Ανήκεις σε μια σιωπηλή πλειοψηφία, που δεν έχει στέγη σε κάποια ομάδα, σε κάποιο κόμμα, σε μια οργάνωση, σε ένα κίνημα. Δεν «εκπροσωπείσαι», δεν άδραξες την ευκαιρία να «ανήκεις». Ποιος προστατεύει εσένα που θέλεις να ζεις μια καθημερινότητα που δεν κραυγάζει, δεν ενοχλεί τον διπλανό της, που δεν έχει υπερβολικά αιτήματα;
Υπάρχει «ασφαλής χώρος» για σένα που θέλεις να περπατήσεις σε αυτό το μονοπάτι της μη εκπροσώπησης, της μη ομαδοποίησης; Οι πορείες είναι απαγορευτικές, γιατί πώς να πορευτείς με… μπάχαλα; Το γήπεδο είναι επικίνδυνη αρένα, γιατί πώς να «γιορτάσεις» νίκες και να απολαύσεις παιχνίδια δίπλα σε… χουλιγκάνους; Το σχολείο είναι πεδίο άδοξων μαχών, γιατί πώς να τα βγάλεις πέρα στο βασίλειο των λίγων, των δυνατών, των «αρχηγών» που ορίζουν τους κανόνες, που περιθωριοποιούν όσους επιλέγουν την ησυχία τους με όποιο περιεχόμενο αυτοί ορίζουν;
Ένας Άνισος Αγώνας
Είναι οι ίδιοι που επιβάλλουν τους κανόνες και στον στρατό και στη δουλειά. Είναι εκείνοι που φωνάζουν δυνατά, που δικαιώνονται ακόμα κι όταν έχουν άδικο, ο κόσμος είναι φτιαγμένος για αυτούς που ουρλιάζουν, που είναι επιθετικοί, που είναι επιδραστικοί σε μάζες, οπαδούς και πλήθη.
Ο αγώνας ανάμεσα στον νόμο και τον φόβο είναι άνισος. Ποιος θα τολμήσει να τα βάλει με τις ομάδες, τους χούλιγκαν, με τα πρόσωπα πίσω από αυτούς, που διαπλέκονται με την εκάστοτε εξουσία, με την αστυνομία, με το παραδικαστικό κύκλωμα, με τον νόμο που τους προσφέρει ασυλία; Είναι οι λίγοι, οι ελάχιστοι, τα μυρμήγκια που με την ανοχή όλων γίνονται ελέφαντες.
Και όσο ο φόβος μεγαλώνει τόσο κάποιοι συνεχίζουν να κάνουν τους έκπληκτους. Ενώ γνωρίζουν. Και πολλές φορές υποχρεώνονται να συναντούν, να ακούν και να υποστηρίζουν τους ίδιους ανθρώπους που αποστρέφονται – κομμάτια στο ίδιο παζλ.
Διαχρονικό Φαινόμενο
Σε αυτό το περιβάλλον, που αναπαράγει τις ίδιες λογικές, σε αυτό το άγονο και άνυδρο τοπίο της ανοχής και της συγκάλυψης, μεγαλώνουν παιδιά. Και πορεύονται με ακλόνητη την πεποίθηση ότι τίποτα δεν μπορεί να τους αγγίξει, μια εικονική πραγματικότητα ο κόσμος, στην οποία μπορούν να κινηθούν με πλήρη ελευθερία. Τι θα μπορούσε, άλλωστε, να τους αγγίξει; Η ζωή είναι σκληρή μόνο γι’ αυτούς που πέφτουν θύματα της κακιάς στιγμής. Που γίνονται στατιστικό λάθος. Πόσοι και ποιοι άλλοι θα μπορούσαν να ήταν στη θέση του Άλκη; Όλοι μας. Απλώς, προσώρας, έχουμε σταθεί τυχεροί. Κι έτσι ξεχνάμε εύκολα. Ευτυχώς.
