Το Λος Άντζελες παραμένει τυλιγμένο στις φλόγες. Ώρα με την ώρα, μετράνε θύματα, μετακινούνται από την εστία τους όλο και περισσότεροι άνθρωποι, βλέπουν τις γειτονιές τους να γίνονται στάχτη.
Οι αρχές αναφέρουν ότι τουλάχιστον 10 άνθρωποι έχουν χάσει τη ζωή τους, ενώ περίπου 180.000 έχουν λάβει εντολές εκκένωσης και άλλοι 200.000 βρίσκονται υπό προειδοποίηση εκκένωσης.
Η φωτιά στο προάστιο Πασίφικ Πάλισεϊντς, με τις πολυτελείς βίλες των διασήμων, «είναι μια από τις χειρότερες φυσικές καταστροφές στην ιστορία» του Λος Άντζελες, ανέφερε η επικεφαλής της πυροσβεστικής της πόλης Kristin Crowley. Όσο για τις ασφαλιστικές ζημίες, αναμένονται πάνω από 8 δισεκατομμύρια δολάρια λόγω ακριβώς της υψηλής αξίας των ακινήτων, σε γειτονιές που, εν τω μεταξύ, πλήττονται από κλοπές και λεηλασίες.
Μπορεί οι εικόνες και τα βίντεο με φλεγόμενο το σήμα του Χόλιγουντ που κυκλοφόρησε στα social media να είναι ψεύτικες, ωστόσο η καταστροφή είναι εφάμιλλη με εκείνη στις εικόνες αποκάλυψης που τόσο αγαπάει η κινηματογραφική βιομηχανία. Ο Robert Luna, σερίφης της κομητείας του Λος Άντζελες, είπε ότι ορισμένες περιοχές «μοιάζουν σαν να έπεσε πάνω τους βόμβα».
Γι’ αυτή την καταστροφή, ενοχοποιούνται οι Σάντα Άνα, ένα ακραίο εποχικό καιρικό φαινόμενο στην περιοχή, ξηρό και θερμό. Βορειοανατολικοί άνεμοι με επικίνδυνες ριπές, που συνήθως πνέουν από το εσωτερικό της πολιτείας προς την ακτή του Ειρηνικού ωκεανού. Πώς και πού δημιουργούνται; Σε ζώνες υψηλής ατμοσφαιρικής πίεσης πάνω από την αχανή ερημική ενδοχώρα των δυτικών ΗΠΑ, που εκτείνεται σε πολλές πολιτείες.
Καθώς οι αέριες αυτές μάζες χάνουν την υγρασία τους, βυθίζονται και αρχίζουν να κινούνται όπως η φορά των δεικτών του ρολογιού προς τη νότια Καλιφόρνια. Εκεί συναντούν ως εμπόδιο στον δρόμο τους τις υψηλές οροσειρές και, βρίσκοντας διέξοδο από τις στενές ορεινές χαράδρες, ξεχύνονται με ορμή στις πεδιάδες, ακόμα πιο ξηροί και θερμοί. Ο τόπος, ξερός και αυτός από τις μεγάλες θερμοκρασίες που είχαν προηγηθεί την περασμένη περίοδο, αποτέλεσε ό,τι πιο πρόσφορο για τη γιγάντωση μιας πυρκαγιάς, που εύκολα μπορεί να προκληθεί σε αυτές τις συνθήκες.
Άλλωστε, όπως επισημαίνουν οι επικεφαλής της πολιτείας, το φαινόμενο των δασικών πυρκαγιών έπαψε πια να είναι εποχικό στην Καλιφόρνια. Και οι Σάντα Άνα φέτος ήταν πιο βίαιοι από κάθε άλλη φορά εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής. Αυτή τη φορά δεν πέρασαν μόνο ως χείμαρροι από τις χαραμάδες των οροσειρών, αλλά και πάνω από τις κορυφές τους, με ταχύτητα κατά τόπους ακόμα και τα 160 χλμ. την ώρα.
Πολλοί από τους ανθρώπους που βλέπουν την περιουσία τους συντρίμμια αυτή τη φορά έχουν ονοματεπώνυμο, όπως οι διάσημοι σταρ, οι οποίοι και πρωτοστατούσαν ενάντια στις αποφάσεις διαπλάτυνσης των δρόμων που γειτνίαζαν με τα σπίτια τους, γεγονός που καθιστά τώρα πολύ δύσκολη την προσέγγιση των δυνάμεων της πυροσβεστικής. Τα σπίτια πολλών διασημοτήτων αποτεφρώθηκαν ολοσχερώς, όπως εκείνα των Anthony Hopkins, Billy Crystal, Eugene Levy, Paris Hilton, Adam Brody και πολλών άλλων.
Μάλλον απαιτείται όχι μόνο να αναθεωρήσουμε άμεσα τις πρακτικές που προκαλούν τα βίαια αυτά φαινόμενα, αλλά και ίσως εκείνη την άποψη πως «η κλιματική αλλαγή είναι κακή για όλους, αλλά για κάποιους χειρότερη» – ή τουλάχιστον να παραδεχτούμε ότι σηκώνει συζήτηση.
