Ποιος είπε ότι η επιστήμη είναι βαρετή; Ή ότι οι επιστήμονες δεν έχουν χιούμορ; Οι Science Reactors, μια ομάδα επιστημόνων-καλλιτεχνών με ταλέντο στην επικοινωνία της επιστήμης, έρχονται να ανατρέψουν όλα τα στερεότυπα και να φέρουν τη γνώση στο προσκήνιο με τον πιο διασκεδαστικό τρόπο: μέσα από το Stand-up Science στα χνάρια του stand-up comedy.
Σύμπραξη Τέχνης και Επιστήμης
Στο επίκεντρο αυτής της πρωτότυπης σύμπραξης επιστήμης και τέχνης βρίσκεται η Ελένη Γραμματικοπούλου, η οποία έχει αφιερώσει όλη την επαγγελματική της ζωή με πάθος και ευρηματικότητα στον χώρο της Επικοινωνίας της Επιστήμης. Ως διοικητικό στέλεχος του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών (ΕΙΕ), ανέλαβε (1993-2013) υπεύθυνη του πρωτοπόρου προγράμματος των Μορφωτικών Εκδηλώσεων «Επιστήμης Κοινωνία», ενώ από το 2013 και έπειτα αποτελεί ιδρυτικό και οργανωτικό μέλος επιτροπών σχεδιασμού, προβολής και διοργάνωσης μεγάλων επιστημονικών φεστιβάλ και ευρωπαϊκών προγραμμάτων (Athens Science Festival, Researchers Night, Pint of Science, Hub Science κ.ά.), με στόχο το άνοιγμα της γνώσης στο ευρύ κοινό. Μάλιστα, το 2018 της απονεμήθηκε το βραβείο Επικοινωνίας της Επιστήμης – ΕΠΙ2 2018 που θεσμοθέτησε η SciCo και πρωτοπαρουσίασε στο Αthens Science Festival 2018.
Με χαρακτηριστικό το οξύ πνεύμα της, η Ελένη Γραμματικοπούλου έχει καταφέρει να «μεταφράσει» περίπλοκες επιστημονικές έννοιες σε καθημερινή γλώσσα και να τη μεταδίδει μέσω της ψυχαγωγίας, χωρίς powerpoints και βαρετές διαλέξεις. Από το 2021, έπειτα από δική της πρόταση, συνδιοργανώνουν με τον μαθηματικό Πανταζή Χούλη –ιδρυτή του Μουσείου Γρίφων Μεγίστης (Καστελόριζου)– το ομώνυμο Φεστιβάλ Γρίφων.
Από το Εργαστήριο στη Σκηνή
Η ομάδα των Science Reactors δημιουργήθηκε το 2014 με στόχο τη διάχυση της επιστήμης με τρόπο αντισυμβατικό και με χρήση εργαλείων σύγχρονης επικοινωνίας και ψυχαγωγίας.
Η ιδέα είναι απλή αλλά ιδιοφυής: κάθε μέλος της επιστημονικής ομάδας ανεβαίνει στη σκηνή για λίγα λεπτά και μέσα από ένα προσωπικό κείμενο stand-up αναλύει ένα επιστημονικό θέμα, από τα βακτήρια, την τεχνητή νοημοσύνη, την οικολογία μέχρι τις μαύρες τρύπες και την καθημερινότητα της έρευνας, με στόχο να εξάψει την περιέργεια, να ενημερώσει, να εμπνεύσει.
Με αναφορές στην καθημερινή ζωή, ατάκες-φωτιά και γνήσια ακαδημαϊκή γνώση, το κοινό μετατρέπεται σε ένα «πειραματικό εργαστήριο γέλιου», καθώς έμπρακτα και σε live χρόνους ανασκευάζουν τον μύθο ότι οι επιστήμονες… δεν διαθέτουν χιούμορ. Η ιδιότυπη αυτή παράσταση ολοκληρώνεται με ένα εκρηκτικό Science Rap Battle, όπου η επιστήμη ραπάρεται με ρίμες, ρυθμό και φυσικά χιούμορ.
Στην εποχή της παραπληροφόρησης και των «ψευδο-επιστημονικών» θεωριών, η ανάγκη για καλή, ξεκάθαρη και ελκυστική επικοινωνία της επιστήμης είναι πιο επιτακτική από ποτέ. Οι Science Reactors αποδεικνύουν ότι η επιστήμη δεν είναι προνόμιο των ειδικών – αρκεί να ειπωθεί σωστά.
Και αν το «σωστά» περιλαμβάνει και μερικά καλογραμμένα αστεία, τότε ακόμη καλύτερα. Όπως λέει η Ελένη Γραμματικοπούλου στη σκηνή:
«Η φυσική δεν είναι δύσκολη. Απλώς δεν της έχουμε δώσει αρκετές ευκαιρίες να μας πει αστεία».
