«Τι θα φάμε σήμερα;». Η ερώτηση είναι στο καθημερινό μενού όλων των ανθρώπων σε κάθε γωνιά της γης. Διατυπώνεται τουλάχιστον μια φορά την ημέρα –που αφορά στο κυρίως γεύμα– και επαναλαμβάνεται αρκετές ακόμη – για το πρωινό, το δεκατιανό, το απογευματινό, ανάλογα με τις διατροφικές συνήθειες του καθενός.
Η διατροφή, ωστόσο, δεν είναι απλώς θέμα γεύσης ή θερμίδων. Είναι τρόπος ζωής, είναι πολιτική πράξη, είναι καθημερινή επιλογή που αφορά το παρόν μας και διαμορφώνει το μέλλον μας. Στηρίζεται σε διαχρονικές αξίες και, ταυτοχρόνως, εξελίσσεται μέσα από νέες τάσεις που αφορούν κάθε άνθρωπο ξεχωριστά, αλλά και το «σπίτι» στο οποίο ζούμε όλοι μαζί, τον πλανήτη μας.
Σε έναν κόσμο που δοκιμάζεται διαρκώς και όπου όλο και περισσότεροι άνθρωποι αναζητούν διαφάνεια, ποιότητα, βιωσιμότητα και προσιτές τιμές στο φαγητό τους, χτίζεται μια νέα κουλτούρα – πιο συνειδητή, πιο βιώσιμη, πιο δίκαιη.
Σύνθημά της «Δεν αρκεί να αλλάξουμε μενού. Πρέπει να αλλάξουμε νοοτροπία». Όχημά της, το νέο επεισόδιο του #BraveNewGreece, με τίτλο #BraveNewDiet.
Αναγεννητική Γεωργία
Οι μεγάλες αλλαγές στη διατροφή ξεκινούν από το έδαφος. Από το πώς παράγεται η τροφή μας, ποιον επηρεάζει και πώς μπορούμε να χτίσουμε ένα πιο δίκαιο και ανθεκτικό σύστημα τροφίμων.
«Σήμερα ζούμε σε μια εποχή μετάβασης. Από μια εποχή παραγωγής τροφίμων μέσω συμβατικής καλλιέργειας και χρήσης πολλών αγροχημικών σε μια άλλη, πιο υπεύθυνη αγροδιατροφική προσέγγιση, όπου προσπαθούμε να χρησιμοποιήσουμε όσο γίνεται πιο φιλικούς προς το περιβάλλον πόρους και να επανασυνδέσουμε τον καταναλωτή με τον παραγωγό», λέει ο Πάνος Παπαδόπουλος, Γεωπόνος & Co-Founder της OPEN FARM, περιγράφοντας επιγραμματικά, αλλά ουσιαστικά, πώς οι καιροί στο διατροφικό πεδίο αλλάζουν γοργά και σταθερά.
«Πέρα από την τεχνολογία και τις κοινωνικές απαιτήσεις που, σίγουρα, διαμορφώνουν τον αγροδιατροφικό τομέα, η επόμενη τάση θα είναι και αυτό που ονομάζουμε ενσυνείδητη κατανάλωση. Πώς, δηλαδή», συνεχίζει ο κ. Παπαδόπουλος, «ο καταναλωτής, τον οποίο εγώ προτιμώ να αποκαλώ συμπαραγωγό της τροφής, θα ακολουθήσει μια νέα τάση που έχει να κάνει με τα τροφομήλια, με την τοπικότητα, την εποχικότητα, το no waste. Όλες αυτές οι νέες έννοιες», καταλήγει ο γεωπόνος, «συνθέτουν το μοντέλο του σύγχρονου συμπαραγωγού συγκαταναλωτή, ενεργού πολίτη, ο οποίος θα επηρεάσει και το μοντέλο της αγροδιατροφής για να γίνει πιο κοινωνικό, πιο πράσινο, πιο φιλικό προς το περιβάλλον».
