Ποιο είναι το αγαπημένο σας χρώμα; Όχι αυτό που σας ταιριάζει, αλλά αυτό που σας κάνει να ηρεμείτε, να κυριαρχείτε σε άσκοπες συναισθηματικές μεταπτώσεις, να νιώθετε πως όλα είναι στη θέση τους, όπως πρέπει, με τον τρόπο που πρέπει.
Είναι γνωστό πως τα χρώματα μπορούν να μας επηρεάσουν ψυχικά και συναισθηματικά σε συγκεκριμένες συνθήκες. Να δημιουργήσουν ένα ασφαλές περιβάλλον για μας ή να προκαλέσουν εγρήγορση, ακόμα και ταραχή. Λένε πως ανάμεσα σε όλα τα χρώματα, το πιο αγαπημένο μεταξύ των ανθρώπων βρέθηκε να είναι το μπλε. Το μπλε του ουρανού και της θάλασσας, της εμπιστοσύνης, της ηρεμίας και της λογικής.
Στην Ελλάδα είναι το χρώμα που ταυτίζεται με τη χώρα περισσότερο από οποιοδήποτε άλλο. Και όσο για το καλοκαίρι, από τις πρώτες μέρες του ένα καλειδοσκόπιο με θαλασσινές εικόνες διεκδικεί χώρο στο φόντο του μυαλού μας, φωτίζει τις ώρες των ατελείωτων υποχρεώσεων, ανακαλεί μνήμες, μας καθησυχάζει ότι, πράγματι, η θάλασσα είναι πάντα εκεί, για να μας απαλλάξει από τα φορτία του χειμώνα, για να μας κανακέψει και να μας γιατρέψει – και αυτό το τελευταίο, μάλλον, δεν απέχει από την αλήθεια.
Γιατρέ μου, θα μου Συνταγογραφήσετε Λίγο «Μπλε»;
Οι «“μπλε χώροι” δημιουργούν περισπασμούς που απομακρύνουν το μυαλό μας από τις καθημερινές ταλαιπωρίες της ζωής», λέει η Kate Campbell, ερευνήτρια ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο Te Herenga Waka-Victoria University of Wellington στη Νέα Ζηλανδία. «Ο ήχος των κυμάτων που σκάνε, η μυρωδιά του αλμυρού αέρα, το τρίξιμο της άμμου κάτω από τα δάχτυλά μας… Οι αισθήσεις χαλαρώνουν το σώμα μας και λένε στο μυαλό μας να “σβήσει”».
H Campbell πιστεύει ότι οι άνθρωποι έχουν έμφυτη προδιάθεση προς τo φυσικό περιβάλλον. Αυτό που παρείχε στους προγόνους μας τροφή, άνεση και ασφάλεια είναι πιθανό να παρέχει αίσθηση ασφάλειας και σε εμάς. Το να περνάς χρόνο σε «μπλε χώρους», ισχυρίζεται, μπορεί να σε κάνει να νιώθεις σαν να «επιστρέφεις σπίτι».
Το University of Exeter συνεργάζεται με την ομάδα του Blue Prescribing στο πλαίσιο μιας μελέτης που –αν αποδειχτεί επιτυχής– μπορεί να οδηγήσει μελλοντικά σε συνταγογράφηση… «φύσης». Να αξιολογείται η φύση, δηλαδή, ως θεραπευτικό μέσο με τον ίδιο τρόπο που αξιολογούνται και τα φάρμακα.
Η έννοια της «μπλε υγείας» εμφανίστηκε σχεδόν πριν από 10 χρόνια, όταν ερευνητές στο University of Sussex ζήτησαν από 20.000 ανθρώπους να καταγράψουν τα συναισθήματά τους σε τυχαίες στιγμές. Συγκέντρωσαν πάνω από ένα εκατομμύριο απαντήσεις και διαπίστωσαν ότι οι άνθρωποι ήταν πολύ πιο χαρούμενοι όταν βρίσκονταν σε «μπλε χώρους».
