Το θέατρο βρήκε μια φιλόξενη στέγη στην Κάπα Εκδοτική κι εμείς έναν «χάρτη» της ελληνικής και παγκόσμιας θεατρικής γραφής που μπορούμε ανατρέξουμε αλλά και να εμπιστευθούμε ως αναγνώστες.
Με προσεγμένες επιμέλειες και, όπως πάντα, καλαίσθητο σχεδιασμό, ο εκδοτικός οίκος παρουσιάζει καθιερωμένους αλλά και νέους, συχνά πρωτοεμφανιζόμενους, Έλληνες θεατρικούς συγγραφείς. Ταυτόχρονα, παρακολουθώντας τη σύγχρονη καλλιτεχνική δημιουργία, εκδίδει μεταφράσεις έργων από το παγκόσμιο ρεπερτόριο, που παρουσιάζονται στα σημαντικότερα, κρατικά και ιδιωτικά, θέατρα της χώρας, σε νέες και αναθεωρημένες μεταφράσεις κορυφαίων Ελλήνων μεταφραστών.
Δεν ξέρουμε αν το βιβλίο οδηγεί στην παράσταση ή η παράσταση στο βιβλίο. Μπορεί άλλοτε να συμβαίνει το πρώτο και άλλοτε το δεύτερο. Ενίοτε, σε μια ευτυχή συνθήκη, η κατεύθυνση είναι αμφίδρομη. Ωστόσο, δεν ξεχνάμε ποτέ πως τόσο οι παραστάσεις όσο και τα βιβλία είναι αυθύπαρκτες «οντότητες» και ως τέτοιες διανύουν το δικό τους ξεχωριστό μονοπάτι.
Εδώ επιλέξαμε 1ο βιβλία, στα οποία βασίζονται ισάριθμες παραστάσεις στις αθηναϊκές σκηνές. Είχε προηγηθεί το πρώτο μέρος του αφιερώματος, με 12 βιβλία και 12 παραστάσεις, εδώ.
Δον Κάρλος | Friedrich von Schiller
Τι βαραίνει την καρδιά του Δον Κάρλος και αποφεύγει τον πατέρα του Βασιλιά Φίλιππο Β′ της Ισπανίας; Ποιο είναι αυτό το μυστικό που τα άγρυπνα μάτια της Αυλής δυσκολεύονται να αποκαλύψουν;
Ο Δον Κάρλος παρουσιάστηκε για πρώτη φορά τον Αύγουστο του 1787 και έχει ως αφετηρία ένα γαλλικό ρομαντικό μυθιστόρημα του 17ου αιώνα. Μέσα από μια σύνθετη πλοκή αλλά και από τους πολυδιάστατους χαρακτήρες του έργου, ο συγγραφέας επαναφέρει κρίσιμους διαχρονικούς προβληματισμούς. Αναφέρεται εύστοχα στη σχέση του ανθρώπου με την εξουσία, στην ανάγκη του για ελευθερία, στη σύγκρουση αυταρχισμού και ανυπακοής, ηθικής επιταγής και νέων ιδανικών, ιδεαλισμού και πραγματικότητας.
- Μπορείτε να δείτε το βιβλίο εδώ. Το έργο παίζεται στο Θέατρο Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών στη Θεσσαλονίκη.
Η Kίτρινη Tαπετσαρία | Charlotte Perkins Gilman
Μία γυναίκα σε επιλόχεια κατάθλιψη καταγράφει την αλληλεπίδρασή της με τα αφηρημένα σχέδια της κίτρινης ταπετσαρίας του δωματίου της. Η ταπετσαρία την καταλαμβάνει και την οδηγεί σταδιακά σε μια απελευθέρωση.
Το έργο αναδεικνύει τις κοινωνικές παραμέτρους της επιλόχειας κατάθλιψης που προκύπτουν από τις έμφυλες ανισότητες. Περιγράφει την αθέατη ψυχολογική βία και τις σχέσεις εξουσίας μέσα στη συντροφική σχέση. Φωτίζει αόρατα και ανεπίλυτα τραύματα των γυναικών που σχετίζονται με την αναπαραγωγή και παραγνωρίζονται από την ιατρική διαδικασία και τη δημόσια συζήτηση.
