Θα βρίσκω πάντα λόγους να επιστρέφω στη Λήμνο. Κάθε καλοκαίρι είμαι εκεί, έστω για λίγο. Κάθε φορά ανακαλύπτω κάτι καινούργιο και κάθε φορά ξέρω πως υπάρχουν άνθρωποι που σε καλοδέχονται κι είναι σαν να νιώθεις την ασφάλεια και τη φροντίδα του σπιτιού σου, του εξοχικού που δεν είχες ποτέ, του πατρικού.
Το χρυσό νησί, έτσι το αποκαλούν οι ντόπιοι. Κι έτσι είναι. Χρυσό στην εικόνα, χρυσάφι στη γη. Με απέραντες εκτάσεις σιτηρών που μπλέκονται με το πράσινο των αμπελιών και το μπλε της θάλασσας. Χρώματα που ανακατεύονται στο μάτι, αλλά και στο πιάτο. Τυχεροί όσοι είναι από εκεί, τυχεροί όσοι πήγαν και έμειναν εκεί, τυχεροί και όσοι αποφάσισαν να επενδύσουν, να εργαστούν και γίνουν μέλη ενός οικοσυστήματος που αγαπά το νησί και προσπαθεί να το προστατεύσει από την οικοδομική αναρχία και την τουριστική απληστία.
«Δεν μαγειρεύω για να προσφέρω εμπειρία. Μαγειρεύω για όλους όσους έρχονται στη Λήμνο διακοπές. Το καταλαβαίνεις;»
«Θέλω να κάνω το δικό μου τυρί, το ψωμί. Να μυρίζει Λήμνος. Το καταλαβαίνεις;»
Και εγώ γελούσα με αμηχανία και ταυτόχρονα βουτούσα το ελιόψωμο στο λάδι και στην ψίχα από αλάτι. Έτσι κάνει ο Λουκάς Μάιλερ από το εστιατόριο Ριζά.
Με υποδέχτηκε και φέτος, μοσχοβολιστός από το θυμάρι που μόλις είχε φέρει, αγκαλιά πάνω στη μηχανή του. Χαρούμενος, ίσως και πιο ξεκούραστος, αν και πάντα ανήσυχος. Είναι η πρώτη φορά που τον βλέπω να κάθεται σε κάποιο τραπέζι. Τον γνώρισα πίσω από ένα πάσο στη Λήμνο και μετά στην Αθήνα (στο Λινού Σουμπάσης και Σία), με τους Αθηναίους να τον μαθαίνουν και να τον λατρεύουν αμέσως, και συνεχίζω να παρακολουθώ τη μαγειρική του εξέλιξη.
Ο Λουκάς είναι μια σχολή από μόνος του. Αυτή η σπουδαία μαγειρική σχολή που ξέρει πώς να σερβίρει ντομάτα στα τέσσερα. Ξύδι, αλάτι, λάδι. Άλλη σειρά, άλλο αποτέλεσμα. Αυτή είναι η μαγεία με την οποία «πασπαλίζει» το καλοκαίρι μας στο νησί, είτε στα τραπεζάκια στη νέα αυλή του εστιατορίου είτε όρθιοι στο περβάζι του αρχοντικού σπιτιού με ένα ποτήρι κρασί στο χέρι και βούτες με πιτάρια σε βελούδινο ταραμά και χτυπητή.
Ο Λουκάς δεν ηρεμεί. Τώρα ανακατεύεται με τις φωτιές και τα ξύλα στο νέο του εγχείρημα, το εστιατόριο «Φάος», όπου Φάος = Φως. Ελληνικά πιάτα, απλά και νόστιμα, στον μεγάλο φούρνο στην αυλή του εστιατορίου. Μου δείχνει φωτογραφίες και καμαρώνει. Παράλληλα –στον ελεύθερό του χρόνο– πειράζει τις συνταγές στο «Σαθήρι», που στα λημνιακά σημαίνει «αυλή-αυλώνας». Εκεί όπου πας το πρωί για παραδοσιακό πρωινό και το βράδυ για burger-pizza-pasta, ό,τι πρέπει για τον κουρασμένο κολυμβητή και surfer, στο χωριό Καλλιόπη. Μια αυλή όμορφη, σαν και τους ανθρώπους της.
Οι surfers που περνούν από εκεί καταλήγουν στον κόλπο του Κέρους. Τους ακολούθησα και φέτος. Το Surf Club Keros έχει διαμορφώσει την ταυτότητα του νησιού. Αποτελεί παράδειγμα δημιουργίας ενός νέου προορισμού-placemaking. Μια άγνωστη για τους πολλούς παραλία έχει γίνει κέντρο ναυταθλητισμού, ηρεμίας και ευεξίας. Ανεβαίνω ψηλά να δω τον νέο χώρο. Ανακαίνιση και αναβάθμιση όλων των υπηρεσιών, νέες σκηνές, μπαρ και χώρος φαγητού. Υπάρχουν και αυτές οι διακοπές στη Λήμνο.