Η μετάβαση από την κάθε εποχή στην επόμενη φέρνει νέες αντιλήψεις και νέους συσχετισμούς δυνάμεων. Από τη μια πλευρά, ο ενσυνείδητος καταναλωτής, ο συμπαραγωγός τροφής, και, από την άλλη, τα μοντέλα παραγωγής.
ΜΑΡΙΑΝΝΑ ΣΚΥΛΑΚΑΚΗ, CEO & FOUNDER ΑΘΗνεα
«Για να πετύχουμε την πιο ενσυνείδητη κατανάλωση», εξηγεί ο Co-Founder της OPEN FARM, «πρέπει να στραφούμε σε μοντέλα πιο βιώσιμης γεωργίας, όπως είναι η αναγεννητική γεωργία, η αγροοικολογική προσέγγιση. Σήμερα δεν κοιτάμε μόνο την αύξηση της παραγωγής. Πρέπει να κοιτάμε και τη βιωσιμότητα και την ανθεκτικότητα του αγροοικοσυστήματος. Με τις συνθήκες κλιματικής κρίσης που βιώνουμε, το ερώτημα δεν είναι μόνο αν θα παράγουμε παραπάνω ποσότητα, αλλά και αν αύριο θα υπάρχει παραγωγή σε κάποια μέρη. Κρίσιμος συντελεστής στη δυνατότητα παραγωγής τροφίμων είναι το έδαφος, η αναγέννηση του εδάφους συγκεκριμένα, ο τομέας στον οποίο εστιάζει ειδικά η αναγεννητική γεωργία».
Όπως Παλιά
Η διατροφή μας επηρεάζει τη δική μας υγεία, αλλά και την υγεία του πλανήτη. Η πλανητική διατροφή έρχεται να ενώσει τις διατροφικές συνήθειες με τη βιωσιμότητα, αντλώντας έμπνευση και από τη μεσογειακή διατροφική κουλτούρα και προτείνοντας λύσεις προσαρμοσμένες σε κάθε γωνιά του κόσμου.
«Η καλύτερη διατροφή στον κόσμο, δηλαδή αυτή που έχει τις περισσότερες επιστημονικές αποδείξεις, είναι η μεσογειακή. Είναι αυτό το οποίο στα αγγλικά θα αποκαλούμε plant predominant διατροφή, μια διατροφή που βασίζεται στα προϊόντα φυτικής προέλευσης», λέει η Καλλιόπη Καλαϊτζή, Ιατρός Φυσικής Ιατρικής & Αποκατάστασης (Lifestyle Medicine), και διευκρινίζει: «Η κλασική μεσογειακή διατροφή είναι αυτή που έκαναν οι παππούδες και οι γιαγιάδες μας στα χωριά της Κρήτης τη δεκαετία του ’60. Στη βάση της πυραμίδας της μεσογειακής διατροφής δεν περιλαμβάνονται μόνο τρόφιμα. Στη βάση της καινούργιας πυραμίδας της μεσογειακής διατροφής υπάρχει ένα καλάθι που σημαίνει ότι τα προϊόντα πρέπει να συλλέγονται από κοντινά μποστάνια, όπως γινόταν τα παλιότερα χρόνια στην Ελλάδα», επισημαίνει η κ. Καλαϊτζή.
Πλανητική Διατροφή
Οι παλιές καλές συνήθειες είναι η μία πλευρά της διατροφής. Είναι αυτή που θα υποστηρίξει την υγεία του καθενός, που θα μας επιτρέψει να έχουμε μακρόβια και ποιοτική ζωή. Το «νόμισμα» της διατροφής, ωστόσο, έχει δύο όψεις: από τη μια πλευρά γράφει «άτομο». Από την άλλη, «πλανήτης».
Ο οργανισμός Lancet σχεδίασε τον όρο της υγιεινής πλανητικής διατροφής. Πρόκειται για μια επιστημονικά διαμορφωμένη δίαιτα, που προωθεί την υγεία τόσο για τους ανθρώπους όσο και για το περιβάλλον.
