Είκοσι πέντε χρόνια μετά τον θάνατο της φωτογράφου Έλλης Σουγιουλτζόγλου-Σεραϊδάρη (1899-1998), γνωστής ως Nelly’s, το Μουσείο Μπενάκη, θεματοφύλακας του πολύτιμου έργου της από το 1984, αποτίει φόρο τιμής και, με έντονο το αίσθημα ευθύνης, διοργανώνει την αναδρομική έκθεση με τίτλο «Nelly’s», επανασυστήνοντας τη δημιουργό στο σύγχρονο κοινό. Η έκθεση, που παρουσιάζεται στο Κτίριο της Οδού Πειραιώς, άνοιξε για το κοινό στις 23 Φεβρουαρίου και θα διαρκέσει έως τις 23 Ιουλίου 2023.
Μετά την ενδιαφέρουσα συνέντευξη Τύπου, ανεβήκαμε στον όροφο όπου φιλοξενείται η έκθεση. Προσοχή, μην ξεχαστείτε! Οι αίθουσες είναι δύο. Πλούσια σε εκθέματα, η έκθεση μας ταξιδεύει στον μοναδικό κόσμο της φωτογράφου αλλά και σε μια ξεχασμένη εποχή, που χάρη στις φωτογραφίες παραμένει ζωντανή, για πάντα καδραρισμένη από τη Nelly.
Extra tip: Υπάρχει πάντα μια μικρή παραφιλολογία για το αν πρέπει να ονομάζεται Έλλη, Nelly ή Nelly’s. Στο κείμενο θα βρείτε και τις τρεις εκδοχές.
Ιδιαίτερα συγκινητικές οι διάσημες φωτογραφίες της Nikolska στην Ακρόπολη. Η έκθεση όμως είναι ένα ταξίδι στην Ελλάδα, στη Γερμανία και στις ΗΠΑ. Μια βουτιά στο παρελθόν, στη μαεστρία της Nelly’s να αποτυπώνει αυτές τις στιγμές με τα πρωτόγονα, για τα δεδομένα μας, φωτογραφικά μέσα.
Παρατηρήστε πόσο διαφορετικές είναι οι φωτογραφίες της από τις ΗΠΑ. Δείτε τις στιλιζαρισμένες φωτογραφίες με κυρίες της καλής κοινωνίας της εποχής που φορούσαν τοπικές ενδυμασίες. Το είδαμε ξανά 60 χρόνια μετά ως πρωτότυπη ιδέα…
Η παρουσίαση του πολυδιάστατου έργου της Νέλλης επιχειρείται με άξονες τις τρεις πόλεις στις οποίες διαμόρφωσε το φωτογραφικό της βλέμμα: Δρέσδη, Αθήνα, Νέα Υόρκη. Με σχεδόν 350 φωτογραφίες, φιλοτεχνημένες από την ίδια τη δημιουργό και επιλεγμένες από το ογκώδες αρχείο της, καταβάλλεται προσπάθεια να εκπροσωπηθούν οι διαφορετικές αισθητικές τάσεις που υιοθέτησε κατά τη διάρκεια των 45 χρόνων της ενασχόλησής της με το μέσο και οι πολυάριθμες τεχνικές ασπρόμαυρης αλλά και έγχρωμης φωτογραφίας με τις οποίες πειραματίστηκε.
Παλιές γραμματοσειρές, ογκώδεις μηχανές, φιλμ, η αναπαράσταση ενός «σκοτεινού θαλάμου». Πρόσωπα, πορτρέτα διασήμων, εργατών, γυμνά σώματα. Μια ωδή στον άνθρωπο!
Τα πρωτότυπα αυτά έργα συμπληρώνονται από 150 περίπου σύγχρονες ψηφιακές εκτυπώσεις που πραγματοποιήθηκαν από τα αρνητικά της ώστε να συμπληρώσουν τα αφηγηματικά κενά. Ο φωτογραφικός εξοπλισμός που χρησιμοποίησε ως φοιτήτρια στη Δρέσδη αλλά κυρίως ως επαγγελματίας φωτογράφος στην Αθήνα την περίοδο του Μεσοπολέμου και στη Νέα Υόρκη μεταπολεμικά εκτίθεται με σκοπό να τεκμηριώσει τη βαθιά της γνώση γύρω από τη φωτογραφική τεχνολογία.
Προβάλλονται επίσης δύο ταινίες, ψηφιοποιημένες από το υλικό που φυλάσσεται στο αρχείο της, ενδεικτικές των πρώτων πειραματισμών της με την κινηματογραφική λήψη.
