Στην ανατολή του 2024 η στήλη φιλοξενεί ένα θέμα που ξεπηδά, κυριολεκτικά, μέσα από την καρδιά μου. Σε μια εποχή που καθορίζεται από τις τεχνολογικές εξελίξεις, η καινοτομία και η επιχειρηματικότητα μπορούν να ανοίξουν τον δρόμο για τη βελτίωση της προσβασιμότητας και την απόδοση ευκαιριών για τα άτομα με αναπηρίες.
Φιλοξενούμενη στη στήλη Working Girl για τον μήνα Ιανουάριο είναι η Τζένη Ταντίδου, συν-ιδρύτρια της Evenly, μιας πλατφόρμας για την υποστήριξη χρηστών με προβλήματα ακοής. Η συζήτησή μας, διδακτική και απολαυστική ταυτόχρονα!
Σύστησέ μας την Τζένη, ποια είναι η Τζένη Ταντίδου;
Μια γυναίκα 50 ετών, μητέρα της Μαγδαληνής, μιας υπέροχης κόρης που σπουδάζει στη Νομική, και τεσσάρων μικρών, αεικίνητων τετράποδων.
Γεννήθηκα στη Θεσσαλονίκη και έζησα εκεί τα πρώτα χρόνια της ζωής μου, με τον παππού και τη γιαγιά. Στα 5 μου χρόνια ακολούθησα τους γονείς μου στα Εμιράτα και σε άλλες αραβικές χώρες, όπου έζησα μέχρι τα πρώτα χρόνια της εφηβείας μου.
Σπούδασα ψυχολογία και μάρκετινγκ και ολοκλήρωσα τις σπουδές μου με ένα ΜΒΑ. Στα πρώτα 20 χρόνια της καριέρας μου εργάστηκα σε corporate πολυεθνικά περιβάλλοντα, όπου έμαθα να συνεργάζομαι με ομάδες και να συμμετέχω στην υλοποίηση του οράματος του εκάστοτε οργανισμού.
Έπειτα από 15 χρόνια στο marketing research, βρέθηκα στην HSBC ως Head of Marketing της Ελλάδας, και στη συνέχεια στη θέση του Senior International Marketing Manager, όπου –επιπλέον των καθηκόντων μου στην Ελλάδα– κλήθηκα να αντιμετωπίσω τις προκλήσεις της εξάπλωσης της τράπεζας σε νέες, αναδυόμενες αγορές, όπως το Καζακστάν και η Αρμενία.
Όμως πάντα μέσα μου επικρατούσε μια έντονη επιθυμία να αφήσω το δικό μου αποτύπωμα. Να καταφέρω, μέσα από τη δουλειά μου, να δημιουργήσω κάτι για το κοινό καλό. Κι αυτό συνέχιζε να σιγοκαίει, να περιμένει για να πραγματοποιηθεί.
Και κάποια στιγμή, ετοιμάζοντας τη βαλίτσα μου για το επόμενο ταξίδι, συνειδητοποίησα ότι αυτό που μου έλειπε και χρειαζόμουν ήταν μεγαλύτερη ελευθερία κινήσεων.
Έτσι πέρασα συνειδητά στην «απέναντι πλευρά», στην επιχειρηματικότητα, μακριά από την προστασία του corporate περιβάλλοντος. Έχω πλέον ξεκινήσει ένα νέο κύκλο. Για πρώτη φορά μου δίνεται η ευκαιρία να δημιουργήσω κάτι καλό που να αφήνει ένα κοινωνικό αποτύπωμα. Να μετουσιώσω τη γνώση και την εμπειρία μου προς όφελος του ανθρώπου και της κοινωνίας.
«Η Evenly είναι μια τεχνολογική πλατφόρμα επικοινωνίας, η οποία συνδέει οργανισμούς και επιχειρήσεις με την κοινότητα των κωφών και βαρήκοων ατόμων, μέσω διερμηνείας νοηματικής γλώσσας, αλλά και αυτόματου υποτιτλισμού σε πραγματικό χρόνο».