«Η πλανητική υγιεινή διατροφή έχει ως βάση της τις φυτικές πρωτεΐνες. Περιλαμβάνει, σε μικρότερο ποσοστό, γαλακτοκομικά προϊόντα, πουλερικά και θαλασσινά, ενώ συνιστά την απόλυτη αποφυγή του κόκκινου κρέατος, καθώς και προϊόντων όπως η ζάχαρη ή τα πρόσθετα», λέει η Βασιλική Αδαμίδου, Διευθύντρια Εταιρικών Υποθέσεων & Βιωσιμότητας της Lidl Ελλάς.
«Η διατροφή δεν είναι μονάχα μέτρημα θερμίδων ή θρεπτικών συστατικών», συνεχίζει. «Είναι έκφραση ενός τρόπου ζωής. Στον οποίο, φυσικά, συμπεριλαμβάνονται συναισθήματα, συμπεριλαμβάνονται πνευματικές ανησυχίες, συμπεριλαμβάνονται νοητικές διαδικασίες. Αν σκεφτείς, για παράδειγμα, ότι θα πιεις ούζο ή ρακή, το μυαλό σου πηγαίνει αυτόματα σε ένα τραπεζάκι κοντά στη θάλασσα με λίγο χταπόδι. Όλα αυτά δεν είναι μονάχα θερμίδες. Δεν είναι μονάχα θρεπτικά συστατικά. Είναι κάτι πολύ ευρύτερο, μια ευρύτερη κοινωνική έκφραση», συμπληρώνει η κ. Αδαμίδου, δίνοντας στη διατροφή τη διάσταση που της αρμόζει.
Ο Ρόλος του Λιανεμπορίου
Πώς όμως συνδέονται οι διατροφικές τάσεις με τις επιστημονικές εξελίξεις και οι περιβαλλοντικές ανησυχίες με το εμπόριο; Τι ρόλο μπορεί να παίξει ένας κολοσσός του λιανεμπορίου στη μετάβαση προς μια πιο βιώσιμη και δίκαιη διατροφή;
«Έχουμε εμπορικές και επιστημονικές τάσεις. Η μία «πλευρά» έχει ως κύριο στόχο το κέρδος, κάτι που ούτε μπορεί να παραγνωρίσει κάποιος, αλλά ούτε και να κατηγορήσει», λέει η Αντωνία Τριχοπούλου, Ακαδημαϊκός, Πρόεδρος Ελληνικού Ιδρύματος Υγείας & Καθηγήτρια Yale SPH. «Είναι στο πλαίσιο του παιχνιδιού. Ωστόσο, δεν δέχομαι την εμπορευματοποίηση του υγιεινού τροφίμου όπως γίνεται σήμερα – «πάρε αυτό γιατί θα βγάλεις μαλλιά!», «πάρε αυτό γιατί δεν θα πεθάνεις ποτέ!». Όχι, δεν είναι έτσι. Στην εφαρμογή τους είναι πολύ πιο απλά τα πράγματα, αν και γίνονται και πολύ πιο σύνθετα και πολύ πιο ακριβά. Υπό αυτή την έννοια, θα πρέπει κάποτε να συνεννοηθούν οι δύο πλευρές».
«Η αποστολή της Lidl είναι να προσφέρει σε όλους ποιοτικά προϊόντα στις πιο ανταγωνιστικές τιμές της αγοράς. Βλέπουμε ότι η διατροφή στις μέρες μας αποκτά άλλη διάσταση, ηθική, κοινωνική, περιβαλλοντική», επισημαίνει η κ. Αδαμίδου, αναλαμβάνοντας να εξηγήσει πώς μπορούν να συνδυαστούν αρμονικά οι εμπορικές με τις επιστημονικές και τις κοινωνικές τάσεις της εποχής.
«Πώς μπορούμε να μιλάμε για ποιότητα, αν δεν εμπεριέχει διατροφική αξία, η οποία μάλιστα προωθεί τόσο την υγεία του ανθρώπου όσο και του περιβάλλοντος; Πώς μπορούμε να μιλάμε για ανταγωνιστικές τιμές, αν αυτό που παρέχουμε δεν είναι προσιτό σε όλους;», συμπληρώνει η κ. Αδαμίδου και καταλήγει: «Βλέπουμε ότι μέσα στα χρόνια αλλάζει και ο ρόλος της Lidl. Δεν είμαστε απλώς ένας από τους μεγαλύτερους retailers στον κόσμο, που συμμετέχει στην αλυσίδα διανομής τροφίμων στην Ελλάδα, αλλά μια υπεύθυνη και βιώσιμη εταιρεία η οποία, το κυριότερο, αποτελεί θετικό καταλύτη αλλαγής, γιατί μόνο μέσα από την αλλαγή μπορούμε να βιώσουμε μια καινούργια πραγματικότητα».
