Kαι ο Ουρανός Έγινε Κόκκινος! Γιατί Όμως;

Ηλιακό έτος 16.977, μια ακόμα μέρα στην κόκκινη και αφιλόξενη για τον άνθρωπο έρημο και ατμόσφαιρα του Άρη… Και η μέρα όπου ο ουρανός σε πολλά μέρη της Ελλάδας βάφτηκε κόκκινος!

Με δέος και σκεπτικότητα αντικρίσαμε τον ουρανό της Αθήνας στις 23 Απριλίου 2024 και αρχίσαμε να βγάζουμε και να ποστάρουμε φωτογραφίες και βίντεο. Οι φυσικοί, αστροφυσικοί, μετεωρολόγοι και ειδικοί επιστήμονες ξέρουμε ότι ΟΧΙ, δεν ήρθε η συντέλεια του κόσμου, ούτε ζούμε σε remake του «Total Recall», με πιο πολλή κίνηση και περισσότερη παράνοια. Υπάρχει λογική και φυσική εξήγηση!

Γιατί Όμως Έμοιαζε ο Ουρανός Λες και Ήμασταν στον Πλανήτη Άρη;

Ξέρουμε ότι ο πλανήτης Άρης, ο τέταρτος σε σειρά από τον Ήλιο, είναι πολύ σημαντικός για την ανθρωπότητα, γιατί θέλει να τον αποικίσει. Να φτιάξει βάσεις δηλαδή, και στην πορεία πολιτείες όπου θα ζουν άνθρωποι εκεί όλη τους τη ζωή.

Η ατμόσφαιρα του Άρη είναι πολύ διαφορετική από αυτή της Γης. Πιστεύουμε ότι ο Άρης πριν από 4 δισεκατομμύρια χρόνια είχε ατμόσφαιρα, αλλά την έχασε όταν εξασθένησε το μαγνητικό του πεδίο. Έτσι η ατμόσφαιρά του διέφυγε στο διάστημα.

Αυτό που έχει μείνει είναι ένα πολύ αραιό στρώμα, με ατμοσφαιρική πίεση μόλις το 1% αυτής που έχει η Γη και με αέρια που δεν ευνοούν τη ζωή. Να το πούμε απλά, δεν μπορούμε να την αναπνεύσουμε, θα πεθάνουμε.

Η ατμόσφαιρα του Άρη έχει αέρια διοξειδίου του άνθρακα, αζώτου και αργού. Δεν έχει οξυγόνο, για παράδειγμα. Αλλά έχει πολλή σκόνη!

Έτσι, στα μάτια μας, ο ουρανός του Άρη θα ήταν θολός και κόκκινος λόγω της αιωρούμενης σκόνης, αντί για τη γνωστή μπλε απόχρωση που βλέπουμε στη Γη. Που βλέπουμε υπό κανονικές συνθήκες, δηλαδή. Γιατί αυτό που ζήσαμε, να κιτρινίζει και να κοκκινίζει όλος ο ουρανός, δεν είναι συνηθισμένο φαινόμενο. Όμως μπορεί να συμβεί, και συμβαίνει όταν έχει πολλή σκόνη η ατμόσφαιρα.

Γιατί Κοκκινο-Κιτρίνισε Λοιπόν ο Ουρανός;

Για να το καταλάβουμε αυτό, πρέπει να πούμε λίγα πράγματα για το φως και για την ατμόσφαιρά μας. Το φως από τον Ήλιο είναι λευκό, αλλά έχετε δει ποτέ ουράνιο τόξο; Όταν περνάει το φως μέσα από σταγόνες νερού ή από ένα πρίσμα (σαν το άλμπουμ του 1973 των Pink Floyd) βλέπουμε πολλά χρώματα στον ουρανό: κόκκινο, κίτρινο, πράσινο, μπλε και μοβ.

Το λευκό φως, δηλαδή, αποτελείται από αυτά τα χρώματα, που φανταστείτε τα σαν ταξιδιώτες: άλλος ταξιδεύει πιο κοντά (το μπλε) και άλλος πιο μακριά (το κόκκινο). Όταν το μπλε δει ατμόσφαιρα, από τη χαρά του, και επειδή δεν θέλει να κουραστεί πολύ και να πάει μακριά, κάνει παρέα με τα σωματίδια στην ατμόσφαιρα και φωτίζει όλο τον ουρανό μπλε.

Το φαινόμενο λέγεται «σκέδαση φωτός», με το μπλε να σκεδάζεται περισσότερο από το κόκκινο επειδή τα σωματίδια της ατμόσφαιρας είναι μικρά. Το κόκκινο ζηλεύει, αλλά θα έρθει η ώρα του, το ξέρει. Και περιμένει υπομονετικά το ηλιοβασίλεμα ή την ανατολή του ήλιου. Το κόκκινο δεν βαριέται, ταξιδεύει πιο μακριά.

