Όπως θα έχετε καταλάβει, διαβάζω τα πάντα. Τα βιβλία με ταξιδεύουν, με ξε-αγχώνουν και, εφόσον έχουν ενδιαφέρον, θα προτιμήσω να “σπαταλήσω” σε αυτά την ώρα μου, παρά να δω την επόμενη βαρετή ανάρτηση στα social media. Με κάνουν να προβληματίζομαι, να ψάχνω, να μαθαίνω. Τα μυθιστορήματα με βάζουν σε ζωές που δεν θα προλάβω να ζήσω όπως, περίπου, είπε κάποτε ο Umberto Eco.
Μια τελευταία σοδειά μας ήρθε από τις Εκδόσεις Πατάκη και μας άφησε ιδιαίτερα ικανοποιημένους. Πάμε να δούμε 3 τίτλους που απευθύνονται σε διαφορετικά κοινά, αλλά έχουν μεγάλο ενδιαφέρον.
“1939” του Overy Richard
Ένα τόσο μικρό βιβλίο με τόσο ενδιαφέρον ιστορικό περιεχόμενο. Ο καθηγητής ιστορίας στο Πανεπιστήμιο του Έξετερ Overy Richard καταφέρνει να αναλύσει, χωρίς να λείπει τίποτα, τα γεγονότα πριν το ξέσπασμα του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Κυριολεκτικά, ο Αύγουστος του 1939 περνάει μέρα με τη μέρα από τα μάτια μας και διαβάζουμε το έντονο διπλωματικό παρασκήνιο, τις παλινωδίες όλων των κρατών, αλλά και ιστορικές αλήθειες που ρίχνουν φως σε σημερινές ανακρίβειες.
Η Πολωνία αποτέλεσε το ιδανικό θύμα, καθώς ως κράτος είχε μια ιστορία 20 ετών και στα μάτια των γειτονικών χωρών -τη Γερμανία και τη Σοβιετική Ένωση- αποτελούσε ζωτικό χώρο. Η επιθετικότητα της ναζιστικής Γερμανίας ήταν αδύνατο να συγκρατηθεί. Ειδικά η Συμφωνία του Μονάχου το Σεπτέμβριο του 1938, αλλά και το Γερμανοσοβιετικό Σύμφωνο Μη Επίθεσης που υπογράφηκε μια εβδομάδα πριν την έναρξη του πολέμου, δεν μπόρεσαν να συγκρατήσουν την ειρήνη, με την Αγγλία και τη Γαλλία να πιστεύουν μέχρι τελευταία στιγμή στη διατήρηση του status quo στην Πολωνία. Η προσάρτηση της Τσεχίας και της Αυστρίας είχε δείξει ξεκάθαρα το δρόμο που θα επέλεγε η Γερμανία, παρά τη σκληρή στάση που κρατούσαν οι σύμμαχοι.
“Το Χέρι του Θεού – Η Αλήθεια μου” του Diego Armando Maradona
Αν σας ξένισε η απότομη αλλαγή στο είδος του βιβλίου, να σας θυμίσω ότι στο μεγαλύτερο ματς της καριέρας του, ο Maradona έπαιξε εναντίον της Αγγλίας, μόλις 4 χρόνια μετά τον πόλεμο των Φώκλαντς ή Μαλβίνες, κατά τους Αργεντίνους, με τον αγώνα να παίρνει μορφή ρεβάνς για τη συγκεκριμένη στρατιωτική ήττα. Δυστυχώς, πολλές φορές το ποδόσφαιρο αποτέλεσε πεδίο αντιπαράθεσης αντίστοιχο μάχης. Κατά κάποιο τρόπο, πάλι για ένα “πόλεμο” μιλάμε.
