Ένας τόπος που έχει περάσει πολλά. Η ακμή του μεγάλη και διαχρονική. Η παρακμή έκδηλη και έντονη, αλλά η ελπίδα για αναγέννηση φανερή. Όπως μια πεταλούδα που με τη διακριτική της παρουσία προμηνύει μια νέα αρχή, έτσι και η περιοχή δείχνει πως είναι έτοιμη για κάτι καλύτερο.
Όταν η πολιτεία είναι πολύ μακριά για να βοηθήσει και να συνδράμει αποτελεσματικά, έρχονται οι τοπικοί θεσμικοί παράγοντες να προτείνουν όραμα και σχεδιασμό για τα επόμενα χρόνια. Πρόσωπα που αγαπούν τον τόπο τους και θέλουν να κρατηθούν και οι ίδιοι και τα παιδιά τους εκεί, δημιουργούν προϋποθέσεις για να γίνει η επιθυμία τους πραγματικότητα.
Στην ερημοποίηση που πνίγει την ευρύτερη περιοχή και στην παρακμή των τελευταίων χρόνων, η επιλογή των δημοτών να εκλέξουν για δήμαρχο τον Παναγιώτη Καλακίκο αποτελεί ένδειξη αλλαγής. Ένας εξωστρεφής άνθρωπος με όραμα, που προσπαθεί αδιάκοπα για το κάτι παραπάνω – και αυτό ήδη αποδίδει καρπούς.
Γιατί όταν υπάρχει βούληση και σχέδιο –ιδίως από τη δημοτική αρχή– όλα είναι εφικτά. Δεν είναι απίθανο, λοιπόν, σε λίγα χρόνια να μιλάμε για την «καλή πρακτική του Σουφλίου». Μιας περιοχής που κάποτε περιστρεφόταν γύρω από το μετάξι, αλλά σήμερα έχει πολλά περισσότερα να προτείνει. Δεν είναι τυχαίο ότι το Σουφλί και η γύρω περιοχή αναγνωρίστηκαν ως «Best Tourism Village» από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Τουρισμού, ανάμεσα σε εκατοντάδες άλλες πόλεις.
Καφενείο ο Πρέσβης
Η γαστρονομική πρόταση του Σουφλίου. Με ατμόσφαιρα από εκείνες που οι άνθρωποι της μεγαλούπολης δύσκολα συναντούν στην εποχή μας. Είναι στέκι και σημείο συνάντησης των ντόπιων, που γνωρίζονται παραπάνω από καλά. Είναι η προέκταση του σαλονιού τους, με τηλεοπτικούς δέκτες στους τοίχους που εκπέμπουν συνέχεια ποδόσφαιρο ή μπάσκετ από συνδρομητικά κανάλια. Οι θαμώνες, στην πλειονότητά τους, είναι άνδρες. Η ηλικία τους ξεκινάει από τα 40 και φτάνει όσο αντέχει κάποιος να μετράει χρόνια.
Η στιγμή που όλα αρχίζουν να αποκτούν ιδιαίτερο ενδιαφέρον είναι όταν έρχονται οι λιχουδιές. Κεφτεδάκια με ποιότητα που μόνο σε σπίτι συναντάς, πατάτες τηγανητές συγκλονιστικές, φέτα από τον κοντινό τυροκόμο, αγγουροντομάτα που μυρίζει μπαξέ. Λάδι νόστιμο και ποιοτικό. Λουκάνικα από τον γείτονα κρεοπώλη, κάποια φτιαγμένα ειδικά για τον «Πρέσβη». Αν είχε και Μαυρούδι του Δημήτρη Ράπτη, η γαστρονομική παινδαισία θα ήταν ολοκληρωμένη. Αλλά θα γίνει με τον καιρό και αυτό. Τώρα συνοδεύουν τα πιάτα ρετσίνες, τσίπουρα, μπίρες και χύμα κρασί.
Οινοποιείο Οδρύσες
Ο Δημήτρης Ράπτης είναι ένας οινοποιός με πάθος και μια όμορφη, ρομαντική τρέλα. Η επένδυσή του σε αμπελώνα είναι μεγάλη, σε μια περιοχή με ιδιαίτερο μικροκλίμα, που ευνοεί τόσο τις γηγενείς ποικιλίες –όπως το Μαυρούδι– όσο και ορισμένες διεθνείς, δοκιμασμένες επιλογές.
Εμφιαλώνει αρκετές χιλιάδες φιάλες ετησίως και κάνει σταθερά βήματα για να αυξήσει την παραγωγή, ενώ δίνει μέρος της σοδειάς του –πάντα με την υπογραφή του ως αμπελουργού– και σε άλλον οινοποιό, με δοκιμασμένη πρακτική οινοποίησης, την οποία μετατρέπει σε κρασί εξαιρετικής ποιότητας.
