Τα φετινά Χριστούγεννα μάλλον θα είναι κάπως περίεργα, σίγουρα πάντως διαφορετικά. Ευτυχώς όμως, ακόμη και τώρα, κανείς δεν μπορεί να μας στερήσει το διάβασμα. Και μάλιστα, σε μια άκρως τεχνολογική εποχή, που ο κόσμος του βιβλίου είχε αρχίσει να αποπροσανατολίζεται, φαίνεται πως αρκούσε μια πανδημία για να το βάλει ξανά πίσω στο σωστό το δρόμο.
Αφήστε τις υποχρεώσει, χαλαρώστε, βάλτε ένα κρασάκι για παρέα, κλείστε τη τηλεόραση και ταξιδέψτε με ένα ωραίο βιβλίο, μέχρι να παραδοθείτε σε ύπνο βαθύ. Ακολουθούν μερικά μόνο βιβλία που ακούμπησαν στη δική μου ψυχή και που με έκαναν να ταξιδέψω στις θάλασσές τους.
Μη ξεχνάτε, πως μπορεί να μην έχουμε τη δυνατότητα να αφήσουμε το σπίτι μας και να μπούμε σε ένα αεροπλάνο, τρένο, αυτοκίνητο για έναν διαφορετικό προορισμό, αλλά με ένα μόνο βιβλίο μπορούμε να ταξιδέψουμε όσο μακριά λαχταρά η καρδιά και η φαντασία μας και να επιστρέψουμε πάλι πίσω.
Καλή ανάγνωση και Καλά Χριστούγεννα.
Για Σένα που θα έκανες παρέα με τον Jean-Paul Sartre.
“Η λέσχη των αθεράπευτα αισιόδοξων” του Jean-Michel Guenassia από τις Εκδόσεις Πόλις
Επί εποχής Emily in Paris, όπου το Παρίσι αποδεικνύεται για μία ακόμη φορά πως ανήκει στις διαχρονικά μοδάτες πόλεις, ίσως θα είχε ενδιαφέρον να ψαχτεί κανείς για κάτι ίσως πιο κλασικό, λιγότερο σύγχρονο. Κάτι ας πούμε που θα σε καθίσει σε ένα από τα μικροσκοπικά μπιστρό με τις λαχταριστές σοκολάτες και τα περίφημα γκατώ με το έτσι θέλω.
Κάπου εκεί, ίσως αν κλείσεις τα μάτια, να πετύχεις τον δωδεκάχρονο Μισέλ Μαρίνι, που απολαμβάνει τη ροκ μουσική και ένα από τα βασικότερα χόμπι του είναι να παρατηρεί τον κόσμο μέσα από το φακό της φωτογραφικής του μηχανής. Δε βρίσκω κανένα λόγο γιατί να μη λατρέψεις αυτό το βιβλίο και μιας και το “μένουμε σπίτι” καλά κρατεί, είμαι σίγουρη πως θα βρεις λίγο χρόνο να γυρίσεις όλες τις σελίδες αυτού του ογκώδους μυθιστορήματος, χωρίς καμία δικαιολογία. Αν δε το κάνεις τώρα, τότε πότε;
Βάλε Παριζιάνικη μουσική του 1959, φτιάξε ένα καφεδάκι φίλτρου και πήγαινε να βρεις το μπιστρό Balto, στη λεωφόρο Ντανφέρ-Ροσρώ. Εκεί, παρατήρησε που ο Μισέλ θα συναντήσει μια παρέα ετερόκλητων ανθρώπων, συγκεκριμένα πολιτικούς πρόσφυγες της ΕΣΣΔ, που διατηρούν μια σκακιστική λέσχη, μέσα στην οποία κρύβουν τα σκοτεινά μυστικά τους.
Μη το πείτε πουθενά, αλλά στην πίσω αίθουσα του μπιστρό, σε μια καρέκλα κάθεται ο Jean-Paul Sartre και παραδίπλα ο Ζοσέφ Κεσέλ. Αυτό και μόνο είναι αρκετό για να αλλάξει τη ζωή κάποιου, έτσι δεν είναι; Παρατήρησε να ξετυλίγεται η ενηλικίωσή του, καθώς, ότι ιστορικό συμβαίνει, καταγράφεται μέσα στο υποσυνείδητό του, προσδιορίζοντας με τον πιο περίτρανο τρόπο την κοσμοαντίληψή του. Αυτοί οι αθεράπευτα αισιόδοξοι, τίτλος άκρως αντιφατικός, φταίνε για όλα!