H Evenly υπόσχεται να δώσει «ακοή» σε χιλιάδες συνανθρώπους μας που είναι κωφοί ή βαρήκοοι και βρίσκονται συχνά στο περιθώριο. Υπήρξε κάποια συγκεκριμένη εμπειρία ή στιγμή που σας παρακίνησε να ασχοληθείτε με το συγκεκριμένο θέμα;
Ήταν μέσα στην πανδημία, όταν ο Πάνος Κωνσταντινίδης, ιδρυτής της εταιρείας και business partner, προσπάθησε να βρει έναν τρόπο ώστε η κόρη του, η Εύα –που είναι βαρήκοη–, να μη χάσει την επαφή με τον κόσμο. Ήταν η εποχή που όλοι ήμασταν φοβισμένοι και φορούσαμε μάσκες.
Και αφενός οι μάσκες μπορεί να έσωζαν ζωές τότε, αλλά αφετέρου απέκλειαν αρκετούς συνανθρώπους μας από το να επικοινωνούν ελεύθερα. Η Εύα, εξαιτίας της μάσκας, δεν μπορούσε να βλέπει και να διαβάζει τα χείλη των συμμαθητριών και των δασκάλων της, με αποτέλεσμα να δυσκολεύεται ιδιαίτερα να επικοινωνήσει.
Δημιουργήσαμε, λοιπόν, την Evenly, η οποία μάλιστα πήρε το όνομά της από την Εύα, παράλληλα με την ισότητα που προσπαθεί η Evenly να πετύχει.
«Περίπου το 8% του πληθυσμού παγκοσμίως έχει κάποια δυσκολία ακοής. Και κατά συνέπεια επικοινωνίας. Σε παγκόσμιο επίπεδο μιλάμε για 430 εκατομμύρια ανθρώπων, με πρόβλεψη 700 εκατομμύρια ανθρώπων μέχρι το 2050».
Η Evenly είναι μια τεχνολογική πλατφόρμα επικοινωνίας, η οποία συνδέει οργανισμούς και επιχειρήσεις με την κοινότητα των κωφών και βαρήκοων ατόμων, μέσω διερμηνείας νοηματικής γλώσσας, αλλά και αυτόματου υποτιτλισμού σε πραγματικό χρόνο. Πρόσφατα προσθέσαμε και τη δυνατότητα αυτόματης μετάφρασης.
Τεχνολογία στην υπηρεσία του ανθρώπου. Αυτός άλλωστε δεν πρέπει να είναι ο σκοπός της τεχνολογίας; Συχνά συζητάμε ότι η επιτυχία της τεχνολογίας είναι να καταφέρνει να υπηρετεί τον άνθρωπο και ταυτόχρονα να είναι τόσο απλή στη χρήση και ενσωματωμένη στη ζωή μας ώστε να περνάει απαρατήρητη. Σχεδόν να μην καταλαβαίνουμε ότι καν υπάρχει.
Ξεκινώντας από το πρόβλημα της Εύας, διαπιστώσαμε ότι περίπου το 8% του πληθυσμού παγκοσμίως έχει κάποια δυσκολία ακοής. Και κατά συνέπεια επικοινωνίας. Σε παγκόσμιο επίπεδο μιλάμε για 430 εκατομμύρια ανθρώπων, με πρόβλεψη 700 εκατομμύρια ανθρώπων μέχρι το 2050. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη ομάδα ΑΜΕΑ παγκοσμίως.
Ξέρεις, στην Ελλάδα υπάρχουν περίπου 800.000 συνάνθρωποί μας με προβλήματα ακοής. Από αυτούς, περίπου 40.000-50.000 έχουν τη νοηματική ως προτιμητέα γλώσσα και οι υπόλοιποι τη γραπτή ελληνική.
