Είναι από εκείνες τις φορές που ένα ποτό καταλήγει να είναι η αρχή ενός νέου κόσμου. «Apollokalypse», κυριολεκτικά. Όπως αναφέρεται στο οπισθόφυλλο, είναι ο Απόλλων, η Καλυψώ και η Αποκάλυψη μαζί. Δηλαδή η ομορφιά, η αποπλάνηση και η καταστροφή.
Με την ανάγνωση μιας πρότασης, λοιπόν, άνοιξε μπροστά μου ο κόσμος του Gerhard Falkner. Γεννημένος το 1951 στο Σβάμπαχ της Βαυαρίας, θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους σύγχρονους Γερμανούς ποιητές. Αρκούν οι τίτλοι των ποιητικών του συλλογών για να καταλάβει κανείς τι είναι η πρόζα του. Το 1981 εκδίδει την ποιητική συλλογή «Έτσι Ξεκινούν στο Σώμα οι Μέρες». Ακολούθησε το «Η Ανάσα Κάτω από τη Γη» και άλλα πολλά, σε ένα έργο που δίνει το στίγμα του δημιουργού του ήδη από το εξώφυλλο.
Το 2021 οι εκδόσεις Loggia παραδίδουν στο κοινό μετάφραση του κειμένου «Apollokalypse», πάνω στο οποίο ο Falkner δούλευε 30 χρόνια. Κείμενο πεζό, που λειτουργεί μέσα σου ως ποίημα. Ο πεζός λόγος του Falkner στο έργο τούτο δεν απευθύνεται στο μυαλό, αλλά στην ψυχή και, τολμώ να πω, και στο σώμα. Κινητοποιεί ο λόγος του, στοχεύει σε ό,τι ήδη ξέρεις, ήδη έχεις νιώσει και έρχεται και σου το πετάει κατάμουτρα και ξυπνάς. Μη χάσετε αυτή την εμπειρία· να διαβάσετε την ιστορία ανθρώπων μέσα σε πόλεις, δηλαδή την ιστορία όλων μας μέσα στο χάος, ενδογενές και εξωτερικό.
Το βιβλίο έχει ως κεντρικό φόντο ήρωες που ζουν, προσπαθούν, δημιουργούν, ερωτεύονται στο Βερολίνο, στο Μόναχο, στη Γενεύη, στη Σόφια, στη Νέα Υόρκη τις δεκαετίες ’70 και ’80. Πρωταγωνιστής είναι ο Γκέοργκ Άουτερνιτ. Πραγματική πρωταγωνίστρια είναι η γλώσσα. Οι περιγραφές του Falkner είναι ερωτικές, ακόμη και εκεί που δεν το απαιτούν τα γεγονότα. Σε πολλά σημεία προκλητικός, σε κάποια σημεία γίνεται και αποκρουστικός.
Παρά τις μεμονωμένες στιγμές «αποκρουστικότητας», το έργο στο σύνολό του είναι σχολείο έκφρασης και συναισθήματος, ζώσα απώλεια συναίσθησης της πραγματικότητας, από όλο αυτό που προκαλεί στο κεφάλι σου. Κείμενο που μπορεί να διαβαστεί ξανά και ξανά, για να είσαι σίγουρος ότι δεν έχασες κάτι, ή μάλλον, για να είσαι σίγουρος ότι δεν χάνεις χρόνο στη ζωή σου την ίδια. Σε πολλές φράσεις βρίσκεις τον εαυτό σου και σε άλλες τον χάνεις, ρευστοποιεί τα δεδομένα ο άνθρωπος. Αναθεωρείς.
«Οι πρώτες στιγμές μιας συνάντησης διαρκούν πολύ. Αποθηκεύουν σαν τσιπάκι μια τεράστια ποσότητα πληροφοριών. Μέσα τους δουλεύουν βιολογικοί υπολογιστές στη σκιά της συνείδησης, αναλύουν μυρωδιές, τόνο φωνής, άρθρωση, απόχρωση δέρματος, ορμονική κατάσταση, βλεφάρισμα, κόρη του ματιού – αναλύουν τη γλώσσα της σεξουαλικότητας, το στόμα, τα μάτια, τα δάχτυλα, εξετάζουν τις κινήσεις, τα σύμβολα κύρους. Μόνο με πολύ κόπο καταφέρνει αργότερα ο χρόνος να εξαργυρώσει όλα όσα είχαν αποφασιστεί ήδη από τα πρώτα δευτερόλεπτα» (σ. 325).
Καταλάβατε; Σε κάνει να σκεφτείς όσα νομίζεις ότι έχεις ήδη σκεφτεί. Και σε κλονίζει ευεργετικά. Κι αν δεν είναι αυτό τέχνη, τι είναι; Μέσα από τον λυρισμό, σε προσγειώνει. «Η υπερκτίμηση του εαυτού μας δεν είναι μοίρα, είναι αδίκημα» (σ. 347).
Απλώς, διαβάστε το.
Διαβάστε επίσης στην αθηΝΕΑ:
Εκδόσεις Παπαζήση: «Η Αθεΐα στην Ελληνική Κοινωνία»