Ο Δημήτρης Ράπτης μας μιλάει για τα αμπέλια του:
«Η καλλιέργεια των αμπελιών μας ακολουθεί αποκλειστικά τις αρχές και τους κανόνες της βιολογικής γεωργίας, σύμφωνα με τους κανονισμούς της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Εδώ και 14 χρόνια, η πιστοποίησή μας διασφαλίζεται από αναγνωρισμένο οργανισμό. Δεν χρησιμοποιούμε χημικά λιπάσματα ή φυτοφάρμακα· εφαρμόζουμε ήπιες καλλιεργητικές πρακτικές με βάση τον χαλκό και το θειάφι, πάντα σε επίπεδα πολύ χαμηλότερα από τα επιτρεπτά όρια.
Όταν ξεκίνησα, σύμφωνα με την τάση της εποχής, φύτευσα ξενικές ποικιλίες, τις κοσμοπολίτικες Cabernet Sauvignon, Merlot και Syrah, από τις οποίες παράγονται οίνοι είτε μονοποικιλιακοί είτε σε ανάμειξη μεταξύ τους. Μετά το 2009 φύτευσα σε περίπου 50 στρέμματα την τοπική ποικιλία Μαυρούδι Θράκης. Απομονώθηκαν πρέμνα και, αφού ταυτοποιήθηκε η κλωνική τους προέλευση και καθαρότητα, εμβολιάστηκαν και αποτέλεσαν τη βάση του γενετικού υλικού των αμπελώνων μας».
Οι Τεχνίτες του Κρέατος
Στο Σουφλί υπάρχουν δύο κρεοπωλεία που στα αστικά κέντρα όλοι θα ήθελαν να έχουν στη γειτονιά τους. Η οικογενειακή επιχείρηση Μούτλιας υπηρετεί με μεράκι και συνέπεια την παράδοση του καλού φαγητού από το 1974. Πιστή στις αξίες της ποιότητας και της τοπικής αυτάρκειας, διαθέτει ιδιόκτητη χοιροτροφική μονάδα και σύγχρονο κρεοπωλείο, εξασφαλίζοντας απόλυτο έλεγχο σε όλα τα στάδια της παραγωγής – από την εκτροφή μέχρι τη διάθεση των προϊόντων.
Ξεχωριστή θέση στις καρδιές και στα τραπέζια των καλοφαγάδων κατέχουν τα περίφημα λουκάνικα Μούτλιας, με πράσο ή καυτερή πιπεριά, φρέσκα ή καπνιστά. Παρασκευάζονται με αγνό κρέας δικής τους παραγωγής και με παραδοσιακές συνταγές. Είναι ιδανικά για ψήσιμο και ταιριάζουν υπέροχα με τσίπουρο ή κρασί. Στο ίδιο πνεύμα παράγεται και ο φημισμένος καβουρμάς. Μια γαστρονομική κληρονομιά της Θράκης που εδώ παρασκευάζεται όπως παλιά, με ελάχιστα υλικά και μέγιστη νοστιμιά. Στη χειμωνιάτικη παραγωγή ξεχωρίζει η μπάμπω, το εορταστικό έδεσμα των Χριστουγέννων που συνδυάζει εντόσθια χοίρου, ρύζι και μπαχαρικά σε ένα εκρηκτικό μείγμα παράδοσης και γεύσης.
Η οικογένεια Τιάκα, με την παραδοσιακή επιχείρησή της στο κέντρο του Σουφλίου, επίσης αποτελεί σταθερό σημείο αναφοράς στη γαστρονομική ταυτότητα του Έβρου. Τα λουκάνικα, ο καβουρμάς και η μπάμπω παρασκευάζονται αδιάλειπτα από το 1950, με συνταγές που περνούν αναλλοίωτες από γενιά σε γενιά. Επιλέγουν με αυστηρά κριτήρια, κόβουν και επεξεργάζονται με παραδοσιακό τρόπο το κρέας, χοιρινό και μοσχαρίσιο, ενισχύοντας τη γεύση με πράσο, ρίγανη, μπαχάρι και κόκκινο πιπέρι, χωρίς συντηρητικά.
Τα λουκάνικα Τιάκα είναι φτιαγμένα για τη σχάρα και, ενόσω ψήνονται στα κάρβουνα, γεμίζουν τον αέρα με μυρωδιές που δεν αφήνουν κανέναν ασυγκίνητο. Και εδώ η μπάμπω φέρνει μαζί της τη θαλπωρή και τη νοστιμιά των γιορτών, ενώ ο καβουρμάς έρχεται ως γεύση από το παρελθόν, χαρίζοντας μια αυθεντική εμπειρία που σε ταξιδεύει στην καρδιά της θρακιώτικης κουζίνας.
