Το διάβασμα είναι ταξίδι σε μια Ιθάκη που δεν προσεγγίζουμε ποτέ. Αλλά ακόμα και τότε, όπως λέει ο ποιητής, «Η Ιθάκη δεν σε γέλασε. / Έτσι σοφός που έγινες, με τόση πείρα, / ήδη θα το κατάλαβες οι Ιθάκες τι σημαίνουν».
Αυτό είναι που κάνει το ταξίδι της ανάγνωσης πολύτιμο, όμως, όπως κάθε ταξίδι, έτσι κι αυτό χρειάζεται κίνητρο, ναύλα, πληροφορίες, παρέα, κέφι, ενίοτε κάποιον να μας ξεσηκώσει. Όσο συχνότερα, δε, ταξιδεύουμε τόσο μας ανοίγει η όρεξη για ακόμη περισσότερα ταξίδια.
Το κίνητρο, τα ναύλα, αυτός ο «κάποιος» για τα παιδιά που τελειώνουν το δημοτικό στη Γαλλία είναι το πρόγραμμα «Ένα Bιβλίο για τις Διακοπές». Το Υπουργείο Παιδείας της χώρας διανέμει στο πλαίσιο αυτού του προγράμματος δωρεάν, στο τέλος της σχολικής χρονιάς, ένα βιβλίο. Φέτος, το βιβλίο αυτό είναι η «Οδύσσεια» του Ομήρου, διασκευασμένη από τη Murielle Szac και εικονογραφημένη από την Catel.
Το γαλλικό πρόγραμμα «Ένα βιβλίο για τις Διακοπές» εκφράζει το πόσο σημαντική θεωρεί το Υπουργείο Παιδείας της χώρας την επαφή των παιδιών με σημαντικά έργα της παγκόσμιας λογοτεχνικής κληρονομιάς.
Προσαρμοσμένη στην ηλικία και την αναγνωστική ικανότητα των παιδιών, η έκδοση παρέχει επεξηγήσεις σε όλα τα κείμενα, στις οποίες μπορούν να ανατρέξουν και να λύσουν κάθε απορία που μπορεί να τους δημιουργηθεί. Η γραφή της Murielle Szac μεταφέρει τους νεαρούς αναγνώστες στην ουσία του μύθου με τρόπο που να νιώσουν τη δύναμή του και να «αφουγκραστούν» την προφορικότητά του. Η Catel, με την εικονογράφησή της, αποτυπώνει την κίνηση και τα συναισθήματα, ζωντανεύοντας τους χαρακτήρες, ενώ ανανεώνει την παράδοση της εικονογραφικής αναπαράστασης των περιπετειών του Οδυσσέα.
Μαζί, δημιούργησαν ένα πρωτότυπο και σύγχρονο έργο. Εστιάζοντας ιδιαίτερα στις γυναικείες μορφές της «Οδύσσειας» –γυναίκες, θεές, σειρήνες–, ώστε να ανακαλύψουν τη σημασία του ρόλου τους σε κάθε στάδιο της ιστορίας.
Το γαλλικό Υπουργείο Παιδείας υποστηρίζει ότι το πρόγραμμα εκφράζει το πόσο σημαντική θεωρεί την επαφή των παιδιών με σημαντικά έργα της παγκόσμιας λογοτεχνικής κληρονομιάς, προσαρμοσμένα πάντα στην ηλικία τους, ώστε η ανάγνωση να γίνεται ένα όσο το δυνατόν πιο όμορφο ταξίδι.
Τροφή για σκέψη τα πεπραγμένα στη Γαλλία και, αναμένοντας να δούμε και στα καθ’ ημάς ανάλογες πρωτοβουλίες, ας δούμε κάποια από τα όμορφα διασκευασμένα και εικονογραφημένα παιδικά βιβλία με τις περιπέτειες τις «τραγουδισμένες» από τον Όμηρο που κυκλοφορούν στα ελληνικά.