Εν κατακλείδι, οι Science Reactors έχουν καταφέρει κάτι μοναδικό: να κάνουν την επιστήμη θεατρική πράξη, χωρίς να χάνει τη σοβαρότητά της. Από φεστιβάλ και σχολεία μέχρι TEDx και πανεπιστημιακές σκηνές, το μήνυμά τους είναι σαφές: Η επιστήμη αφορά όλους. Και μπορεί να είναι απρόσμενα διασκεδαστική και χιουμοριστική χωρίς όμως το χιούμορ να γίνεται αυτοσκοπός.
Save The Dates
Με 3 παραστάσεις stand-up και τις ανατρεπτικές επιστημονικές αφηγήσεις τους, οι Science Reactors «διακτινίζονται» σε Κύπρο και Καστελόριζο με μια ενδιάμεση στάση στην Αθήνα.
Θα μιλήσουν για σεισμικά ρήγματα, ρομπότ που ψάχνουν οικολογικές συνταγές και κρύβουν μυστικά, παγόνια που σχολιάζουν το λιώσιμο των πάγων και ιστορίες από πανεπιστήμια που καταλήγουν σε κωμωδίες.
Συμμετέχουν οι ακόλουθοι/ες Science Reactors: Κωνσταντίνος Αντωναρόπουλος, Πιέρρος Πατουχέας, Θωμάς Παππάς, Αντωνία Καραμολέγκου και η Άννα Χριστοδούλου, υπό την καθοδήγηση και συντονισμό της Ελένης Γραμματικοπούλου.
Ακόμα, οι μικροί επισκέπτες θα έχουν την ευκαιρία να γνωρίσουν την ομάδα μέσα από την παρουσίαση ενός συναρπαστικού βιβλίου της βραβευμένης διεθνώς στην επικοινωνία της επιστήμης Άννας Χριστοδούλου «Μια Βόλτα στο Ηλιακό μας Σύστημα», η οποία πλαισιώνεται από ένα διαδραστικό εργαστήριο για το Σύμπαν που θα τους ταξιδέψει ακόμα πιο μακριά. Για τη συγγραφή του βιβλίου, η συγγραφέας βασίστηκε στο ομώνυμο πολύ δημοφιλές εκπαιδευτικό πρόγραμμα αστρονομίας για μικρά παιδιά που δημιούργησε για το Royal Holloway του Πανεπιστημίου του Λονδίνου.
Αθήνα | Σάββατο 27/9 | Μουσείο Ιστορίας ΕΚΠΑ
Οι Science Reactors επιλέγουν ξανά τον ιστορικό χώρο του Μουσείου Ιστορίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, γνωστό και ως Παλιό Πανεπιστήμιο, για την επόμενη παράστασή τους, ως τόπο εξερεύνησης και «θεματοφύλακα» της γνώσης. Στις επιστημονικές τους παρουσιάσεις και της συγκεκριμένης παράστασης θα αφηγηθούν απρόσμενες ιστορίες καθημερινής επιστημονικής τρέλας: από την ευλογία ή όχι της τεχνητής νοημοσύνης, τα φιλικά μας ρομπότ και το περιβάλλον, τις άλογες/λογικές… πλάνες μέχρι τις προσωπικές εμπειρίες και τα επιστημονικά τους βιώματα σε science rap battle mode.
Συμμετέχουν (με αλφαβητική σειρά) οι: Γιώργος Γαλανόπουλος (ηλεκτρολόγος-μηχανικός), Αντωνία Καραμολέγκου (πληροφορική), Αθανάσης Κουστένης (βιοχημικός), Θωμάς Παππάς (πληροφορική), Πιέρρος Πατουχέας (γεωλόγος, stand-up comedian), Αλέξανδρος Σουρτζής (χωροτάκης-πολεοδόμος) Πολυξένη Σπηλιοπούλου (TEΕΦΑ) και Πάρις Φραντζής (πληροφορική).
Παρουσιάζει ο Κωνσταντίνος Αντωναρόπουλος (φιλόσοφία-ρητορική).
* Οι Science Reactors θα βρίσκονται επίσης στο 5ο Φεστιβάλ Γρίφων Καστελόριζου/Παιχνίδια Επιστήμης (17-19 Οκτωβρίου), για να αποδείξουν πως η γνώση δεν χρειάζεται να είναι σαν τα βαρέα μέταλλα – μπορεί να είναι διασκεδαστική, γεμάτη ερωτήσεις και προκλήσεις.
Διαβάστε επίσης στηναθηΝΕΑ:
Φθινοπωρινές Συναυλίες 2025 | Μουσική Μέχρι να Σβήσει… το Ηρώδειο!