Όταν προ μηνών σας ζητήσαμε να μας στείλετε τις ερωτήσεις που θα θέλατε εσείς να θέσετε στους υποψήφιους της τοπικής αυτοδιοίκησης, με αφορμή τις επερχόμενες εκλογές, η ανταπόκρισή σας υπήρξε εντυπωσιακή. Με την ενεργή συμμετοχή σας στη διαδικασία αυτή μας δείξατε ότι συχνά είναι τα μικρά και καθημερινά ζητήματα που μας απασχολούν – κι ας μένουν κάποιες φορές στο περιθώριο του δημόσιου λόγου. Από τα ερωτήματα λοιπόν που μας στείλατε, φτιάξαμε ένα ερωτηματολόγιο το οποίο υποβάλαμε και συνεχίζουμε να υποβάλουμε σε υποψήφιους από ολόκληρη την Ελλάδα, που προέρχονται από ένα ευρύ ιδεολογικό και πολιτικό φάσμα. Καλέσαμε καθέναν να διαλέξει 5 από αυτές που θεωρεί πιο κρίσιμες ή σχετικές με τις δικές του προτεραιότητες.
Ο Ζήσης Μάρας γεννήθηκε στις 4 Ιουλίου του 1978 στην Κοζάνη. Φοίτησε ως οικότροφος και υπότροφος στο Αμερικανικό Κολλέγιο Ανατόλια στη Θεσσαλονίκη, όπου διακρίθηκε σε εξετάσεις της μαθηματικής και φυσικής εταιρείας. Φοίτησε για ένα χρόνο στην Φαρμακευτική σχολή του ΑΠΘ στην συνέχεια στην Οδοντιατρική σχολή του ΑΠΘ, την οποία τελείωσε με βαθμό λίαν καλώς. Εργάστηκε ως χειρουργός οδοντίατρος σε πολυοδοντιατρείο στην Καλαμαριά, ενώ από το 2009 ιδιωτεύει στην Κοζάνη. Διετέλεσε γραμματέας και πρόεδρος του Συλλόγου Δρομέων Υγείας Κοζάνης, ως μέλος του ΔΣ για τέσσερα χρόνια, με πολύ έντονη δράση. Ως αθλητής ήταν μέλος της ομάδας μπάσκετ των Διόσκουρων Κοζάνης και σήμερα της Κοζάνης 2006. Είναι ενεργό μέλος του πολιτιστικού συλλόγου Φίλοι της Παράδοσης και του συλλόγου Κασμιρτζήδις.
Κάποιοι δήμοι ξεχωρίζουν για την πρόοδο τους. Από ποια παραδείγματα -εγχώρια ή διεθνή- θεωρείτε ότι μπορούμε να μάθουμε;
Ο Δήμος Τρικκαίων αποτελεί ένα φωτεινό παράδειγμα στον ελληνικό χάρτη. Δεν είναι μόνο η εφαρμογή του οικολογικού μοντέλου στη λειτουργία της πόλης που την έχει απογειώσει, αλλά και κάποιες επιπλέον σημαντικές αναπτυξιακές δράσεις. Την περίοδο των Χριστουγέννων λειτουργεί με τεράστια επιτυχία ο Μύλος των Ξωτικών, ένα ιδιαίτερα προσοδοφόρο πρότζεκτ για την οικονομία της περιοχής. Επίσης, κάθε χρόνο διοργανώνεται με μεγάλη επιτυχία ο ημιμαραθώνιος Καλαμπάκας-Τρικάλων. Αντίστοιχες δράσεις για να αναβαθμιστεί η πόλη της Κοζάνης ως πολιτιστικός, εμπορικός ή αθλητικός τουριστικός προορισμός είναι απαραίτητο να γίνουν.
