Η Καστοριά είναι πολλά περισσότερα από όσα ξέρεις, από όσα έχεις ακούσει και από όσα φαντάζεσαι. Αρκεί να έχεις χρόνο για να ανακαλύψεις τις εκπλήξεις που κρύβονται σε κάθε στροφή, σε κάθε γωνιά. Ευχάριστες και, όσες φορές κι αν επισκεφτείς την πόλη, ανεξάντλητες.
Η δύναμη της λίμνης, τα βυζαντινά μνημεία, η γαστρονομία που εξελίσσεται με δυναμική που ολοένα αυξάνεται. Τα παλιά αρχοντικά που αποπνέουν την αύρα μιας άλλης εποχής με αισθητική και στιλ. Οι άνθρωποι που θέλουν και είναι ικανοί να αξιοποιήσουν τα πλεονεκτήματα της πόλης τους ως εφαλτήριο για τουριστικά άλματα. Και η νέα διοίκηση του Δήμου που καταστρώνει σχέδια προς αυτή την κατεύθυνση. Ο δήμαρχος Γιάννης Κορεντσίδης στηρίζει τις προσπάθειες προβολής της Καστοριάς και ειδικά του θεματικού τουρισμού, με άξονες τη γαστρονομία, τον οινικό τουρισμό και τη βυζαντινή κληρονομιά.
Τα τελευταία δύο χρόνια είναι συντονισμένη η προσπάθεια εξωστρέφειας που σκοπό έχει να κάνει περισσότερο γνωστές τις ομορφιές της πόλης και των περιχώρων της. Είναι πολλές και κάθε φορά ανακαλύπτεις και μία παραπάνω, όμως η ανάγκη της προβολής τους ήταν μικρή, καθώς το βλέμμα των ανθρώπων της ήταν στραμμένο παραδοσιακά προς την Ευρώπη και ελάχιστα προς την υπόλοιπη Ελλάδα. Η γούνα, αλλά και ο μεγάλος κύκλος εργασιών που αφορούσε την παραγωγή και τη διάθεσή της, έφερε πολλά χρήματα στην πόλη. Ένα όμορφο παραμύθι που πια έχει τελειώσει.
Η Καστοριά, ωστόσο, έχει να διηγηθεί και άλλες συναρπαστικές ιστορίες. Και ο αφηγητής τους θα βουτήξει στην ιστορία για να φτάσει πολύ μακριά: στη Νεολιθική εποχή. Ο λιμναίος προϊστορικός οικισμός Δισπηλιό είναι ένα ανοιχτό μουσείο όπου αξίζει, αφού διαβάσετε γι’ αυτό και μάθετε την ιστορία του, να περάσετε χρόνο… για να ταξιδέψετε στον χρόνο. Στο καφέ, που βρίσκεται έξω από τον χώρο, συναρμολογήστε τις εικόνες και αφήστε τη φαντασία σας να περιηγηθεί στην περιοχή όπως ήταν πριν από χιλιάδες χρόνια.
Κι όταν επιστρέψετε από αυτό το τόσο μεγάλο ταξίδι στο σήμερα, περπατήστε δίπλα στη λίμνη σε έναν από τους πιο πράσινους δρόμους της Ελλάδας. Ακόμα κι όταν η ζέστη έχει χτυπήσει κόκκινο παντού, εκεί έχει πάντα δροσιά.
Αν μάλιστα τα αυτοκίνητα είναι λιγοστά, θα νιώσετε ότι περπατάτε στη λεωφόρο του παραδείσου. Με τα πουλιά, τον κυματισμό της λίμνης και τον ορίζοντα με τα βουνά να σου υπενθυμίζουν σε κάθε βήμα πόσο απολαυστική γίνεται η ζωή όταν περιβάλλεται από την ομορφιά της φύσης.