Θα με ρωτήσεις τι κάνει η τεχνολογία για τις ανάγκες όλων αυτών των ανθρώπων. Δυστυχώς μέχρι τώρα δεν είχε δημιουργηθεί ενιαία λύση για τις διάφορες προκλήσεις επικοινωνίας που αντιμετωπίζει αυτή η πολυπληθής ομάδα ΑμΕΑ. Διότι πρέπει να επισημάνουμε ότι οι κωφοί και βαρήκοοι δεν έχουν όλοι τις ίδιες ανάγκες όσον αφορά το θέμα της επικοινωνίας.
Εμείς αποφασίσαμε να καλύψουμε όλες τις υφιστάμενες ανάγκες και απλώς να δίνουμε τη δυνατότητα της επιλογής. Έτσι, ο καθένας να μπορεί να διαλέξει εκείνον τον τρόπο επικοινωνίας που τον εξυπηρετεί καλύτερα. Π.χ. να χρησιμοποιήσει έναν διερμηνέα νοηματικής γλώσσας, ή αυτόματο υποτιτλισμό του συνομιλητή τους, ή και τα δυο μαζί.
Η πλατφόρμα της Evenly αυτή τη στιγμή χρησιμοποιείται από μεγάλους οργανισμούς, όπως η ΔΕΗ, που έθεσαν την προσβασιμότητα ως βασική προτεραιότητα για την ισότιμη εξυπηρέτηση. Πώς καταφέρνει η Evenly να έχει θετικό αντίκτυπο στη ζωή των ατόμων με προβλήματα ακοής;
Η ΔΕΗ ήταν ο πρώτος οργανισμός που αποφάσισε να λειτουργήσει συμπεριληπτικά προς τους κωφούς και βαρήκοους. Αγκάλιασε την Evenly από την πρώτη στιγμή και πάνω σ’ αυτήν έχτισε την πρωτοπόρο υπηρεσία εξυπηρέτησης πελατών «Service for All».
«Με την Evenly, ο κωφός ή ο βαρήκοος θα μπορεί, από οπουδήποτε κι αν βρίσκεται, να επικοινωνήσει με μια υπηρεσία του δημοσίου, μια τράπεζα, έναν γιατρό, έναν φαρμακοποιό…»
Ουσιαστικά άνοιξε δρόμους για την ισότιμη εξυπηρέτηση πελατών στην Ελλάδα. Και αυτός είναι ένας από τους λόγους της επιτυχίας της και της απήχησής της. Όπως μας είπε χαρακτηριστικά ένας υπεύθυνος εξυπηρέτησης πελατών της ΔΕΗ, «η ικανοποίηση που παίρνεις εξυπηρετώντας έναν συνάνθρωπό σου με πρόβλημα ακοής δεν συγκρίνεται ούτε με βραβεία ούτε με μπόνους.
Νιώθεις ότι ξαναγίνεσαι άνθρωπος, ότι συμβάλλεις στο καλό της κοινωνίας γενικότερα». Βέβαια, η ΔΕΗ ήταν μόνο η αρχή.
Με την Evenly, ο κωφός ή ο βαρήκοος θα μπορεί, από οπουδήποτε κι αν βρίσκεται, να επικοινωνήσει με μια υπηρεσία του δημοσίου, μια τράπεζα, έναν γιατρό, έναν φαρμακοποιό… Ή ακόμα, όταν φτάσει σε κάποιο ξενοδοχείο, θα μπορεί να συνεννοηθεί με τη ρεσεψιόν για την κράτηση. Απλώς συνδέεται μέσω του κινητού του και επικοινωνεί εύκολα και με αμεσότητα.
Οι περιπτώσεις χρήσης της Evenly είναι αναρίθμητες. Τόσο εξ αποστάσεως όσο και διά ζώσης. Να φανταστείτε, μέχρι και σήμερα που μιλάμε οι κωφοί και βαρήκοοι ήταν αναγκασμένοι να επικοινωνούν με τους ακούοντες ανταλλάσσοντας χάρτινα σημειώματα.
Ή –όσοι μιλούν τη νοηματική– αναγκάζονταν συχνά να συνοδεύονται από έναν δικό τους άνθρωπο που μιλάει τη νοηματική, ώστε να παίζει τον ρόλο του διερμηνέα, του ενδιάμεσου για την επικοινωνία.
