Η Frances Elena Farmer γεννήθηκε στις 19 Σεπτεμβρίου 1913 στο Σιάτλ. Ηθοποιός στο θέατρο και στο σινεμά, αλλά και παρουσιάστρια της τηλεόρασης, με πολυτάραχη ζωή, θύμα της βίας των ψυχιατρικών ιδρυμάτων, βίωσε το στίγμα του να είναι κομμουνίστρια στις ΗΠΑ των 50s-60s και τελικά απεβίωσε την 1η Αυγούστου 1970 έπειτα από μάχη με τον καρκίνο του οισοφάγου.
Στη λαϊκή παράδοση πέρασε μετά την έκδοση μιας μυθιστορηματικής βιογραφίας «Shadowland» από τον κριτικό κινηματογράφου William Arnold το 1978. Η ίδια είχε γράψει την αυτοβιογραφία της με τίτλο «Will There Really Be a Morning?», όπου περιέγραφε τις τραγικές εμπειρίες της από τον εγκλεισμό σε ψυχιατρικά ιδρύματα. Η βιογραφία του Arnold οδήγησε πρώτα την Jessica Lange στον ρόλο της Farmer στο φιλμ «Frances», ενώ την επόμενη χρονιά βγήκε στον αέρα μια σειρά με τον ομώνυμο τίτλο του βιβλίου. Τέλος, άλλη μια ταινία, το «Commited», γυρίστηκε το 1984.
Στη μουσική, γράφτηκαν για τη Farmer τουλάχιστον 5 τραγούδια, το πλέον όμως εμβληματικό που επανέφερε στις ΗΠΑ τη συζήτηση για την ηθοποιό κυκλοφόρησε το 1993 από τους Nirvana και θα το βρείτε στο τελευταίο τους album «In Utero», με τον σαφέστατο τίτλο «Frances Farmer Will Have Her Revenge on Seattle».
Λίγα Λόγια για τη Farmer
Όπως σημείωσα, η Farmer γεννήθηκε το 1913, σε μια μάλλον προοδευτική οικογένεια. Ο χωρισμός των γονιών της, όταν η ίδια ήταν 4 ετών, την οδήγησε στην Καλιφόρνια και ξανά πίσω στο Σιάτλ όταν πλέον ήταν 12 ετών.
Ήδη στα 18 της άρχισε να αμφισβητεί πολιτικά και θρησκευτικά θέσφατα. Έγραφε σε αριστερές εφημερίδες στο Κολέγιο και, επηρεασμένη από τον Nietsczhe, απέρριπτε τις έννοιες του Θεού και της θρησκείας. Ταξίδεψε στη Σοβιετική Ένωση το 1935, στο τελευταίο έτος των σπουδών της, ως νικήτρια ενός διαγωνισμού κειμένων.
Το 1935 θα ξεκινήσει την καριέρα της από τη Νέα Υόρκη και για κάποια χρόνια θα μεσουρανήσει. Η κοσμοθεωρία της, όμως, ήταν ριζικά διαφορετική από τον τρόπο με τον οποίο λειτουργούσαν τα μεγάλα στούντιο, γεγονός που θα τη φέρει αντιμέτωπη με ένα ολόκληρο σύστημα.
Οι πρώτες κατηγορίες για αθεϊσμό και κομμουνισμό δεν άργησαν να δουν το φως της δημοσιότητας. Η Farmer θα συλληφθεί ξανά και ξανά, με διάφορες αφορμές, ενώ ο τρόπος με τον οποίο αντιμετώπιζε την αστυνομία οδήγησε στο να της αποδοθεί «αλλοπρόσαλλη συμπεριφορά» και τελικά να εισαχθεί αρκετές φορές σε ψυχιατρικά ιδρύματα προτού διαγνωστεί με παρανοϊκή σχιζοφρένεια.
Η πολυετής παραμονή της στο Western State Hospital στο Lakewood της Ουάσιγκτον έγινε κατόπιν αιτήματος της μητέρας της και άλλων μελών της οικογένειάς της, ενώ στην αυτοβιογραφία της, «Will There Really Be a Morning?», η Farmer αφηγήθηκε αυτό που η ίδια αποκάλεσε «αφόρητο τρόμο».