Πάμε, όμως, στο βιβλίο. Τον Maradona τον μισείς ή τον αγαπάς. Δεν έχει ενδιάμεσο. Η αφήγησή του έχει γούστο, είναι αθεράπευτα βλάσφημος, φαίνεται ειλικρινής ακόμα και για λάθη δικά του, σε σχέση με τη χρήση ουσιών ή τα οικονομικά του. Το βιβλίο, αν και έχει αρκετά γυρίσματα στο χρόνο ή αναφορές σε γεγονότα των τελευταίων χρόνων, επικεντρώνεται στο επικό Μουντιάλ του 1986, όταν η Αργεντινή κέρδισε τον παγκόσμιο τίτλο. Απολαυστικές διηγήσεις για τις κόντρες του με συγκεκριμένους συμπαίκτες ή αντιπάλους, για τη Νάπολη, αλλά και για τους τραυματισμούς και τις θυσίες που έκανε για την εθνική ομάδα της χώρας του.
Αυτό που μένει από έναν sui generis τύπο όπως ο Maradona είναι ο σεβασμός που έχει για πολλούς από τους αντιπάλους του, η όμορφη τρέλα που κουβαλούσε και κουβαλάει, αλλά και όλα όσα συμβολίζει, σαν ποδοσφαιρικός Dr Jekyll και Mr Hyde. Το βιβλίο του “κοσμικού χαρταετού”, όπως τον είχε χαρακτηρίσει ο Αργεντίνος σπορκάστερ μετά το 2ο γκολ με την Αγγλία, διαβάζεται καλύτερα αν ακούσετε και το τραγούδι των Mano Negra με την επίκληση “άγιε Maradona προσευχήσου για μένα”.
“Το Λούνα Παρκ στο Ιερό Βουνό” της Σώτης Τριανταφύλλου
Η βραβευμένη συγγραφέας εξέδωσε το τρίτο βιβλίο μιας εν εξελίξει τετραλογίας για τη Σοβιετική Ένωση. Αποτελεί συνέχεια από το “Εργοστάσιο των Μολυβιών”, όπου η ιστορία αρχίζει πριν από την επανάσταση των Μπολσεβίκων και τελειώνει τις παραμονές του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και το βιβλίο “Σπάνιες Γαίες”, με τον κλόουν Πραβιέν Σεργκέγεβιτς Μακάρεφ να ζει στη σταλινική Ρωσία. Σ’ αυτό το τρίτο μυθιστόρημα ξετυλίγεται η ιστορία της οικογένειας Νόζατζε από το 1980, μέχρι τις τελευταίες μέρες της Σοβιετικής Γεωργίας.
Συνοπτικά, πρόκειται για την ιστορία της Ιρίνα Νόζατζε, κόρης εργάτη σαπωνοποιίας, δημοσιογράφου στην εφημερίδα “Χρονικά της Σοβιετικής Γεωργίας”, που περνά τις μέρες της αντιγράφοντας δελτία για την αγροτική παραγωγή και τα επιστημονικά επιτεύγματα της σοσιαλιστικής δημοκρατίας. Τίποτα δεν συμβαίνει. Ύστερα, συμβαίνει κάτι, μια αποτυχημένη αεροπειρατεία: τέσσερις νεαροί Γεωργιανοί αποπειρώνται να αυτομολήσουν στη Δύση. Πιθανά πρόκειται για “δάνειο” που σχετίζεται με την αεροπειρατία σε πτήση της Aeroflot το 1983. Ακολουθεί μια τραγωδία που παίρνει μεγάλη δημοσιότητα και πανσοβιετικές διαστάσεις.
Η Ιρίνα, αποφασίζοντας να ερευνήσει την υπόθεση με καυκασιανό πείσμα, ζει δυο παράλληλες ζωές: μια μέσα στην κρυψίνοια, στην αδιαφορία και στην ασυνεννοησία, και μια άλλη στον κόσμο της φαντασίας και των βιβλίων, από τα “Ταξίδια του Γκιούλιβερ” μέχρι το “Γαλάζιο Πουλί” της ευτυχίας. Ως τον σκληρό Απρίλιο του 1989, τα μικρά και μεγάλα γεγονότα της ζωής της (απώλειες, απογοητεύσεις, καθημερινές ανακαλύψεις) και της χώρας ολόκληρης (το πυρηνικό δυστύχημα στο Τσερνόμπιλ, οι μεταρρυθμίσεις του Gorbachev και ο αντίκτυπός τους, το εθνικιστικό κίνημα στη Γεωργία) γίνονται αιτία να αλλάξει η ιδέα που είχε για τον εαυτό της και για όλα τ’ άλλα.
