Παρά την παρατεινόμενη γεωπολιτική και οικονομική αβεβαιότητα, η φετινή παρουσία ηγετών στην 54η Ετήσια Συνάντηση του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ (WEF) απέπνευσε συγκρατημένη αισιοδοξία για το 2024.
Οι προκλήσεις αναμένεται να συνεχιστούν, οι εκπλήξεις παραμένουν αναπόφευκτες, ωστόσο υπήρξε κοινή παραδοχή ότι την ίδια στιγμή οι ευκαιρίες αφθονούν. Ήταν αναμενόμενο βέβαια ότι οι ευκαιρίες και οι προκλήσεις που αναδύονται με την έλευση της τεχνητής νοημοσύνης βρέθηκαν στο επίκεντρο των συζητήσεων.
Με την ευκαιρία ως πυξίδα, εκπρόσωποι από το παγκόσμιο επιχειρηματικό στερέωμα, τις κυβερνήσεις, την κοινωνία των πολιτών, τα μέσα ενημέρωσης και τον ακαδημαϊκό χώρο επικεντρώθηκαν στις θεμελιώδεις αρχές που οδηγούν στην εμπιστοσύνη. Προσπαθήσαμε εδώ να σταχυολογήσουμε κάποια από τα βασικά συμπεράσματα της μεγαλύτερης συνάντησης στην ιστορία του WEF.
…οι πρώτοι που θα υιοθετήσουν τις νέες τεχνολογίες θα έχουν το πλεονέκτημα και θα καρπωθούν τα οφέλη. Στο επόμενο διάστημα, η υιοθέτηση της τεχνητής νοημοσύνης θα αποτελέσει παράγοντα ανταγωνιστικότητας και βιωσιμότητας…
Η Ευκαιρία
Η τεχνητή νοημοσύνη (ΑΙ) θα είναι καταλύτης για την επιτάχυνση των επιστημονικών ανακαλύψεων. Γνωρίζουμε ήδη την επανάσταση που συντελείται στον υγειονομικό και φαρμακευτικό τομέα, όπου η τεχνολογία υποστηρίζει την ακριβέστερη διάγνωση, τη στοχευμένη θεραπεία και τη δημιουργία νέων φαρμάκων για κάποιες από τις πλέον επικίνδυνες ασθένειες. Η δε νέα πρωτοβουλία για τον Ψηφιακό Μετασχηματισμό της Υγείας καλεί για τη συνεργασία μεταξύ δημόσιου και ιδιωτικού τομέα με σκοπό τη βελτίωση της δημόσιας υγείας μέσω της αξιοποίησης της ΑΙ.
Επιπλέον, η ΑΙ θα προσφέρει νέα εργαλεία που θα βελτιώσουν πολλαπλά την παραγωγικότητα και την απόδοση εργαζόμενων και επιχειρήσεων. Εδώ οι πρώτοι που θα υιοθετήσουν τις νέες τεχνολογίες θα έχουν το πλεονέκτημα και θα καρπωθούν τα οφέλη. Στο επόμενο διάστημα, η υιοθέτηση της ΑΙ θα αποτελέσει παράγοντα ανταγωνιστικότητας και βιωσιμότητας των επιχειρήσεων.
Ο Sam Altman, διευθύνων σύμβουλος της OpenAI, είπε σχετικά: «Ακόμα και με τις περιορισμένες δυνατότητες που έχει η ΑΙ σήμερα, οι άνθρωποι βρίσκουν τον τρόπο να τη χρησιμοποιούν για να αυξήσουν την παραγωγικότητά τους, ταυτόχρονα όμως αντιλαμβάνονται τους περιορισμούς που έχει».
Οι ηγέτες συμφώνησαν ότι αν η τεχνητή νοημοσύνη δεν είναι προσβάσιμη, δεν είναι οικονομική, δεν είναι διαθέσιμη στους πολλούς, τότε το ψηφιακό χάσμα θα εκτοξευθεί.
Οι Προκλήσεις
Όλοι οι ηγέτες επισήμαναν την ανάγκη για ρύθμιση του κανονιστικού πλαισίου που αφορά στην υπεύθυνη χρήση της ΑΙ. Μάλιστα συζητήθηκε η ανάγκη για ευρεία συνεργασία στο πεδίο αυτό μεταξύ κυβερνήσεων, διεθνών οργανισμών και επιχειρήσεων. Στόχος η υλοποίηση εφαρμογών ΑΙ που θα σέβονται θεμελιώδεις αρχές και δικαιώματα, όπως η προστασία προσωπικών δεδομένων, η ασφάλεια, η δικαιοσύνη, η δημοκρατία.