Τέλος, το αρχειακό υλικό που σταχυολογήθηκε, όπως εξώφυλλα περιοδικών της εποχής της, αφίσες και επιστολικά δελτάρια, συμβάλλει στην κατανόηση της χρήσης των φωτογραφιών της στην εποχή της.
Με αφετηρία τις σπουδές της στη Δρέσδη (1920-1923) παρουσιάζονται δείγματα από την τριβή της στο πορτρέτο και τη φωτογραφία χορού και γυμνού. Ακολουθούν η άφιξή της στην Αθήνα και η δυναμική της παρουσία στα φωτογραφικά δρώμενα της πόλης από το 1924 έως το 1939. Η κατανομή του έργου της σε ενότητες αποδίδει το πλούσιο εύρος των θεμάτων που απασχόλησαν τον φακό της κατά τη διάρκεια της παραμονής της στην Ελλάδα.
Εικόνες ήδη γνωστές από τις πολλαπλές δημοσιεύσεις τους στο παρελθόν συμπληρώνονται με νέες, άγνωστες έως σήμερα, προβάλλοντας τη διαφορετική οπτική που εισήγαγε στην εγχώρια φωτογραφική παραγωγή του Μεσοπολέμου και η οποία αποτέλεσε τη βάση πάνω στην οποία θα εξελιχθεί η μεταπολεμική ελληνική φωτογραφία. Η τρίτη και τελευταία ενότητα είναι αφιερωμένη στο έργο που φιλοτέχνησε στη Νέα Υόρκη από το 1939 έως το 1966.
Πρόκειται για το λιγότερο γνωστό τμήμα της δουλειάς της, παρά το γεγονός ότι έζησε και εργάστηκε εκεί για είκοσι επτά χρόνια. Τότε, στην ηλικία των σαράντα ετών, αποφάσισε να αφήσει την επιτυχημένη επιχείρησή της στην αθηναϊκή πρωτεύουσα και να δοκιμάσει τις δυνάμεις της στον άγνωστο, σε εκείνη, χώρο της αμερικανικής φωτογραφίας.
Τέλος, στη δεύτερη αίθουσα μπορείτε να παρακολουθήσετε μια από τις τελευταίες συνεντεύξεις που παραχώρησε η Νέλλη στον σκηνοθέτη Γιώργο Σγουράκη το 1994 για την εκπομπή «Μονόγραμμα».
Η αναδρομική παρουσίαση του έργου της Νέλλης πραγματοποιήθηκε χάρη στη γενναιόδωρη συνεισφορά του Άρη Θεοδωρίδη, που πάντα στηρίζει ένθερμα τις δραστηριότητες του Μουσείου Μπενάκη, και στη συμβολή του John S. Fafalios Foundation, του Ανδρέα και της Αλεξάνδρας Βουρέκα-Πεταλά, του Αλέξανδρου Μαλασπίνα και της οικογένειάς του, της Μαρίας Γαϊτάνου Εμπειρίκου, του Σωματείου «Οι Φίλοι του Μουσείου Μπενάκη», του Ιδρύματος Γεωργίου & Αριστέας Μαμιδάκη και των Blue gr Hotels & Resorts, του Δημήτρη Τσίτουρα, καθώς και των σταθερών συνεργατών του ιδρύματος. Την επιμέλεια ανέλαβε η Αλίκη Τσίργιαλου. Υπεύθυνη των Φωτογραφικών Αρχείων του Μουσείου Μπενάκη, και τον σχεδιασμό της η Ναταλία Μπούρα, αρχιτέκτονας και υπεύθυνη των Αρχείων Νεοελληνικής Αρχιτεκτονικής του Μουσείου.
Κατά τη διάρκεια της έκθεσης θα πραγματοποιηθούν ξεναγήσεις και εκπαιδευτικά προγράμματα που θα ανακοινωθούν, καθώς και ημερίδα αφιερωμένη στη μεγάλη δημιουργό.
Η διοργάνωση της αναδρομικής έκθεσης της Νέλλης και η συνοδευτική έκδοση συμπίπτουν χρονικά με τα πενήντα χρόνια λειτουργίας των Φωτογραφικών Αρχείων του Μουσείου Μπενάκη και αφιερώνονται στην Αιμιλία Γερουλάνου και στον αείμνηστο Άγγελο Δεληβορριά.
Πληροφορίες
23 Φεβρουαρίου-23 Ιουλίου 2023 | Μουσείο Μπενάκη: Πειραιώς 138, τηλ. 210 3453111
Διαβάστε επίσης στην αθηΝΕΑ:
Φωτογράφος του Μήνα | Παύλος Παυλίδης
Φωτογράφος του Μήνα | Μάνος Μανιός
Marketing και Φωτογραφία: Μαζί Δεν Κάνουνε και Χώρια Δεν Μπορούνε
