Είναι, άραγε, η μικρή ιστορία ένα πεδίο εξάσκησης, μια μαθητεία, μια αναμέτρηση δυνάμεων πριν το μεγάλο άλμα της πολυσέλιδης αφήγησης; Ή μήπως οι μικρές ιστορίες αναδεικνύουν ακριβώς το αντίθετο, τη μεγάλη μαεστρία της γραφής; Ερωτήματα που έχουν διατυπωθεί ξανά και ξανά, με απαντήσεις που έχουν δοθεί εδώ και καιρό.
Οι μικρές ιστορίες, τα διηγήματα, «δεν μπορούν και δεν πρέπει να διαβάζονται με τον τρόπο που διαβάζονται τα κεφάλαια ενός βιβλίου. Είναι καλύτερο να διαβάζονται αργά, παρατεταμένα, όπως τα πρώτα ραντεβού σε μια σχέση ή τα πικνίκ στα τέλη του καλοκαιριού. Μείνετε ακίνητοι με μια ιστορία, μη βιάζεστε να προχωρήσετε στην επόμενη», λέει η Daisy Johnson, συγγραφέας και κριτής των βραβείων διηγήματος του BBC.
Τα διηγήματα είναι σαν παράθυρα με θέα όψεις της ζωής –όψεις των οποίων παρατηρούμε για πρώτη φορά τις λεπτομέρειες– συχνά αθέατες, μα πάντοτε πλήρεις.
«Αποσπασματικά χτίζουμε τον κόσμο μας. Μέσα από χαραμάδες, κλειδαρότρυπες και παρανοήσεις. Από μισόλογα, ψέματα, ψιθύρους και τιμωρίες. Τοίχο τοίχο, ψαχουλευτά, στο σκοτάδι. Θεατές σε ξένη ταινία, ακατάλληλη για ανηλίκους και χωρίς υπότιτλους, τολμούμε αναλφάβητοι την υπέρβαση της ερμηνείας. Χωρίς λεξικά και εμπειρίες», διαβάζουμε στο οπισθόφυλλο μιας από τις τέσσερις συλλογές διηγημάτων της Κάπα Εκδοτικής που παρουσιάζουμε σε αυτό το άρθρο.
Για να γίνουμε κι εμείς «θεατές σε ξένη ταινία», έχοντας ως πυξίδα την εκ βαθέων αναζήτησή τους στα πελάγη της ύπαρξης.
Στο Φως. Μικρές Αφηγήσεις | Βόπης Νίκος
Είναι όλοι στο σκοτάδι. Πώς θα γίνει η πρώτη ρωγμή ώστε να μπει μέσα από αυτή τη μικρή χαραμάδα φως; Κάθε ήρωας και κάθε ηρωίδα των δώδεκα ιστοριών της παρούσας έκδοσης βρίσκονται στην αρχή του ταξιδιού τους προς το φως. Στην πιο δύσκολη στιγμή τους. Στη στιγμή του μεγάλου ναι η του μεγάλου όχι απέναντι στη μοναδική μας υποχρέωση: την προσωπική μας ευτυχία.
Ένα βιβλίο ασυνήθιστο, ιδιαίτερο. Ένα βιβλίο ανάλαφρο αλλά και βαθύ. Σαν την κουβεντούλα που ανοίγεις με τον κολλητό σου ένα απογευματάκι, για θέματα καθημερινά, και καταλήγετε να μιλάτε για τα πιο κρυφά σας μυστικά μέσα στη σιγαλιά της νύχτας.
Ένα βιβλίο όπου ο καθένας θα αναγνωρίσει σίγουρα τον εαυτό του ανάμεσα στους ήρωες. Ένα βιβλίο που ουσιαστικά –μακριά από κάθε διδακτισμό– σου… ανοίγει την όρεξη για να ξεκινήσεις ψυχοθεραπεία! Για να αρχίσεις να σκάβεις κι εσύ προς το φως.
Ένα βιβλίο για όσους αγαπάνε τη λογοτεχνία και έχουν κάνει, κάνουν, σκέφτονται να κάνουν ή έχουν ορκιστεί να μην κάνουν ποτέ ψυχοθεραπεία.
