Είσαι στη στάση του λεωφορείου. Περιμένεις μόνη. Έχει αρχίσει να σκοτεινιάζει. Το λεωφορείο φτάνει σε 8 λεπτά. Ξαφνικά, βλέπεις έναν τύπο να στέκεται τρία μέτρα μακριά από σένα. Μέτριο ανάστημα, σκούρα ρούχα. Το βλέμμα του πέφτει πάνω σου επίμονα. Το μυαλό σου πάει στο κακό, αλλά επιλέγεις να παραμείνεις ψύχραιμη. «Δεν είναι κάτι, μη γίνεσαι υπερβολική», επαναλαμβάνεις από μέσα σου.
Άλλα 6 λεπτά αναμονής. Τα τρία μέτρα απόστασης έχουν γίνει δύο. Αρχίζεις να ανεβάζεις παλμούς. Το σώμα σου εκπέμπει σήματα κινδύνου. «Όλα καλά», επαναλαμβάνεις από μέσα σου. Δεν πλησιάζει εσένα, θέλει απλώς να ξεμουδιάσει.
4 λεπτά. Ο χρόνος δεν περνά. Τα δύο μέτρα έχουν γίνει ένα. Ο πανικός αυξάνεται. Κοιτάς γύρω σου και συνειδητοποιείς ότι, αν φωνάξεις, δεν θα σε ακούσει κανείς. Είσαι μόνη. Κάνεις δύο βήματα μακριά. Τον βλέπεις να πλησιάζει κι άλλο. Πανικοβάλλεσαι.
3 λεπτά. Αναζητάς διέξοδο, αλλά δεν ξέρεις πού να πας. «Μήπως πρέπει να τρέξω μακριά; Κι αν τρέξω και με πιάσει; Μετά;», σκέφτεσαι.
2 λεπτά. 1 λεπτό. Επιτέλους φτάνει το λεωφορείο και μπαίνεις τρομοκρατημένη μέσα. Παίρνεις βαθιά ανάσα ανακούφισης. Όμως το μυαλό σου δεν σταματά να κάνει σενάρια. Κι αν μου είχε επιτεθεί; Μα πώς τη γλίτωσα έτσι; Τι μπορούσα να κάνω; Τι;
Αυτό είναι μια από τις περιπτώσεις που κληθήκαμε να αντιμετωπίσουμε κατά τη διάρκεια του σεμιναρίου αυτοάμυνας που διοργάνωσε το Fortress Krav Maga, το οποίο βρίσκεται στην Οδό Βορέου 10, στο κέντρο της Αθήνας. Μία προσομοίωση της πραγματικότητας που μπορεί να συμβεί στην καθεμία από εμάς. Ανά πάσα στιγμή. Στη στάση, στον δρόμο, στο γραφείο, μέσα στο ίδιο μας το σπίτι.
Δίωρο Σεμινάριο Αυτοάμυνας Για Γυναίκες
«Δίωρο σεμινάριο αυτοάμυνας αποκλειστικά για γυναίκες», έλεγε η ανακοίνωση. Αναρωτιέσαι αμέσως (ίσως και λίγο αφελώς): γιατί αποκλειστικά για γυναίκες; Οι άντρες δεν χρειάζεται να έχουν γνώσεις αυτοάμυνας; Η τέχνη της αυτοάμυνας δεν είναι χρήσιμη για όλους;
Ωστόσο, η απάντηση είναι απλή. Ο αδύναμος είναι αυτός που χρήζει προστασίας απέναντι στον ισχυρό. Και μεταξύ των δύο, ο αδύναμος (σωματικά) κρίκος είναι γένους θηλυκού.
Η Τέχνη του Krav Maga
Για όσους δεν γνωρίζουν το Krav Maga, να διευκρινίσω ότι δεν πρόκειται για πολεμική τέχνη. Δεν ακολουθεί πολιτική αναμέτρησης ανάμεσα στη νίκη και την ήττα. Είναι σύστημα αυτοάμυνας, ένα σύστημα επιβίωσης. Για να γίνεις, δε, εκπαιδευτής περνάς από ειδικό σχολείο.
