«Γιατί πρέπει να φοράω μάσκα στο σχολείο;» Ίσως είναι η πρώτη ερώτηση που θα κάνει το παιδί. Ιδού η απάντηση:
Μπορείς να εξηγήσεις στο παιδί ότι ο κορoνοϊός μεταδίδεται από άτομο σε άτομο με τα σταγονίδια της αναπνοής, όταν κανείς φτερνίζεται, βήχει, ή απλώς μιλάει, φωνάζει ή τραγουδάει. Το πρόβλημα με τον νέο κορoνοϊό είναι ότι οι άνθρωποι μπορεί να τον μεταδώσουν με τα σταγονίδια του φτερνίσματος και του σάλιου τους, χωρίς να έχουν οι ίδιοι ακόμα συμπτώματα. Μερικά άτομα μπορεί να προσβληθούν από κορονοϊό και να μην το καταλάβουν επειδή δεν έχουν συμπτώματα. Ειδικά τα παιδιά μπορεί να προσβληθούν και να μην έχουν εμφανή συμπτώματα. Αυτό σημαίνει ότι μπορεί να μεταδώσουν τον ιό πολύ γρήγορα. Έτσι, η χρήση μάσκας προστατεύει το παιδί αλλά και τους ανθρώπους γύρω του. Τι άλλο μπορεί να βοηθήσει στην προσαρμογή.
1. Εξήγησε στο παιδί με απλά λόγια γιατί είναι σημαντικό να φοράει μάσκα
Εξήγησε ότι πρέπει να φοράμε τη μάσκα με τρόπο που να καλύπτει τη μύτη και το στόμα. Σε ένα μικρό παιδί μπορείς να πεις «όταν φοράς τη μάσκα σου είσαι ασφαλής και εσύ και οι άνθρωποι γύρω σου» ή «η μάσκα προστατεύει εσένα και τους συμμαθητές σου από τον κορονοϊό». Το βασικό είναι να αισθανθεί το παιδί ότι με τη μάσκα έχει ασφάλεια και ότι αυτή του η πράξη είναι ανάλογη με την πράξη κάποιου υπέρ-ήρωα: βοηθάει στο να σώσει ζωές.
2. Βοήθησε το παιδί να αποδεχτεί τη μάσκα μέσα από το παιχνίδι
Το παιχνίδι είναι η πιο φυσική μέθοδος μάθησης για τα παιδιά και η κατάσταση στην οποία νιώθουν άνετα. Μέσα από το παιχνίδι μπορούμε να βοηθήσουμε το παιδί να μάθει να φοράει τη μάσκα του, αλλά και να διαχειριστεί τα συναισθήματά του. Με το πιο μικρό παιδί μπορείτε να φτιάξετε μαζί μάσκες, να του ζητήσεις να τη φορέσει στο αγαπημένο του λούτρινο ζωάκι ή σε ένα κουκλάκι. Ζήτησέ του να ζωγραφίσει ανθρώπους, ζώα, ήρωες με μάσκα. Παρατήρησε τι λέει το παιδί την ώρα του παιχνιδιού/ζωγραφικής: τα σχόλιά του θα σου δώσουν να καταλάβεις τι το ενοχλεί και τι το ανησυχεί. Έτσι θα έχεις την ευκαιρία να απαντήσεις σε όσα το απασχολούν. Παίξτε «σπασμένο τηλέφωνο» φορώντας μάσκα, μαντέψτε αν ο άλλος έχει το στόμα του ανοιχτό ή κλειστό κάτω από τη μάσκα, κλπ. Με αυτό τον τρόπο βοηθάς το παιδί να δεχτεί τη μάσκα στην καθημερινότητά του.
3. Δώσε επιλογή στη μάσκα
Διάλεξε μαζί με το παιδί κάποια χρωματιστή μάσκα με το αγαπημένο του χρώμα ή μάσκα με κάποιον ήρωα ή θέμα μου του αρέσει. Μπορείς να ράψεις τη μάσκα ή να διακοσμήσει το παιδί τη δική του μάσκα.