Ομήρου Οδύσσεια | Κείμενο-Εικονογράφηση: Σοφία Ζαραμπούκα | Εκδόσεις Πατάκη
«Οδύσσεια», διαβάζουμε στο εξώφυλλο του βιβλίου, «σημαίνει ατελείωτες περιπέτειες, τόποι της φαντασίας, αγώνες με τέρατα της φύσης αλλά και ωραίες, μαγικές συναντήσεις, που μπορεί να σε παρασύρουν, να σε κάνουν να ξεχάσεις τον σκοπό σου. Αυτά και άλλα πολλά μάς διηγείται ο Όμηρος, που έζησε στην Ελλάδα τον όγδοο αιώνα π.Χ., στο πρώτο λογοτεχνικό έργο της Ευρώπης».
Οι διασκευές της συγγραφέα και εικονογράφου Σοφίας Ζαραμπούκα σε αρχαία κείμενα –στα Ομηρικά έπη, στον Αριστοφάνη, στη μυθολογία– είναι γνωστές και αγαπημένες. Έργα της έχουν μεταφραστεί σε πολλές γλώσσες του κόσμου, όπως διεθνώς έχουν εκτεθεί και οι εικονογραφήσεις της. Για παιδιά από 6 ετών
Ιλιάδα & Οδύσσεια – Κορίτσια που Έγιναν Μύθος | Κατερίνα Σέρβη | Εικον. Αλεξάνδρα Ελευθερίου | Εκδόσεις Διόπτρα
Η Κατερίνα Σέρβη παρουσιάζει δεκαοκτώ μυθικές ηρωίδες – θεές και θνητές, νύμφες των δασών και των θαλασσών και μια μάγισσα. Η μία μετά την άλλη πιάνει το νήμα του παραμυθιού και αφηγείται ιστορίες για μάχες και έρωτες, μοιραίες γνωριμίες και αιχμαλωσίες, θάρρος και αλτρουισμό, προδοσία και συγχώρεση.
Παράλληλα, τις παρακολουθούμε σε στιγμές δράσης ή στιγμιότυπα-σταθμούς της ζωής τους, για να ανακαλύψουμε τον ρόλο που έπαιξαν, εκούσια ή ακούσια, σε δύο από τις αρχαιότερες, πιο συναρπαστικές και πιο αγαπημένες μυθικές περιπέτειες του κόσμου: την «Ιλιάδα» και την «Οδύσσεια». Για παιδιά από 8 ετών
Ομήρου Οδύσσεια – Το Τραγούδι των Αιώνων | Βασιλική Νευροκοπλή | Εικον. Θάνος Διονύσης – Μάγια Τζούριτς | Εκδόσεις Α. Α. Λιβάνη
Η Βασιλική Νευροκοπλή αξιοποιεί τον ιαµβικό δεκαπεντασύλλαβο για να μας παραδώσει ένα σύγχρονο κείμενο. Μεγάλο στοίχημα, ταυτόχρονα με το μέτρο και τη ρίμα, να εισάγει τον μικρό αναγνώστη στην υπόθεση και τη μαγεία του έπους του Οδυσσέα και να τον μυήσει στο «τραγούδι των αιώνων».