«Tο κομμάτι της γυναικείας αυτοάμυνας με βάζει σε κατάσταση αδυναμίας. Καλούμαι να διδάξω σε μία τάξη γυναικών πώς να προστατεύονται από έναν άντρα. Από το φύλο που εγώ εκπροσωπώ».
Η σχολή Fortress Krav Maga διαφέρει από τις άλλες. Σε μια κοινωνία όπου γίνεται όλο και πιο ξεκάθαρο ότι οι γυναίκες δεν μπορούν να βασιστούν σε κανέναν άλλο για την ασφάλειά τους πέρα από τον ίδιο τους τον εαυτό, ο Βλάσης Μπαχαρνίκος, lead civilian instructor με εξειδίκευση στη γυναικεία αυτοάμυνα, πήρε την πρωτοβουλία να παραδίδει αφιλοκερδώς μαθήματα σε οποιαδήποτε γυναίκα νιώθει την ανάγκη να τα παρακολουθήσει.
«Στόχος μου είναι να έρθει κόσμος για να μάθει την τέχνη της αυτοάμυνας. Και, κυρίως, να μάθουν οι γυναίκες να αναγνωρίζουν τις συμπεριφορές σεξουαλικής παρενόχλησης και να ξέρουν πώς να τις αντιμετωπίζουν».
Η διδασκαλία είναι μεγάλη πρόκληση για τον Βλάση. «Εκπαιδεύω έχοντας τεράστια εμπειρία στο Krav. Ωστόσο, το κομμάτι της γυναικείας αυτοάμυνας με βάζει σε κατάσταση αδυναμίας. Καλούμαι να διδάξω σε μία τάξη γυναικών πώς να προστατεύονται από έναν άντρα. Από το φύλο που εγώ εκπροσωπώ».
Και το Σεμινάριο Ξεκινά…
Όταν ξεκίνησε το μάθημα, ο εκπαιδευτής μας ζήτησε να καθίσουμε σε κύκλο γύρω του. «Αυτό που θέλω να καταλάβετε είναι ότι δεν έχετε κάνει τίποτα λάθος. Δεν έχετε προκαλέσει, δεν φορούσατε τα λάθος ρούχα, δεν είπατε την κουβέντα που παρεξήγησε», τόνιζε κατ’ επανάληψη.
Η αρχική εντύπωση, ήδη από τα πρώτα λεπτά του μαθήματος, είναι ενός χώρου και μιας ομάδας φιλικής και γόνιμης σε πληροφορία και προβληματισμούς, στο πλαίσιο της οποίας οι γυναίκες, που ηλικιακά κάλυπταν όλη την γκάμα, ένιωθαν άνετα να εκφραστούν και να μιλήσουν για τις εμπειρίες τους. Να μοιραστούν ποιος ήταν ο λόγος που τις παρακίνησε να κάνουν το πρώτο βήμα και να ανακαλύψουν την τέχνη της αυτοάμυνας.
«Το σημαντικό για μένα είναι να γνωρίζει κάθε γυναίκα που έρχεται εδώ ότι πρόκειται για έναν ασφαλή χώρο. Δεν θα την κρίνει κανείς, ούτε θα της υποδείξει τι είναι σωστό και τι λάθος. Εγώ είμαι εδώ για να κάνω τις μαθήτριές μου να νιώσουν αυτοπεποίθηση και να πιστέψουν στις δυνατότητές τους. Όχι για να προσποιηθώ ότι γνωρίζω πώς είναι να είσαι γυναίκα σε μια ανδροκρατούμενη κοινωνία».
Αυτή ακριβώς είναι η λογική του σεμιναρίου. Δεν πρόκειται απλώς για μια εξάσκηση σε λαβές και τεχνικές αποφυγής επίθεσης. Είναι και μια αφορμή για να συνειδητοποιήσει κάθε γυναίκα ξεχωριστά ότι τίποτα που μπορεί να έκανε ή να είπε δεν μπορεί να δικαιολογήσει μια παρενοχλητική συμπεριφορά. Τίποτα απολύτως.
