Οι συναυλίες και οι μουσικές παραστάσεις αποτελούν για όλους –λιγότερο ή περισσότερο– μια όμορφη εμπειρία ψυχαγωγίας. Κακά τα ψέματα, η ζωντανή μουσική έχει «άλλη χάρη» και η διάδραση και επικοινωνία με τους/τις μουσικούς και τα συγκροτήματα, τις περισσότερες φορές, είναι απολαυστική!
Ωστόσο –επειδή καλή η διασκέδαση αλλά ας προβληματιστούμε και λίγο– θα γίνω party pooper (όπως με λέει ένας φίλος) και θα αναρωτηθώ: πόσο και πώς αυτές οι εκδηλώσεις επηρεάζουν το περιβάλλον;
Σύμφωνα με το Κέντρο Κλιματικών Ερευνών Tyndall, οι συναυλίες ευθύνονται για 405.000 τόνους εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κάθε χρόνο! Το 34% αυτών προέρχεται από τον χώρο διεξαγωγής και το 33% από τις μετακινήσεις του κοινού. Ας τα δούμε αναλυτικότερα.
Με Αεροπλάνα και Βαπόρια
Kαλλιτέχνες, εξοπλισμός, προσωπικό και κοινό πρέπει να μεταφερθούν στον συναυλιακό χώρο. Η χρήση αυτοκινήτων, φορτηγών, MMM ή ακόμη και αεροπλάνων δημιουργεί ατμοσφαιρική ρύπανση εξαιτίας των εκπομπών CO2. Κάποιοι καλλιτέχνες μάλιστα συνηθίζουν να χρησιμοποιούν ιδιωτικά τζετ, κάτι που αυξάνει πολύ το ενεργειακό αποτύπωμα της διαδικασίας, δεδομένου πως οι ειδικοί εκτιμούν ότι μια ώρα πτήσης με ιδιωτικό τζετ εισάγει στον αέρα περίπου δύο τόνους (γνωστοί και ως μετρικοί τόνοι) CO2.
Φώτα, Κάμερες, Πάμε!
Φωτισμός, οπτικοακουστικά συστήματα, ηλεκτρική τροφοδοσία σκηνής για μικρόφωνα, μεγάφωνα, ενισχυτές, επιπλέον ηχητικός εξοπλισμός και όλα τα… παρελκόμενα απαιτούν σημαντική ποσότητα ενέργειας, αντίστοιχη κάθε φορά με το μέγεθος της εκδήλωσης και τις τεχνολογικές απαιτήσεις. Δεδομένου πως συνήθως η ενέργεια αυτή παράγεται κυρίως από ορυκτά καύσιμα, οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις είναι σημαντικές.
Όχι Σκουπίδια – Όχι Πλαστικά
Έχετε παρατηρήσει πόσα σκουπίδια αφήνει πίσω του το κοινό μετά το πέρας μιας συναυλίας; Είναι απογοητευτικό, αλλά οι συναυλίες παράγουν σημαντική ποσότητα απορριμμάτων: πλαστικά μιας χρήσης, μπουκάλια, συσκευασίες, διαφημιστικό υλικό, αποτσίγαρα, ακόμη και glitter χαρτοπόλεμο που μπορεί να αποτελείται από επικίνδυνα μικροπλαστικά. Χαρακτηριστικά, έχει καταγραφεί πως οι επισκέπτες συναυλιών στις ΗΠΑ παράγουν 49 εκατομμύρια κιλά αποβλήτων κάθε χρόνο! Πολλά από αυτά καταλήγουν στις χωματερές, συμβάλλοντας στη ρύπανση και καταλαμβάνοντας πολύτιμο χώρο.
Ένα Μπουκαλάκι Νερό, Παρακαλώ!