- Μπορείτε να δείτε το βιβλίο εδώ. Το έργο παίζεται στο Θέατρο Αλκμήνη.
Τα Πικρά Δάκρυα της Πέτρα Φον Καντ | Reiner Werner Fassbinder
Ένα παιχνίδι εξουσίας με πρόσχημα τον έρωτα, ένα έργο που θα μπορούσε να χαρακτηριστεί απλό μελόδραμα, αν δεν υπήρχε η ματιά του Fassbinder, που δημιουργεί μια μυστηριώδη ατμόσφαιρα, η οποία υποδηλώνει τον εσωτερικό πόλεμο δύο γυναικών που με πρόσχημα τον έρωτα προσπαθούν να κυριαρχήσουν η μία πάνω στην άλλη.
Πρόκειται για ένα αισθηματικό έργο με πόνο για όσους ξέρουν να κατακτούν κι όχι να αγαπούν. Θίγει θέματα εξουσίας και μοναξιάς, και παράλληλα είναι έντονο το ναρκισσιστικό στοιχείο σε ένα έργο που κατακλύζεται από γυναικείους ρόλους. «Τα Πικρά Δάκρυα της Πέτρα φον Καντ» υπήρξε πρώτα θεατρικό έργο και ύστερα έγινε γνωστό στο 22ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Βερολίνου, όπου παρουσιάστηκε ως γερμανική δραματική ταινία το 1972.
Τη μετάφραση υπογράφει η Έφη Ρευματά.
- Μπορείτε να δείτε το βιβλίο εδώ. Το έργο παίζεται για δεύτερη χρονιά στο Θέατρο ΕΛΕΡ.
Δύο Πορτοκάλια για τα Χριστούγεννα | Κωνσταντίνος Μάρκελλος
Τρεις «αφανείς πρωταγωνιστές» της Ιστορίας –ο Βλαντ, ο Λουτσιάν και η Αντρία–, τρεις άνθρωποι που βίωσαν τις τελευταίες στιγμές του καθεστώτος Ceaușescu, τρεις ζωές που δοκιμάστηκαν και συνεχίζουν να δοκιμάζονται.
Ο σκηνοθέτης και συγγραφέας Κωνσταντίνος Μάρκελλος και η ηθοποιός Ελένη Στεργίου ταξίδεψαν με τον συνεργάτη τους Πέτρο Μακρή στο Βουκουρέστι και κατέγραψαν μαρτυρίες πολιτών που έζησαν τις στερήσεις, τον φόβο, την ανασφάλεια και τη λογοκρισία του καθεστώτος Ceaușescu. Οι συγκλονιστικές αφηγήσεις τους έγιναν το έδαφος για να γεννηθεί ένα θεατρικό έργο που ακροβατεί ανάμεσα στο ιστορικό ντοκουμέντο και τη μυθοπλασία.
- Μπορείτε να δείτε το βιβλίο εδώ. Το έργο παίζεται για δεύτερη χρονιά στο Θέατρο Εν Αθήναις.
Η Φάλαινα | Samuel D. Hunter
Ο Τσάρλι, ένας αυτοκαταστροφικός, παχύσαρκος μέχρι νοσηρότητας, καθηγητής αγγλικών έχει χάσει κάθε επαφή με τον έξω κόσμο, καθώς και κάθε διάθεση για ζωή. Παλεύει να συμφιλιωθεί με την αποξενωμένη κόρη του και με το ίδιο το παρελθόν του. Λαχταράει την επαφή, την αποδοχή, τη στήριξη. Προσπαθεί να σπάσει τα δεσμά όχι της σωματικής ακινησίας, αλλά των σκοτεινών σκέψεων και συναισθημάτων.
Η «Φάλαινα» δίνει ένα μήνυμα ανθρωπιάς μέσω χαρακτήρων που δεν είναι ούτε καλοί ούτε κακοί, που έχουν πλούσιο και περίπλοκο εσωτερικό κόσμο. Με τα λάθη τους, αλλά και με την επιθυμία να αγαπήσουν ακόμα και όταν οι άλλοι αδυνατούν να ενδώσουν.
