Αυτό που με τρόμαξε στο «Γεύμα» της Λείας Βιτάλη είναι το πόσο επίκαιρο είναι. Πόσο θλιβερά επίκαιρο. Αρχίζω έτσι απότομα το κείμενο, σαν «σφαλιάρα», καθώς το ίδιο το έργο δεν δείχνει καμία λύπηση στους θεατές. Στο γεμάτο Θέατρο της Οδού Κυκλάδων ένιωθες το σοκ στις αμήχανες ανάσες, ενώ τα φώτα χαμήλωναν, σαν άλλη αυλαία που πέφτει.
Το βραβευμένο κείμενο του 1998, με τη σκηνοθετική ματιά του Δημήτρη Μπίτου, φέρνει στο πιάτο μας σαν πικρό γεύμα όσα συμβαίνουν εκεί έξω με θύματα γυναίκες, αλλά και άνδρες. Και εμείς, σιωπηλοί θεατές, τα «καταπίνουμε» όλα. Σοκαρισμένοι επί 70 λεπτά, όσο κρατάει το έργο. Ιδανική διάρκεια για μια παράσταση που δεν σε αφήνει στιγμή σε ησυχία.
Η ιστορία είναι η εξής: τρία ζευγάρια απολαμβάνουν ένα λουκούλλειο μια γιορτινή βραδιά. Είναι νέοι, ωραίοι, ξέρουν από καλά κρασιά, έχουν οικονομική άνεση, παίζουν στο χρηματιστήριο, ξέρουν να ρισκάρουν και να επιβιώνουν.
Ένας βιασμός για τον οποίο έμαθαν από την τηλεόραση, φυσικά με πολλές λεπτομέρειες, τους ιντριγκάρει. Μετά το απολαυστικό γεύμα, αποφασίζουν, με την επιμονή ειδικά των ανδρών, να παίξουν ένα παιχνίδι και να αναπαραστήσουν τη σκηνή του βιασμού, ώστε να αποδείξουν αν τον προκάλεσε το θύμα ή αν θα μπορούσε να τον αποφύγει.
Αναμφίβολα, το ζεύγος που συμμετέχει στην αναπαράσταση κερδίζει τις εντυπώσεις. Η Άλκηστις Πολυχρόνη είναι εύθραυστη, συγκινητική, σπαρακτική – είναι το θύμα. Μήπως, οι υπόλοιποι δεν είναι θύματα, αν και συμμέτοχοι και συνένοχοι; Ο Θανάσης Κριτσάκης μεταμορφώνεται αργά και σταθερά στο κτήνος. Διαπράττει επί σκηνής όσα απευχόμαστε. Η σκληράδα του ρόλου του σε κάνει να αποστρέφεις το βλέμμα από πάνω του, καθώς είναι αυτός που θα ενσαρκώσει το Κακό, το Απολίτιστο, πίσω από το εκλεπτυσμένο προφίλ του.
Ο Κωνσταντίνος Δαλαμάγκας θα μείνει άφωνος μπροστά σε αυτό που βλέπει, δεν θα αντιδράσει, παραδομένος σε όσα αντικρίζει. Παρ’ όλα αυτά, θα αναρωτηθεί «φοβάται κανείς;», απευθυνόμενος ακόμα και στους θεατές, θυμίζοντάς μας ότι κι εμείς είμαστε συμμέτοχοι.
Ο Δημήτρης Καστανιάς είναι απολαυστικά εξοργιστικός. Εξαιρετικός στον νοσηρό ρόλο του, παροτρύνει τον βιαστή, ζητά περισσότερη βία, βιντεοσκοπεί με το κινητό, ενώ παράλληλα κάνει deals και αναλύει χρηματοοικονομικά ζητήματα. Δεν ήταν τυχαία η αντίδραση μιας κυρίας, η οποία, καθώς έβγαινα από την αίθουσα, έλεγε στην παρέα της για τον ρόλο του Καστανιά… «μου ήρθε να τον χαστουκίσω»!
Η Ελένη Μιχαηλίδου επιβεβαιώνει σκληρά την απάθειά της αλλά και την απάθεια όλων μας με τη συγκλονιστική κραυγή «γιατί δεν νιώθω φρίκη;». Μια φράση που ηχεί για ώρα, «χτυπά» σε όσα ανεχόμαστε ως απαθείς θεατές και επιστρέφει δυνατότερα καταπάνω μας.
Η Έλλη-Θεοδώρα Αθανασοπούλου θα εκλογικεύσει σε ένα παιχνίδι παραλογισμού όσα συμβαίνουν επί σκηνής, συσχετίζοντας τον βιασμό που διαπράττει ο σύζυγός της με τα προσωπικά της προβλήματα. Θα είναι, όμως, κι εκείνη που θα δώσει τη λύση στην τραγωδία. Η ενοχή όλων είναι αναμφισβήτητη!
Το έργο δεν θα ήταν «μια γροθιά στο στομάχι» αν ο Δημήτρης Μπίτος δεν σκηνοθετούσε την ομάδα των καλών ηθοποιών με μια βασική αρχή της ομάδας ΑΣΙΠΚΑ. Την ώρα που παρακολουθούσαμε τη μυθοπλασία, ήμασταν παράλληλα θεατές ενός ντοκουμέντου, όπως αντιλαμβάνεται η συγκεκριμένη ομάδα το θεατρικό έργο. Να προσθέσω ότι την παράσταση στηρίζουν γερά τόσο το σκηνικό του «τραπεζιού» όσο και τα κοστούμια των ηθοποιών, την επιμέλεια των οποίων είχε η Νέλλη Σφακιανάκη.
Πρέπει να το δείτε. Πρέπει να το δουν νέοι άνδρες, νέες γυναίκες, γενιές που έρχονται και που πρέπει να αποτινάξουν την κουλτούρα του βιασμού, τις ατάκες που ξεστομίζουν άνδρες και γυναίκες (δυστυχώς) «τα ’θελε», «είδες τι φόραγε;». Οφείλουμε να εκπολιτίσουμε τα παιδιά, να ξεφύγουν μακριά από την κουλτούρα του «ντούρου παλικαρά άνδρα». Και ενώ αναρωτιέμαι «γιατί δεν νιώθουμε φρίκη;» νιώθω ότι το έργο αυτό ανυψώνει το θέατρο στον παιδευτικό του χαρακτήρα, όπως επιμένω να γράφω για τα καλά έργα που ανεβαίνουν.
Πληροφορίες
Κάθε Δευτέρα και Τρίτη έως και 31 Μαΐου (εκτός από τις 25 Απριλίου και τις 2 Μαΐου) | Διάρκεια παράστασης : 70’| Θέατρο της Οδού Κυκλάδων: Κυκλάδων 11 και Κεφαλληνίας, Κυψέλη, τηλ. 210 8217877
Διαβάστε επίσης στην αθηΝΕΑ:
Θεατρικές Παραστάσεις Μέχρι Τέλη Απριλίου