Γονείς…. αλλά και δάσκαλοι, καθηγητές, θεραπευτές σε κάποιες περιπτώσεις και σε πόσους άλλους ρόλους κλήθηκαν ν’ ανταπεξέλθουν μια μαμά κι ένας μπαμπάς σ’αυτή την απροσδόκητη κρίση. Επιπρόσθετα, δημιουργήθηκε η ανάγκη της νέας πραγματικότητας, τα παιδιά ν’ απασχοληθούν στο σπίτι με εργασίες του σχολείου, προκειμένου να καλυφθεί η διδακτέα ύλη, να γεμίσει ο χρόνος τους μέσα στο σπίτι, να καλυφθούν οι θεραπευτικές ανάγκες των παιδιών με κάποιες μαθησιακές ή κι άλλες δυσκολίες. Και ταυτόχρονα, οι γονείς έπρεπε να φέρουν εις πέρας και τις ανάγκες επιβίωσης των παιδιών τους και να δουλεύουν. Το αποτέλεσμα…. Εξαντλητικό τουλάχιστον!
Νέοι ρόλοι για τους γονείς
Οι γονείς χρειάστηκε μέσα σε μια μέρα ν’ανταποκριθούν σε ρόλους που δεν είχαν πριν και επιπλέον, ήταν απαραίτητο να διαχειριστούν οποιαδήποτε προσωπική τους συναισθηματική κρίση, αλλά και των παιδιών τους. Ο φόβος και η αγωνία που ζήσαμε όλοι μας, μέσα σ’ αυτόν τον καταιγισμό πληροφοριών ενός «αόρατου εχθρού», όπως ονομαζόταν ο κορονοϊός και ο εγκλεισμός, αποτέλεσαν πηγές σύγχυσης, κακής διάθεσης, πίεσης, άγχους αλλά και εσωτερικής ανασκόπησης ή και απλά, παρατήρησης του εαυτού μας στην καθημερινότητά του.
Πολλοί άνθρωποι με γονεϊκό ρόλο βρέθηκαν αντιμέτωποι με τα παραπάνω και μ’ ένα σωρό υποχρεώσεις που έπρεπε ν’ ανταποκριθούν μέσω της τεχνολογίας, καθώς και με καθήκοντα που δημιουργήκαν προκειμένου, να καλυφθούν οι ανάγκες εκμάθησης, θεραπείας και διασκέδασης των παιδιών τους.
Πιο συγκεκριμένα, η εκμάθηση και το σχολικό διάβασμα είτε από υλικό που αποστέλλεται από τους δασκάλους, είτε από τους ίδιους τους γονείς που προσπαθούν να βοηθήσουν τα παιδιά τους, μετέτρεψε τους γονείς σε δασκάλους – καθηγητές και μάλιστα, σε μερικές περιπτώσεις αυστηρούς και απαιτητικούς. Το τελευταίο συνέβαινε, αφού πολλά παιδιά δυσκολεύονταν στη συγκέντρωση και στην ακολουθία προγράμματος, μια και η τόσο απότομη αλλαγή τα αιφνιδίασε και τα αποδιοργάνωσε.
Ακόμη, κάποιες φορές οι γονείς έγιναν κατά κάποιο τρόπο και θεραπευτές, όταν προσπαθούσαν να συντονίσουν τα παιδιά τους με την εκάστοτε πλατφόρμα και να βοηθήσουν στην απέναντι πλευρά τον ειδικό παιδαγωγό, προκειμένου να πετύχει η μαθησιακή παρέμβαση. Επίσης, χρειάστηκε να πάρουν μπόλικο υλικό από τον λογοθεραπευτή και με οδηγίες να εξασκήσουν τα παιδιά τους στις προφορικές τους δυσκολίες ή να γίνουν «εργοθεραπευτές» κάνοντας τα παιχνίδια που τους πρότειναν.
Όμως τα παιδιά είναι παιδιά
Μέσα σ’ όλο αυτό τον πανικό όμως, ίσως ξεχάσαν ότι και τα παιδιά είναι μικροί άνθρωποι που ανησυχούν και πανικοβάλλονται το ίδιο, χωρίς να μπορούν να το εκφράζουν όπως οι ενήλικες. Η προσπάθεια της διευθέτησης όλων αυτών των ζητημάτων, μήπως έπνιξε και λίγο τη φωνή των παιδιών; Μήπως τα παιδιά θέλησαν να δηλώσουν την ανησυχία τους μη συνεργαζόμενα για μελέτη ή μη θέλοντας να κάνουν τηλεδιασκέψεις;
Τα παιδιά έχοντας λιγότερα εκφραστικά μέσα είναι πολύ πιθανόν να δηλώνουν με τους παραπάνω τρόπους τα συναισθήματά τους, αλλά και με προβλήματα ύπνου ή ακόμη και με το να ζητούν περισσότερη προσοχή και αγκαλιά. Με άλλα λόγια, όπως οι ενήλικες θέλησαν να καταλάβουν τι είναι αυτό που τους απειλεί και να πάρουν χρόνο, ώστε να «μεταβολήσουν» την πληροφορία και να αλληλουποστηριχτούν με τα δικά τους ενήλικα άτομα, το ίδιο γίνεται και μ’ αυτούς τους μικρούς ανθρώπους.
Θυμηθείτε τον εαυτό σας μικρό στην ηλικία του παιδιού σας και τώρα φανταστείτε ν’ ακούει όλες αυτές τις έννοιες, μπορεί να τις καταλάβει; Τι συναισθήματα σας δημιουργούνται; Θα θέλατε ν’ ασχοληθείτε με το διάβασμα ή ν’ ασχοληθεί μαζί σας, η μαμά και ο μπαμπάς σας, εξηγώντας τι είναι αυτό που ζούμε και να νιώσετε προστατευμένοι;
Ένα παιδικό μυαλό έχει ζωηρή φαντασία, εφευρετικότητα, εξυπνάδα ωστόσο, επειδή βρίσκεται στην ανάπτυξη χρειάζεται χρόνο και τρόπο να μπορέσει να καταλάβει κάποια θέματα που χρειάζονται περισσότερη ενήλικη λογική. Χρειάζεται να εξηγήσετε στα παιδιά τι συμβαίνει, όχι λέγοντας ψέματα, μα χρησιμοποιώντας όρους και τρόπους με τους οποίους το εκάστοτε παιδί μπορεί ν’ αντιλαμβάνεται τα καινούρια δεδομένα, ανάλογα με την ηλικία του. Πάνω απ’ όλα όμως, χρειάζεται να είμαστε σε επαφή με το παιδί μέσα μας, γιατί μόνο έτσι θα δίνουμε στα παιδιά αυτό που πραγματικά έχουν ανάγκη από τους γονείς τους – τη συναισθηματική τροφή.
To άρθρο της ψυχολόγου Βαρβάρας Αντώνογλου δημοσιέυθηκε στο Thrive Global στις 11 Μαΐου.