Τη μετάφραση υπογράφει ο Αντώνης Γαλέος.
- Μπορείτε να δείτε το βιβλίο εδώ. Το έργο παίζεται στο Θέατρο ΝΕΟΣ Ακάδημος.
Αξύριστα Πηγούνια | Γιάννης Τσίρος
Το βραβευμένο θεατρικό έργο του Γιάννη Τσίρου –που τιμήθηκε το 2004 με το Α’ Κρατικό Βραβείο Πρωτοεμφανιζόμενου Θεατρικού Συγγραφέα– θίγει ζητήματα όπως η ανθρώπινη εκμετάλλευση, η κατάσταση των μεταναστών, η σεξιστική αντιμετώπιση της γυναίκας, η οικονομική ανισότητα, οι σχέσεις εξουσίας.
Μέσα από το χιούμορ και το έντονο σασπένς, παρακολουθούμε χαρακτήρες «αληθινούς» και οικείους: με τις αδυναμίες, τις ενοχές, τη γοητεία, τη γελοιότητα, την τρυφερότητα αλλά και τη σκληρότητά τους. Πρόκειται για άντρες εγκλωβισμένους, που ξεγυμνώνονται ψυχικά απέναντι στο αντικείμενο του πόθου τους, γίνονται θύτες μιας γυναίκας αλλά και θύματα της ίδιας τους της αντρικής φύσης.
- Μπορείτε να δείτε το βιβλίο εδώ. Το έργο παίζεται για τέταρτη χρονιά στο Θέατρο Μικρό Χορν.
Η Πύλη της Κόλασης | Γιάννης Καλαβριανός
19ος αιώνας. Δύο από τους σημαντικότερους γλύπτες του κόσμου, ο Auguste Rodin και η Camille Claudel ερωτεύονται. Ο Rodin, που διατηρούσε παράλληλα άλλη, μόνιμη σχέση, ανακαλύπτει και εμπνέεται από την ιστορία ενός παράνομου ζευγαριού του 13ου αιώνα. Δύο θυελλώδεις ερωτικές ιστορίες που θα συναντηθούν και θα αφήσουν πίσω τους μερικά από τα αριστουργήματα της παγκόσμιας τέχνης.
Ο Rodin θα δημιουργήσει τον «Σκεπτόμενο», την «Πύλη της Κόλασης» και το «Φιλί» και θα γίνει διάσημος. Αντίθετα, η πατριαρχική κοινωνία της εποχής θα διαλύσει το ταλέντο και τον ψυχισμό της Camille Claudel και θα την κλείσει σε ψυχιατρείο.
- Μπορείτε να δείτε το βιβλίο εδώ. Το έργο παίζεται για τέταρτη χρονιά στο Θέατρο του Νέου Κόσμου.
Η Δημοκρατία του Μπακλαβά | Ανέστης Αζάς, Γεράσιμος Μπέκας, Μιχάλης Πητίδης
Ένα μεικτό ελληνοτουρκικό ζευγάρι, η Σοφία και ο Φατίχ, δύο νέοι άνθρωποι που γνωρίστηκαν και ερωτεύτηκαν όντας φοιτητές σε μια ουδέτερη χώρα της Δύσης, ιδρύουν μια επιχείρηση, ένα μπακλαβατζίδικο, στην ιστορική πόλη του Μεσολογγίου. Όταν όμως βρεθούν αντιμέτωποι με την παραδοσιακή εχθρότητα ανάμεσα στις δύο χώρες, την Ελλάδα και την Τουρκία, αποφασίζουν να ανακηρύξουν την επιχείρησή τους σε ανεξάρτητο κράτος. Με άξονα μια σειρά από φανταστικές, σουρεαλιστικές και κωμικές καταστάσεις, προσπαθούν να απαλλαγούν από το βάρος αιώνιων στερεοτύπων εχθρότητας και να εφεύρουν για τον εαυτό τους μια νέα ταυτότητα.
Μια ομάδα «ερευνητών» καλείται επί σκηνής να αναδομήσει την ιστορία του μικροσκοπικού έθνους της Δημοκρατίας του Μπακλαβά.