Αλλά επειδή γοητεύεστε πάντα και από την ομορφιά του άστεως, θα επιστρέψετε στον παραδοσιακό οικισμό, το Ντολτσό, και θα καθίσετε στις Ιδέες. Εκεί, σε μια υπέροχη πλατεία και σε ένα παλιό αρχοντικό δύο αιώνων, ο Ντίνος Βλάχος στέγασε τα όνειρά του. Σε έναν χώρο εστίασης όπου, κατ’ εικόνα της πολυεπίπεδης πόλης, κρύβεται κάτι παραπάνω από ένα απλό εστιατόριο, με πτυχές στη φιλοσοφία του που αξίζει να ανακαλύψεις.
Πρώτα και κύρια, βέβαια, αξίζει να δοκιμάσεις τις γαστρονομικές προτάσεις του, γευστικές εμπειρίες των οποίων η διαδρομή των υλικών εγγυάται και την ποιότητά τους. Ο Ντίνος πέτυχε να δικτυώσει τους παραγωγούς, να τους φέρει κοντά και τους γνωρίσει μεταξύ τους. Ανέλαβε ακόμα και να τους προβάλλει παντού, στην Ελλάδα και στον κόσμο. Η κουζίνα του, που επιμελείται η σύντροφός του, βασίζεται αποκλειστικά σε τοπικά προϊόντα. Μαγειρεύουν δημιουργικά πιάτα με εποχικά υλικά, που προμηθεύονται από τα γύρω χωριά. Στη Δυτική Μακεδονία είναι όλα κοντά. Οι άνθρωποι, τα προϊόντα και η φύση.
Δεν χρειάζεται να είστε θρησκευόμενοι για να επισκεφτείτε, αμέσως μετά από το προσκύνημα στη γαστρονομία, τον Άγιο Νικόλαο και να ανάψετε ένα κερί στη χάρη του… που σας έφερε μέχρι την Καστοριά. Οι βυζαντινές εκκλησίες είναι δεκάδες στην πόλη, όλες εξαιρετικά μνημεία. Να επιλέξετε έναν επαγγελματία ξεναγό. Αξίζει τα λεφτά του.
Με άνετα αθλητικά και καλή διάθεση, μη χάσετε την ευκαιρία να περιηγηθείτε σε μια πόλη-ανοιχτό μουσείο. Η αρχιτεκτονική του 19ου και 20ού αιώνα μπλέκεται όμορφα με το Βυζάντιο. Προσπαθήστε να αποφύγετε τα εκτρώματα της σύγχρονης εποχής. Προφανώς τίποτα δεν είναι τέλειο σε αυτή τη ζωή.
Στην κορυφή της πόλης βρίσκεται ένα από τα πιο γεμάτα με εικόνες μουσεία στην Ελλάδα, το Βυζαντινό Μουσείο. Αν τύχει να συναντήσετε την Ανδρομάχη Σκρέκα, τη διευθύντριά του, θα σας χαρίσει πολύτιμες στιγμές ιστορίας μέσα σε λίγα λεπτά. Πάντα, όμως, βρίσκεται κάποιος εκεί, πρόθυμος να σας ενημερώσει για όσα σημαντικά εκτίθενται στο μικρό, αλλά υπέροχο αυτό μουσείο. Σύντομα θα επεκταθεί και στο διπλανό παλιό Ξενία, ώστε να δοθεί η δυνατότητα να αντικρίσουμε και εκθέματα που τώρα ξεκουράζονται στις αποθήκες.
Η τέχνη ανοίγει την όρεξη για κρασί και φαγητό. Κατεβείτε χαμηλά, στο ύψος της λίμνης, όπου σ’ έναν πεζόδρομο που θα βρείτε εύκολα, κοντά στο Δημαρχείο, βρίσκεται το Πασατέμπος. Κρασί θα επιλέξετε από τους δύο τοπικούς oινοποιούς: τον Στεργίου και τον Maggel. Θα σας καλύψουν όποια πιάτα και αν παραγγείλετε για να τα συνοδεύσετε.