Διεθνώς, είναι άξιο αναφοράς το παράδειγμα της Λουσατίας, μιας περιοχής της Ανατολικής Γερμανίας στην οποία γίνεται εξόρυξη κάρβουνου από το 1924. Το σημαντικότερο, δε, είναι πως από το 2000 πέρασε στην φάση μιας μεταλιγνιτικής πορείας, ανάλογης με αυτή στην οποία βρίσκεται η περιοχή της Κοζάνης. Δεκάδες μελέτες έχουν γίνει για την οικονομική, πολιτιστική και περιβαλλοντική αναβάθμιση της εξορυκτικής περιοχής, οι περισσότερες εκ των οποίων ολοκληρώθηκαν. Αντίστοιχα μελετητικά προγράμματα υπάρχουν και για την περιοχή μας, το κρίσιμο είναι να προχωρήσουν. Είναι απαραίτητο να προσαρμόσουμε τον οδικό χάρτη στα αναπτυξιακά χαρακτηριστικά και στα συγκριτικά πλεονεκτήματα της περιοχής μας. Να τονιστεί πως η δική μας δημοτική αρχή είχε αναλάβει πρωτοβουλία συνεργασίας με παρόμοιο γερμανικό δήμο το 2013-2014, που δυστυχώς έμεινε στα χαρτιά.
Πώς σκοπεύετε συμβάλετε στην εφαρμογή της νομοθεσίας που ορίζει πλέον ότι “ο ρυπαίνων πληρώνει”; Θα επιβραβεύονται οι πολίτες που ανακυκλώνουν, καθώς περνάμε πλέον στην εποχή της ανταποδοτικής ανακύκλωσης;
Νομοθεσία υπάρχει στη χώρα μας, η οποία σε πολλές περιπτώσεις δυστυχώς δεν εφαρμόζεται. Στην περίπτωση της ρύπανσης, οι τιμωρητικού τύπου τακτικές πιθανόν δεν θα έχουν το επιθυμητό αποτέλεσμα. Τεράστιας σημασίας κίνηση θα ήταν να μπολιαστεί η κουλτούρα της ανακύκλωσης και του εθελοντισμού με προγράμματα επιμόρφωσης και ενημέρωσης στα σχολεία. Να συνειδητοποιήσουν τα παιδιά από μικρή ηλικία το πόσο σημαντικό είναι να διατηρούν το περιβάλλον τους καθαρό, πετώντας το μπουκάλι στον κάδο ανακύκλωσης, καθαρίζοντας τον χώρο φεύγοντας από την εκδρομή τους κ.λπ. Η ανταποδοτική ανακύκλωση είναι αλήθεια πως δεν έχει προχωρήσει στη χώρα στο βαθμό που θα έπρεπε, ώστε να προκύψει περιβαλλοντική ευαισθητοποίηση και συνεπώς προστασία του μεγαλύτερου αναπτυξιακού μας πόρου, του περιβάλλοντος. Σε μεγαλύτερες ηλικίες μπορεί να δίδεται κίνητρο στους πολίτες, μέσω της ανταποδοτικής ανακύκλωσης, όπου από τον ηλεκτρονικό συλλέκτη θα τυπώνεται απόδειξη που θα μπορεί να εξαργυρώνεται σε συμβεβλημένα καταστήματα ή που θα μπορεί να δίδεται το αντίτιμο υπέρ κάποιου κοινωνικού σκοπού.
Τι σκέφτεστε να κάνετε σχετικά με την εικαστική ρύπανση (με σπρέι, μαρκαδόρους, αυτοκόλλητα, αφίσες κ.ά.) των κτιρίων -ιδιωτικών και δημόσιων-, των υπόγειων διαβάσεων, των πινακίδων, των αγαλμάτων και άλλων σημείων και επιφανειών της πόλης;
Η διαφύλαξη της αισθητικής των πόλεών μας είναι ένα λεπτό ζήτημα. Καταρχήν, καλό θα ήταν να διαχωρίσουμε τα γκράφιτι από τις μουτζούρες. Το γκράφιτι είναι ένα είδος τέχνης για ένα κομμάτι της νεολαίας. Θα μπορούσε να προσφέρει κανείς συγκεκριμένες περιοχές για αυτό τον σκοπό, διοργανώνοντας ίσως και κάποιου είδους διαγωνισμό, δίνοντας έτσι χρώμα στην γκρίζα αστική καθημερινότητα και ενδιαφέρον στους νέους. Υπάρχουν πολλές κατάλληλες “τυφλές” επιφάνειες για αυτό τον σκοπό, όπως για παράδειγμα η νότια πλευρά του Δημοτικού Αθλητικού Κέντρου (ΔΑΚ) Κοζάνης, που έχει “ζωγραφιστεί” στο παρελθόν ή κάποια τοιχία στις εισόδους της πόλης. Από την άλλη πλευρά, η τάση ορισμένων να καταστρέφουν, βεβηλώνοντας ακόμη και εμβληματικά αξιοθέατα πόλεων, όπως το Μαμάτσειο Καμπαναριό της πόλης ή την νέα Κοβεντάρειο βιβλιοθήκη, δεν πρέπει να μένει ατιμώρητη. Αν αναγκαστεί κάποιος να αποκαταστήσει τη φθορά που έκανε ηθελημένα, δύσκολα θα την επαναλάβει και πιθανόν αυτό να λειτουργήσει αποτρεπτικά και για τους υπόλοιπους. Επίσης, υπάρχουν υλικά για την προληπτική-προστατευτική επικάλυψη μνημειακών χώρων, ώστε να αποφεύγονται και να αποκαθίστανται ευκολότερα κάποιοι βανδαλισμοί.