Καθώς δύει ο ήλιος, οι ακτίνες του, το φως του, διανύει μεγαλύτερη απόσταση να έρθει σε εμάς. Αυτό συμβαίνει γιατί, καθώς η Γη είναι σφαιροειδής, όταν βλέπουμε κοντά στον ορίζοντα, βλέπουμε περισσότερα από τα χαμηλά στρώματα της ατμόσφαιρας, τα οποία είναι πιο παχιά από αυτά που βρίσκονται πιο ψηλά.

Έτσι, το μπλε δεν το βλέπουμε, γιατί δεν ταξιδεύει μακριά, αλλά βλέπουμε το κόκκινο, που ταξιδεύει πολύ μακριά για να φτάσει μέχρι τα μάτια μας και να κάνει τον ήλιο κόκκινο.

Και ο Ουρανός;

Αυτό πες μας! Πώς έγινε όλος ο ουρανός κόκκινος! Το είπαμε. Σκόνη! Πολλή σκόνη! Σκόνη από την Αφρική, που έρχεται κατά καιρούς με ανέμους προς τη χώρα μας. Η σκόνη είναι πολύ σημαντική για την ανάπτυξη της γεωργίας στην Ελλάδα, καθώς ανανεώνει το έδαφος με υλικό. Δυστυχώς, όμως, έχει άσχημες επιπτώσεις στην υγεία μας. Και δεν είναι και τόσο ευχάριστο να τρως χώμα… Εκτός αν είσαι μπόμπιρας και παίζεις στην άμμο!

Να τι κάνει η σκόνη λοιπόν όταν ο Ήλιος πάει να δύσει.

Η σκόνη αποτελείται από σωματίδια. Το κόκκινο μέρος από το λευκό φως του Ήλιου, αυτό που του αρέσει να ταξιδεύει πολύ, κάνει παρέα μαζί τους και αλληλεπιδρά με τα σωματίδια της σκόνης, που είναι πιο μεγάλα από αυτά που κανονικά έχει η ατμόσφαιρα, σκεδάζεται στην ατμόσφαιρα και χρωματίζει όλο τον ουρανό κόκκινο. Και κάπως έτσι νομίζαμε ότι ζούμε άλλη μια αποκαλυπτική στιγμή – αν και, ωστόσο, μετά το 2019 τίποτα πια δεν μας κάνει έκπληξη.

 

Διαβάστε επίσης στην αθηΝΕΑ: 

#BraveNewPlanet: Ο Πλανήτης Γη και η Πρόκληση της Κλιματικής Κρίσης

BEYOND 2024 | Η Μεγαλύτερη Συνάντηση Ψηφιακής Τεχνολογίας & Καινοτομίας

Επιστροφή στη Σελήνη! Γιατί η Artemis I Πάει στο Φεγγάρι;

 

 

ΑΡΘΡΟΓΡΑΦΟΣ
Rogue Astrophysics
Rogue Astrophysics

Γεννήθηκε το 1980 στην Αθήνα. Την κέρδισε ο μαγευτικός χώρος της επιστήμης από μικρή ηλικία. Σπούδασε Φυσική στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων με κατεύθυνση την Αστροφυσική. Είναι κάτοχος διδακτορικού από το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης και συνέχισε την ακαδημαϊκή της πορεία ως μεταδιδακτορική ερευνήτρια στην Αστροφυσική σε Πόρτο (Πορτογαλία), Κρήτη και Βόννη (Γερμανία), όπου και βρίσκεται από το 2015. Είναι μέλος διεθνών συνεργασιών (COSMOS, EMU) σε Ευρώπη, Αμερική και Αυστραλία. Η έρευνα της επικεντρώνεται στη μελέτη ενεργών γαλαξιακών πυρήνων, το πως γεννιούνται και εξελίσσονται οι γαλαξίες και τα αστέρια που τους αποτελούν, καθώς και την αλληλεπίδραση γαλαξιών και περιβάλλοντος, με χρήση δεδομένων από το ευρύ φάσμα της ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας. Η αστροφυσική είναι μια από τις μεγάλες της αγάπες και προσπαθεί να τη μεταδώσει σε όλο τον κόσμο. Είναι πολύ ενεργή στην επικοινωνία της επιστήμης στο ευρύ κοινό, όπου μέσω εκλαϊκευμένων βίντεο και άρθρων προσπαθεί να φτιάξει μια γέφυρα μεταξύ έρευνας και καθημερινότητας. Εκτός των βίντεο στο κανάλι της στο ΥouΤube, Rogue Astrophysics, προσφέρει ένα καθημερινό astroquiz στο Instagram. Τέλος είναι η ιδρύτρια του "Astronomy on Tap Bonn", μιας μηνιαίας εκδήλωσης με σκηνικό μια παμπ, όπου επαγγελματίες αστροφυσικοί μιλούν με απλά λόγια στο ευρύ κοινό για την επιστήμη τους.

ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ

Τα σημαντικότερα νέα της ημέρας, στο inbox σου κάθε μεσημέρι!

ΕΓΓPΑΦΕΙΤΕ ΣΤΟ NEWSLETTER

+