Αν ψάχνεις για θέματα που δεν επιλύονται, συζητήσεις που για πάντα θα συζητούνται, πολυπλοκότητα χαρακτήρων, ιστορικά γεγονότα με βαριά σημασία, εφηβικές αναμετρήσεις και τέλος πάντων μια ενδιαφέρουσα αναγνωστική εμπειρία, μάλλον έχεις βρει το βιβλίο σου.
Πόσο έξυπνος είσαι στα αλήθεια κύριε Guenassia! Ότι θες να μας πεις, πιστεύεις ότι είναι καλύτερο να το μάθουμε από ένα ζευγάρι αθώα παιδικά μάτια, που ενηλικιώνονται σιγά σιγά, παρά από έναν γερασμένο ενήλικα.
Πας και τοποθετείς τις δραματικές σου ιστορίες στην καθημερινότητα του ήρωα σου. Ένας πόλεμος στο Αλγέρι με λίγους εφηβικούς ερωτικούς προβληματισμούς, οικογενειακές ιστορίες μαζί με μια επανάσταση, συγκινήσεις, προδοσίες, απόψεις για το σταλινικό καθεστώς στην ΕΣΣΔ. Μία συνάντηση ενός παιδιού με την πραγματικότητα και τις σκληρές αλήθειες μέσα σε οχτώ χορταστικές πολύ καλογραμμένες ενότητες, που αν μη τι άλλο, καταφέρνουν να σου κρατήσουν αμείωτο το ενδιαφέρον.
Για εσένα που καταπιέστηκες και ήρθε η ώρα να επαναστατήσεις:
“Μοιρολόι” της Karen Kohler από τις Εκδόσεις Ψυχογιός
Καταρχήν, ας ξεκινήσουμε με το εξώφυλλο. Μόνο και μόνο για αυτό, αξίζει κανείς να έχει το βιβλίο αυτό μια θέση στη βιβλιοθήκη. Υπέροχο μπλε της θάλασσας, με μικρά λευκά κυματάκια ανάμεσα, σίγουρα σε ταξιδεύει. Είναι λες και το χαρτί κινείται και σε ταξιδεύει στην ιστορία του, εκεί, στο φανταστικό νησί του κάπου στη Μεσόγειο και στο Όμορφο Χωριό.
Το Όμορφο Χωριό είναι ένας μικρός τόπος, αλλά δεν είμαι σίγουρη τελικά αν είναι και τόσο όμορφο. Όχι επειδή πρόκειται για ένα μέρος που δε διαθέτει ηλεκτρικό ρεύμα και δεν έχει καταστήματα, εκτός από έναν φούρνο, ένα καπηλειό, ένα σιδεράδικο και έναν μύλο. Κάτι σαν την καραντίνα δηλαδή. Όλα κλειστά αλλά φαντάσου για πάντα.
Ούτε επειδή οι πρεσβύτεροι μαθαίνουν τους νεότερους να ανταλλάσουν υπηρεσίες και προϊόντα. Αλλά γιατί οι άντρες αποφασίζουν για τα πάντα, κάτι σαν μικροί θεοί και οι γυναίκες απλώς υπάρχουν εκεί γύρω.
Σας θυμίζει κάτι; Ίσως την ιστορία της Μάργκαρετ Ατγουντ και το The Handmade’s tale που έγινε επιτυχία; Υπάρχει και εκεί λοιπόν ένα κορίτσι, που το ανακαλύπτει ο ιερέας του νησιού μέσα σε ένα καφάσι με μπανάνες και αποφασίζει να το μεγαλώσει. Το κορίτσι αυτό όμως δε μοιάζει με τα άλλα, καθώς έχει όρεξη για ζωή, για γνώση, για αγάπη. Για όλες εκείνες τις αξίες που συνθέτουν την ανθρωπιά.
Για εσένα που σε απασχολεί ο φυλετικός ρατσισμός
“Αν η Beale Street μπορούσε να μιλήσει” του James Baldwin από τις Εκδόσεις Πόλις
Μια δεκαεννιάχρονη ερωτεύεται από πάντα έναν λίγο μεγαλύτερό της. Κάτι σαν τους σύγχρονους Ρωμαίο και Ιουλιέτα, σε έναν κόσμο όμως περισσότερο σκληρό. Το αγόρι είναι ένας νεαρός μαύρος γλύπτης, που κατηγορείται για τον βιασμό μιας Πορτορικανής και έτσι, αντί να ζήσει τον έρωτά του με την δεκαεννιάχρονη Τις, καταλήγει στη φυλακή.
