Eπιτρέψτε μου, με την επιφύλαξη ότι ίσως πέφτω κι εγώ θύμα ευσεβών πόθων, να αναφερθώ σε 2-3 στοιχεία που με κάνουν να αναθαρρώ ενόψει της σημερινής εκλογικής αναμέτρησης στις Ηνωμένες Πολιτείες. Μιας εκλογικής αναμέτρησης που μοιάζει αμφίρροπη και που θα μπορούσε να στείλει το μέλλον των ΗΠΑ, της φιλελεύθερης δημοκρατίας και του πλανήτη σε δύο πολύ διαφορετικές τροχιές.
Θα ξεκινήσω από τη μεγάλη εικόνα. Σε αδρές γραμμές, μετά την πανωλεθρία του πρώτου debate με τον Joe Biden, την πρώτη απόπειρα δολοφονίας εναντίον του και το θριαμβευτικό συνέδριο των Ρεπουμπλικανών, ο Donald Trump έμοιαζε το απόλυτο φαβορί και η επιστροφή του στον Λευκό Οίκο σχεδόν σίγουρη.
Η απροσδόκητη αλλαγή του ticket των Δημοκρατικών, σε συνδυασμό με μια εξαιρετικά πειθαρχημένη, ενωτική και σε μεγάλο βαθμό θετική εκστρατεία της Kamala Harris, χάρισε μια παρατεταμένη περίοδο δυναμικής στην υποψηφιότητά της. Αυτή η δυναμική –που ενισχύθηκε περαιτέρω από την εξαιρετική της παρουσία στο debate– ήταν επόμενο ότι κάποτε θα σταματούσε. Και πολύ κράτησε, με όρους ενός τόσο πυκνού πολιτικού χρόνου.
Η τελευταία εβδομάδα, ευτυχώς για τους Δημοκρατικούς, βρήκε τον Trump να επιστρέφει στον αυθόρμητο εαυτό του. Σε μια κίνηση περιττής αυτοπεποίθησης, πραγματοποίησε μια μεγάλη φιέστα στο Madison Square Garden, παρουσιάζοντας τα «all time favorites» του σκληροπυρηνικού κοινού του.
Ο Trump, με κάποια καθυστέρηση, βρήκε τον βηματισμό του απέναντι στη νέα του αντίπαλο. Πέρασε αποτελεσματικά στην αντεπίθεση, με την προσέγγισή του να βρίσκει μεγαλύτερη απήχηση όταν επικεντρώθηκε στις αδυναμίες της τετραετίας Biden-Harris, παρά όταν υπέπεσε σε ακραίες θέσεις και πολώσεις. Το ενδιαφέρον ρεπορτάζ του Atlantic αποκαλύπτει ότι υπήρχε μια μόνιμη σύγκρουση μέσα στην καμπάνια Trump, με τους επικεφαλής να προσπαθούν να περιορίσουν τους αυτοσχεδιασμούς του και άλλους σύμβουλους του να τον ενθαρρύνουν να είναι πιο «ο εαυτός του».