Θα πρέπει επίσης να λάβουμε υπόψη και την αυξημένη χρήση νερού. Οι χώροι συναυλιών και τα υπαίθρια φεστιβάλ απαιτούν σημαντικές ποσότητες νερού για την αποχέτευση, καθώς και άλλες λειτουργικές ανάγκες. Ιδίως σε περιοχές με λειψυδρία, η αυξημένη χρήση νερού μπορεί να επιβαρύνει σημαντικά τους τοπικούς υδάτινους πόρους.
«Πάλι Συναυλία Έχει Βραδιάτικα;»
Κάτι ακόμη που δεν θα πρέπει να παραβλεφθεί είναι η ηχορύπανση που προκαλούν οι συναυλίες δεδομένου πως είναι «τσίτα τα βολούμια»! Η δυνατή μουσική πολύ συχνά ενοχλεί τους κατοίκους των γύρω περιοχών, προκαλώντας προβλήματα ύπνου, άγχος και άλλες στρεσογόνες καταστάσεις.
Στις μεγάλες, υπαίθριες συναυλίες, η ηχορύπανση πιθανόν να διαταράξει και την τοπική άγρια ζωή αλλά όχι μόνο: η αυξημένη κυκλοφορία, η κατασκευή προσωρινών υποδομών και τα απορρίμματα έχουν δυσμενείς επιπτώσεις στα ζώα και στα φυτά της περιοχής, επηρεάζοντας αρνητικά τα τοπικά οικοσυστήματα.
Επιπλέον, οι διάφορες προσωρινές υποδομές που κατασκευάζονται προκειμένου να πραγματοποιηθεί μια συναυλία ή ακόμη και η ανακαίνιση και συντήρηση μόνιμων συναυλιακών χώρων έχουν μακροχρόνιες επιπτώσεις στο περιβάλλον, όπως καταστροφή οικοσυστημάτων και υποβάθμιση της γης.
Ας «Πρασινίσουμε» τις Συναυλίες!
Κρίνεται αναγκαίο, λοιπόν, καλλιτέχνες και μουσική βιομηχανία να αναλάβουν το μερίδιο ευθύνης που τους αναλογεί και να δεχθούν την πρόκληση για βιώσιμες πρακτικές που θα οδηγήσουν σε συναυλίες φιλικότερες για το περιβάλλον. Πώς όμως μπορεί να γίνει αυτό;
Οι διοργανωτές συναυλιών αξίζει να επενδύσουν σε ενεργειακά αποδοτικά συστήματα φωτισμού και ήχου ή να χρησιμοποιήσουν ανανεώσιμες πηγές ενέργειας για την τροφοδοσία των εκδηλώσεων ενώ –όσον αφορά τις μεταφορές– η ενθάρρυνση και τα κίνητρα για χρήση ΜΜΜ, κοινού αυτοκινήτου (carpooling), ποδηλάτων και υπηρεσιών κοινής μεταφοράς από και προς τον χώρο διεξαγωγής αποτελούν σημαντική λύση.
H Μουσική Αγαπάει το Περιβάλλον
Επιπλέον, ένα ακόμη βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση είναι η επιτόπου εφαρμογή προγραμμάτων ανακύκλωσης και κομποστοποίησης, η χρήση επαναχρησιμοποιήσιμων ή βιοδιασπώμενων δοχείων και συσκευασιών, καθώς και η προτίμηση εμπορευμάτων από βιώσιμα υλικά.
Στους συναυλιακούς χώρους συνιστάται να υιοθετηθούν τεχνολογίες και πρακτικές εξοικονόμησης νερού, όπως τουαλέτες και βρύσες ελεγχόμενης ροής, ενώ στους μόνιμους συναυλιακούς χώρους θα ήταν σκόπιμο να ενσωματωθούν «πράσινες» τεχνολογίες, όπως η συλλογή βρόχινου νερού και οι ηλιακοί συλλέκτες.
Επίσης, τα ηχοπετάσματα και η κατεύθυνση των ηχείων προς μη κατοικημένες περιοχές θα μπορούσαν να περιορίσουν τα επίπεδα θορύβου, άρα και την ηχορύπανση.