«Το σημαντικότερο μάθημα των τελευταίων μηνών είναι ότι με κάθε νέα καινοτομία, με κάθε νέα τεχνολογική ανακάλυψη πρέπει να είμαστε έτοιμοι να χειριστούμε ταυτόχρονα και τα πλεονεκτήματα και τις συνέπειες, ειδικά εκείνες που δεν έχουν προβλεφθεί», είπε χαρακτηριστικά ο Satya Nadella, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Microsoft.
Μια άλλη διάσταση που επισημάνθηκε είναι η ανάγκη για δίκαιη κατανομή των ευκαιριών που προκύπτουν μέσα από την υιοθέτηση των νέων τεχνολογιών. Οι ηγέτες συμφώνησαν ότι αν η ΑΙ δεν είναι προσβάσιμη, δεν είναι οικονομική, δεν είναι διαθέσιμη στους πολλούς, τότε το ψηφιακό χάσμα θα εκτοξευθεί.
Αυτό γίνεται ιδιαίτερα σημαντικό αν σκεφτεί κανείς τις επιπτώσεις της ΑΙ στην εργασία. Πολλές δουλειές αναμένεται να χαθούν και άλλες (περισσότερες λέει το WEF) να δημιουργηθούν. Το χάσμα των δεξιοτήτων μεταξύ εκείνων που έχουν γνώση των νέων τεχνολογιών και εκείνων που δεν μπορούν να ακολουθήσουν τις τελευταίες εξελίξεις μπορεί να δημιουργήσει πόλωση και κοινωνικές αναταραχές.
«Ανεξάρτητα από το πού γεννιέται κανείς ή πού κατοικεί, όλοι πρέπει να έχουν πρόσβαση στις ψηφιακές υπηρεσίες που είναι απαραίτητες για να συμμετέχει ενεργά στην κοινωνία και στην οικονομία του 21ου αιώνα», τόνισε ο Hans Vestberg, πρόεδρος/ιδρυτής του EDISON Alliance, και διευθύνων σύμβουλος της Verizon.
«Αν θέλουμε να αποφύγουμε το στρες και η αγωνία να κυριαρχήσουν σχετικά με την επίπτωση της τεχνητής νοημοσύνης στην εργασία, οι εργαζόμενοι πρέπει να συμμετέχουν στο δημόσιο διάλογο σχετικά με τους κινδύνους και τον τρόπο εφαρμογής».
Η Ευθύνη
Κυβερνήσεις και επιχειρήσεις οφείλουν να διασφαλίσουν ότι το εργατικό δυναμικό του μέλλοντος είναι προετοιμασμένο και ικανό να επωφεληθεί από όλα όσα προσφέρει η ΑΙ.
Οι επενδύσεις στην οικονομία, στην τεχνολογία και στο περιβάλλον δεν θα επιτύχουν τα αναμενόμενα αποτελέσματα χωρίς την επένδυση στους ανθρώπους και την προώθηση ισότιμων ευκαιριών. Οι σύνεδροι συμφώνησαν σε πρωτοβουλίες όπως το Jobs Consortium του WEF με στόχο τη δημιουργία προτύπων για τη μετάβαση θέσεων εργασίας λόγω της GenAI μέσα στο 2024.
«Αν θέλουμε να αποφύγουμε το στρες και η αγωνία να κυριαρχήσουν σχετικά με την επίπτωση της ΑΙ στην εργασία, οι εργαζόμενοι πρέπει να συμμετέχουν στον δημόσιο διάλογο σχετικά με τους κινδύνους και τον τρόπο εφαρμογής», είπε η Christy Hoffman, γενική γραμματέας του UNI Global Union.
