Μαθαίνοντας να Βλέπουμε στο Σκοτάδι

Περί Τυφλότητας

«Αν μπορείς να κοιτάξεις δες
Αν μπορείς να δεις – παρατήρησε»

Το «Περί Τυφλότητας» του Νομπελίστα συγγραφέα José Saramago δεν το είχα διαβάσει. Ήξερα το βασικό premise κι αυτό ήταν όλο. Δεν περίμενα ότι θα με έπιανε απροετοίμαστη· και όμως. Στο ερώτημα τι συμβαίνει στον άνθρωπο σε μια έκτακτη κατάσταση που φέρνει συλλογικό πανικό, η κάπως ξεχασμένη, «θαμπή» πια συνθήκη της πανδημίας, που τόσο πρόσφατα ζήσαμε εμείς, δίνει μια άλλη διάσταση. Έδωσε, έτσι, και μιαν άλλη ποιότητα στη θέαση της παράστασης «Η Πόλη των Τυφλών» της Έμιλυς Λουίζου, βασισμένη στο διάσημο μυθιστόρημα του Saramago, που ολοκλήρωσε τον κύκλο της προχθές στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου.

Κι εκεί βαθιά όπου μας έχουν οδηγήσει οι συντελεστές της παράστασης· εκεί που λες ότι το φως είναι αδύνατο, η συντροφικότητα αδόκιμη, η τρυφερότητα αδιανόητη· εκεί θυμάσαι ότι, ίσως, το τι επιλέγεις να κοιτάξεις, το τι θα καταφέρεις τελικά να δεις, παραμένει μια επιλογή.

Η παράσταση γρήγορα εξελίσσεται σε θρίλερ. Οι ήχοι, τα φώτα, οι παύσεις και οι διαδοχικές «αλλαγές φάσης» που σηματοδοτούν θυμίζουν στατικά καρέ κινηματογραφικού φιλμ. Αν μπερδέψεις τη σειρά τους, το αφήγημα χάνεται, τίποτα δεν βγάζει νόημα. Πώς γίνεται να βρεθούμε από «εκεί» «εδώ» σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα; O σχεδόν χειρουργικός διαμελισμός του χρόνου μας δίνει την ευκαιρία να καταλάβουμε αυτό που το «πριν και μετά», μέσα στην ακρότητά του, δεν μας επιτρέπει να δούμε. Έτσι μπορούμε να παρατηρήσουμε τι χάνεται πρώτο, τι δεύτερο, τι τρίτο. Και τι μένει, τελικά.

Περί Τυφλότητας

Με κάθε άνω τελεία μπαίνεις πιο βαθιά στο σκοτάδι. Και αυτό που βλέπεις εκεί είναι αυτό που φοβόσουν ότι θα δεις. Μέχρι που πλέον ξέρεις πού οδηγεί ο στακάτος ρυθμός της κατάβασης. Καταλαβαίνεις το «μετά» που σου φαινόταν κάποτε τόσο ακραίο. Φτάνεις σε μια ανθρώπινη κατάσταση που έχει απεκδυθεί τελείως τις επιτελέσεις αυτού που αναγνωρίζουμε ως κοινωνία. Αυτού που βλέπουμε ως δεδομένο και σταθερό οικοδόμημα –λάθος μας– και που δεν διστάζουμε καθημερινά να λιθοβολούμε.

Κι εκεί βαθιά όπου μας έχουν οδηγήσει οι συντελεστές της παράστασης· εκεί που λες ότι το φως είναι αδύνατο, η συντροφικότητα αδόκιμη, η τρυφερότητα αδιανόητη· εκεί θυμάσαι ότι, ίσως, το τι επιλέγεις να κοιτάξεις, το τι θα καταφέρεις τελικά να δεις, παραμένει μια επιλογή. Μια εφιαλτικά δύσκολη, καθόλου αυτονόητη επιλογή. Αλλά μια επιλογή που εν τέλει μας χαρίζει πίσω την ανθρωπιά μας.

Σήμερα, με όλα όσα συμβαίνουν δίπλα μας –στις δομές, στα σύνορα, στις παραλίες που ξεβράζουν ανθρώπους αντί για ιστορίες διακοπών– η τυφλότητα δεν είναι μόνο αλληγορική. Και η επιλογή να βλέπουμε –ή να μη βλέπουμε– παραμένει ίσως η πιο πολιτική πράξη απ’ όλες.

 

Διαβάστε επίσης στην αθηΝΕΑ:

Η «Ορέστεια» και τα SOS Αναπάντητα Ερωτήματα του Βίου

Μα τι Εζησαν Αυτές οι Γυναίκες;

Μια Εποχή με τον Rimbaud: Ποίηση, Όραμα, Πάθη & Αντιφάσεις

ΑΡΘΡΟΓΡΑΦΟΣ
Editor-in-Chief & CEO
Editor-in-Chief & CEO

Η Μαριάννα Σκυλακάκη είναι οικονομολόγος, εκδότρια και αρχισυντάκτρια της αθηΝΕΑς, του βραβευμένου ελληνικού διαδικτυακού μέσου ενημέρωσης που έχει τα μάτια του στραμμένα στο μέλλον. Σπούδασε Oικονομικά και Πολιτικές Επιστήμες στο Πανεπιστήμιο του Bristol και κατέχει μεταπτυχιακό στη Δημόσια Διοίκηση (MPA in Public Policy & Management) από τo London School of Economics. Ξεκίνησε την καριέρα της στο Λονδίνο, όπου εργάστηκε ως αναλυτής στο τμήμα επενδυτικής τραπεζικής της Goldman Sachs για μια τριετία. Επέστρεψε στην Αθήνα και ίδρυσε την αθηΝΕΑ το 2014 με σκοπό να απευθυνθεί σε ένα ευρύ κοινό δραστήριων και απαιτητικών ελληνόφωνων αναγνωστών που αναζητούσαν μια ενημέρωση πιο κοντά στα δικά τους ενδιαφέροντα. Αρθρογραφεί τακτικά στον ελληνικό τύπο ως πολιτική και οικονομική αναλύτρια και έχει αποκομίσει σημαντική εμπειρία στο συντονισμό συζητήσεων σε συνέδρια και ημερίδες στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Εργάζεται παράλληλα ως σύμβουλος σε θέματα οικονομικών και δημόσιας διοίκησης, με ιδιαίτερη εμπειρία σε projects στον κλάδο του τουρισμού, της αγροδιατροφής και του clustering.

ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ

Τα σημαντικότερα νέα της ημέρας, στο inbox σου κάθε μεσημέρι!

ΕΓΓPΑΦΕΙΤΕ ΣΤΟ NEWSLETTER

+