«Η αποστολή μας είναι να κάνουμε την τεχνητή νοημοσύνη (AI) πανταχού παρούσα και να παρέχουμε εξατομικευμένα μοντέλα τεχνητής νοημοσύνης σε όλους τους προγραμματιστές».
Η δήλωση και η αποστολή ανήκει στην εταιρία Mistral AI. Ένα startup με έδρα τη Γαλλία, που σε λίγους μήνες κατάφερε να δημιουργήσει το δικό του ανοιχτό Μεγάλο Γλωσσικό Μοντέλο (Large Language Model – μοντέλο Παραγωγικής Τεχνητής Νοημοσύνης) και να ανταγωνίζεται το OpenAI και το Anthropic. Σε λιγότερο από ένα χρόνο από την ίδρυσή της, τον Μάιο του 2023, η Mistral AI κατάφερε να εξασφαλίσει περισσότερο από μισό δισεκατομμύρια δολάρια χρηματοδότηση και να ανακοινώσει στρατηγική συνεργασία με τη Microsoft ώστε το μοντέλο της, το Mistral Large, να είναι διαθέσιμο στους πελάτες της τελευταίας σε όλο τον κόσμο.
Δεν είναι τυχαίο ότι ένα από τα πρώτα ευρωπαϊκά startup που διακρίνεται για την καινοτομία στην ανάπτυξη μοντέλων παραγωγικής τεχνητής νοημοσύνης «γεννήθηκε» στη Γαλλία. Η γαλλική κυβέρνηση έχει ένα όραμα: να καταστήσει τη χώρα ηγέτιδα στον χάρτη της αναπτυσσόμενης παγκόσμιας βιομηχανίας για την τεχνητή νοημοσύνη. Ο λόγος, πέρα από τα οικονομικά οφέλη και τις προοπτικές, είναι και η εθνική περηφάνια. Οι Γάλλοι αξιωματούχοι βλέπουν την επένδυση στην εγχώρια καινοτομία ως έναν τρόπο για να αμφισβητήσουν την κυριαρχία των εταιρειών που εδρεύουν στις ΗΠΑ και ως μια ευκαιρία να αναπτύξουν μια γαλλόφωνη βιομηχανία τεχνητής νοημοσύνης. Μάλιστα, ο πρόεδρος Emmanuel Macron ανακοίνωσε ότι η Γαλλία θα επενδύσει 500 εκατομμύρια ευρώ για τη δημιουργία «πρωταθλητών» της τεχνητής νοημοσύνης.
Και η Ελλάδα; Τι μπορούμε να προσδοκούμε ως χώρα στην εποχή της τεχνητής νοημοσύνης;
Η Ελλάδα –σαφώς μικρότερη σε μέγεθος από τη Γαλλία– μπορεί να αποτελέσει κόμβο τεχνολογικής καινοτομίας για την ευρύτερη περιοχή της νοτιοανατολικής Ευρώπης. Γιατί;
1. Η Ελλάδα έχει Ταλέντο
«Ως ένα από τα αναπτυσσόμενα οικοσυστήματα startup της Νότιας Ευρώπης, αυτή η αρχαία πόλη γίνεται κέντρο καινοτομίας, δημιουργικότητας και επιχειρηματικότητας».
Με αυτά τα λόγια, η Sequioa Capital¹ παρουσιάζει την Αθήνα ως κέντρο με ιδιαίτερο ενδιαφέρον και προοπτικές για καινοτομία γύρω από την τεχνητή νοημοσύνη. Ο λόγος; Η Αθήνα έχει μια ακμάζουσα startup σκηνή, με αξία που ξεπερνάει τα 3 δισεκατομμύρια ευρώ. Το πιο σημαντικό όμως είναι ότι το οικοσύστημα καινοτομίας στην πόλη τροφοδοτείται από εξαιρετικό ανθρώπινο κεφάλαιο, και ιδιαίτερα στα πεδία που έχουν αυξημένη ζήτηση για την τεχνητή νοημοσύνη, όπως η επιστήμη δεδομένων (data science). Το εκπαιδευτικό σύστημα, παρά τα προβλήματά του, συνεισφέρει σημαντικά στην ανάπτυξη ταλέντου με κρίσιμες δεξιότητες – προγραμματισμός, αλγόριθμοι τεχνητής νοημοσύνης, νευρωνικά δίκτυα, επιστήμη δεδομένων.
Πριν από λίγες μέρες, η Eurostat ανακοίνωσε ότι έχουν επιστρέψει στη χώρα περίπου 350.000 από τους 600.000 Έλληνες που μετακόμισαν στο εξωτερικό την περίοδο 2010-2021.
Επιπλέον, ευκαιρία για την εγχώρια καινοτομία αποτελεί και ο επαναπατρισμός ταλέντου, το λεγόμενο brain gain. Πριν από λίγες μέρες, η Eurostat ανακοίνωσε ότι έχουν επιστρέψει στη χώρα περίπου 350.000 από τους 600.000 Έλληνες που μετακόμισαν στο εξωτερικό την περίοδο 2010-2021. Φορολογικά και επενδυτικά κίνητρα, αλλά και η δυνατότητα υβριδικού μοντέλου εργασίας είναι οι κύριοι παράγοντες που βοήθησαν την αναστροφή της τάσης εξόδου. Όταν 6 στις 10 νέες θέσεις εργασίας που δημιουργήθηκαν τα τελευταία τρία χρόνια ήταν σε τομείς υψηλής εξειδίκευσης, όπως η τεχνολογία και η πληροφορική, η αναπλήρωση, έστω και μερική, της απώλειας ταλέντων που βίωσε η Ελλάδα κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης είναι σημαντικός παράγοντας προκειμένου η χώρα να ανταποκριθεί στις ανάγκες των επενδύσεων που έρχονται και στις προκλήσεις του αύριο.