Φανταστείτε να πηγαίνει κάποιος στον γιατρό για ένα προσωπικό θέμα και να πρέπει να μοιράζεται ευαίσθητες πληροφορίες υγείας με τη μητέρα, την αδερφή ή τον αδερφό. Με την Evenly αποκαθίσταται η ανεξαρτησία, η αυτονομία και η ιδιωτικότητα του ατόμου με δυσκολία ακοής.
Συγκινούμαι ιδιαίτερα όταν ακούω συχνά από τους κωφούς και βαρήκοους να μας λένε: «Με αυτό που κάνετε βελτιώνετε την ποιότητα της ζωής μας». Ποια μεγαλύτερη ηθική ικανοποίηση θα μπορούσε να έχει κανείς;
Από επιχειρηματική σκοπιά, βλέπεις μια αυξανόμενη ζήτηση στην αγορά για λύσεις με επίκεντρο την προσβασιμότητα; Πέρα από την υποστήριξη των ατόμων με προβλήματα ακοής, βλέπεις και άλλα πεδία που θα είχαν ενδιαφέρον για την Evenly;
Στον πρώτο χρόνο της, η Evenly έχει ήδη για πελάτες πολύ σημαντικούς οργανισμούς και επιχειρήσεις από τους τομείς του τουρισμού, της τραπεζικής, της υγείας και των αερομεταφορών. Στόχος μας είναι όλες οι επιχειρήσεις και οργανισμοί να διαθέτουν την πλατφόρμα μας ώστε να εξυπηρετούνται όσο το δυνατόν περισσότεροι άνθρωποι με προβλήματα ακοής χωρίς να χρειάζεται να πληρώσουν κάτι για την υπηρεσία αυτή.
Με το νέο νόμο Ν. 4994/2024, που προέρχεται από την Ευρωπαϊκή Οδηγία «European Accessibility Act», υποχρεώνονται οργανισμοί και εταιρείες, τόσο στο δημόσιο όσο και στον ιδιωτικό τομέα, να παρέχουν ισότιμη εξυπηρέτηση για κωφούς και βαρήκοους.
Ο νόμος θα δώσει ώθηση στην υιοθέτηση της Evenly. Βέβαια, εμείς θέλουμε να εξηγήσουμε ότι η Evenly δεν αποτελεί απλώς μια ηθική ή και νομική υποχρέωση. Αποτελεί και μια επιχειρηματική ευκαιρία.
Η Ελλάδα προσελκύει περίπου 32 εκατομμύρια τουρίστες ετησίως. Από αυτούς εκτιμάται ότι περίπου τα 2,5 εκατομμύρια έχουν κάποιο πρόβλημα ακοής, αλλά προς το παρόν δεν απολαμβάνουν κάποια ιδιαίτερη μεταχείριση. Φανταστείτε λοιπόν ότι η Ελλάδα θα μπορούσε να καταστεί παγκόσμιος προορισμός φιλικός στα άτομα με δυσκολία ακοής και να προσελκύσει μεγαλύτερο μερίδιο από τα 430 εκατομμύρια κωφά/βαρήκοα άτομα παγκοσμίως.
Τα οφέλη για τον τουρισμό και την εθνική οικονομία είναι προφανή. Αλλά, από την άλλη, θα προσφέραμε τη δυνατότητα σε όλο αυτόν τον κόσμο να νιώσει έμπρακτα την ελληνική φιλοξενία και τις ομορφιές της χώρας μας με έναν μοναδικό, συμπεριληπτικό τρόπο.
Η Evenly όμως δεν στέκεται μόνο στα άτομα με δυσκολία ακοής. Προσπαθεί να κάνει την επικοινωνία γενικότερα προσβάσιμη σε όλους. Όπως σε άτομα με δυσκολία κίνησης ή ηλικιωμένους.
