Μητέρα, σύζυγος, εργαζόμενη, νοικοκυρά… Όπως και να το κάνουμε, μια δυσκολία υπάρχει στους πολλαπλούς αυτούς ρόλους, όσο κι αν μιλάμε για μοίρασμα καθηκόντων και θεωρητικολογούμε για κράτος πρόνοιας.
Οι εποχές και οι συνθήκες αλλάζουν, οι απαιτήσεις μεγαλώνουν και τα παιδιά –σαν μαγνητικά σφουγγάρια– ζητούν πάντα την προσοχή μας γιατί τα απορροφούν όλα και τα θέλουν όλα.
Μητέρα. Ένας ρόλος, ένας στόχος, μια χαρά και ένα βάρος ταυτόχρονα. Αίσθηση ευθύνης και συνεχούς αυτοκριτικής για αυτό που έχουν επιλέξει, συνειδητά ή μη, να κάνουν. Όμως υπάρχουν και άλλοι ρόλοι, παράλληλοι και ταυτόχρονοι. Πολλοί. Η ζωή θέλει αγώνα και κότσια τελικά. Τίποτα δεν είναι εύκολο. Όμως, μητέρα σημαίνει άδολη αγάπη και νοιάξιμο και μοίρασμα, δύναμη και αντοχή, δόσιμο ψυχής. Σημαίνει αγάπη χωρίς αντάλλαγμα, χωρίς ανταμοιβή – μόνο ένα γέλιο, μια κουβέντα είναι αρκετά.
Υπάρχουν όμως και κάποιες ψυχές που γι’ αυτές μητρότητα σημαίνει θλίψη, πανικός και ασήκωτο βάρος. Επειδή και οι μητέρες ήταν κάποτε παιδιά…
Το Βιβλίο της Μητέρας | Violaine Huisman | Εκδόσεις Πατάκη
Η Κατρίν υπερβάλλει συχνά στο πώς αντιμετωπίζει τη ζωή και τους άλλους. Και αυτό έχει τίμημα. Ό,τι κάνει το κάνει στον υπερθετικό. Καπνίζει πολύ, πίνει πολύ, οδηγεί πολύ γρήγορα, και αγαπάει τα δυο κορίτσια της υπερβολικά. Θέλει να είναι καλή με τα παιδιά της, τους προσφέρει απόλυτη ελευθερία. Για την απόλυτη ευτυχία Αυτή όμως η ευτυχία δεν κρατάει για πάντα και τα κορίτσια της το μαθαίνουν με πολύ οδυνηρό τρόπο.
Η Κατρίν έχει περάσει πολύ δύσκολη παιδική και εφηβική ηλικία. Έχει συσσωρεύσει μέσα της δυστυχία και πόνο. Βουλιάζει μέσα σε αυτή την εσωτερική δυστυχία, απ’ όπου δεν μπόρεσε να ξεφύγει ούτε με τους τρεις γάμους της. Αλλά ούτε και στον ρόλο της μητέρας θα καταφέρει να μείνει πιστή.
Θα νοσηλευτεί σε ψυχιατρική κλινική. Τα κορίτσια της όμως την περιμένουν με αγάπη, αν και ξέρουν πως η ζωή με τη μαμά τους θα είναι πια μια μετάβαση από τον παράδεισο στην κόλαση. Όμως την αγαπούν και θα την περιμένουν για να τη βοηθήσουν να κρατηθεί στη ζωή. Είναι η «βασίλισσά τους».
«”Βαρέθηκα πια, αρκετά έδωσα”. Δεν μπορούσαμε να το χωνέψουμε. Πώς ήταν δυνατόν μια μάνα να λέει στις κόρες της ότι έδωσε αρκετά; Είχε δίκιο, ποτέ δεν μας έφταναν αυτά που μας έδινε, ούτε σ’ εμάς, μας είχε κακομάθει…»
Όμως η Κατρίν ήταν μια δυνατή γυναίκα που, παρά τους σκοπέλους, κατάφερε να σταθεί στα πόδια της. Κατάφερε να γίνει δασκάλα χορού, παρά τη μικρή δυσκολία της στο περπάτημα. Το πείσμα της δεν είχε όρια.