Η ανάπτυξη της παραλίας έφερε ένα κύμα επιχειρηματικής δραστηριότητας τόσο από Έλληνες όσο και από Βούλγαρους. Επιχειρηματικές δραστηριότητες μικρής και μεγάλης κλίμακας, εναρμονισμένες με το φυσικό περιβάλλον και τη διάθεση της εποχής. Στο δασάκι με τα πεύκα, η Λετίσια Λήγα με την καντίνα της προσφέρει ένα παραδεισένιο τοπίο για φαγητό και ποτό μέχρι αργά το βράδυ. Η Λετίσια έπαθε αυτό που παθαίνουν όλοι ύστερα από απανωτές διακοπές στο νησί. Άφησε τη Θεσσαλονίκη και ήρθε στη Λήμνο να δουλέψει και να προσθέσει σε όλη αυτή την καλοκαιρινή εμπειρία.
Λίγο πιο δίπλα, σε μια πλατεία σαν από σκηνικό ταινίας εποχής, βρήκα και φέτος τον Θωμά Μουράτογλου. Προετοιμασίες, καθαριότητα, δοκιμές κάτω από τις μουριές για να ανοίξει για ακόμη μία χρονιά το εστιατόριο Ληνάρια – τα υπόσκαφα πιθάρια για αποθήκευση και διατήρηση προϊόντων, κυρίως κρασιού, στη γλώσσα της Λήμνου. Πιάτα δροσερά και πειραγμένα, με ό,τι προσφέρει η λήμνια γη, με τον «άφκο», τη λημνιώτικη φάβα, πρωταγωνιστή του καταλόγου.
Στον δρόμο της επιστροφής, στον Άγιο Δημήτριο, έψαξα το Οινοποιείο Γκαράλη. Κάθε χρόνο δοκιμάζω τα κρασιά του, στις εκθέσεις και στα fancy εστιατόρια Αθήνας και Θεσσαλονίκης. Γι’ αυτό, βάλθηκα να το βρω. Το GPS δεν με βοηθούσε, ωστόσο οι εκτάσεις των αμπελώνων μαρτυρούσαν πως ακολουθούσα τον σωστό δρόμο. Στη μέση του πουθενά, σε μια πλαγιά με θέα τον κόλπο του Μούδρου, ξεπρόβαλαν οι δεξαμενές. Όταν πλησίασα, είδα πως είχε στρωθεί ένα μεγάλο τραπέζι γευσιγνωσίας. Ήταν από τα Ληνάρια που, λίγο πριν ανοίξουν, είπαν να φρεσκάρουν τις γνώσεις τους, ψάχνοντας να προσθέσουν στη λίστα του νέου μενού τη νέα αγαπημένη τους ετικέτα.
«Κάνω φυσικό κρασί, γιατί αυτό ξέρω να κάνω πολύ καλά», μας λέει ο αμπελουργός Μανώλης Γκαράλης, που μας υποδέχεται φιλόξενα μαζί με την οικογένειά του. Η σύζυγος, η Μαρία Μαρκάκη, έχει ετοιμάσει ένα τραπέζι γεμάτο καλούδια, τυριά του νησιού και κριτσίνια παραδοσιακά. Στην κορυφή του τραπεζιού υπήρχαν 12 ετικέτες. Το Μοσχάτο Αλεξανδρείας και το Λημνιό σε μια σπουδαία παράσταση βιολογικής οινοποίησης και μείξης.
Κρασί ήπιων παρεμβάσεων από αποκλειστικά βιολογική καλλιέργεια, από την πηγή του αμπελουργικού κέντρου του νησιού, εκεί όπου συγκεντρώνεται το 60% των αμπελώνων του. Αριστερά του οινοποιείου επισκεπτόμαστε τους υπόσκαφους αμφορείς. Μια παραδοσιακή τεχνική του λημνιακού αμπελώνα, μια καινοτομία για τη νέα εποχή των φυσικών κρασιών. Στη λίστα με τις αγαπημένες ετικέτες σκαρφαλώνει ψηλά το «Terra Ambera Amphora» και το «Terra Ambera Deep Skin».
Ένθερμοι θιασώτες της ελληνικής ρετσίνας, η οικογένεια Γκαράλη μας υπενθυμίζει τη δύναμη του εθνικού μας –υποτιμημένου– κρασιού, που έχει αποκτήσει νέο, φανατικό κοινό. Ρετσίνα λευκή και ροζέ, που επαναφέρει μνήμες της λαϊκής γεύσης της, αλλά και φρεσκάδα.
Ως επίλογος της γευσιγνωνίας ήρθε η γλυκιά και αισθησιακή Salome. Υπέροχα αρώματα που θυμίζουν γλυκό κουταλιού σταφύλι, αποξηραμένα βερίκοκα, μέλι και κερήθρα. Γλυκός οίνος σε εξαιρετική αρμονία με το χειροποίητο κέρασμα του χωριού, τα ζυμαρένια σιροπιαστά «κατιμέρια».
Επιστρέφω πίσω στη Μύρινα, έχει πέσει ο ήλιος και τα βράχια αρχίζουν να λαμπυρίζουν. Είναι μαγικό νησί η Λήμνος, σκέφτομαι. Νησί κεχριμπαρένιο!
Διαβάστε επίσης στην αθηΝΕΑ:
Η Ήπειρος Στήνει Τραπέζι στη Βρετανική Εξοχή
Το Σουφλί Ετοιμάζεται να Γίνει… Πεταλούδα
Messinia Terroirs: Η Αναβίωση του Θρυλικού Αμπελώνα Συνεχίζεται