«Βιάστηκα από νοσοκόμους, ροκανίστηκα από αρουραίους και δηλητηριάστηκα από μολυσμένο φαγητό. Ήμουν αλυσοδεμένη σε παραγεμισμένα κελιά, δεμένη σε ζουρλομανδύες και μισοπνιγμένη σε παγωμένα λουτρά», γράφει στην αυτοβιογραφία της. Αμφισβητείται αν τελικά της έγινε λοβοτομή, με τις πληροφορίες σχετικά να διίστανται.
Γενικά, τα θολά σημεία του εγκλεισμού της είναι πολλά, κάτι που επηρεάζει και το περιεχόμενο του βιβλίου, αλλά είναι βέβαιο ότι Farmer υπέφερε από τις κακές συνθήκες και υποβαλλόταν σε θεραπεία ηλεκτροσόκ, κάτι σύνηθες την εποχή εκείνη. Μετά την αποφυλάκισή της το 1950, αγωνίστηκε και κατάφερε να απαλλαγεί από την κηδεμονία της μητέρας της, ενώ επιχείρησε να επιστρέψει ως ηθοποιός. Διαγνώστηκε με καρκίνο του οισοφάγου εξαιτίας του υπερβολικού καπνίσματος και πέθανε το 1970 σε ηλικία 56 ετών.
Το Τραγούδι των Nirvana
O Kurt Cobain, κιθαρίστας και τραγουδιστής των Nirvana, έρχεται το 1993 με ορμή, ήδη διάσημος από το «Nevermind», να γράψει έναν καταγγελτικό δίσκο, το «In Utero», στο οποίο 5o τραγούδι είναι το «Frances Farmer Will Have Her Revenge on Seattle». Περικυκλωμένος και ο ίδιος από τα media, τα οποία κατηγορούσαν τον ίδιο και τη σύζυγό του, Courtney Love, σε κάθε ευκαιρία, θεωρούσε ότι η περίπτωση της Frances Farmer είχε πολλές ομοιότητες με τη δική του.
Το «Frances Farmer Will Have Her Revenge on Seattle» ήταν αφιερωμένο στην ηθοποιό, αλλά και στην επίθεση που είχε κάνει το Vanity Fair στην Courtney Love. Ο βιογράφος των Nirvana, Michael Azerrad, ανέφερε τη Farmer ως «προστάτιδα μάρτυρα» της οικογένειας του τραγουδιστή των Nirvana και της τραγουδίστριας των Hole.
Σε συνέντευξή του στον βιογράφο του, ο Cobain είχε δηλώσει, αναφερόμενος στο πόσο εύκολα η Farmer θεωρήθηκε ψυχικά ασθενής, ότι το τραγούδι αυτό «είναι ο τρόπος μου να ενημερώσω τον κόσμο ότι η γραφειοκρατία είναι παντού, μπορεί να συμβεί σε οποιονδήποτε και είναι ένα πραγματικά κακό πράγμα. Η ιστορία της Frances Farmer είναι τόσο θλιβερή και μπορεί να συμβεί σε οποιονδήποτε και σχεδόν αισθάνθηκα ότι συνέβαινε και σε εμάς»
Τέλος, να αναφέρω ότι η κόρη του Cobain και της Love, η Frances Bean Cobain, θεωρείται ότι πήρε το όνομά της από τη Frances McKee, τραγουδίστρια και κιθαρίστρια του σκωτσέζικου indie pop συγκροτήματος Τhe Vaselines και όχι από τη Farmer, πράγμα που φαίνεται παράξενο αν κρίνουμε από την εμμονή του ζευγαριού με την ηθοποιό.
Διαβάστε επίσης στην αθηΝΕΑ και στο μηνιαίο newsletter No Man’s Land – στο οποίο μπορείτε να κάνετε την εγγραφή σας εδώ:
Ο «Επιτάφιος» και η «Ρωμιοσύνη» του Γιάννη Ρίτσου
Νίκος Χαλιάσας: «Η Μουσική Είναι Μια Γλώσσα που Ενώνει τους Λαούς»
