Συγγραφείς! Ποιοι και ποιες είναι τελικά; Τι περνάει από το μυαλό τους και με ποιον τρόπο φτάνουν να αποτυπώσουν στο χαρτί τις ιστορίες που σκαρφίζονται; #ExRay: η στήλη του newsletter μας για το βιβλίο, ο τίτλος της οποίας είναι ένα παιχνίδι ανάμεσα στο Ex Libris και την «ακτινογραφία» αγγλιστί (x-ray), φιλοξενεί κάθε φορά έναν/μία συγγραφέα.
Με χιουμοριστική διάθεση αλλά και αγνή, πραγματική περιέργεια, τους καλούμε να καταθέσουν ό,τι προαιρούνται από τα εσώψυχά τους και να αυτοσχεδιάσουν, απαντώντας σε 10 –φαινομενικά απλές– ερωτήσεις. Καλεσμένη αυτού του μήνα είναι η Αλεξάνδρα Κ*.
Η Αλεξάνδρα Κ* (1985) είναι πεζογράφος, σεναριογράφος και θεατρική συγγραφέας. Παράλληλα, αρθρογραφεί σε εφημερίδες και περιοδικά.
Το 2017 κυκλοφόρησε το πρώτο της μυθιστόρημα, με τίτλο «Πώς Φιλιούνται οι Αχινοί» (εκδόσεις Πατάκη). Το 2018 έγραψε για το Εθνικό Θέατρο το έργο «Επαναστατικές Μέθοδοι για τον Καθαρισμό της Πισίνας σας» (εκδόσεις Πατάκη), που έχει μεταφραστεί σε έξι γλώσσες και τιμηθεί με βραβείο EURODRAM.
Το τελευταίο της έργο, με τίτλο «Γάλα, Αίμα» (εκδόσεις Νεφέλη), ανέβηκε το 2021 στη Μικρή Επίδαυρο κατόπιν ανάθεσης του Φεστιβάλ Αθηνών-Επιδαύρου. Φέτος συνεργάζεται με την Εθνική Λυρική Σκηνή («Στρέλλα» και «Η Ωραία Ελένη του Όφφενμπαχ»).
Υπήρξε writer-in-residence στο International Writers Program του Πανεπιστήμιου της Αϊόβα (2021), ενώ έχει διατελέσει μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης. Τελευταίο της βιβλίο είναι η συλλογή διηγημάτων «Πράγματα που Σκέφτεται η Παρθένος Μαρία Καπνίζοντας Κρυφά στο Μπάνιο» (εκδόσεις Πατάκη).
Ποιο είναι το πρώτο βιβλίο που θυμάστε;
Το πρώτο που θυμάμαι είναι το πρώτο που μου έσωσε τη ζωή. Ήταν «Τα Ψάθινα Καπέλα» της Λυμπεράκη. Πρέπει να ήμουν γύρω στα 11, με είχαν στείλει με το ζόρι κατασκήνωση, έκλαιγα μέρα νύχτα και κάποια στιγμή, ευτυχώς, ανακάλυψα πως υπήρχε δανειστική βιβλιοθήκη. Εκεί το βρήκα –μια παλιά έκδοση, ταλαιπωρημένη– και πέρασα τις επόμενες μέρες μου με τις ηρωίδες του στην Κηφισιά.
Το αγαπημένο σας βιβλιοπωλείο; (Ναι, κάντε του διαφήμιση!)
Το «Λεξικοπωλείο» στην Πλατεία Προσκόπων. Πέραν του ότι αγαπώ τους ανθρώπους του και με έχουν στηρίξει πολύ, είναι και το πιο ενημερωμένο σε ξένους τίτλους – κι όχι μόνο στα ξένα best sellers, όπως τα περισσότερα βιβλιοπωλεία της Αθήνας.
Συγγραφέας που θα καλούσατε σε δείπνο; (Ή μήπως σε δείπνο… κυανίου; Διευκρινίστε όμως για να μη γίνει κάποιο λάθος!)
Την Clarice Lispector, αν και την είχαν κουράσει τα δείπνα. Δεν θα μιλούσα, θα την παρακολουθούσα να τρώει και νομίζω θα καταλάβαινα. Ή τη Lucia Berlin. Με την Berlin θα μιλούσαμε πολύ, αλλά όχι για βιβλία.
Σε δείπνο κυανίου καμία και κανέναν. Αντίθετα με ό,τι πιστεύουν οι μη συγγραφείς, το να γράψεις ένα βιβλίο είναι ήδη ένα επώδυνο και επικίνδυνο (για την ψυχική υγεία του συγγραφέα του) πράγμα. Συμπονώ όποι@ εκεί έξω το έχει καταφέρει, είτε καλά είτε κακά.