2. Η Ελλάδα έχει Στόχευση
Ο μακροχρόνιος σχεδιασμός δεν είναι το δυνατό σημείο της χώρα μας. Ωστόσο, σήμερα η Ελλάδα έχει αρχίσει να αποκτά εθνική στόχευση στο πεδίο της τεχνητής νοημοσύνης. Πριν από λίγους μήνες συγκροτήθηκε Συμβουλευτική Επιτροπή για την Τεχνητή Νοημοσύνη με επικεφαλής τον καθηγητή της Επιστήμης των Υπολογιστών στο ΜΙΤ Κωνσταντίνο Δασκαλάκη. Η επιτροπή –που απαρτίζεται από διακεκριμένους επιστήμονες και στελέχη με διεπιστημονικό εύρος– έχει ως στόχο να προετοιμάσει τη χώρα για τις εξελίξεις που οι κάθε είδους εφαρμογές της εν λόγω τεχνολογίας θα φέρουν και να παρέχει τεκμηριωμένες συμβουλές και προτάσεις για το πώς η Ελλάδα μπορεί να αξιοποιήσει τις πολλαπλές δυνατότητες και ευκαιρίες που προκύπτουν από τη χρήση της τεχνητής νοημοσύνης.
Ταυτόχρονα, η χώρα μας έγινε μια από τις πρώτες στην ευρωπαϊκή οικογένεια που υιοθέτησε την Παραγωγική Τεχνητή Νοημοσύνη για να βελτιώσει την εξυπηρέτηση του πολίτη. Ο «Ψηφιακός Βοηθός» mAIgov βοηθά τους πολίτες, όπου κι αν βρίσκονται, να εντοπίσουν με τρόπο απλό και φιλικό την υπηρεσία που αναζητούν «συνομιλώντας» σε μία από στις 24 επίσημες γλώσσες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς και στα αλβανικά. Η «συνομιλία» μπορεί να πραγματοποιηθεί από το κινητό τηλέφωνο, το τάμπλετ ή τον ηλεκτρονικό υπολογιστή, με την υποβολή γραπτού ή φωνητικού ερωτήματος.
Τώρα είναι η ώρα να δημιουργηθεί διεπιστημονικό πεδίο σπουδών γύρω από την τεχνητή νοημοσύνη και τη φιλοσοφία και να γίνει η χώρα μας κόμβος επιστημονικού ενδιαφέροντος για τη συζήτηση αυτή.
3. Η Ελλάδα έχει Ηθικό Βάρος
Η συζήτηση γύρω από το ρυθμιστικό πλαίσιο εφαρμογής της τεχνητής νοημοσύνης εντείνεται. Θέματα ηθικής σχετικά με τη χρήση των νέων τεχνολογιών, θέματα προστασίας προσωπικών δεδομένων, θέματα που αφορούν τη δημοκρατία, αλλά και φιλοσοφικά ερωτήματα σχετικά με τη διαδικασία λήψης αποφάσεων από τους αλγόριθμους τεχνητής νοημοσύνης είναι καθημερινά στο επίκεντρο των ευρωπαϊκών θεσμών και διεθνών οργανισμών. Καθώς η νομοθεσία ακολουθεί τις τεχνολογικές εξελίξεις, βασικές ηθικές έννοιες, όπως η ιδιωτικότητα, η ευθύνη, η ασφάλεια, η διαφάνεια, η λογοδοσία, η δικαιοσύνη, η δημοκρατία, πρέπει να ενσωματωθούν στο πρακτικό και επιχειρησιακό επίπεδο εφαρμογής στους οργανισμούς και στις επιχειρήσεις. Η Ελλάδα –η πατρίδα της δημοκρατίας, των επιστημών και της φιλοσοφίας– μπορεί να διαδραματίσει ηγετικό ρόλο στη συζήτηση αυτή. Τώρα είναι η ώρα να δημιουργηθεί διεπιστημονικό πεδίο σπουδών γύρω από την τεχνητή νοημοσύνη και τη φιλοσοφία και να γίνει η χώρα μας κόμβος επιστημονικού ενδιαφέροντος για τη συζήτηση αυτή.
Η Ελλάδα έχει και κάτι τελευταίο. Πριν από λίγες μέρες, το Ερευνητικό Κέντρο «ΑΘΗΝΑ» ανακοίνωσε τη δημιουργία του πρώτου ανοιχτού Μεγάλου Γλωσσικού Μοντέλου για τα Ελληνικά. Το «Μελτέμι» –όπως ονομάστηκε το ελληνόφωνο Μεγάλο Γλωσσικό Μοντέλο– εκπαιδεύτηκε σε μεγάλο εύρος ελληνικών κειμένων (28,5 δισεκατομμύρια tokens) και είναι διαθέσιμο για ερευνητικούς αλλά και εμπορικούς σκοπούς. Ο δρόμος άνοιξε.
1. Η Sequoia Capital είναι μια αμερικανική εταιρεία επιχειρηματικών κεφαλαίων με έδρα την Καλιφόρνια, η οποία ειδικεύεται σε επενδύσεις σταδίου έναρξης, πρώιμου σταδίου και ανάπτυξης σε ιδιωτικές εταιρείες σε όλους τους τεχνολογικούς τομείς και με περιουσιακά στοιχεία περισσότερα των 85 δισεκατομμυρίων δολαρίων.
Διαβάστε επίσης στην αθηΝΕΑ:
From Farm to Fork με Ξεναγό την Έφη Λαζαρίδου
Η Πρόοδος της Επιστήμης σε Κβαντικά Βit
Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ | H AI Διαμορφώνει το Παρόν και το Μέλλον