Τη νέα χρονιά στην αθηΝΕΑ σκεφτήκαμε να αναζητήσουμε προσωπικές ματιές.
Τις ματιές 12 φωτογράφων: έναν/μία για κάθε μήνα του χρόνου. Η επιθυμία μας είναι να μοιραστούν μαζί μας αγαπημένες φωτογραφίες τους, αλλά και να αποκαλύψουν τον κόσμο τους πίσω από τα κλικ της μηχανής τους. Προσκεκλημένη φωτογράφος για τον Αύγουστο είναι η Χαρά Σκλήκα.
Η Χαρά Σκλήκα γεννήθηκε στην Αθήνα. Σπούδασε Διοίκηση Τουριστικών Επιχειρήσεων στο ΤΕΙ Αθήνας και αργότερα δημιουργική φωτογραφία στη Leica Academy, επεκτείνοντας παράλληλα τις γνώσεις της στη φωτογραφία στο Central Saint Martins και το London College of Communication.
Δραστηριοποιείται επαγγελματικά με την αρχιτεκτονική φωτογραφία, ενώ ταυτόχρονα αναπτύσσει φωτογραφικές εργασίες με ανθρωποκεντρικό χαρακτήρα. Το πρώτο φωτογραφικό της λεύκωμα έχει τίτλο «Faranji», ένα οπτικό ημερολόγιο από το οδοιπορικό της στην Αιθιοπία. Έχει συμμετάσχει σε πλήθος εκθέσεων, ενώ δημοσιεύσεις εργασιών της βρίσκονται στον ελληνικό και ξένο Τύπο, φωτογραφικού κυρίως ενδιαφέροντος. Από το 2019 κατέχει θέση ανάμεσα στους X-photographers της εταιρείας Fujifilm παγκοσμίως.
Την περίοδο αυτή παρακολουθεί το Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών «Φωτογραφία: Έρευνα και Μεθοδολογία» του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής.
Τι είναι αυτό που θα τραβήξει το βλέμμα και θα σας κάνει να σηκώσετε την κάμερα; Είναι ο φωτογράφος ένας καλλιτέχνης που φιλοσοφεί για μια στιγμή; Για όσο κρατάει ένα κλικ;
Η οπτική φωνή του φωτογράφου διαμορφώνεται σε μεγάλο βαθμό από τα βιώματα και τις γνώσεις του, στοιχεία πέρα από τη φωτογραφία. Το κλικ για το οποίο πολλοί μιλούν υποτιμητικά, λόγω της μικρής του διάρκειας, έχει πολύ πιο γερά θεμέλια απ’ όσο πιστεύεται.
Οι εικόνες μου έχουν, άμεσα ή έμμεσα, σχέση με γεγονότα και κοινωνικά φαινόμενα που με απασχολούν. Χρησιμοποιώ την κάμερα για την οπτική μου έρευνα σχετικά με τα θέματα πάνω στα οποία εργάζομαι, οπότε θα έλεγα ότι το βλέμμα μου στρέφεται προς τα πεδία των ενδιαφερόντων μου.
Θα θέλατε να μας συστήσετε τις αγαπημένες σας φωτογραφικές μηχανές;
Φωτογραφίζω με τις Fujifilm X-T2, X-T3 και πρόσφατα πέρασα στο σύστημα μεσαίου φορμά της Fujifilm με την GFX 50S ii, η οποία καλύπτει απόλυτα τις ανάγκες μου.
«Στο πέρασμα των χρόνων, αυτό που πιστεύω πως παραμένει σταθερό και αδιαπραγμάτευτο στη φωτογραφική διαδικασία είναι η σκέψη, το συναίσθημα και η γνώση».
Από την αναλογική κάμερα στην πλήρη ψηφιοποίηση. Καθώς αλλάζει ο εξοπλισμός, αλλάζει και ο τρόπος με τον οποίο φωτογραφίζουμε;
Σαφέστατα. Ας συγκρίνουμε το μεγάλο κόστος και τη δυσκολία αποθήκευσης των γυάλινων αρνητικών πλακών που χρησιμοποιούσαν οι φωτογράφοι σε παλαιότερες δεκαετίες με την ταχύτητα, την εξοικονόμηση χώρου και την προσβασιμότητα που έχουμε στην ψηφιακή φωτογραφία παγκοσμίως.
Ας μου επιτραπεί η φράση ότι η άνεση του ψηφιακού μέσου μας έχει κάνει περισσότερο «φλύαρους» σε σχέση με το παρελθόν. Ήδη το περιβάλλον έχει αλλάξει με την τάση να φωτογραφίζουμε τα πάντα με το κινητό μας τηλέφωνο. Έχουμε την επιθυμία να κρατήσουμε ζωντανό στη μνήμη οτιδήποτε κινείται, υπάρχει γύρω μας, με την ευκολία της κάμερας του κινητού, ή να αποδείξουμε την ύπαρξή μας καθημερινά με μια σέλφι. Ή, ακόμα, να κρατήσουμε μια οπτική σημείωση.
Στο πέρασμα των χρόνων, αυτό που πιστεύω πως παραμένει σταθερό και αδιαπραγμάτευτο στη φωτογραφική διαδικασία είναι η σκέψη, το συναίσθημα και η γνώση.