Το Ξενοδοχείο Ορμητήριο
Το ξενοδοχείο του Τόλη Αλεξούδη είναι σαν τον ίδιο: φιλόξενο, ελκυστικό, ζεστό μέσα κι έξω. Ένα ζωντανό μνημείο που θα γίνει το ιδανικό ορμητήριο για τις εξερευνήσεις σας. Στα δωμάτια ξυπνούν μνήμες από παλιότερες εποχές, με έπιπλα που κουβαλούν ιστορίες, χωρίς όμως να υστερούν σε άνεση και ποιότητα φιλοξενίας. Το πρωινό ξεκινά με αρωματικό ελληνικό καφέ, σπιτικές πίτες, φρέσκες μαρμελάδες, ντόπιο βούτυρο και φρυγανισμένο ψωμί – όλα με τη φροντίδα ανθρώπων που νοιάζονται. Κι αν δεν βιάζεσαι, το πρωινό γίνεται αφορμή για κουβέντα με τον Τόλη, που περιλαμβάνει ιστορίες για το Σουφλί, για το παρελθόν του, για τα όνειρα κάποιων λίγων –όπως πάντα– που πιστεύουν ότι μπορεί ο τόπος να έχει μέλλον.
Μια τέτοια ομάδα λίγων είναι και η Λέσχη Ανάγνωσης που βρίσκει στέγη στο καθιστικό του ξενοδοχείου. Εκεί, οι συμμετέχοντες συναντιούνται μπροστά από μια μικρή βιβλιοθήκη, με «καθοδηγητή» τον Μανώλη Παλαβούζη – έναν νεαρό, πολυγραφότατο συγγραφέα με πάθος για τη γραφή και τη χαρά της ανάγνωσης. Μια λέσχη ανάγνωσης σ’ έναν τόπο όπου λείπουν πολλά είναι από μόνη της πράξη αισιοδοξίας.
Στον φροντισμένο εξωτερικό χώρο του ξενοδοχείου Κουκούλι, οι επισκέπτες μπορούν να ξαποστάσουν, να απολαύσουν τσάι του βουνού ή κρασί από τα τοπικά οινοποιεία και να δοκιμάσουν γλυκά του κουταλιού – εξαιρετικό, όπως πάντα, pairing με ελληνικό καφέ. Εκεί, η ένταση υποχωρεί και ο ρυθμός της επαρχίας επιβάλλεται απαλά, σχεδόν φυσικά.
Στα Μουσεία του Τόπου
Μόνο για να δείτε τα τέσσερα μουσεία θα χρειαστεί μια ολόκληρη ημέρα, που αξίζει όμως να την αφιερώσετε, όπως και να περάσετε χρόνο στα πωλητήριά τους. Ό,τι επιλέξετε θα είναι μοναδικό, αντάξιο της συνολικής εμπειρίας.
Στο Μουσείο Τέχνης Μεταξιού, η ξενάγηση είναι βιωματική. Οι επισκέπτες έχουν την ευκαιρία να δουν τα στάδια παραγωγής του μεταξιού, καθώς και έργα γνωστών Ελλήνων σχεδιαστών. Πολύ κοντά βρίσκεται και το Λαογραφικό Μουσείο Σουφλίου – «Τα Γνάφαλα», με τη ζωντανή εκτροφή μεταξοσκώληκα, προσφέροντας μια μοναδική εικόνα της τοπικής παραγωγής. Ο Γιώργος Μπορουλίτης, του οποίου η οικογένεια δημιούργησε το μουσείο, είναι και ο εμπνευστής ενός αγώνα δρόμου στο Δάσος της Δαδιάς, μια ακόμη καλή αφορμή για να επισκεφθεί κάποιος την ευρύτερη περιοχή.
Στο εντυπωσιακό κτίσμα Αρχοντικό Κουρτίδη, που στεγάζει το Μουσείο Μετάξης του Πολιτιστικού Ιδρύματος Ομίλου Πειραιώς (ΠΙΟΠ), οι επισκέπτες μαθαίνουν για την παραδοσιακή διαδικασία της σηροτροφίας και της μεταξουργίας.
Τέλος, το Αρχοντικό Μπρίκα, σημείο αναφοράς για την αρχιτεκτονική ιστορία της πόλης, φιλοξενεί το Δημοτικό Λαογραφικό Μουσείο και άλλες συλλογές σχετικές με το μετάξι.
Διαβάστε επίσης στην αθηΝΕΑ:
