nardeen Fares και της Mona Ashour μάλλον δεν είναι σταγόνα στον ωκεανό, αλλά η σταγόνα που ξεχειλίζει το ποτήρι της απόλυτης απανθρωπιάς.
Διαβάστε επίσης στην αθηΝΕΑ και στο μηνιαίο newsletter No Man’s Land – στο οποίο μπορείτε να κάνετε την εγγραφή σας εδώ.
Τα Βράδια η Jess Wade Διορθώνει τις Διακρίσεις της Wikipedia
