Με αφορμή την πρόσφατη «Παγκόσμια Ημέρα Νερού» – όπως έχει θεσμοθετηθεί η 22η Μαρτίου από τον ΟΗΕ – αλλά και την επιτακτική ανάγκη να ευαισθητοποιηθούμε και να προβληματιστούμε έντονα πάνω στα θέματα που αφορούν το υπερπολύτιμο αυτό αγαθό, γράφεται αυτό το άρθρο.
Για εμάς, το να ανοίγουμε τη βρύση και να τρέχει καθαρό, πόσιμο νερό, θεωρείται -ακόμη- αυτονόητο. Για 2 ,2 δισεκατομμύρια συνανθρώπους μας όμως, όχι. Σύμφωνα με έρευνες του ΟΗΕ, της Unesco και άλλων ερευνητικών κέντρων, προκύπτουν κάποια πραγματικά δυσάρεστα στοιχεία:
- Περισσότεροι από 1 δισεκατομμύριο άνθρωποι σε όλο τον κόσμο (περίπου το 1/7 του συνολικού πληθυσμού) δεν έχουν πρόσβαση σε ασφαλές πόσιμο νερό. Τα 232 εκατομμύρια από αυτούς προέρχονται από 26 χώρες του Τρίτου Κόσμου.
- Το 80% του πληθυσμού των αναπτυσσόμενων χωρών υποφέρει από ασθένειες που συνδέονται με το νερό ενώ 3 εκατομμύρια άνθρωποι, οι περισσότεροι παιδιά, πεθαίνουν κάθε χρόνο από ασθένειες σχετιζόμενες με το νερό.
- 18 χώρες της Αφρικής και της Ασίας βρίσκονται σε οριακή κατάσταση αποθεμάτων σε νερό.
Η ανθρωπότητα έχει να αντιμετωπίσει μια μεγάλη πρόκληση: την αυξημένη ζήτηση για νερό, όταν η παγκόσμια ποσότητα του πόσιμου νερού μειώνεται και η ποιότητά του υποβαθμίζεται λόγω της ρύπανσης και της κλιματικής κρίσης.
Όπως χαρακτηριστικά σημείωσε ο António Guterres, Γενικός Γραμματέα του ΟΗΕ: «οι ξηρασίες και οι καύσωνες γίνονται όλο και πιο έντονοι και συχνότεροι. Η άνοδος του επιπέδου της θάλασσας οδηγεί στην διείσδυση αλμυρού νερού σε παράκτιους υδροφόρους ορίζοντες. Οι υπόγειοι υδροφόροι ορίζοντες εξαντλούνται.»
Πράγματι, οι έρευνες έδειξαν πως το 20% των επιφανειακών νερών (ποτάμια, λίμνες, ωκεανοί) στην Ευρωπαϊκή Ένωση απειλείται από ρύπανση.
Κακά τα ψέματα: κύρια αιτία της ρύπανσης των υδάτων είναι οι ανθρώπινες δραστηριότητες: οι βιομηχανικές δραστηριότητες πρωτίστως, (υγρά απόβλητα με τοξικά χημικά, βαρέα μέταλλα κ.λπ.), οι γεωργικές πρακτικές (λιπάσματα, φυτοφάρμακα κ.λπ.) αλλά και οι κτηνοτροφικές δραστηριότητες που μολύνουν το νερό με ζωικά απόβλητα.
Επιπλέον, τα πλαστικά απόβλητα συμπεριλαμβανομένων των μικροπλαστικών, τα λύματα από τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις αλλά και οι διαρροές πετρελαίου από πλοία ή πλατφόρμες υπεράκτιων γεωτρήσεων ταλαιπωρούν τους υδάτινους πόρους.
Μπορεί να υπάρξει μια συνολική παγκόσμια προσπάθεια αντιμετώπισης του προβλήματος; Τι πρακτικές ακολουθούν τα κράτη; Εφαρμόζονται τελικά; Να τολμήσουμε να αναφέρουμε κάποιες λύσεις;
Κυβερνήσεις και παγκόσμιοι οργανισμοί πρέπει να επιβάλουν τόσο τους υφιστάμενους κανονισμούς, αλλά και να εργαστούν αποτελεσματικά για καθαρό, επαρκές νερό για όλη την ανθρωπότητα.
Θα πρέπει να εφαρμοστούν βελτιωμένες επεξεργασίες λυμάτων, και εκτός των ανεπτυγμένων χωρών. Οι βιομηχανίες να εφαρμόσουν πρωτόκολλα – που συχνά αποφεύγουν για λόγους κόστους – που να οδηγούν στη χρήση λιγότερο τοξικών χημικών ουσιών στις βιομηχανικές διεργασίες και στη μείωση πλαστικών αποβλήτων. Επίσης, κρίνονται απαραίτητες ορθές πρακτικές διαχείρισης στη γεωργία (λελογισμένη χρήση νερού, λιπασμάτων κ.λπ.)
Η ευθύνη του καθενός μας είναι επίσης σημαντική: χρειαζόμαστε περισσότερη εκπαίδευση και ευαισθητοποίηση σχετικά το θέμα ώστε να κάνουμε ορθές επιλογές στη χρήση του νερού μειώνοντας το προσωπικό μας «περιβαλλοντικό αποτύπωμα».
Τα ευχολόγια για το νερό αλλά και άρθρα σαν αυτό, ας δώσουν τη θέση τους σε πρακτικές, σοβαρές κι αποτελεσματικές λύσεις που προφανώς απαιτούν συλλογική προσπάθεια από τις κυβερνήσεις, τις βιομηχανίες αλλά και τους πολίτες. Μια συνεργασία που επιβάλλεται πια, για να μην πούμε εμείς ή οι επόμενες γενιές «το νερό, νεράκι».
Διαβάστε επίσης στην αθηΝΕΑ:
Έκθεση του ΟΗΕ για την Κλιματική Αλλαγή: Μια «Ωρολογιακή Βόμβα» η Γη
Ρούχα από «Δεύτερο Χέρι» για Έναν Καλύτερο Zero Waste Kόσμο
Θέατρο και Βιωσιμότητα: Ένα Πείραμα σε Έναν Κόσμο που Εξαφανίζεται
