Με την εμφάνιση και εξάπλωση της πανδημίας, ο πολιτισμός εμφανώς υφίσταται μεγάλο πλήγμα σε τοπικό και παγκόσμιο επίπεδο, με το θέατρο Globe, αντίγραφο του ανοιχτού σαιξπηρικού θεάτρου στο Λονδίνο, να αντιμετωπίζει τον κίνδυνο να κλείσει λόγω κορωνοϊού, ενώ παραστάσεις είναι απίθανο να ανέβουν σε West End και Broadway έως τις αρχές του 2021, όπως δήλωσε ο Sir Cameron Mackintosh, ο μεγάλος θεατρικός παραγωγός.
Μεσούσης λοιπόν αυτής της επίπονης περιόδου που διανύουμε, η Καλλιτεχνική Διευθύντρια του Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου Κατερίνα Ευαγγελάτου είχε προβεί στη λιτή διαδικτυακή παρουσίαση του προγράμματος του Φεστιβάλ Αθηνών-Επιδαύρου 2020, με την αισιόδοξη σκέψη της πραγματοποίησής του υπό συνθήκες. Η άρση των μέτρων που είχαν ληφθεί για την πανδημία βρήκαν σε αναστολή τα θέατρα και τους χώρους πολιτισμού, με το Φεστιβάλ και τους εργαζομένους στον καλλιτεχνικό χώρο να μπαίνουν σε καραντίνα. Οι συζητήσεις για το τι μέλλει γενέσθαι για τις θεατρικές και παραστατικές τέχνες είναι διαρκείς, με πρωταγωνιστές όσους απασχολούνται στα πολιτιστικά δρώμενα και κοινό αίτημα την ύπαρξη ενός μακρόπνοου πλάνου που να μεριμνά για τις εργασιακές συνθήκες του κλάδου τους.
Μετά λοιπόν τις οδηγίες του υπουργείου Υγείας, περί αποκλεισμού της χρήσης των κλειστών χώρων για τη διεξαγωγή των προβών και των παραστάσεων, η τράπουλα της Ευαγγελάτου για το Φεστιβάλ ανακατεύεται για να ξαναμοιραστεί σύμφωνα με τα νέα δεδομένα. Οι αποχωρήσεις αρκετές και ηχηρές (όπως εκείνη του Φοίβου Δεληβοριά από τη Λυσιστράτη που θα παρουσιάσει το Εθνικό Θέατρο στην Επίδαυρο) και οι ανοιχτοί χώροι που θα φιλοξενήσουν τις παραστάσεις και εκδηλώσεις των κρατικών φορέων πολύ συγκεκριμένοι: Ηρώδειο, Αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου και Μικρό Θέατρο Αρχαίας Επιδαύρου. Η Πειραιώς 260 θα παραμείνει κλειστή, μεταφέροντας με τους ίδιους οικονομικούς όρους για το επόμενο καλοκαίρι τις προγραμματισμένες παραστάσεις, για όσες από αυτές είναι εφικτό αυτό, κάτι που ισχύει και για τις ιδιωτικές παραγωγές σε Ηρώδειο και Επίδαυρο.
Ακόμα κι αν οι θεατρικές σκηνές και οι περισσότεροι χώροι πολιτισμού παραμένουν κλειστοί για λόγους ασφαλείας, θεατρικές παραστάσεις-performances συνεχίζουν να ανεβαίνουν σε διαδικτυακές πλατφόρμες και να είναι διαθέσιμες για θέαση με κάποιο αντίτιμο ή και άνευ αυτού. Έτσι, η Τέχνη είναι παρούσα ψηφιακά, προσαρμοζόμενη στα νέα δεδομένα και παρέχοντας μια εναλλακτική μορφή ψυχαγωγίας στο κοινό.
Με σύνθημα: “H Απόσταση μας ενώνει. We stay close, not closed”, το Ίδρυμα Ωνάση, συνεχίζει να ανεβάζει και να μοιράζεται μέσω του ψηφιακού καναλιού του στο YouTube, χωρίς αντίτιμο, sold-out παραστάσεις, podcasts, εκπαιδευτικά προγράμματα, virtual κινηματογραφικές πρεμιέρες, online μαθήματα και συζητήσεις με καλλιτέχνες, συγγραφείς, επιστήμονες και ανθρώπους που αλλάζουν τον τρόπο σκέψης μας.
Το “Dämmerung”, μια εξ’ αποστάσεως πνευματική μονομαχία, που είναι βασισμένη στον ομότιτλο έργο του πολυγραφότατου Θανάση Τριαρίδη, είναι η πρώτη ζωντανή, διαδικτυακή, θεατρική παράσταση στην Ελλάδα, μέσω της πλατφόρμας του Zoom, που σκηνοθετεί ο Νικόλας Ανδρουλάκης με την επιμέλεια της καλλιτεχνικής συμμορίας Ντουέντε, φέρνοντας σε επαφή τη σκηνική με την κοινωνική πραγματικότητα.
Η ερευνήτρια σκηνοθέτις Έλλη Παπακωνσταντίνου, συστήνοντάς μας την “τέχνη του εγκλεισμού”, χρησιμοποιεί επίσης την πλατφόρμα του Zoom για την νέα της παράσταση “ANTIGONE TEST Ι this is Me in my Room”, όπου για πρώτη φορά παρουσιάζεται στην Ελλάδα το έργο “Ίχνη της Αντιγόνης” της διακεκριμένης συγγραφέως ελληνικής καταγωγής, Christina Ouzounidis, που αντλεί από την αρχαιοελληνική μυθολογία της Αντιγόνης, για να μιλήσει για την έμφυλη βία και κατεπέκταση για την δημιουργία της έμφυλης ταυτότητας. Εδώ μπορείτε να αγοράσετε τα διαδικτυακά σας εισιτήρια.
