Εντάξει είναι αυτονόητο για όλους. Εν μέσω πανδημίας δεν είναι σοφό να ταξιδέψει κανείς για λόγους αναψυχής. Υπάρχουν όμως αρκετοί άλλοι λόγοι που αναγκάζουν κάποιους να ταξιδέψουν με αεροπλάνο. Είτε γιατί σπουδάζουν σε άλλη χώρα. Είτε γιατί κάποιες επαγγελματικές υποχρεώσεις που περιλαβμάνουν ταξίδια στο εξωτερικό δεν γίνεται να αναβληθούν. Είτε γιατί προκύπτουν σοβαροί ιατρικοί λόγοι. Πόσο όμως κινδυνεύουν κατά τη διάρκεια μια αεροπονικής πτήσης από τον ιό που έχει αναστατώσει τον πλανήτη. Και είναι πράγματι ο κίνδυνος πιο αυξημένος; Κι αν ναι υπάρχουν τρόποι προστασίας που μειώνουν τον κίνδυνο μετάδοσης.
Οι Ιατροί της Ιατρικής Σχολής της Θεραπευτικής Κλινικής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών Θεοδώρα Ψαλτοπούλου, Ιωάννης Ντάνασης, Μαρία Γαβριατοπούλου και Θάνος Δημόπουλος (Πρύτανης ΕΚΠΑ) συνοψίζουν τις συστάσεις για ασφαλή αεροπορικά ταξίδια κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19 που δημοσιεύτηκαν στο έγκριτο επιστημονικό περιοδικό JAMA τον Οκτωβρίο του 2020 από τους Rui Pombal (Ιατρικός Σύλλογος Αεροπορικής Ιατρικής – Βιρτζίνια ΗΠΑ), Ian Hosegood (Διεθνής Ιατρικός Σύλλογος Αεροπορικής Ιατρικής – Βιρτζίνια ΗΠΑ) και David Powell (Διεθνής Σύλλογος Αερομεταφορών – Γενεύη Ελβετίας).
Ορίστε λοιπόν οι απαντήσεις σε 3 βασικές ερωτήσεις:
Γιατί ο κίνδυνος μετάδοσης μέσα στο αεροπλάνο είναι πιο αυξημένος;
Η ροή αέρα στα αεροσκάφη είναι πολύ ταχύτερη από τα κανονικά εσωτερικά κτίρια. Το 50% αποτελείται από καθαρό αέρα από το εξωτερικό του αεροσκάφους, ενώ το άλλο 50% ανακυκλώνεται μέσω φίλτρων HEPA του ίδιου τύπου που χρησιμοποιείται και στα χειρουργεία. Ο αέρας εισέρχεται στην καμπίνα από τις εναέριες εισόδους στο άνω μέρος της καμπίνας και ρέει προς τα κάτω προς τις εξόδους αέρα του δαπέδου. Ο αέρας εισέρχεται και εξέρχεται από την καμπίνα στην ίδια σειρά καθισμάτων ή σε κοντινές σειρές. Υπάρχει σχετικά μικρή ροή αέρα προς τα εμπρός και προς τα πίσω μεταξύ διαφορετικών σειρών, καθιστώντας λιγότερο πιθανή τη μετάδοση αναπνευστικών σωματιδίων μεταξύ διαφορετικών σειρών.
Ένας άλλος παράγοντας κινδύνου κατά τη διάρκεια των αεροπορικών πτήσεων είναι η επαφή με άλλους επιβάτες που ενδέχεται να είναι μολυσματικοί. Οι πλάτες των καθισμάτων παρέχουν ένα φυσικό εμπόδιο, τουλάχιστον εν μέρει, και οι περισσότεροι άνθρωποι παραμένουν σχετικά ακίνητοι, με μικρή επαφή πρόσωπο με πρόσωπο.