Ένας Διασυνδεδεμένος Κόσμος
Είναι γνωστό πως η κλιματική αλλαγή είναι ιδιαίτερα επιζήμια για τις πιο ευάλωτες χώρες, όπου συχνά οι πολίτες τους είναι και οι λιγότερο υπεύθυνοι για την κλιματική αλλαγή. Το 2020, μια έκθεση του ΟΗΕ διαπίστωσε ότι οι φτωχότερες χώρες στον κόσμο βίωσαν σχεδόν το 70% των θανάτων από καταστροφές που σχετίζονται με το κλίμα τις προηγούμενες πέντε δεκαετίες, καθώς, εκτός των άλλων, δεν διαθέτουν τους πόρους για να προετοιμαστούν και να ανακάμψουν από τις φυσικές καταστροφές.
Ωστόσο, η κλιματική αλλαγή δεν επιδεινώνει απλώς την ανισότητα μεταξύ των χωρών, αλλά και εκείνες στο εσωτερικό τους, καθώς οι περιθωριοποιημένες ομάδες υποφέρουν ακόμα περισσότερο. Το 2021, για παράδειγμα, το κρύο που έπληξε το Χιούστον –ένα ακραίο καιρικό γεγονός που οι επιστήμονες έχουν συνδέσει με την υπερθέρμανση της Αρκτικής– οι κοινότητες των μαύρων και των Λατίνων αντιμετώπισαν δυσανάλογες συνέπειες. Η απώλεια ηλεκτρικής ενέργειας και θερμότητας και οι μεγαλύτεροι χρόνοι αναμονής για την αποκατάσταση αυτών των υπηρεσιών ήταν ιδιαίτερα επιβαρυντικοί παράγοντες για την επιβίωσή τους.
Η πραγματικότητα των καιρών μας είναι εύγλωττη: καμία χώρα πια δεν είναι απρόσβλητη από την κλιματική αλλαγή. Οι καταστροφές βάλλουν τις χώρες που μαζί με τη μοίρα που τους επιφυλάχθηκε αφήνονται απροστάτευτες και στις νέες κλιματικές συνθήκες, αλλά και εκείνες που διατείνονται πως έχουν δομές, οργάνωση, προστασία, χρήματα για να ανακόψουν και να αντιμετωπίσουν την καταστροφή που έρχεται.
Η κλιματική αλλαγή δεν αναγνωρίζει σύνορα – και απ’ ό,τι φαίνεται, ούτε τα σπίτια-φρούρια και τους ενοίκους τους. Ανατρέχοντας στα νέα δεδομένα, δε, για την υπερθέρμανση του πλανήτη που αφορούν την περσινή χρονιά, γίνεται ακόμα πιο ανάγλυφη η εικόνα μιας κοινής μοίρας στον κόσμο μας.
Ο Διασυνδεδεμένος Κόσμος μας Πάνω από τον 1,5 °C
Σύμφωνα με στοιχεία της Υπηρεσίας Κλιματικής Αλλαγής Copernicus (C3S) της ΕΕ, η μέση θερμοκρασία στον πλανήτη μας το 2024 ήταν 1,6 οC πάνω από τα προβιομηχανικά επίπεδα. Ήταν η πιο ζεστή χρονιά στην ιστορία του. Ως αποτέλεσμα, οι υψηλές θερμοκρασίες υπερφόρτισαν τα ακραία καιρικά φαινόμενα – με τα χειρότερα να έρχονται, όπως δείχνουν τα στοιχεία της ΕΕ.
«Οι υψηλές παγκόσμιες θερμοκρασίες, σε συνδυασμό με τα επίπεδα ρεκόρ παγκόσμιων ατμοσφαιρικών υδρατμών το 2024, σήμαιναν πρωτοφανείς καύσωνες και έντονες βροχοπτώσεις, προκαλώντας δυστυχία σε εκατομμύρια ανθρώπους», δήλωσε η δρ Samantha Burgess, αναπληρώτρια διευθύντρια στο C3S. Ενώ η δρ Friederike Otto, στο Imperial College του Λονδίνου, ανέφερε πως «ένας χρόνος ακραίων καιρικών φαινομένων έδειξε πόσο επικίνδυνη είναι η ζωή στον 1,5 οC. Οι πλημμύρες της Βαλένθια, οι τυφώνες των ΗΠΑ, οι τυφώνες στις Φιλιππίνες και η ξηρασία του Αμαζονίου είναι μόνο τέσσερις καταστροφές πέρυσι που επιδεινώθηκαν από την κλιματική αλλαγή».
Και το χειρότερο, οι εκπομπές άνθρακα το 2024 αναμένεται να έχουν σημειώσει νέο υψηλό ρεκόρ, πράγμα που σημαίνει ότι δεν υπάρχει ακόμη σημάδι της μετάβασης από τα ορυκτά καύσιμα που υποσχέθηκαν τα έθνη του κόσμου στη Διάσκεψη του ΟΗΕ για το Κλίμα στο Ντουμπάι τον Δεκέμβριο του 2023.
«Ο κόσμος δεν χρειάζεται να βρει μια μαγική λύση για να σταματήσει τα πράγματα να χειροτερεύουν το 2025», είπε η Otto. «Γνωρίζουμε ακριβώς τι πρέπει να κάνουμε για να απομακρυνθούμε από τα ορυκτά καύσιμα, να σταματήσουμε την αποψίλωση των δασών και να κάνουμε τις κοινωνίες πιο ανθεκτικές».
Διαβάστε επίσης στην αθηΝΕΑ:
Η AI μας Λέει τον (Σωστό) Καιρό