Πιθανώς ως αποτέλεσμα, οι πρόσφατες δημοσκοπήσεις κατέγραψαν μια νέα δυναμική υπέρ της Harris. Θα είναι όμως αρκετή για να της εξασφαλίσει τη νίκη;
Η τελευταία εβδομάδα, ευτυχώς για τους Δημοκρατικούς, βρήκε τον Trump να επιστρέφει στον αυθόρμητο εαυτό του. Σε μια κίνηση περιττής αυτοπεποίθησης, πραγματοποίησε μια μεγάλη φιέστα στο Madison Square Garden, παρουσιάζοντας τα «all time favorites» του σκληροπυρηνικού κοινού του. Όμως, σε μια συγκυρία που η δυναμική ήταν ήδη υπέρ του, θα ήταν προτιμότερο να είχε αποφύγει οποιαδήποτε κίνηση θα μπορούσε να «ταράξει τα νερά» στον λίγο χρόνο που είχε απομείνει πριν από τις εκλογές. Οι swing voters συνήθως προτιμούν μια ηπιότερη εικόνα, ενώ δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι, σε τέτοιες αμφίρροπες αναμετρήσεις, παίζει ρόλο όχι μόνο το ποιον ψηφίζει κάποιος, αλλά και αν θα προσέλθει στις κάλπες. Πόσο θελκτική μπορεί να φάνηκε στους αναποφάσιστους ψηφοφόρους η συμπεριφορά του τις τελευταίες ημέρες;
Πιθανώς ως αποτέλεσμα, οι πρόσφατες δημοσκοπήσεις κατέγραψαν μια νέα δυναμική υπέρ της Harris. Θα είναι όμως αρκετή για να της εξασφαλίσει τη νίκη; Δεν είναι βέβαιο. Ας σταθούμε όμως και σε 2 ακόμη παράγοντες που ίσως ενισχύσουν τις πιθανότητές της.
Το 2016 οι δημοσκόποι υποτίμησαν τη δυναμική του [Τrump], καθώς υπήρξαν ψηφοφόροι που αρνούνταν να παραδεχτούν ότι θα τον στηρίξουν.
Πρώτον, οι γυναίκες. Η Harris διατηρεί σημαντικό προβάδισμα σε αυτή τη δημογραφική ομάδα. Υπάρχει πιθανότητα οι δημοσκοπήσεις να έχουν υποτιμήσει τη στήριξη που λαμβάνει από γυναίκες Ρεπουμπλικανών ψηφοφόρων που, ήσυχα και διακριτικά, απορρίπτουν τον Trump και την πολιτική του; Δεύτερον, το φαινόμενο Trump. Το 2016 οι δημοσκόποι υποτίμησαν τη δυναμική του, καθώς υπήρξαν ψηφοφόροι που αρνούνταν να παραδεχτούν ότι θα τον στηρίξουν. Έκτοτε, οι δημοσκόποι προσπαθούν να διορθώσουν τα μοντέλα τους, αλλά μήπως τα έχουν «παραδιορθώσει» και υπερεκτιμούν πλέον τις πιθανότητές του;
Ας μην αγνοήσουμε, όμως, και τα σημεία που ευνοούν τον Trump. Στην Πενσυλβάνια, πολιτεία με μεγάλο εκλογικό βάρος, οι δημοσκοπήσεις δείχνουν να αποκτά δυναμική. Επίσης, ενώ στις αγορές προβλέψεων οι πιθανότητες νίκης του είχαν μειωθεί το Σαββατοκύριακο, στη συνέχεια ανέκαμψαν. Το γεγονός ότι είχε αέρα φαβορί στο μεγαλύτερο μέρος της προεκλογικής περιόδου λέει κι αυτό κάτι – το ίδιο και η προσωπικότητά του, που συχνά αψηφά προσδοκίες και νόρμες.
Εύχομαι αυτή τη φορά να μην τα καταφέρει. Δεν μπορώ να προβλέψω το αποτέλεσμα, αλλά θα διακινδυνεύσω να μοιραστώ μαζί σας ότι αυτή τη στιγμή δεν είμαι απαισιόδοξη. Ίσως γι’ αυτό να φταίει και η βαθιά μου πεποίθηση ότι η αισιοδοξία είναι ηθική επιταγή. Και θα συνεχίσει να αποτελεί ηθική επιταγή, όποιο κι αν είναι αύριο –ή μεθαύριο ή παραμεθαύριο– το εκλογικό αποτέλεσμα.
Διαβάστε επίσης στην αθηΝΕΑ:
Αμερικανικές Eκλογές | Κοινωνία και Διακυβεύματα
Δικαίωμα Ψήφου στις ΗΠΑ: Μια Περιπέτεια που Ξεκίνησε το 1789