Ποια μέτρα προστασίας χρειάζεται να εφαρμόζουν οι επιβάτες;
Μάσκα σε όλους τους χώρους. Και στο αεροδρόμιο και στο μέσα στο αερολπλάνο. Αυτό είναι το πρώτο και αυτονόητο. Επιλέον μην ταξιδεύεις εάν αισθάνεσαι αδιαθεσία και περιόρισε τις αποσκευές. Κράτα απόσταση από τους άλλους όπου είναι δυνατόν. Ανέφερε στο προσωπικό εάν έχεις συμπτώματα λοίμωξης ή δεν αισθάνεσαι καλά. Εάν υπάρχει ακροφύσιος αέρα πάνω από το κάθισμά σου εντός της καμπίνας, ρύθμισέ το έτσι ώστε ο αέρας να κατευθύνεται ευθεία στο κεφάλι σου ή κράτα το εντελώς κλειστό, ανάλογα με τις οδηγίες της αεροπορικής εταιρείας. Παρέμεινε συνεχώς καθισμένος αν είναι δυνατόν και ακολούθησε τις οδηγίες του πληρώματος. Πλύνε ή καθάριζε συχνά τα χέρια σου και απόφυγε να αγγίζεις το πρόσωπό σου.
Τελικά πόσο πιο αυξημένος είναι ο κίνδυνος μετάδοσης;
Η αλήθεια είναι ότι τα μέτρα που λαμβάνονται σε αεροδρόμια και αεροπλάνα είναι πολλά και σημαντικά. Μπορούν να περιλαμβάνουν έλεγχο θερμοκρασίας, έλεγχο για συμπτώματα (πυρετός, απώλεια οσμής-γεύσης, ρίγος, βήχας, δύσπνοια), βελτίωση καθαρισμού και απολύμανσης, εφαρμογή ανέπαφης διαδικασίας επιβίβασης και διαχείρισης αποσκευών, χρήση φυσικών φραγμών και προϊόντων υγιεινής στα αεροδρόμια. Επίσης αυστηρή τήρηση της φυσικής απόστασης κατά τη μετακίνηση εντός των αεροδρομίων και κατά την επιβίβαση, χρήση καλυμμάτων προσώπου ή μάσκας από όλους, διαχωρισμό μεταξύ των επιβατών όταν είναι εφικτό, προσαρμογή στις υπηρεσίες τροφίμων και ποτών για τη μείωση της φυσικής επαφής, έλεγχος της πρόσβασης σε διαδρόμους και μπάνια για ελαχιστοποίηση της επαφής, περιορισμός της έκθεσης των μελών του πληρώματος σε λοίμωξη, και διαμόρφωση συγκεκριμένου πρωτοκόλλου ανίχνευσης επαφών σε περίπτωση που ένας επιβάτης εμφανίσει λοίμωξη. Όλα αυτά τα μέτρα σαφώς περιορίζουν τις πιθανότητες μετάδοσης.
Αξίζει με βάση, τα δεδομένα που έχουν προκύψει, να τονίσουμε ότι παρά τον σημαντικό αριθμό ταξιδιωτών, ο αριθμός των ύποπτων και επιβεβαιωμένων περιπτώσεων μετάδοσης COVID-19 κατά τη διάρκεια πτήσης μεταξύ επιβατών σε όλο τον κόσμο φαίνεται μικρός, καθώς έχουν καταγραφεί περίπου 42 συνολικά. Ο κίνδυνος μπορεί να μειωθεί περαιτέρω με μάσκες και καλύμματα προσώπου, όπως και στις υπόλοιπες καταστάσεις όπου η φυσική απόσταση δεν είναι δυνατό να διατηρηθεί.
Συμπερασματικά, λοιπόν, εφόσον λαμβάνονται όλα τα απαραίτητα μέτρα, ο κίνδυνος λοίμωξης COVID-19 κατά τη διάρκεια αεροπορικών ταξιδίων είναι μικρότερος συγκριτικά με τους χώρους εργασίας, τις σχολικές τάξεις, τα σουπερμάρκετ και τα τρένα.
To άρθρο της Φλώρας Κασσαβέτη δημοσιέυθηκε στο Thrive Global στις 2 Οκτωβρίου.