Πιο πρόσφατα, ειδικοί από το Glasgow Caledonian University ανακάλυψαν ότι το να περνάς χρόνο σε «μπλε χώρους» μειώνει τον κίνδυνο στρες, άγχους, παχυσαρκίας, καρδιαγγειακών παθήσεων και πρόωρου θανάτου.
Το Wildfowl and Wetlands Trust (WWT) του Λονδίνου, ένας οργανισμός με κοινωφελείς σκοπούς, διαχειρίζεται το έξι εβδομάδων πρόγραμμα Blue Prescribing για ανθρώπους με προβλήματα, όπως χρόνιες παθήσεις, ψυχικές ή μη, το οποίο έχει ως βασική παράμετρο τις βόλτες στους υγροτόπους. Σύμφωνα με το Ίδρυμα Ψυχικής Υγείας (MHF), συνεργάτη του WWT, το 65% των ανθρώπων θεωρεί ότι η παρουσία κοντά στο νερό βελτιώνει, πράγματι, την ψυχική τους ευεξία.
Το University of Exeter συνεργάζεται με την ομάδα του Blue Prescribing στο πλαίσιο μιας μελέτης που –αν αποδειχτεί επιτυχής– μπορεί να οδηγήσει μελλοντικά σε συνταγογράφηση… «φύσης». Να αξιολογείται η φύση, δηλαδή, ως θεραπευτικό μέσο με τον ίδιο τρόπο που αξιολογούνται και τα φάρμακα.
Όλοι οι Δρόμοι [να] Οδηγούν στο «Μπλε»
Ορισμένοι ειδικοί, δε, στρέφουν την προσοχή τους στη δημιουργία –ή στην ανακάλυψη– υδάτινων χώρων μέσα στο αστικό περιβάλλον.
Σχεδόν 2,4 δισεκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο –δηλαδή περίπου το 40% του συνολικού παγκόσμιου πληθυσμού– ζουν σε απόσταση 100 χιλιομέτρων από τη θάλασσα. Ακόμη περισσότεροι ζουν δίπλα σε ποτάμια ή στις όχθες λιμνών. Αλλά διάφορα εμπόδια –όπως η προσβασιμότητα– δεν επιτρέπουν σε αυτούς τους ανθρώπους να τα απολαμβάνουν.
Η ευρωπαϊκή ερευνητική πρωτοβουλία Blue Health, που δημιουργήθηκε για τη συλλογή στοιχείων σχετικά με τα οφέλη από τις «γαλάζιες υποδομές» στους αστικούς χώρους, έχοντας ως μέλη επιδημιολόγους, ειδικούς σε θέματα δημόσιας υγείας και πολεοδόμους, έχει εργαστεί, εκτός των άλλων, σε κοινότητες για την αξιοποίηση υποβαθμισμένων δημόσιων «μπλε χώρων».
Διαπιστώθηκε ότι αλλαγές μικρής κλίμακας, όπως η δημιουργία ενός μονοπατιού προς το ποτάμι ή η προσθήκη μιας μικρής πλωτής γέφυρας, ακόμα κι ένα παγκάκι, λειτουργούσαν πολύ θετικά στη διάθεση της κοινότητας.
Αν και ξεκινήσαμε να ονειρευόμαστε θάλασσες και ουρανούς σήμερα, να που επιστρέψαμε στην «πόλη» – πώς να ξεφύγουμε άλλωστε από αυτή, την πολύτιμη καθημερινότητά μας; Όμως το καλειδοσκόπιο με τις θαλασσινές εικόνες γυρνάει ακόμα στο μυαλό μας. Καλοκαίρι μπήκε, η «μπλε περίοδος» του χρόνου μας καλεί. Κι εμείς ανυπομονούμε.
Διαβάστε επίσης στην αθηΝΕΑ: