Πολύ πριν από τη Θέλμα και τη Λουίζ ήταν η Gesche Gottfried! Στη Βρέμη του 1814 μια ευυπόληπτη, τίμια και θεοσεβής γυναίκα με το όνομα αυτό σκοτώνει σύζυγο, παιδιά και άλλους δώδεκα ανθρώπους του στενού οικογενειακού και κοινωνικού της περιβάλλοντος. Τελικά αποκεφαλίζεται, το 1831, στην τελευταία δημόσια εκτέλεση στη γερμανική πόλη.
Εκατόν πενήντα περίπου χρόνια μετά, το 1971, ο αντικομφορμιστής κινηματογραφιστής και συγγραφέας Rainer Werner Fassbinder γράφει το «Ελευθερία στη Βρέμη», ένα έργο βασισμένο στη ζωή της γυναίκας αυτής, με σκοπό όχι να εστιάσει στα ποινικά στοιχεία της υπόθεσης, αλλά στα κίνητρα της Gesche, διεισδύοντας στον κοινωνικό μηχανισμό που τη μετέτρεψε σε μια εργώδη μηχανή θανάτου.
Η Gesche (Μαρία Κεχαγιόγλου) θα διαπράξει τον ένα μετά τον άλλο τους φόνους των δικών της ανθρώπων, αρχικά με οδύνη, στη συνέχεια με απάθεια, στο τέλος σχεδόν με απληστία για να διανύσει και το επόμενο βήμα της χειραφέτησής της.
Το έργο του Fassbinder επέλεξε να ανεβάσει το Θεάτρο Τέχνης Καρόλου Κουν, συμπράττοντας για πρώτη φορά με το ΔΗΠΕΘΕ Κρήτης. Η παράσταση, αφού έκανε πρεμιέρα στα Χανιά, παρουσιάζεται φέτος στη σκηνή του Θεάτρου Τέχνης, σε νέα μετάφραση του Γιώργου Δεπάστα και διασκευή, σκηνοθεσία, σκηνικά, κοστούμια και μουσική επιμέλεια του Νίκου Μαστοράκη, ο οποίος επιστρέφει στο Υπόγειο, μετά την επιτυχημένη «Επανένωση της Βόρειας με τη Νότια Κορέα» πριν από λίγα χρόνια.
Η παράσταση του Νίκου Μαστοράκη ξεκινά με μια δυνατή γυναικεία κραυγή, η οποία δε θα αποδειχτεί παρά μόνο στο τέλος ότι δεν ήταν κραυγή απόγνωσης αλλά απελευθέρωσης. Η Gesche (Μαρία Κεχαγιόγλου) θα διαπράξει τον ένα μετά τον άλλο τους φόνους των δικών της ανθρώπων, αρχικά με οδύνη, στη συνέχεια με απάθεια, στο τέλος σχεδόν με απληστία για να διανύσει και το επόμενο βήμα της χειραφέτησής της. Σταδιακά, έπειτα από κάθε φόνο, θα βγαίνουν τα ρούχα της, ώσπου στο τέλος θα εμφανιστεί εντελώς γυμνή, έτοιμη να παραδοθεί και η ίδια στον θάνατο. Έχει πια απεκδυθεί ό,τι ήταν βαρίδιο στο παρελθόν της.
Η Κεχαγιόγλου καθηλώνει με τον τρόπο με τον οποίο μεταμορφώνεται κατά τη διάρκεια της παράστασης. Στην πρώτη σκηνή είναι η υποταγμένη γυναίκα που υπηρετεί τον άντρα της (Διαμαντής Καραναστάσης). Του πλένει τα πόδια, τον σερβίρει, ικανοποιεί όλες του τις επιθυμίες και, έχοντας πια βυθιστεί στο τέλμα της βαθύτερης ταπείνωσης –ή ίσως για αυτόν ακριβώς τον λόγο–, αποφασίζει να αντιστρέψει την κατάσταση υπέρ της. Θα πάρει έναν δρόμο στον οποίο δεν θα υπάρχει πια επιστροφή. Η λεκτική και σωματική βιαιότητα που υφίσταται τη συνθλίβουν, τη μετατρέπουν σε μια ολοένα και πιο αποφασιστική serial killer.