Είναι απαραίτητο να προσαρμόσουμε τον οδικό χάρτη στα αναπτυξιακά χαρακτηριστικά και στα συγκριτικά πλεονεκτήματα της περιοχής μας.
Η στάθμευση των αυτοκινήτων αποτελεί σημαντικό πρόβλημα σ’ όλες σχεδόν τις ελληνικές πόλεις. Η δυσκολία εύρεσης θέσης στάθμευσης γίνεται μεγαλύτερη από τα πολλά αυτοκίνητα που έχουν εγκαταλειφθεί από τους ιδιοκτήτες τους. Με ποια μέθοδο θα εντοπίσετε τα εγκαταλελειμμένα αυτοκίνητα στους δρόμους του δήμου σας και με ποιο τρόπο θα τα απομακρύνετε;
Τα εγκαταλελειμμένα αυτοκίνητα αρχικά υποδεικνύονται από οποιονδήποτε ενδιαφερόμενο δημότη σε ειδική υπηρεσία του Δήμου. Σημαντικό είναι να ενισχυθεί η ροή ενημέρωσης προς την αρμόδια υπηρεσία. Πέραν των πολιτών, μπορούν να βοηθήσουν άτομα του δήμου -δημοτική αστυνομία, οδηγοί απορριματοφόρων κ.λπ.- που “οργώνουν” καθημερινά την πόλη. Στη συνέχεια γίνεται σήμανση με ειδικό χαρτί του οχήματος και μετά την έλευση συγκεκριμένου χρονικού διαστήματος απομακρύνεται από την περιοχή. Στη διαδικασία μπορεί να βοηθήσει σημαντικά η τροχαία, με βάση την αρχειοθέτηση των οχημάτων που διαθέτει. Στο γενικότερο ζήτημα της δυσκολίας του παρκαρίσματος θα κληθούμε να προσφέρουμε λύσεις μέσω τροποποιήσεων του προτεινόμενου ΣΒΑΚ, το οποίο από τον σχεδιασμό του θα πρέπει να συμβάλλει στην αντιμετώπιση αυτού του προβλήματος.
Τι μπορούμε να κάνουμε με τις λακκούβες στους δρόμους;
Τα ζητήματα της οδοποιίας, της πεζοδρόμησης και της εύκολης στάθμευσης αποτελούν λεπτομέρειες που κάνουν ποιοτικότερη τη ζωή κάθε δημότη. Η χρήση άλατος τον βαρύ, συνήθως, χειμώνα, σε συνδυασμό με φαινόμενα παγετού δημιουργούν σοβαρές φθορές και διάβρωση στην άσφαλτο. Επιπλέον, υπάρχει ένα υπόγειο δίκτυο, λόγω της τηλεθέρμανσης που επιβάλλει τη διάνοιξη του οδοστρώματος για συντήρηση, βλάβες κ.λπ. Θα πρέπει να υπάρχει αυξημένη ροή ενημέρωσης και στη συνέχεια ταχεία ανταπόκριση, ώστε να αποκαθίστανται με επιμελημένη εργασία οι τομές αυτές. Εν μέσω κρίσης, σίγουρα δεν είναι καθόλου εύκολο, θα πρέπει όμως να εξασφαλιστούν τα απαιτούμενα κονδύλια για την τακτική συντήρηση των δρόμων. Στα πεζοδρόμια επίσης θα πρέπει να συνεχιστεί η προσπάθεια για βελτιστοποίηση των συνθηκών, ώστε να είναι ευκολότερη η μετακίνηση ανθρώπων με ιδιαιτερότητες (ΑΜΕΑ, μητέρες με καρότσια κ.λπ.).