“Όταν ένας ζωγράφος ζωγραφίσει το δέντρο που βρίσκεται στον κήπο του γείτονα επειδή τον συγκινεί ο κορμός και τα κλαδιά του, το ζωγραφικό δέντρο δεν είναι πια του γείτονα. Όταν ένας καλλιτέχνης απεικονίσει με τον τρόπο του σε έργο μια γυναίκα, γίνεται η γυναίκα του ακόμη κι αν δεν έχουν δεσμό. Νομίζω ότι αυτό λέγεται μούσα.” Με αφορμή το εγχείρημα του Στέφανου Ρόκου να προσεγγίσει εικαστικά το άλμπουμ των Nick Cave & The Bad Seeds “No More Shall We Part”, με την έκδοση ενός καλλιτεχνικού βιβλίου και τη μεγάλη έκθεση στο Μουσείο Μπενάκη, έθεσα στον καλλιτέχνη κάποια ερωτήματα για το διαλεκτικό χαρακτήρα της νέας αυτής δουλειάς, για το πώς ένιωσε όταν ο Nick Cave μίλησε με τον μοναδικό του τρόπο για τα έργα της έκθεσης, αλλά και για το τι σημαίνει για τον ίδιο η ευτυχία.
Λίγες μέρες πριν τη λήξη της έκθεσης, ο κύκλος αυτός που ξεκίνησε μουσικά «ολοκληρώνεται» με τον ίδιο τρόπο, με μια συναυλία στο αίθριο του Μουσείου την Πέμπτη 9 Μαΐου. Μια εκλεκτή παρέα μουσικών από την ελληνική και διεθνή σκηνή θα παίξουν live ολόκληρο το άλμπουμ “No More Shall We Part”. Στη συναυλία συμμετέχουν οι Jim Sclavunos (Nick Cave & the Bad Seeds, Sonic Youth, The Cramps, The Vanity Set κ.ά.), Eleanor Friedberger (The Fiery Furnaces), Stef Kamil Carlens (dEUS, Zita Swoon), Illegal Operation και The Callas.
Γιατί ζωγραφίζετε; Τι σας κινεί;
Με τη ζωγραφική μπορείς να δημιουργήσεις εικόνες εμπνευσμένες από τη φύση, οι οποίες δεν υπάρχουν πουθενά στη φύση. Ξέρω ότι η γραμμή μου δεν υπάρχει ακριβώς η ίδια πουθενά αλλού και ούτε μπορεί να την μιμηθεί κανείς, όπως κι εγώ δεν μπορώ να μιμηθώ τη γραμμή και τη ματιά κανενός άλλου. Άπειροι απίθανοι συνδυασμοί κάνουν τους ανθρώπους ξεχωριστούς, σε έναν περίεργο συντονισμό και μια επικοινωνία πολλών παραγόντων, με κάθε φορά μοναδικό και απροσδόκητο αποτέλεσμα.
Τα έργα που δημιουργήσατε εμπνεόμενος από τον δίσκο “No More Shall We Part” είναι περισσότερο Ρόκος ή Cave; Πού βρίσκεται η χρυσή τομή;
Όταν ένας ζωγράφος ζωγραφίσει το δέντρο που βρίσκεται στον κήπο του γείτονα επειδή τον συγκινεί ο κορμός και τα κλαδιά του, το ζωγραφικό δέντρο δεν είναι πια του γείτονα. Όταν ένας καλλιτέχνης απεικονίσει με τον τρόπο του σε έργο μια γυναίκα, γίνεται η γυναίκα του ακόμη κι αν δεν έχουν δεσμό. Νομίζω ότι αυτό λέγεται μούσα. Είναι η ιδέα, η έμπνευση, κάτι που παρακινεί τον καλλιτέχνη να πιαστεί από κάπου για να δημιουργήσει -αν τα καταφέρει- κάτι δικό του. Τα έργα της ενότητας είναι μόνο Ρόκος, αλλά κάτω από πολλά layers, σκέψεις, προβληματισμούς και αναλύσεις βρίσκεται η μούσα μου, που είναι μόνο Cave, μαζί με όλα τα δικά του layers που προέκυψαν από κάτι άλλο.