Μέχρι που η Τις ανακαλύπτει ότι είναι έγκυος και για χάρη του παιδιού αυτού, εκείνη και η οικογένειά της αλλά και ο πατέρας του νεαρού Φόνι κάνουν τα πάντα προκειμένου να αποδείξουν ότι το αγόρι είναι αθώο. Μία μάχη που φαίνεται εξ αρχής, με μια πρόχειρη ματιά, χαμένη, καθώς μπροστά σε μια δικαιοσύνη που αντιμετωπίζει τους έγχρωμους ως κύριους υπόπτους, θα πρέπει να φτάσουν μέχρι τέλους για να κερδίσουν πίσω τη χαμένη τους αθωότητα.
Μια ιστορία γεμάτη οργή, βρωμόλογα, απελπισία, αδικία και μπόλικο ρατσισμό, που περιγράφεται με μια αισθησιακή ωμότητα μέσα στις σελίδες του, αφήνοντας τον αναγνώστη να πιστέψει ότι κάπου στο βάθος του δωματίου ακούγεται ο Ray Charles, καθώς αντιλαμβάνεται πως το να είναι κανείς μαύρος, μάλλον αποτελεί έγκλημα για πολλούς.
Δε θα περιμέναμε τίποτε λιγότερο από έναν συγγραφέα που καταπιάστηκε πάμπολλες φορές με την αποδοχή του εαυτού ανάμεσα σε φυλές αλλά και φύλα, ζωντανεύοντας ήρωες με πολύπλευρες ζωές. Εξάλλου, αν λίγο διαβάσεις για εκείνον, θα διαπιστώσεις πως εντέλει, κάποτε, αποφάσισε να αφήσει πίσω του την Αμερική, για να ζήσει στην Ευρώπη και συγκεκριμένα στη Γαλλία, μακριά από την ομοφοβία και τις ρατσιστικές αντιλήψεις.
Για εσένα που θα έκανες τα πάντα για να αλλάξεις το χρόνο:
“Ένας χρόνος και μια μέρα” του Pascal Bruckner από τις Εκδόσεις Πατάκη
Μια νεαρή καθηγήτρια μαθηματικών, η Ιεζάβελ αφήνει τη γενέτειρά της και πηγαίνει προς το Μόντρεαλ. Έχει όμως μια πολύ σημαντική αποστολή και το ταξίδι της δεν είναι τυχαίο. Μια υπόσχεση που έδωσε στον πατέρα της λίγο πριν πεθάνει κι όλοι ξέρουμε πόσο σημαντική μπορεί να είναι μία τέτοια υπόσχεση.
Ο ερασιτέχνης ετοιμοθάνατος ωρολογοποιός, της παραδίδει ένα ρολόι, το οποίο κατασκεύασε σε έναν φίλο του στο Κεμπέκ. Πρόκειται όμως για έναν μικρό θησαυρό, καθώς έχει μία σημαντική ιδιαιτερότητα, που το ξεχωρίζει από όλα τα ρολόγια του κόσμου. Αντί να μετρά τον χρόνο, τον καταστρέφει. Ναι τον καταστρέφει! Πόσο μαγικό είναι αυτό;
Και καθώς ταξιδεύει η νεαρή Ιεζάβελ, έχει την ατυχία το αεροπλάνο της να πέσει σε μία άκρως επικίνδυνη κακοκαιρία. Έτσι, αναγκάζεται να προσγειωθεί σε ένα άλλο αεροδρόμιο, κάπου στα βόρεια της Αμερικής. Η νύχτα πηγαίνει από το κακό στο χειρότερο, καθώς η χιονόπτωση δε λέει να σταματήσει, δημιουργώντας αρκετά προβλήματα και που αναγκάζει το κορίτσι να περάσει τη νύχτα του σε ένα πελώριο ξενοδοχείο.
Ίσως αν δεν αγνοήσει κανείς μια κακή νύχτα, η επόμενη μέρα να μοιάζει πιο λαμπερή. Φαίνεται όμως, πως αυτό δε συνέβη στην περίπτωση της νεαρής καθηγήτριας και από την επόμενη κιόλας ημέρα, ξεκινούν τα αληθινά της προβλήματα.
Φαντάσου να ξυπνάς ένα πρωί και να σου λένε, ότι η παραμονή σου σε ένα ξενοδοχείο που δε διάλεξες να διανυκτερεύσεις, αντί να διαρκέσει ένα βράδυ όπως θα περίμενες, διήρκεσε έναν ολόκληρο χρόνο.
