Η 10η Οκτωβρίου έχει οριστεί ως Παγκόσμια Ημέρα Ψυχικής Υγείας. Πώς όμως σχετίζεται η ψυχική μας υγεία με το φαγητό;
Τι σημαίνει «συναισθηματικό φαγητό» και «συναισθηματική υπερφαγία»; Είναι άλλος ένας όρος «της μόδας»;
ΟΧΙ! Το «συναισθηματικό φαγητό» ή «emotional eating», όπως είναι ο αγγλικός όρος, αποτελεί διατροφική συμπεριφορά που μελετάται ήδη πάνω από 10 χρόνια. Πρόκειται για εκείνη τη διατροφική συμπεριφορά κατά την οποία το άτομο έχει μάθει –συνειδητά ή όχι– να ικανοποιεί με το φαγητό διάφορα συναισθήματά του, όπως την ανία-βαρεμάρα, τη θλίψη ή τη στενοχώρια, τη χαρά, την απογοήτευση, την ανημπόρια κ.ά.
Ικανοποιεί λοιπόν τη συναισθηματική του πείνα και όχι τη σωματική. Συνήθως αδυνατεί να τις ξεχωρίσει. Όσο τα συναισθήματα αυτά υπάρχουν ή μεγαλώνουν και «κρύβονται» πίσω από ποσότητες φαγητού τόσο μεγαλώνουν και διογκώνονται – οπότε τόσο μεγαλώνουν και οι ποσότητες του φαγητού που «απαιτούνται» για να τα ικανοποιήσουν.
Το συναισθηματικό φαγητό οδηγεί σχεδόν πάντα σε υπερφαγίες και σε αύξηση του φυσιολογικού βάρους. Πολλές φορές, μάλιστα, η συναισθηματική υπερφαγία μπορεί να οδηγήσει και σε διατροφικές διαταραχές. Το άτομο καταλήγει να ζητήσει βοήθεια, συνήθως λόγω του δείκτη που αντικρίζει στη ζυγαριά.
Μπορώ να Αναγνωρίσω αν Τρώω και Εγώ Συναισθηματικά;
ΝΑΙ! Τα περισσότερα άτομα που τρώνε συναισθηματικά είτε το υποψιάζονται είτε είναι σίγουρα γι’ αυτό, αλλά δεν ξέρουν πώς να το διορθώσουν.
Η διαφορά μεταξύ των δύο κατηγοριών έγκειται στο πόσο ειλικρινής έχει μάθει κανείς να είναι με τον εαυτό του και στο κατά πόσο διατίθεται να ζητήσει βοήθεια.
Διότι, ναι, το συναισθηματικό φαγητό διορθώνεται όταν αποφασίσεις να ζητήσεις βοήθεια από εξειδικευμένο επαγγελματία υγείας. Μπορείς να ακούσεις και το σχετικό μου Podcast για αυτό το θέμα.
Μετριέται το Συναισθηματικό Φαγητό;
ΝΑΙ! Το 2012, η Ισπανίδα ερευνήτρια Marta Garaulet δημοσίευε με την ομάδα της το πρώτο επικυρωμένο ερωτηματολόγιο προκειμένου οι διατροφολόγοι-διαιτολόγοι αλλά και οι ψυχολόγοι επαγγελματίες υγείας να μπορούν να το χρησιμοποιήσουν, μετρώντας τον βαθμό «συναισθηματικότητας» στο φαγητό των ανθρώπων που τους επισκέπτονται.
Επιπλέον, το εργαλείο αυτό μας βοηθάει και στην πρόοδο μιας διατροφικής παρέμβασης, π.χ. στο Food Coaching, για να μπορούμε να παρακολουθήσουμε τη βελτίωση της συναισθηματικής υπερφαγίας.
Συναισθηματική Υπερφαγία και Junk Food
Πρόσφατα δημοσιεύτηκε στο έγκριτο επιστημονικό περιοδικό Nutrients μετα-ανάλυση μελετών που συνδέουν τα υπερ-επεξεργασμένα τρόφιμα με την ψυχική μας υγεία. Τι σχέση έχει αυτό με τη συναισθηματική υπερφαγία; Απόλυτη!
Γνωρίζετε κάποιο άτομο που να κάνει υπερφαγίες τρώγοντας μήλα ή καροτάκια; Αυτό δεν είναι τυχαίο, οφείλεται στο ότι το μείγμα κορεσμένων λιπαρών, αλατιού και ζάχαρης που χαρακτηρίζει τα υπερ-επεξεργασμένα τρόφιμα αποτελεί το «εθιστικό» συστατικό στο οποίο καταφεύγουμε για να ενισχύσουμε την ντοπαμίνη μας και έτσι ο εγκέφαλός μας να νιώσει το αίσθημα της απόλαυσης.
Ο ιππόκαμπος του εγκεφάλου μας επίσης επηρεάζεται από τις διατροφικές μας συνήθειες και συγκεκριμένα έχει βρεθεί ότι άτομα που καταναλώνουν δυτικού τύπου διατροφή –αυτή με τα πολλά κορεσμένα λιπαρά, αλάτι και ζάχαρη– παρουσιάζουν μικρότερου μεγέθους ιππόκαμπο.
Και γιατί αυτό είναι σημαντικό; Διότι ο ιππόκαμπος είναι εκείνη η περιοχή του εγκέφαλου που καθορίζει τη μάθηση, τη μνήμη, ρυθμίζει το κέφι μας και επηρεάζεται ιδιαίτερα στις περιπτώσεις κατάθλιψης. Σίγουρα, δεν θες να έχεις «προβληματικό» ιππόκαμπο, σωστά;
Nutritional Psychiatry
Ο επιστημονικός κλάδος που μελετά τη σχέση του φαγητού με την ψυχολογία και τον εγκέφαλό μας ονομάζεται Nutritional Psychiatry και πλέον έχουμε σαφή δεδομένα που μας βοηθούν να βάλουμε σε σειρά τις διατροφικές μας συνήθειες και να εκπαιδεύσουμε τον κόσμο, πέρα από θερμίδες και μερίδες, ώστε να αντιμετωπίσουμε τη συναισθηματική υπερφαγία και τις συνέπειές της στην υγεία μας.
Αν εσύ ή κάποιο κοντινό σου άτομο τρώει συναισθηματικά, μη διστάσεις να επικοινωνήσεις. Ας μιλήσουμε στο info@dnanutricoach.com. Μέχρι την επόμενη φορά να θυμάσαι ότι η διατροφή αφορά πρωτίστως την υγεία και όχι την αισθητική!
Διαβάστε επίσης στην αθηΝΕΑ:
Life/Health/Food/Diet Coaching | Τι Συμβαίνει Eπιτέλους με το Coaching;
Υπερ-Επεξεργασμένα Τρόφιμα: Ό,τι Λάμπει δεν Είναι Θρεπτικό
Για Όλα Φταίνε τα Γονίδια; | Ο Δεκάλογος της Διατροφογενετικής Επιστήμης