Οι Μικροί μας Ήρωες
Η διατροφή είναι θέμα επιλογών – αλλά ποιος καθορίζει αυτές τις επιλογές; Και ποιος «υπαγορεύει» στα μικρά παιδιά κυρίως με τι αξίζει να γεμίσουν το μικρό τους στομαχάκι; Το marketing έχει ισχυρό ρόλο, ειδικά όταν απευθύνεται στα παιδιά. Ήρωες στα πακέτα, υποσχέσεις γεύσης και διασκέδασης – μια ολόκληρη βιομηχανία που διαμορφώνει συνήθειες από μικρή ηλικία.
«Είναι αλήθεια ότι βαλλόμαστε από παντού με διαφήμιση. Είτε στην τηλεόραση, είτε στο διαδίκτυο. Το marketing κάνει παντού τη δουλειά του. Ακόμη και στις συσκευασίες των τροφίμων, όπου βλέπουμε ήρωες, χρώματα, αυτοκόλλητα. Ακόμη και στις χορηγίες, σε ποδοσφαιρικούς αγώνες. Ακόμη και στους σχολικούς αγώνες. Όλα αυτά, λοιπόν, επηρεάζουν τα παιδιά», λέει η Αστερία Σταματάκη, Διαιτολόγος-Διατροφολόγος Υποψήφια Διδάκτωρ Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ.
Και συνεχίζει: «Οι μελέτες μας δείχνουν ότι το marketing επηρεάζει πάρα πολύ τις διατροφικές επιλογές των παιδιών. Αυτά που θέλουν να αγοράσουν, αυτά που θέλουν να δοκιμάσουν και τελικά διαμορφώνουν τη διατροφική τους συμπεριφορά. Επίσης, έχει αναπτυχθεί ένα φαινόμενο που λέγεται δύναμη της πειθούς. Το οποίο τι σημαίνει; Ότι τα παιδιά προσπαθούν, είτε με χαριτωμένο τρόπο είτε όχι, να αναγκάσουν τους γονείς να τους αγοράσουν όλες αυτές τις τροφές», καταλήγει η κ. Σταματάκη.
Με την ευγενική υποστήριξη της Lidl Hellas.
Το πρώτο κατάστημα Lidl στην Ελλάδα άνοιξε το 1999. Από τότε εξελίχθηκε σε σταθερή αξία στο ελληνικό λιανεμπόριο και παραμένει στενά συνδεδεμένο με την τοπική οικονομία. Σήμερα, η Lidl Ελλάς λειτουργεί 231 καταστήματα, 5 κέντρα logistics και απασχολεί συνολικά περισσότερους από 6.700 εργαζόμενους. Ως επιχείρηση με παρουσία σε διεθνές επίπεδο, σέβεται τη διαφορετικότητα των πολιτισμών αναγνωρίζοντας ταυτοχρόνως τις αξίες και παραδόσεις που τους χαρακτηρίζουν.
Μια Εκπομπή για το Μέλλον… Σήμερα!
Το μέλλον είναι ήδη εδώ και δεν έχει οδηγίες χρήσης. Και στην Ελλάδα που έρχεται, κανείς δεν έχει την πολυτέλεια να μείνει στάσιμος. Το #BraveNewGreece επιστρέφει στον ΑΝΤ1 για μια 3η σεζόν, ως πυξίδα σε έναν κόσμο που αλλάζει γρηγορότερα απ’ ό,τι προλαβαίνουμε να ακολουθήσουμε.