Το φαγητό είναι εξαιρετικό. Με γευστική ταυτότητα που ακουμπάει στη γαστρονομία της Καστοριάς και της Δυτικής Μακεδονίας. Έχουν κατακτήσει την αναλογία εκείνη στις προτάσεις τους που μπορεί να ενθουσιάσει και τον πιο απαιτητικό επισκέπτη. Ο συντηρητής των κρασιών είναι ενδεικτικός της αγάπης για το καλό κρασί που, παράλληλα, αναδεικνύει και την κουζίνα τους.
Ύστερα από έναν καλό καφέ, σειρά έχουν τα οινοποιεία. Θα επισκεφτείτε αυτό του Στεργίου, σε ένα από τα πιο πράσινα σημεία της Καστοριάς, έναν ωραίο χώρο σε υψόμετρο, φτιαγμένο με μεράκι, όπου μπορείτε να δοκιμάσετε όλες τις ετικέτες. Στη συνέχεια, στην άλλη πλευρά της πόλης, θα επισκεφτείτε το Κτήμα Maggel. Θα χρειαστεί να εξασφαλίσετε χώρο στο αυτοκίνητο για τα κρασιά που θα φορτώσετε. Όταν επιστρέψετε στην έδρα σας, κάθε γουλιά θα δημιουργεί εικόνες από όλα εκείνα που θα έχετε απολαύσει στο ταξίδι σας.
Για την Καστοριά πρέπει να γνωρίζετε επίσης ότι είναι η απόλυτα φιλική πόλη για ποδήλατο. Αν έχετε, να το φέρετε μαζί σας. Αν όχι, θα νοικιάσετε από τον Ποδηλάτη. Αυτό πρέπει να το ζήσετε. Ακόμη και για μισή ώρα. Το παραλίμνιο κομμάτι είναι ο παράδεισος των δρομέων και των ποδηλατών. Θα νιώσετε Ευρωπαίος πολίτης (κάπως σαν Ελβετός, με σύμμαχο τον καλύτερο καιρό).
Λίγα χιλιόμετρα έξω από την πόλη μπορείτε να επισκεφτείτε τα Κορέστεια, μια ιστορική περιοχή της Δυτικής Μακεδονίας, με ιδιαίτερους πλινθόκτιστους οικισμούς, δείγματα της τοπικής παραδοσιακής αρχιτεκτονικής. Έχει ενδιαφέρον να διαβάσετε την ιστορία των χωριών που εγκατέλειψαν ξαφνικά οι κάτοικοί τους πριν από 70 χρόνια. Μαζί με το Σιδηροχώρι, όπου γυρίστηκε η ταινία του Παντελή Βούλγαρη “Ψυχή Βαθιά”, τα Κορέστεια αποτελούν ένα κινηματογραφικό σκηνικό, που κρύβει αληθινά δάκρυα και πόνο, από τους ανθρώπους που έζησαν εκεί.
Τελευταία πρόταση για βόλτα στην πόλη, προτού την αποχαιρετήσετε, είναι η σπηλιά του Δράκου, ένα σπήλαιο μοναδικό στην Ελλάδα, όπου το νερό της λίμνης, παίζοντας με τον φωτισμό, δημιουργεί εντυπωσιακές εικόνες. Έχει δροσιά το καλοκαίρι και σταθερή θερμοκρασία όλο τον χρόνο. Κάθε εκατοστό από τους σταλαγμίτες που θα αντικρίσετε χρειάστηκε εκατό χρόνια για να δημιουργηθεί. Τι καλύτερο για να νιώσεις την ένταση της ζωής εκεί όπου ο χρόνος κυλάει τόσο αργά;
Όλο τον χρόνο στην Καστοριά; Τολμήστε το! Θα δικαιωθείτε.
Δείτε επίσης στην αθηΝΕΑ:
Οινική Βόλτα Κοντά στη Θεσσαλονίκη