«Πιστεύω πως καμία γυναίκα δεν πρέπει ποτέ να νιώθει ανυπεράσπιστη απέναντι στον κίνδυνο. Έχω μια μικρή κόρη και θέλω να γνωρίζω ότι ξέρει πώς να αντιδράσει αν ποτέ βρεθεί σε δύσκολη κατάσταση», μας είπε ο Βλάσης, ο οποίος έχει πιστοποιηθεί από την IKMF (International Krav Maga Federation) ως εκπαιδευτής ειδικά για γυναίκες και παιδιά.
Για όσους δεν γνωρίζουν το Krav Maga, να διευκρινίσουμε ότι δεν πρόκειται για πολεμική τέχνη. Είναι σύστημα αυτοάμυνας, ένα σύστημα επιβίωσης.
Μεταξύ αυτών που μάθαμε στο σεμινάριο ήταν και ότι η φωνή μας είναι ένα από τα δυνατότερα όπλα που διαθέτουμε. «Φύγε μακριά! Φύγε μακριά»! Αυτή η φράση μπορεί να σου σώσει τη ζωή. Μάλιστα, έρευνες έχουν δείξει ότι, όταν υψώνεις τη φωνή σου σε δημόσιο χώρο, το μεγαλύτερο ποσοστό των πιθανών δραστών το βάζει στα πόδια. Κι όμως, αρκετές γυναίκες διστάζουν να χρησιμοποιήσουν τη φωνή τους όταν συμβαίνουν τέτοιου είδους περιστατικά. Πάντως, έτσι κι αλλιώς, όταν χτυπάει μέσα σου το καμπανάκι του κινδύνου, πρέπει να το ακούς. Και πρέπει να αντιδράς. Άμεσα.
Girls Will Be Girls
Στην ερώτηση «Πόσες έχετε παρενοχληθεί;», που απηύθυνε στην ομάδα μας ο δάσκαλος, δεν ήταν λίγες αυτές που τόλμησαν να σηκώσουν το χέρι και να πουν την ιστορία τους. Έτσι, η συζήτηση ξεκίνησε με καθεμία να μοιράζεται την ιστορία της. Χωρίς ντροπή, χωρίς κριτικά βλέμματα, χωρίς ετικέτες τύπου «boys will be boys» να αιτιολογούν τη βία.
Το «πρέπει» από το «είναι» δυστυχώς απέχουν πολύ. Η βία δεν πρέπει να υπάρχει. Η πραγματικότητα όμως είναι διαφορετική. Είναι επικίνδυνη. Και χρειάζεται να είμαστε προετοιμασμένες.
Αυτή ήταν μια από τις πιο όμορφες στιγμές του σεμιναρίου. Το να συνειδητοποιείς ότι δεν είσαι μόνη. Ότι υπάρχουν κι άλλες σαν εσένα. Ότι δεν φταις εσύ για ό,τι έγινε. Κι ότι από εδώ και πέρα θα είσαι δυνατότερη.
Το Θύμα Δεν Φταίει Ποτέ
Στην πρόταση «Προστάτευσε την κόρη σου», πολλοί απαντάνε «Εκπαίδευσε τον γιο σου». Πράγματι, το θύμα δεν φταίει ποτέ. Ωστόσο, και τα δύο είναι απαραίτητα. Διότι το «πρέπει» από το «είναι» δυστυχώς απέχουν πολύ. Η βία δεν πρέπει να υπάρχει. Η πραγματικότητα όμως είναι διαφορετική. Είναι επικίνδυνη. Και χρειάζεται να είμαστε προετοιμασμένες.
Διαβάστε επίσης στην αθηΝΕΑ και στο μηνιαίο newsletter No Man’s Land:
Βασίλισσα Εναντίον Βασιλιά: Η Κίνηση Ματ