Κι εσύ τι έκανες όλον αυτόν το χρόνο; Μα φυσικά κοιμόσουν. Και να που Ιεζάβελ, εντελώς απρόσμενα, ζει το παραμύθι της Ωραίας Κοιμωμένης κάπου χαμένη στην Αμερική. Μόνο που η πριγκίπισσα, μάλλον επειδή ήταν πριγκίπισσα, δε χρειάστηκε να πληρώσει απολύτως τίποτα, σε αντίθεση με το καημένο το κορίτσι που έπρεπε να βρει την άκρη, ώστε να ξεπληρώσει στον ξενοδόχο αυτό το υπέρογκο ποσό. Μια δύσκολη λύση για μια μαθηματικό, δε βρίσκετε;
Και πάλι αλλαγή πλεύσης και το κορίτσι αναγκάζεται να παραμείνει στο ξενοδοχείο, ως εργαζόμενη αυτή τη φορά, για ευνόητους λόγους. Και μια φορά και έναν καιρό, μακάρι να κοιμόταν ξανά και να ονειρευόταν πως δεν είχε πραγματοποιήσει ποτέ εκείνο το ταξίδι! Αλλά η πραγματικότητα τις περισσότερες φορές αποφασίζει να δείξει το σκληρό της πρόσωπο και το κορίτσι βιώνει εφιαλτικές στιγμές. Μπαίνει βαθειά σε έναν κόσμο άγνωστο και πέρα για πέρα ανησυχητικό.
Για εσένα που έχεις μάθει να νοσταλγείς
“Ο Κύριος Γουάιλντερ κι εγώ” του Jonathan Coe από τις Εκδόσεις Πόλις
Καλοκαιράκι. Αγαπημένη εποχή. Κάπου στο 1977 και ένα κορίτσι που το λένε Καλλιστώ, αποφασίζει να αφήσει πίσω της την θορυβώδη Αθήνα και να ταξιδέψει σε όλο τον κόσμο. Φτάνει έως και την Αμερική και κάποτε, εντελώς απροσδόκητα, βρίσκεται σε ένα ελληνικό νησί που έχει μετατραπεί σε κινηματογραφικό σκηνικό. Εκεί, ο Μπίλι Γουάϊλντερ, ένας διάσημος σκηνοθέτης με αέρα Χόλυγουντ, γυρίζει τη ταινία του Fedora και έτσι ξαφνικά και απροσδόκητα, η Καλλιστώ, προσλαμβάνεται ως βοηθός του. Φανταστείτε τη μαγεία που αγκαλιάζει την καρδιά της!
Ένα κορίτσι που ήθελε να ανακαλύψει τις ομορφιές του κόσμου, να προσγειώνεται στον κόσμο του Χόλυγουντ, σε έναν λαμπερό κόσμο με πρωταγωνιστές, σκηνικά, ιστορίες που σε συνεπαίρνουν. Φυσικά και μαγεύεται. Ποιανού συναίσθημα θα έμενε αμέτοχο απέναντι σε μία τέτοια εμπειρία.
Μέσα σε αυτό το ειδυλλιακό τοπίο, ο Γουάϊλντερ αντιλαμβάνεται, πως μάλλον η καριέρα του έφτασε στο τέλος της και καθώς ψάχνει για χρηματοδότη, μαζί με την Καλλιστώ ταξιδεύουν για το Μόναχο, όπου εκεί τους περιμένουν οι επόμενες σκηνές να γυριστούν.
Άλλη μία ιστορία ενηλικίωσης, με τρυφερές στιγμές, Ένα μυθιστόρημα που κουνάει το δάχτυλο σε εκείνους που φοβούνται την αλλαγή και που ψάχνουν παρηγοριά στη νοσταλγία του παρελθόντος. Και πόσο ενδιαφέρον έχει όταν κάποιος σου μιλάει για στενάχωρες καταστάσεις με ελαφρώς αστείο τρόπο!
Για εσένα που είσαι μητέρα ή δεν είσαι, αλλά θαυμάζεις μία:
“Μια μητέρα” του Alejandro Palomas από τις Εκδόσεις Όπερα
Τι να πω για αυτό το αριστούργημα! Όπως έγραψε και το El Cultural, “πολύ περισσότερο από ένα ακόμη μυθιστόρημα”. Μια εξαιρετική αφηγηματική ιστορία που υμνεί τις μητέρες. Την ακούς που λέει «ο πατέρας σου δεν είναι όλοι οι άνδρες του κόσμου, αγάπη μου. Ούτε εγώ είμαι όλες οι γυναίκες. Κανείς δεν είναι όλος ο κόσμος και κανείς δεν επαναλαμβάνεται»; Ίσως να είναι περιττό να πω κάτι άλλο, αφού η ηρωίδα τα λέει όλα από μόνη της.