Το θηρίο που κοιμάται μέσα μας, όμως, κάποια στιγμή θα ξυπνήσει και τότε όσο ψυχικό απόθεμα και αν έχεις, όσοι άνθρωποι κι αν βρίσκονται γύρω σου, όση αγάπη και αν σου δείχνουν τα παιδιά σου, ο ρόλος της μητέρας χάνεται στα βάθη της δικής σου αβύσσου. Αυτό συνέβη και στην Κατρίν.
Ένα βιβλίο για τη μητέρα και συγχρόνως μια κατάθεση ψυχής από τη συγγραφέα.
«Μαμά, μαμά
εσύ που τόσο μ’ αγαπάς
γιατί έφυγες χωρίς να μου πεις πού πας;»
- Τη μετάφραση υπογράφει ο Γιάννης Στρίγκος
Οι Μητέρες | Teodora Dimova | Εκδόσεις Έναστρον
Σε λίγο αρχίζει ο τελικός του Παγκοσμίου Κυπέλλου. Επτά οικογένειες θα τον παρακολουθήσουν με αγωνία. Οι άντρες, κυρίως αυτοί, περιμένουν πώς και πώς να αρχίσει το παιχνίδι. Οι περισσότεροι πορώνονται. Ο τελικός, σαν πέπλο, θα καλύψει για λίγο όλα τα ευτράπελα και άσχημα της ζωής. Θα δώσει χαρά.
Σε όλους; Όχι. Οι μητέρες έχουν άλλες αγωνίες, διπλές και τριπλές. Ζουν σε άλλη διάσταση, ή μάλλον σε πολλές και διαφορετικές, αλλά με τον ίδιο στόχο: «βιώνουν τις δικές τους εσωτερικές συγκρούσεις παλεύοντας καθεμιά με τους δαίμονές της», με τα καθημερινά προβλήματα που δυσκολεύουν τη ζωή και που πολλές φορές την κάνουν ανυπόφορη.
Και τα παιδιά; Αυτά ζουν στη σκιά αυτής της ζωής, προσπαθούν να βρουν λύσεις, αλλά και νοιάξιμο. Ρουφούν καθετί που συμβαίνει γύρω τους, χωρίς να ξέρουν πώς να αντιδράσουν. Νιώθουν αδύναμα, απροστάτευτα, πώς φταίνε για όλα. Κάποια προσπαθούν να βοηθήσουν και να βοηθηθούν, άλλα φτάνουν σε αδιέξοδα, κάνουν πράγματα παραβατικά και καταδικαστέα, καταστρέφοντας τη ζωή τους και τις ζωές των άλλων.
Τότε εμφανίζεται η Γιάβορα. Σαν «μεσσίας» για τα παιδιά, για να προστρέξουν και να ακουστούν. Ένα χέρι για να κρατηθούν, ένας άνθρωπος που τους απευθύνει λόγια αγάπης για να χαρούν και να ηρεμήσουν. Είναι η νέα τους υπεύθυνη καθηγήτρια στο σχολείο. Ή μήπως όχι; Μοιάζει σαν να υπάρχει και σε μιαν άλλη διάσταση, σαν να να είναι ο από μηχανής θεός. Έχει υπόσταση και δεν έχει, είναι άνθρωπος και δεν είναι. Είναι ιδέα ίσως; Είναι ο ομφάλιος λώρος που μας ενώνει με τη μητέρα γη;
Η Γιάβορα θα βοηθήσει όλα τα παιδιά. Θα τους δείξει έμπρακτα τον δρόμο, τι πρέπει να κάνουν στη ζωή τους, ποιο είναι το καλό και το κακό. Είναι υπομονετική, ανεκτική και αλληλέγγυα, που όμως ο άνθρωπος –αυτό το ον με τα πολλά χαρίσματα– θα έρθει η ώρα που θα την καταστρέψει και θα την κατασπαράξει με την απληστία του.
Μια εξερεύνηση της ανθρώπινης ψυχής όταν προσκρούει σε εμπόδια, όταν βρίσκεται κάτω από δύσκολες συνθήκες και τελματικούς σταθμούς, ενόσω, την ίδια ώρα, παίζεται στην τηλεόραση ο τελικός του Παγκοσμίου Κυπέλλου…
- Τη μετάφραση υπογράφει η Μπλαγκορόντνα (Ρόνυ) Φίλεβσκα-Πανάγου.
Διαβάστε επίσης στην αθηΝΕΑ:
«Στέλλα, Κρατάω Βιβλίο!» | Για τη Φωτιά που Σιγοκαίει τον Καλλιτέχνη