Μισούμε να αγαπάμε και αγαπάμε να μισούμε. Τα αρνητικά συναισθήματα μας αποφορτίζουν, είναι εύκολη η διαδρομή μέσα μας, και γι’ αυτό ελκυστική. Η ανεκτικότητα, η καλοσύνη, η υπομονή, το νοιάξιμο προϋποθέτουν σκέψη, άσκηση, υπέρβαση. Δύσβατο μονοπάτι με άδοξο τέλος, πολλές φορές.
Δεν είναι του σημερινού κόσμου φαινόμενο αυτό, όμως. Γεννήθηκε μαζί με τον άνθρωπο. Σκληρός και αδίστακτος ο άνθρωπος από τα γεννοφάσκια της ιστορίας του. Από τους Ναβαταίους, τον αρχαίο αραβικό λαό, που έριχναν στον γκρεμό τους αιχμάλωτους για να ακούνε τις κραυγές τους, και τους Ρωμαίους, που γέμιζαν στάδια για να δουν τους Χριστιανούς να κατασπαράζονται από τα άγρια θηρία, μέχρι τις εμπόλεμες διαμάχες σε κάθε σπιθαμή του πλανήτη, πάντοτε και σήμερα, εκατέρωθεν η αγριότητα υπερβαίνει το «καθήκον». Και οι δικοί μας, οι Έλληνες, στον ίδιο χορό, ασκούμενοι και αυτοί στην αναλγησία – στην επανάσταση, στον εμφύλιο, στις φυλακές, στις εξορίες. Χωρίς πολιτικό πρόσημο, χωρίς ομάδα, χωρίς νόημα πολλές φορές. Με μοναδικό σκοπό τον αφανισμό του άλλου.
Η Δολοφονία του Άλκη
Πόσα αρνητικά συναισθήματα «φωτογραφίζουν» οι εικόνες ολόγυρα – τρόμο, φόβο, βία, ανασφάλεια. Είναι ένας τρόπος κι αυτός να ορίζουν τη ζωή μας. Όχι μόνο οι πολιτικοί, είμαστε κι εμείς συνένοχοι. Όταν για το μικροσυμφέρον μας καταστρατηγούμε τους κανόνες, τους ίδιους που επικαλούμαστε για να κατακεραυνώσουμε τους άλλους.
Η δολοφονία του Άλκη θα ξεχαστεί, όπως τόσα άλλα. Θα επιστρέψουμε στην καθημερινότητά μας, θα αφήσουμε πίσω μας τις σκέψεις για κάτι λίγο πιο φωτεινό από τη σκοτεινιά της λάσπης στην οποία βουλιάζουμε. Κι όμως, μπορούμε να κάνουμε κάτι. Χωρίς να περιμένουμε ότι αυτό το κάτι θα προκύψει κεντρικά. Από τον καθένα μας θα ’πρεπε, ακόμα και με ανεπαίσθητες αλλαγές στον μικρόκοσμό μας.
Η αγάπη, λένε, όλα τα ξεπερνάει, όλα τα αντιμετωπίζει. Μα, ακόμα και στις θρησκείες η αγάπη φτάνει μόνο για τους «εντός των τειχών», τους πιστούς. Δεν περισσεύει για τους άλλους, τους συνανθρώπους της άλλης άποψης. Και στην αγάπη διαχωρισμοί.
Ο φόβος μεγαλώνει και κάποια στιγμή θα μας καταπιεί. Και οι αρνητικές εκπλήξεις δεν θα σταματήσουν. Εκεί έξω υπάρχουν ανθρωποφάγοι. Με λέξεις, με σουγιάδες, με νόμους, με θέσφατα. Το μόνο που μπορεί να τους σταματήσει είναι το καλό. Ακούγεται κλισέ; Με ουσία διαχρονική και πανανθρώπινη, ένα κλισέ που θα μας σώσει, τότε.
Ευτυχώς υπάρχει η φύση και εκεί βρίσκεις πάντα αποκούμπι. Στους δικούς της ξεκάθαρους και πάντα εφαρμόσιμους νόμους.
Διαβάστε ακόμη στην αθηΝΕΑ:
Less is More: Το Πνεύμα του 2022
Μιχάλης Κοσσυβάκης: Το να Είσαι Ασφαλής Είναι Αναφαίρετο Δικαίωμά Σου