4. Σιγουρέψου το παιδί νιώθει άνετα τη μάσκα στο πρόσωπό του
Τις προάλλες βγήκαμε για ψώνια και ο πεντάχρονος γιος μου έπρεπε να φορέσει τη μάσκα του. Στην αρχή δε διαμαρτυρήθηκε. Μέσα σε πέντε λεπτά όμως άρχισε να την τραβάει, να διαμαρτύρεται και να γκρινιάζει ότι δεν την θέλει. Τον ρώτησα για ποιο λόγο, αλλά δεν ήξερε να μου πει ακριβώς. Με μία ματιά διαπίστωσα το εξής: η παιδική μάσκα που του είχα αγοράσει είχε πολύ κοντό λάστιχο, με αποτέλεσμα να μην εφαρμόζει στα αυτιά του και να του βγαίνει. Η λύση ήταν απλή: του έδωσα μία εφεδρική μάσκα μίας χρήσης που είχα στην τσάντα μου και το πρόβλημα λύθηκε! Όχι μόνο δεν ξαναδιαμαρτυρήθηκε, αλλά περάσαμε πολύ ωραία και έγιναν όλες μας οι δουλειές!
5. «Αρχηγός μάσκας»
Στα παιδιά αρέσει να αναλαμβάνουν ρόλους και καθήκοντα, επειδή έτσι νιώθουν ότι συνεισφέρουν και ότι είναι χρήσιμα και σημαντικά τα ίδια. Χρίσε το παιδί σου «αρχηγό μάσκας». Το καθήκον του θα είναι να ρωτάει όλα τα μέλη της οικογένειας αν έχουν τη μάσκα τους πριν βγουν έξω, ή κάτι τέτοιο. Με αυτό τον τρόπο το παιδί θα νιώθει μεγαλύτερη ενδυνάμωση και ότι υπάρχουν πράγματα που μπορεί να κάνει στη διάρκεια αυτής της αβέβαιης κατάστασης.
6. Βοήθησε το παιδί να εξασκηθεί στο να φοράει τη μάσκα του
Πριν ξεκινήσει το σχολείο κάνετε μερικές πρόβες με το παιδί: ζήτησε του να πλύνει τα χέρια ή να βάλει αντισηπτικό πριν φορέσει τη μάσκα. Δείξε του πώς να το κάνει μόνο του. Ζήτησε του να βγάλει τη μάσκα και να τη φυλάξει σε πλαστικό σακουλάκι για να την χρησιμοποιήσει αργότερα (πχ., όταν από το διάλειμμα μπει στην τάξη). Κοιταχτείτε στον καθρέφτη με μάσκες. Κάντε αστείες φάτσες. Βγάλτε αστείες φωτογραφίες με τις μάσκες σας. Πηγαίντε μαζί βόλτα φορώντας μάσκα.
Γιατί είναι σημαντικό να γίνεις πρότυπο προς μίμηση
Να θυμάσαι πάντως ότι τα παιδιά παρατηρούν τι κάνουν και τι λένε οι σημαντικοί ενήλικες γύρω τους. Ειδικά σε περιόδους στρες, αβεβαιότητας και αλλαγών στη ρουτίνα τους παρατηρούν ακόμα πιο προσεκτικά τα μη λεκτικά μηνύματα και το συναισθηματικό κλίμα που δημιουργούν οι γονείς στην οικογένεια. Το να φοράς μάσκα είναι μεγάλη αλλαγή συνήθειας. Προσπάθησε να χρησιμοποιείς θετικά λόγια και τα σχόλια σου να επικεντρώνονται στην προστασία που προσφέρει η μάσκα στην οικογένειά σας, την γιαγιά και τον παππού, αλλά και στην κοινωνία όπου ζείτε. Όταν επικεντρώνεσαι στα πράγματα που μπορείς να ελέγξεις, πχ., μάσκα, πλύσιμο χεριών, μέτρα προστασίας από τον κορονοϊό, τότε μειώνεις το άγχος σου αλλά και το άγχος του παιδιού σου. Μην ξεχνάς επίσης ότι παιδιά αντιγράφουν αυτό που κάνουν οι γονείς. Αν λοιπόν του λες «φόρα τη μάσκα σου», αλλά εσύ δε φοράς τη δική σου, το παράδειγμά σου είναι πιο δυνατό από τα λόγια σου! Οπότε καλό είναι να αποκτήσεις κι εσύ την υγιεινή συνήθεια της μάσκας. Φόρα τη μάσκα σου λοιπόν!
To άρθρο της Δρ. Λίζας Βάρβογλη δημοσιέυθηκε στο Thrive Global στις 14 Σεπτεμβρίου.