«Όλοι γνωρίζουν καλά πως ακόμα και μια συνταγή μαγειρικής, αν την εκτελέσουν δέκα διαφορετικοί άνθρωποι, θα έχουμε δέκα διαφορετικές εκδοχές του ίδιου φαγητού. Ας έχουν όλοι τα ίδια υλικά, την ίδια συνταγή και την ίδια κουζίνα. Αυτή είναι η μαγεία της ζωής ή αν προτιμάτε, η ιδιοτροπία της… Πάντα θα παίζει καθοριστικό ρόλο η αντίληψη, τα βιώματα, οι γευστικές μνήμες, η ψυχή και η αγάπη που βάζει καθένας στο μαγείρεμα. Το ίδιο συμβαίνει σε όλα τα πράγματα. Το ίδιο και στη συγγραφή», θα πει η συγγραφέας σε παλιότερη συνέντευξή της. Για παιδιά από 12 ετών
Ο Πρώτος μου Όμηρος: Οδύσσεια | Λίνα Σωτηροπούλου | Εικον. Κατερίνα Βερούτσου | Εκδόσεις Μεταίχμιο
«Την πρώτη μέρα που ’φυγαν τα πλοία από την Τροία / κακοκαιρία έκανε κι έπιασε τρικυμία. / Την άγκυρά τους έριξαν στη χώρα των Κικόνων, / κι αφού τη λεηλάτησαν, τρώγαν και πίναν μόνον. / Ο Οδυσσέας μάζεψε τους άντρες του να φύγουν / για μέρες έψαχναν στεριά και τρόπο να ξεφύγουν».
Τα παιδιά ακολουθούν στο ταξίδι του τον Οδυσσέα από την Τροία μέχρι την Ιθάκη και μαθαίνουν τις περιπέτειες του μέσα από στιχάκια και πολύχρωμες εικόνες.
Η σειρά «Η Πρώτη μου Λογοτεχνία» περιλαμβάνει σημαντικά έργα της παγκόσμιας λογοτεχνίας, κλασικά, διαχρονικά και αξεπέραστα, διασκευασμένα από Έλληνες συγγραφείς της παιδικής λογοτεχνίας. Στη σειρά περιλαμβάνονται ο «Δον Κιχώτης», ο «Μάγκας», ο «Ερωτόκριτος», ο «Τομ Σόγιερ», οι «Μικρές Κυρίες», διασκευές βιβλίων του Shakespeare, του Dostoevsky, του Kipling, του Παπαδιαμάντη και πολλών άλλων συγγραφέων. Για παιδιά από 4 ετών
Ομήρου Οδύσσεια (επίτομη έκδοση) | Τάσος Αποστολίδης | Εικον. Γιώργος Ακοκαλίδης | Εκδόσεις Μεταίχμιο
Στην εξάτομη διασκευή και μεταφορά της «Οδύσσειας» με κείμενα του Τάσου Αποστολίδη και εικονογράφηση του Γιώργου Ακοκαλίδη ακολουθείται ο αφηγηματικός χρόνος και η δομή του πρωτότυπου έργου. Σε κάθε τόμο παρουσιάζονται τέσσερις ραψωδίες, οι οποίες συγκεντρώνονται στην επίτομη έκδοση.
Ο Τάσος Αποστολίδης χρειάστηκε έξι χρόνια για τη δημιουργία του κόμικ «Ομήρου Οδύσσεια». «Σελίδες που ο αναγνώστης διαβάζει σε κάποιες ώρες, κανείς δεν ξέρει ότι χρειάζονται πολλά χρόνια και πολύς κόπος για να γίνουν», έχει αναφέρει, όπως και ότι, παρ’ όλα αυτά, ο Όμηρος δεν τον κούρασε ποτέ: «Ο Όμηρος έχει μια καταπληκτική ικανότητα να διηγείται με εικόνες. Διαβάζοντάς τον, βλέπεις εικόνες. Νομίζω ότι έγραψε την “Ιλιάδα” και την “Οδύσσεια” για να γίνουν εύκολα σενάρια, κόμικ. Ήταν πολύ γλυκός με τον χρήστη…».
Διαβάστε επίσης στην αθηΝΕΑ:
Ο «Θησαυρός της Βαγίας» σε Graphic Novel | Αυτά Είναι Καλό να Γίνονται
O Xάρι Πότερ Γίνεται Τηλεοπτική Σειρά και Κάποιοι Γκρινιάζουν
Βιβλία, E-Books ή Audio Books; Κανένα… Τρίλημμα!