Ιστορίες Χωρισμών | Γεωργία Τριανταφυλλίδου
Οι άνθρωποι χωρίζουν όταν δεν μπορούν πια να είναι μαζί. Όταν χάνουν πόντους ως υψηλόβαθμοι υποκριτές και δεν έχει πλέον τη χάρη του το να υποκρίνονται. Όταν δεν είναι πια φίλοι. Όταν δεν είναι πια εραστές. Όταν είναι όλα αυτά μαζί. Όταν τους χωρίζει ο θάνατος. Όταν ανοίγει μια πόρτα μπροστά τους. Όταν αστράφτει ο νους τους. Όταν νιώθουν προδομένοι χωρίς καν να έχουν ορκιστεί πίστη. Όταν μπαίνουν ανεπαισθήτως στο πετσί ενός ρόλου που γδάρθηκαν προηγουμένως για να τον πετάξουν από πάνω τους.
Χωρίζουν στ’ αλήθεια και χωρίζουν στα ψέματα. Χωρίζουν με λόγια. Χωρίζουν στα λόγια. Αποχωρίζονται χείλη και συνήθειες. Γυναίκες βλέπουν τους συζύγους τους να εξανεμίζονται σε μια στιγμή, μελλοθάνατοι κάνουν την επανάστασή τους επιλέγοντας σε ποιους θα κληροδοτήσουν την τελευταία ανάμνηση. Ο ώμος ενός εραστή συντρίβεται από το βάρος της απάτης, ενώ δύο τρελά ερωτευμένοι μεταξύ τους άνδρες χωρίζουν από ένα νέο, μοιραίο στραβοπάτημα.
Δέκα μικρές ιστορίες μιλούν για διαφορετικούς χωρισμούς, εστιάζοντας, παράλληλα, στα πράγματα της καθημερινότητας. Γιατί όταν χωρίζουν οι άνθρωποι ένα σωρό αντικείμενα καθημερινής χρήσης έχουν ενωθεί εναντίον τους.
Λήμματα για Μεγάλους | Όλγα Μ. Φωτεινού
Ένα γλωσσάρι βιωματικό, ίδιος γονιδιακός χάρτης, περίπλοκος και συναρπαστικός. Οι είκοσι τέσσερις ιστορίες του, όσες και τα γράμματα του αλφαβήτου, ανατέμνουν με αφοπλιστική αφέλεια μιαν ελληνική κοινωνία που ζυγιάζεται πάνω από εκκωφαντικές σιωπές και υποβόσκουσες εξάρσεις, με πηδάλιο τη νομοτέλεια του καθωσπρέπει.
Εξάλλου, όλοι μας λαθραία και τυχαία ενηλικιωνόμαστε. Αποσπασματικά χτίζουμε τον κόσμο μας. Μέσα από χαραμάδες, κλειδαρότρυπες και παρανοήσεις. Από μισόλογα, ψέματα, ψιθύρους και τιμωρίες. Τοίχο τοίχο, ψαχουλευτά, στο σκοτάδι. Θεατές σε ξένη ταινία, ακατάλληλη για ανηλίκους και χωρίς υπότιτλους, τολμούμε αναλφάβητοι την υπέρβαση της ερμηνείας. Χωρίς λεξικά και εμπειρίες.
Μοναδική μας πυξίδα, αυτό το προσωπικό μας γλωσσάρι, που χτίζεται αυθαίρετα, ξεγλιστρώντας από τον έλεγχο και τη λογική των μεγάλων, για να γίνει κουπί στις θάλασσες της ακαταληψίας ενός κόσμου όπου τίποτα δεν είναι στα μέτρα των παιδιών.
Άλικα Κόκκινα | Μαρία Τολούδη
Ιστορίες με τόπο ή χωρίς. Του σήμερα και του χθες.
Εικόνες που άφησες ή προσπέρασες αλλά τις κουβαλάς μέσα σου. Της λογικής αλλά και του άλογου του μικρού τόπου. Χαρακτήρες που ίσως είσαι εσύ, οι πριν από σένα, οι γύρω σου. Χαρακτήρες που τη ζωή τους άλλοι καθόρισαν.
Στις μικρές λεπτομέρειες η ομορφιά της ζωής, αλλά και του βιβλίου. Είναι η ψευδαίσθηση, η αποδοχή ή μη, ο ανικανοποίητος έρωτας, το ακυρωμένο όνειρο, η αδικία, το γιατί, ό,τι βασανίζει τους χαρακτήρες.
Ελευθερία, επιθυμία, μνήμη, ανάγκη, επιβίωση· λέξεις που σε/με καθορίζουν, υφάδια ζωής.
Ιστορίες σύντομες όπως οι εικόνες. Σύντομες όπως η ζωή ανάμεσα σε ανάσες.
Διαβάστε επίσης στην αθηΝΕΑ:
Η «Ορέστεια» και τα SOS Αναπάντητα Ερωτήματα του Βίου