Οι αλυσιδωτοί φόνοι διαπράττονται εξπρεσιονιστικά, ήσυχα, με επαναλαμβανόμενα μοτίβα. Και όλο και πιο βιαστικά, υπερτονίζοντας το περίγραμμα μέσα στο οποίο εκδηλώνεται η εσωτερική κραυγή. Ο εξευτελισμός και η ασφυξία που προκαλεί ο οικογενειακός και κοινωνικός περίγυρος στην Gesche εικονίζονται με σαφήνεια, όχι όμως για να δικαιολογήσουν τις πράξεις της.
Ο Νίκος Μαστοράκης επενδύει στο χιούμορ, το φτάνει στα όρια της μαύρης κωμωδίας. Παρουσιάζει τη γυναίκα αυτή παιχνιδιάρα, αισθησιακή, οριακά αφελή, εντέλει αφοπλιστικά συμπαθή. Μια γυναίκα που αναγκάζεται να εξαφανίσει κάθε συμπόνια από την ψυχή της, για να μπορέσει να εκπληρώσει τον εαυτό της. Και καθώς παλεύει με την κοινωνία γύρω της, ταξιδεύει σε μια μεγάλη γκάμα συναισθημάτων, από την απόλυτη απόγνωση στα ύψη της έκστασης και τελικά σε μια κατάσταση αδιάφορης ηρεμίας, όπως τη στιγμή που ενημερώνει την καλύτερή της φίλη (την εξαιρετική Μαριάννα Δημητρίου) ότι έχει μόλις δηλητηριάσει τον καφέ της. Ο υπόλοιπος θίασος λειτουργεί υποστηρικτικά στην ικανή πρωταγωνίστρια, χωρίς όμως υποκριτικές εξάρσεις.
Κρατώντας σωστές αναλογίες ρεαλιστικών και γκροτέσκ στοιχείων και μένοντας πιστή στο σύμπαν του Fassbinder, η παράσταση στο Θέατρο Τέχνης αποτελεί μια από τις πιο ενδιαφέρουσες θεατρικές προτάσεις της φετινής σεζόν.
Συντελεστές
Μετάφραση: Γιώργος Δεπάστας | Διασκευή, Σκηνοθεσία, Σκηνικά, Κοστούμια, Μουσική επιμέλεια: Νίκος Μαστοράκης | Κίνηση: Μαρίζα Τσίγκα | Φωτισμοί: Τάσος Παλαιορούτας | Συνεργάτης σκηνογράφος: Σταύρος Μπαλής | Συνεργάτις ενδυματολόγος: Άση Δημητρολοπούλου | Βοηθός σκηνοθέτη: Μπάμπης Συμεωνίδης | Φωτογραφίες αφίσας-προβών: Alex Kat | Φωτογραφίες παράστασης: Γιώργος Αναστασάκης | Trailer-Video: Πάρης Χαμουρίκος
Ερμηνεύουν: Μαριάννα Δημητρίου | Άγης Εμμανουήλ | Διαμαντής Καραναστάσης | Μαρία Κεχαγιόγλου | Καίτη Μανωλιδάκη | Γιωργής Τσαμπουράκης | Χάρης Τσιτσάκης
Πληροφορίες
Τετάρτη και Κυριακή στις 19:30 και Πέμπτη, Παρασκευή, Σάββατο στις 21:00 | Θέατρο Τέχνης Καρόλου Κουν: Πεσμαζόγλου 5, τηλ. 210 3228706
Διαβάστε επίσης στην αθηΝΕΑ:
«Ταξιδέψαμε» με τη «Σαπφώ, Καταστερωμένη» στο Αστεροσκοπείο Αθήνων
Μια Απολαυστικά Επαναστατική «Νύχτα των Δολοφόνων» στο Θέατρο 104
Είδαμε το «Βerlin Alexanderplatz» στο Θέατρο της Οδού Κυκλάδων