Η τηλεοπτική εκπομπή που εδώ και δύο σεζόν «φωτίζει» το μέλλον με τον δικό της ξεχωριστό, τολμηρό τρόπο συνεχίζει να εκδημοκρατίζει τις μεγάλες συζητήσεις γύρω από την τεχνολογία, την επιστήμη, την κοινωνία.
Με 25λεπτα explainers που έχουν ήδη συγκροτήσει μια πολύτιμη βιβλιοθήκη γνώσης, μας βοηθά να κατανοήσουμε τους στόχους, τις καινοτομίες και τις προκλήσεις της επόμενης μέρας. Από τις ιδέες που μεταμορφώνουν την καθημερινότητά μας στον ψηφιακό ορίζοντα του metaverse. Από τις καταναλωτικές συνήθειες του σήμερα στις πόλεις στα ταξίδια και στα σύμβολα μιας νέας εποχής.
Για να καταλάβουμε όμως τι έρχεται, χρειαζόμαστε ειδικούς. Για να αντέξουμε την αλλαγή, χρειαζόμαστε πρωτοπόρους. Και για να φτάσουμε στο μέλλον, χρειαζόμαστε κάποιον να μας δείξει τον δρόμο. Με αληθινές ιστορίες. Με πρόσωπα που τολμούν.
ΜΑΡΙΑΝΝΑ ΣΚΥΛΑΚΑΚΗ, FOUNDER & CEO, ΑΘΗνεα
Με τη Μαριάννα Σκυλακάκη στην έρευνα και στην παρουσίαση, και με καλεσμένους που δεν μιλούν απλώς για το μέλλον αλλά το χτίζουν καθημερινά, κάθε επεισόδιο είναι μια διεισδυτική και συναρπαστική ξενάγηση σε μια διαφορετική θεματική.
Το #BraveNewGreece δεν είναι απλώς μια τηλεοπτική σειρά. Είναι ο συνοδοιπόρος μας στο άγνωστο. Ο καθρέφτης μιας Ελλάδας που αλλάζει, προσκαλώντας μας να απαντήσουμε το ερώτημα: Εσύ σε ποιο μέλλον θα ζήσεις;
Βασικοί Συντελεστές
Παρουσίαση/Σενάριο: Μαριάννα Σκυλακάκη | Σκηνοθεσία: Πάνος Θ. Μελίδης | Αρχισυνταξία: Πέπη Τυλιγάδη | Διεύθυνση Φωτογραφίας: Δημήτρης Ζωγραφάκης | Διεύθυνση Παραγωγής: Aλέξανδρος Νταβρής | Σύμβουλοι Παραγωγής: Νίκος Βερβερίδης, Κωνσταντίνος Τζώρτζης | Εκτέλεση Παραγωγής: Πέτρος Αδαμαντίδης | Παραγωγή: αθηΝΕΑ x ελc productions
- Το επεισόδιο #BraveNewDiet της τηλεοπτικής εκπομπής #BraveNewGreece μεταδίδεται σε πρώτη προβολή το Σάββατο 5 Ιουλίου, στις 8:15 το πρωί, στον ΑΝΤ1.
- Ο τρίτος κύκλος της τηλεοπτικής εκπομπής #BraveNewGreece μεταδίδεται σε πρώτη προβολή κάθε Σάββατο στις 8:15, στην πρωινή ζώνη του ΑΝΤ1.
- Όλα τα τελευταία νέα για τη σειρά της αθηΝΕΑς και του ελc productions #BraveNewGreece εδώ.
- Βρείτε τα αφιερώματα για όλα τα προηγούμενα επεισόδια της πρώτης, δεύτερης και τρίτης σεζόν #BraveNewGreece εδώ.
- Δείτε στο Web TV του ΑΝΤ1 ολόκληρη την 2η σεζόν του #BraveNewGreece εδώ.
Διαβάστε επίσης στην αθηΝΕΑ:
#BraveNewSafety: Ένα Μέλλον με Ασφαλέστερους Δρόμους
#BraveNewLandmarks: Η Πόλη Αλλάζει Μέσα από τα Τοπόσημά της
#BraveNewAirlines: Μια Γενναία Ματιά στο Μέλλον της Ελληνικής Αεροπορίας