Το ψηφιακό Festival Retro Future του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος ανοίγει τις διαδικτυακές του πύλες 21 με 28 Ιουνίου για να υποδεχθεί μεγάλα ονόματα από τον καλλιτεχνικό, πνευματικό και σκακιστικό χώρο. Από το πρόγραμμα ξεχωρίζουν:
- “Theater of War” με το The Oedipus Project, όπου διεθνώς αναγνωρισμένοι ηθοποιοί ερμηνεύουν αποσπάσματα από τον Οιδίποδα Τύραννο του Σοφοκλή, τροφοδοτώντας μια συζήτηση με το κοινό υπό την καθοδήγηση του Bryan Doerries, με ερμηνείες των Frances McDormand, Oscar Isaac, Jeffrey Wright, John Turturro, Frankie Faison, David Strathairn και του πολιτικού Jumaane Williams.
- “SNF Conference” με live συζητήσεις από σπουδαίους ομιλητές για σύγχρονες θεματικές, όπως η Τεχνητή Νοημοσύνη και η Ηθική.
- Διάλογοι ΙΣΝ – SNF Agora “Conversations: Τεχνολογία και Δημοκρατία σε Αλληλεπίδραση – Προοπτικές και Όρια”, μια διαδικτυακή συζήτηση για να εξεταστούν οι επιπτώσεις του Covid-19 στην κοινωνία, στη δημοκρατία και στο μέλλον μας, σε σχέση με τον ρόλο της τεχνολογίας.
- “Nostos University” – μια συζήτηση ανάμεσα στους κορυφαίους σκακιστές Garry Kasparov και Judit Polgár, τον μαθηματικό και πρώην παίκτη ποδοσφαίρου John Urschel, τον ιδρυτή του Chessbase Frederic Friedel και το κοινό. Τη συζήτηση θα συντονίσει ο σκακιστής Χρήστος Μπανίκας.
- Stand Up Comedy με τους Γιώργο Χατζηπαύλου, Λάμπρο Φισφή και άλλους Έλληνες stand-up κωμικούς.
- Circus Cosmos Show – ορισμένες από τις καλύτερες στιγμές ενός ιδιαίτερα εντυπωσιακού θεάματος τσίρκου.
- Συναυλίες με Στέρεο Νόβα και ΜΕΛΙSSΕΣ.
- Virtual SNF RUN με φιλανθρωπικό σκοπό.
Σε καλοκαιρινή περιοδεία στα μέσα Ιουλίου βγαίνει ο Γιάννης Κακλέας με την Μπεκετική “τραγικωμωδία σε δύο πράξεις”, “Περιμένοντας τον Γκοντό”. Το καστ απαρτίζεται από τους Θανάση Παπαγεωργίου, Σπύρο Παπαδόπουλο, Άρη Σερβετάλη και Ορφέα Αυγουστίδη. Περιοδεύει επίσης και το έργο “Προσοχή, ο Φίλος Δαγκώνει” της Carole Greep, με τους Μέμο Μπεγνή, Ναταλία Δραγούμη και Ευαγγελία Μουμούρη, σε σκηνοθεσία Βλαδίμηρου Κυριακίδη, που ετοιμάζει συνεργασία με τον Πέτρο Ζούλια για την επόμενη σεζόν στο Θέατρο Ζίνα την “Παγίδα” του Robert Thomas με ηχηρό καστ.
Για τον ερχόμενο χειμώνα, Θεού θέλοντος και καιρού επιτρέποντος, θα δούμε στο Παλλάς το αμφιλεγόμενο για την εποχή του “Τρίτο Στεφάνι” του Κώστα Ταχτσή με τον Κωνσταντίνο Μαρκουλάκη στα σκηνοθετικά ηνία και τις Μαρία Καβογιάννη και Μαρία Κίτσου σε πρωταγωνιστικούς ρόλους της Εκάβης και της Νίνας αντίστοιχα. Στο Γυάλινο Μουσικό Θέατρο, ο Σωτήρης Χατζάκης διασκευάζει και σκηνοθετεί θεατρικά το σενάριο του Τάσου Λειβαδίτη και του Κώστα Κοτζιά, πάνω στο οποίο βασίστηκε η ταινία “Συνοικία το Όνειρο”. Μεταξύ των πρωταγωνιστών ο Μάνος Βακούσης, ο Γιωργής Τσαμπουράκης, η Χαρά–Μάτα Γιαννάτου και η Κατερίνα Σπάρταλη, με live ερμηνεία των μουσικών κομματιών του Μίκη Θεοδωράκη, από τον Ζαχαρία Καρούνη.
Με ελπίδα και πίστη ότι θα ανακάμψουμε από το πλήγμα της πανδημίας και ότι οι πολιτιστικοί χώροι στοχασμού και ψυχαγωγίας θα υποδεχθούν και πάλι το φιλοθεάμον κοινό, ας κρατήσουμε, όσο μπορούμε και με κάθε μέσο, την Τέχνη ενεργή και τον Πολιτισμό ζωντανό.