Σε ευρυτερο πλαίσιο, οι στρατηγικές marketing των συναυλιών αξίζει να συνδέσουν τη μουσική με την αγάπη για το περιβάλλον. Να ενημερώσουν το κοινό πως πρόκειται για «πράσινη» συναυλία, ευαισθητοποιώντας το –τόσο από πριν όσο και κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης– για το «στοίχημα» που πρέπει να κερδηθεί και την ανάγκη να συμμετέχουν όλοι σε αυτήν την προσπάθεια.
«Βιώσιμη» Μουσική
Στο εξωτερικό φαίνεται να γίνονται κάποιες ενδιαφέρουσες ενέργειες προς αυτήν την κατεύθυνση. Ενδεικτικά, o οργανισμός Reusable Solutions δεσμεύτηκε δημόσια πως θα υποστηρίξει καλλιτέχνες που επιλέγουν βιωσιμότερους συναυλιακούς χώρους.
Ήδη διοργάνωσε το πρώτο Imagine Zero Festival, μια συναυλία με μηδενικά απόβλητα και μηδενικές εκπομπές CO2. Επίσης, με την πρωτοβουλία Musicians for Sustainability δίνει την ευκαιρία σε μουσικούς και συγκροτήματα να δεσμευτούν πως θα δημιουργήσουν μια φιλικότερη προς το περιβάλλον μουσική εμπειρία για όλους, υπογράφοντας «υπόσχεση» πως οι χώροι που θα επιλέξουν πρέπει να εκπληρώνουν τουλάχιστον τρεις από έξι προτεινόμενες οικολογικές λύσεις: 1) προμήθεια ενέργειας από 100% ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, 2) χρήση ποτηριών πολλαπλών χρήσεων, 3) χρήση επαναχρησιμοποιούμενων συσκευασιών, 4) κομποστοποίηση των οργανικών απορριμμάτων, 5) παροχή κινήτρων για μεταφορές με χαμηλές εκπομπές άνθρακα (δωρεάν σταθμοί φόρτισης EV, εκπτώσεις στη μετακίνηση με ΜΜΜ κ.ά.), 6) δωρεάν παροχή νερού σε σταθμούς refill.
Ναι στο Green Touring!
Πάντως, αρκετοί καλλιτέχνες (Billie Eilish, Dave Matthews, Lorde, Harry Styles, Coldplay κ.ά) υποστηρίζουν ενεργά τις πρωτοβουλίες για βιώσιμες συναυλίες. Ενδεικτικά, η Billie Eilish βραβεύθηκε για τις «πράσινες» πρακτικές Green Touring που υιοθετεί, ενώ οι Coldplay δεσμεύτηκαν πως η τρέχουσα περιοδεία «Music Of The Spheres Tour» θα είναι «όσο πιο βιώσιμη γίνεται», χρησιμοποιώντας μια σειρά από νέες τεχνολογίες, εταιρικές και φιλανθρωπικές συνεργασίες και εξελίξεις που μειώνουν σημαντικά το περιβαλλοντικό τους αποτύπωμα.
Διοργανωτές συναυλιών, καλλιτέχνες και κοινό ας συνειδητοποιήσουμε ότι μπορούμε να απολαμβάνουμε τη ζωντανή μουσική προστατεύοντας παράλληλα και το περιβάλλον.
Εντάξει, ναι, η μουσική δεν «θα σώσει τον κόσμο», αλλά οι μουσικοί –όσο τους αναλογεί– μπορούν!
Διαβάστε επίσης στην αθηΝΕΑ:
Νερό | Το Πολυτιμότερο Αγαθό σε Κίνδυνο
Jorge Mario Bergoglio | Ένας «Πράσινος» Πάπας
Η Claudia Sheinbaum και οι Πράσινες Φιλοδοξίες της