- Μπορείτε να δείτε το βιβλίο εδώ. Έπειτα από διεθνή περιοδεία σε 10 χώρες και απανωτές βραβεύσεις, η σουρεαλιστική κωμωδία δίνει ξανά ραντεβού με το κοινό της πόλης για λίγες παραστάσεις στο Θέατρο Αλέκος Αλεξανδράκης.
Ριχάρδος ΙΙΙ* | Ανδρέας Φλουράκης
Κατά τη διάρκεια των προβών για το ανέβασμα του σαιξπηρικού Ριχάρδου Γ′, ένας σκηνοθέτης φέρεται αυταρχικά και παρενοχλεί έναν νεαρό ηθοποιό. Πολλά χρόνια μετά το ανέβασμα της παράστασης, ο ηθοποιός αποφασίζει να μοιραστεί την ιστορία του.
Ο αστερίσκος στον Ριχάρδο ΙΙΙ* καταδεικνύει τις σκοτεινές ιστορίες κατάχρησης εξουσίας πίσω από τις κλειστές πόρτες των προβών, που όλο και πιο συχνά πλέον έρχονται στη δημοσιότητα.
Η Αγγελική Σπυροπούλου, καθηγήτρια του Τμήματος Θεατρικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου, αναφέρει στο Επίμετρο της έκδοσης: «Έστω και παροδικά συνομιλούν και πάλι το παρόν και το παρελθόν, οι δύο εαυτοί, ο τότε νεαρός ηθοποιός και πλέον ώριμος αφηγητής της ιστορίας του σήμερα, χαρίζοντας στο τέλος μια στιγμή συμφιλίωσης, ίσως και μια αναλαμπή ελπίδας για την ανάκτηση χαμένων ονείρων, μετά την κάθαρση της εξομολόγησης».
- Μπορείτε να δείτε το βιβλίο εδώ. Το έργο παίζεται για δεύτερη χρονιά, για περιορισμένο αριθμό παραστάσεων, στο Σύγχρονο Θέατρο.
Φλάι/Χήνες | Στέλλα Ζαφειροπούλου
Ένας άνθρωπος «μεταμορφώνεται» αλλάζοντας κάθε φορά τόπους μέσω της ρευστότητας της ταυτότητάς του. Έχοντας ως αφετηρία την κριτική της μάνας, οδηγείται στο δωμάτιο μιας ψυχιατρικής κλινικής, στα τραπεζάκια της πλατείας στο Γκάζι, στους πρόποδες του Λυκαβηττού. Η απότομη «προσγείωση» στο αστικό διαμέρισμα θα καταδείξει την αδυναμία του να δεχτεί την πραγματικότητα (Φλάι). Από την άλλη, η «εισβολή» της ξένης που θα αποκτήσει προνόμια χωρίς να έχει ελληνικό dna είναι λόγος ανησυχίας για τους κατοίκους μια μικρής επαρχιακής πόλης (Χήνες).
Δύο διαφορετικοί άνθρωποι. Δύο διαφορετικές μεταμορφώσεις. Μια κοινωνία που μπαλώνει το δίχτυ της για το μεγάλο κυνήγι. Το κακό υπάρχει ριζωμένο στις καταβολές μας, στο πώς μας μεγαλώνουν, στο πώς ζούμε, και δεν έχει χρώμα, χώρα, φύλο… Και καμιά φορά το δίχτυ, αντί να σκεπάσει, όπως προορίζεται, το θήραμα, αποκαλύπτει τον κυνηγό.
- Μπορείτε να δείτε το βιβλίο εδώ. Το έργο «Φλάι» παίζεται κάθε Δευτέρα και Τρίτη στο Faust Bar Theater.
Διαβάστε επίσης στην αθηΝΕΑ:
Το Εθνικό Θέατρο το 1940 | «Πάμπτωχοι, Αλλά Τόσο Πλούσιοι»
Κάπα Εκδοτική: Μόνη μας «Πατρίδα» τα Προσωπικά μας Βιώματα
Μάρω Θεοδωράκη: «Να Μεγαλώνουμε Μικροί και Μεγάλοι με Εγκαρδιότητα»