Αυτήν τη στιγμή νιώθω ευτυχισμένος γιατί ολοκλήρωσα κάτι στο οποίο είχα αφιερωθεί σχεδόν ολοκληρωτικά τα τελευταία χρόνια. Όποτε συμβαίνει κάτι τέτοιο, αισθάνομαι πλήρης.
“Η μαγεία της δημιουργίας συμβαίνει στο μυαλό και στην καρδιά και βρίσκει διέξοδο στο πινέλο, στο πιάνο, στις μελωδίες, στις λέξεις”… Πώς σας κάνει να νιώθετε αυτή η πρόταση;
Μου φαίνεται κάτι οργανικό, φυσικό και αυτονόητο, που μπορεί να κατακτηθεί δύσκολα, με πολλή δουλειά και κόπο, αλλά όταν συμβεί είναι λυτρωτικό.
Όταν ένα βιβλίο μετατρέπεται σε ταινία, κάποιες εικόνες που φαντάζεται ο αναγνώστης, με τα δικά του φίλτρα και ερεθίσματα, απέχουν από τον τρόπο που αποδίδονται στην ταινία και απογοητεύουν τον αναγνώστη/θεατή. Είχατε καθόλου αυτή την αγωνία σε σχέση με τα τραγούδια του Nick Cave και τη δική σας ζωγραφική ερμηνεία και απόδοσή τους; Πώς νιώσατε όταν ο Nick Cave μίλησε με τον μοναδικό του τρόπο για τα έργα σας;
Αρχικά η αγωνία μου ήταν πώς θα καταφέρω να αναμετρηθώ με ένα κλασικό και αυτόνομο έργο τέχνης που έχει περάσει στην ιστορία και έχει επηρεάσει εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους σε όλον τον κόσμο. Με απασχολούσε το άλμπουμ και όχι ο Cave ή το κοινό. Οι περισσότεροι επισκέπτες της έκθεσης ίσως να εκπλαγούν με το χρώμα που κυριαρχεί στα έργα μου, επειδή, απ’ ό,τι φαντάζομαι, με την ακρόαση του άλμπουμ θα είχαν μια πιο γκρίζα παλέτα στο μυαλό τους. Είναι όμως τέτοια η δουλειά μου, ώστε ο τρόπος που χρησιμοποιώ το χρώμα να δημιουργεί μια ισορροπία ανάμεσα στη φωτεινή και τη σκοτεινή πλευρά των πραγμάτων που με ενδιαφέρουν, την οποία πολύ συνειδητά θέλω να αναδείξω. Το ότι προέκυψε μια απόλυτη καλλιτεχνική ταύτιση με τον ίδιο τον δημιουργό του άλμπουμ είναι μια πραγματική ευτυχία για μένα. Τα λόγια του Nick Cave είναι από τα πιο συμπαγή και συγκινητικά λόγια που έχω ακούσει για τη ζωγραφική μου.
Ποιο είναι το πιο όμορφο πράγμα που έχετε καταφέρει μέσα από την τέχνη σας;
Έχω αγαπήσει αληθινά κάποιους ανθρώπους.
Τι σημαίνει ευτυχία για εσάς;
Αυτήν τη στιγμή νιώθω ευτυχισμένος γιατί ολοκλήρωσα κάτι στο οποίο είχα αφιερωθεί σχεδόν ολοκληρωτικά τα τελευταία χρόνια. Όποτε συμβαίνει κάτι τέτοιο, αισθάνομαι πλήρης. Νομίζω ευτυχία για μένα σημαίνει να εκπληρώνει κανείς τους στόχους του ανακαλύπτοντας μέρα με τη μέρα περισσότερο τον εαυτό του και κατανοώντας το περιβάλλον του. Αλλά ευτυχισμένο με κάνει και ένα τραγούδι, μια ταινία, όταν βλέπω την ειλικρινή εσωτερική διαδρομή κάποιου άλλου ανθρώπου. Πριν από μερικές εβδομάδες με έκανε ευτυχισμένο η καινούργια ταινία του Abdellatif Kechiche «Mektoub, Αγάπη Μου».