Επεξεργάζεστε τις φωτογραφίες σας; Η ψηφιακή επεξεργασία είναι απαραίτητη συνθήκη στη φωτογραφία σήμερα;
Για να αποδοθεί η αισθητική και να μεταφερθεί άρτια το νόημα της εικόνας από το καλλιτέχνη προς τον θεατή, η επεξεργασία είναι, κατά τη γνώμη μου, απαραίτητη.
Επίσης, μια σειρά εικόνων που αποτελούν μια ιστορία οφείλουν να έχουν συνοχή σε χρωματισμό και τονικότητα, εκτός από τη συνοχή και την ακολουθία στη σύνθεση. Με τη χρήση των παραπάνω, ο δημιουργός της εικόνας μας καλεί να ερμηνεύσουμε την εικόνα με συγκεκριμένους κώδικες. Για αυτούς τους λόγους επεξεργάζομαι τις εικόνες μου ανάλογα με τις ανάγκες και το ύφος κάθε εργασίας.
Εκτυπώνετε τις φωτογραφίες σας;
Η εκτύπωση είναι μαγική διαδικασία. Ένα εκτυπωμένο έργο είναι ένα ολοκληρωμένο έργο που αναζητά την επικοινωνία με το κοινό του. Έχει περάσει από τη διαδικασία επιλογής της εικόνας, του χαρτιού, της επεξεργασίας, του μεγέθους εκτύπωσης και άλλων σημαντικών αποφάσεων για την παρουσίασή του. Εκτυπώνω πρόχειρα τις φωτογραφίες που έχουν επιλεγεί για να δημιουργήσουν μια σειρά. Αυτό συμβάλλει στην τελική επιλογή, τη σωστή ακολουθία και την απόφαση για το χαρτί της τελικής εκτύπωσης.
Εκτός από την εκτύπωση σε χαρτί βέβαια, υπάρχει και η έκδοση βιβλίου, διαφορετική αλλά σημαντική μορφή παρουσίασης και εκτύπωσης, που οφείλω να αναφέρω. Η περαιτέρω ανάλυση είναι ένα κεφάλαιο από μόνο του.
Σε ποιους φωτογράφους έχετε «αδυναμία»; Θέλετε να αναφέρετε τους αγαπημένους σας;
Κατά τη διάρκεια των μεταπτυχιακών σπουδών μου είχα την ευκαιρία να μελετήσω σε βάθος αρκετούς Έλληνες και ξένους φωτογράφους. Όσο περισσότερο εμβαθύνει κανείς στη δουλειά ενός φωτογράφου τόσο περισσότερο εκτιμά τη συστηματική ενασχόλησή του με το μέσο.
Η οπτική αυτοβιογραφία του Περικλή Αλκίδη και η επανατοποθέτησή του στην οικογένεια μέσα από τη μνήμη ξεχωρίζει πάντα στις επιλογές μου. Ο Αλκίδης ανασύρει αναμνήσεις και, άλλοτε με σαρκαστική διάθεση, άλλοτε κοιτάζοντας μετωπικά το παρελθόν, αναπλάθει το οικογενειακό λεύκωμα, συνεπής στο έργο του για τα τελευταία τριάντα έξι χρόνια.
«Η φωτογραφία για μένα είναι το μέσο που με ενώνει με τους ανθρώπους».
Η Rineke Dijkstra επίσης, καταξιωμένη και παγκόσμια γνωστή για τις εργασίες πορτρέτων, έχει ως στόχο να φέρει μπροστά στα μάτια του θεατή, με φωτογραφία και βίντεο, την ενέργεια διάφορων κοινωνικών ομάδων, επιλέγοντας τέτοιες πόζες και πρόσωπα ώστε το αποτέλεσμα να γίνεται κώδικας επικοινωνίας σκέψεων και συναισθημάτων μεταξύ φωτογράφου, φωτογραφιζόμενων και θεατών.
Τελικά, τι σημαίνει για εσάς η φωτογραφία; Καταγραφή και αποτύπωση της πραγματικότητας, «μεταμόρφωση» της πραγματικότητας, έκφραση, άσκηση «ύφους»;
Η φωτογραφία για μένα είναι το μέσο που με ενώνει με τους ανθρώπους. Είναι ακόμα η έκφραση σκέψεων και συναισθημάτων με τρόπο αλληγορικό αλλά ταυτόχρονα ειλικρινή, έτσι ώστε να ξεκινήσει η επικοινωνία και ο διάλογος με τον θεατή.
Η θεωρία και η πρακτική της φωτογραφίας έχουν ως τώρα συμβάλει στη βαθύτερη εξερεύνηση του μέσου αλλά και των δυνατοτήτων μου μέσα σε αυτό.
• Οι φωτογραφίες του άρθρου είναι μέρος της εργασίας «On the Shore», την οποία μπορείτε να δείτε εδώ. Περισσότερες φωτογραφίες της Χαράς Σκλήκα μπορείτε να δείτε στα: www.harasklika.com και https://www.instagram.com/hara
Διαβάστε επίσης στην αθηΝΕΑ:
Φωτογράφος του Μήνα | Σοφία Τολίκα