Βιβλίο που θα θέλατε να έχετε γράψει;
Το «Θέατρο του Σαμπαθ» του Roth. Είναι τρομακτική και ταυτόχρονα τρομερά διασκεδαστική αυτή η καταβύθισή του στον βούρκο της ανθρώπινης κατάστασης. Σε πιάνει ίλιγγος.
Το βιβλίο που διαβάζετε τώρα;
Διαβάζω ταυτόχρονα το «Kokoschka’s Doll» και το «Ο Ιησούς Χριστός Έπινε Μπίρα», του Πορτογάλου Afonso Cruz και τα δύο. Το δεύτερο μεταφράστηκε και κυκλοφόρησε πρόσφατα από τις εκδόσεις Στιγμός. Ζηλεύω τις τεχνικές και τη φαντασία του. Απίστευτα δημιουργική γραφή.
Αλήθεια, γιατί γράφετε;
Γιατί δεν μου αρέσει που κρυβόμαστε οι άνθρωποι μεταξύ μας. Θέλω να μας εκθέσω.
Ποια είναι η μεγαλύτερη επιρροή σας; (Όχι απαραίτητα από τον χώρο των Γραμμάτων.)
Είναι γυναίκες συγγραφείς που με την αυθάδειά τους, αφενός, να γράφουν και, αφετέρου, με το τι γράφουν νιώθω σαν να μου έδωσαν το «the right to write».
Στα καθ’ ημάς, θα πω την Έρση Σωτηροπούλου. Θυμάμαι όταν την πρωτοδιάβασα να σκέφτομαι έκπληκτη «α, ώστε επιτρέπεται να γράφεις έτσι!».
Σελιδοδείκτης, τσάκισμα σελίδων ή «λίγο μπρος, λίγο πίσω δεν χάθηκε ο κόσμος»;
Τσάκισμα, υπογράμμισμα, λεκέδες, σημειώσεις. Και μετά, καθώς έχουν γίνει τόσο δικά μου, μου είναι αδιανόητο ακόμα και να τα δανείσω. Επειδή ως παιδί δεν είχα πολλά βιβλία – ήμουν συνέχεια σε μια δανειστική βιβλιοθήκη, κι έπρεπε να τα προσέχω και μετά να τα αποχωριστώ. Ε, τώρα παίρνω το αίμα μου πίσω.
Τι εκτιμάτε σε έναν εκδοτικό οίκο;
Σε έναν ελληνικό εκδοτικό οίκο εκτιμώ τον σεβασμό απέναντι στους/στις συγγραφείς του. Να τις πληρώνει, δηλαδή. Να μην τους/τις χρεώνει. Να τους/τις αμείβει από το πρώτο αντίτυπο, όχι το χιλιοστό.
Σου λένε «να βγάλει πρώτα το βιβλίο τα έξοδά του και μετά». Τι θα πει αυτό; Εκδότης είσαι, διαλέγεις να βγάλεις ένα βιβλίο γιατί το πιστεύεις, επενδύεις πάνω σε έναν άνθρωπο, παίρνεις το ρίσκο της επιλογής σου.
Δεν με ενδιαφέρουν καθόλου οι ποιοτικές επιλογές ή το ντιζάιν ή το πολυτονικό ενός εκδοτικού οίκου όταν αυτός παρασιτεί στην ουσία εις βάρος των συγγραφέων του.
Ξέρετε πόσα βραβευμένα ελληνικά βιβλία έχετε διαβάσει των οποίων οι συγγραφείς δεν έχουν πάρει δραχμούλα τσακιστή; Προσωπικά νιώθω τυχερή που είμαι στον Πατάκη, όπου ο σεβασμός είναι δεδομένος.
Ιδανικά, θα ήθελα από τους Έλληνες εκδότες να ασχολούνται και με την προώθηση των τίτλων τους στο εξωτερικό, μιας και δεν υπάρχει η παραμικρή κρατική μέριμνα γι’ αυτό.
Με τι κάνει ιδανικό ζευγάρι ένα βιβλίο;
Με ένα μολυβάκι και τίποτε άλλο. Όταν διαβάζω, δεν θέλω ούτε μουσική, ούτε ποτό, ούτε ψυχή ζώσα στον χώρο.
Διαβάστε επίσης στην αθηΝΕΑ:
Δέκα Ερωτήσεις Αναζητούν Συγγραφέα | Θεόδωρος Γρηγοριάδης
Δέκα Ερωτήσεις Αναζητούν Συγγραφέα | Λένα Διβάνη
Δέκα Ερωτήσεις Αναζητούν Συγγραφέα | David Mitchell