Η πρωτοβουλία Reskilling Revolution του WEF ανακοίνωσε ότι βοήθησε περισσότερους από 680 εκατομμύρια ανθρώπους σε όλο τον κόσμο να αποκτήσουν νέες δεξιότητες και να ενισχύσουν τις δυνατότητές τους να βρουν εργασία. «Η επανεκπαίδευση των εργαζομένων είναι σήμερα περισσότερο επείγουσα από ποτέ», δήλωσε ο Jonas Prising, διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας στελέχωσης επιχειρήσεων ManpowerGroup. «Όπως η τεχνολογική επανάσταση προχωρά με γοργούς ρυθμούς, δίνοντας στους εργαζόμενους περισσότερες ευκαιρίες για εργασία και οικονομική ευημερία, μπορούμε να δημιουργήσουμε ένα αύριο που θα είναι καλύτερο για τους πολλούς, όχι μόνο για τους λίγους».
Ο άνθρωπος παραμένει στο κέντρο, οι ανθρώπινες ιδιότητες και δυνατότητες θα επικρατήσουν, οι ανθρώπινες συνδέσεις και επαφές παραμένουν σημαντικές.
Το Συμπέρασμα
Υπήρξε συναίνεση ότι η ΑΙ θα βοηθήσει τον άνθρωπο με νέα εργαλεία, δεν θα τον αντικαταστήσει. Ο άνθρωπος παραμένει στο κέντρο, οι ανθρώπινες ιδιότητες και δυνατότητες θα επικρατήσουν, οι ανθρώπινες συνδέσεις και επαφές παραμένουν σημαντικές.
Με τον άνθρωπο στο επίκεντρο, το μέλλον αναμένεται συναρπαστικό. Γιατί;
- Το μέλλον θα είναι πιο γρήγορο. Οι νικητές του 2024 θα είναι επιχειρήσεις με μικρότερους κύκλους καινοτομίας, ταχύτερη απόκριση σε προκλήσεις, γρηγορότερη υλοποίηση αλλαγών, αμεσότερη επαναφορά από αποτυχίες. Τα αποτελέσματα ήδη επιβραβεύουν τους ταχύτερους με 2,5 φορές καλύτερη οικονομική απόδοση και 3 φορές υψηλότερη ανάπτυξη.
- Το μέλλον θα είναι πιο συνεργατικό. Η σημερινή αβεβαιότητα και πολυπλοκότητα απαιτούν πολύπλευρες συνεργασίες, ακόμη κι όταν αυτές συνυπάρχουν με τον ανταγωνισμό. Το μοντέλο συνεργασίας του μέλλοντος είναι ο λεγόμενος «συναγωνισμός» (co-opetition), η εξισορρόπηση συνεργασίας και ανταγωνισμού. Στόχος, η προώθηση κοινών συμφερόντων σε συγκεκριμένους τομείς, παρά την έλλειψη ευθυγράμμισης αλλού.
- Το μέλλον θα είναι πιο «έξυπνο». Η τεχνολογική επανάσταση μόλις αρχίζει. Η GenAI είναι έτοιμη να μεταμορφώσει τους ρόλους και να ενισχύσει την απόδοση στις πωλήσεις, στο μάρκετινγκ, στην εξυπηρέτηση πελατών, στην ανάπτυξη λογισμικού.
- Το μέλλον θα είναι πιο βιώσιμο. Η βιωσιμότητα είναι επιτακτική ανάγκη, που πέραν της ηθικής διάστασης αποδίδει επιχειρηματικά. Οι εταιρείες που λαμβάνουν θαρραλέα μέτρα μπορούν να επιταχύνουν τη δημιουργία αξίας και να επανατοποθετηθούν μπροστά από τους ανταγωνιστές.
- Το μέλλον θα είναι πιο ανθρώπινο. Οι ηγέτες σήμερα χρειάζονται κορυφαίο ταλέντο για να στελεχώσει ρόλους υψηλότερης προστιθέμενης αξίας. Η στόχευση στην (επαν)εκπαίδευση των εργαζομένων, στην προσέλκυση ποικιλόμορφων ταλέντων, στη συμπερίληψη και στην αξιοποίηση της διαφορετικότητας αποτελούν κρίσιμους παράγοντες επιτυχίας.
Το μέλλον είναι εδώ. Είμαστε έτοιμοι;
Διαβάστε επίσης στην αθηΝΕΑ:
Άννα Νατσβλισβίλι: Η AI δεν Μπορεί να Ξεπεράσει τη Δημιουργικότητα του Ανθρώπου
Τεχνητή Νοημοσύνη και Γυναίκες: Μια Αμφιλεγόμενη Σχέση
AI Act: Η Τεχνητή Νοημοσύνη Aποκτά Κανόνες στην Ευρώπη