Πρόσφατα ξεκινήσαμε να παρέχουμε και τη δυνατότητα αυτόματης, αμφίδρομης μετάφρασης σε πραγματικό χρόνο. Καλύπτοντας πάνω από 60 γλώσσες, μπορεί κάποιος να συνεννοείται με τον συνομιλητή του, που μιλάει μια άλλη γλώσσα, γρήγορα και αποτελεσματικά.
Και χωρίς να χρειάζεται κάποιο ειδικό hardware ή software. Μπορείς π.χ. να μιλήσεις με κάποιον Ιταλό και να συνεννοηθείτε εσύ μιλώντας ελληνικά και εκείνος ιταλικά. Φαντάσου τη ρεσεψιόν του ξενοδοχείου να μπορεί να συνεννοείται εξίσου καλά με επισκέπτες όχι μόνο από την Ιταλία και την Ισπανία, αλλά και από την Κίνα, την Ινδία, τις αραβικές χώρες… Απλώς μιλώντας ο καθένας τη δική του γλώσσα!
Ποια είναι η συμβουλή σου στους επιχειρηματίες που θέλουν να ξεκινήσουν μια επιχείρηση με έμφαση στον κοινωνικό αντίκτυπο και την προσβασιμότητα;
Μια τέτοια επιχείρηση πρέπει να ξεκινάει με πίστη αλλά και γερό στομάχι. Με βασικό στόχο την προσφορά και όχι αποκλειστικά το οικονομικό όφελος.
Δεν φτάνουν όμως μόνο οι καλές προθέσεις. Υπάρχει μεγάλη απόσταση από το «κοιτάξτε τι φτιάξαμε και πόσο καλό θα ήταν να το έχετε» στο να είναι η όλη προσπάθεια επιχειρηματικά βιώσιμη. Χρειάζεται εντοπισμός της πραγματικής ανάγκης, σχεδιασμός, μεγάλη υπομονή και ακόμα μεγαλύτερη επιμονή.
Σήμερα η τεχνολογία προσφέρει μια ευκαιρία για ισότιμη πρόσβαση στα άτομα με αναπηρία. Ποιες τεχνολογίες ή καινοτομίες είναι θεμελιώδεις για την Evenly στην αντιμετώπιση των προκλήσεων προσβασιμότητας;
Ξεκινάμε από την άμεση διαθεσιμότητα. Η δική μας πλατφόρμα είναι διαθέσιμη ανά πάσα στιγμή μέσω του cloud και μπορεί να υιοθετηθεί από οπουδήποτε στον κόσμο και με τέτοιο κόστος για τους οργανισμούς και τις επιχειρήσεις που παλιότερα θα ήταν ανέφικτο.
Έτσι, μπορεί να επωφεληθεί μεγάλος αριθμός ΑμΕΑ χωρίς κανένα κόστος, αλλά και χωρίς τεχνολογικά προαπαιτούμενα, καθώς η Evenly είναι προσβάσιμη με οποιαδήποτε συσκευή (κινητό, tablet, laptop) και χωρίς να πρέπει να εγκατασταθεί κάποιο ειδικό λογισμικό ή mobile app.
Ταυτόχρονα, δουλεύουμε με ομάδες έρευνας στην Ελλάδα και στην Αμερική για να κάνουμε την Evenly ακόμα πιο «έξυπνη». Οι τεχνολογίες speech-to-text, computer vision και image-to-speech, για παράδειγμα, έχουν κάνει άλματα τον τελευταίο καιρό χάρη στην τεχνητή νοημοσύνη.
Πλέον, είναι δυνατή η –έστω μερική αναγνώριση– της νοηματικής γλώσσας με τη βοήθεια της υπολογιστικής όρασης, αλλά και η χρήση άβαταρ για μετατροπή κειμένου σε νοηματική. Θα δούμε σημαντικές εξελίξεις σύντομα. Είμαστε στην αρχή ενός «γενναίου, νέου κόσμου», όπως είχε πει και ο Χάξλεϊ!
Ποιο είναι το δικό σου προσωπικό όνειρο για τη νέα χρονιά;
Να έχω υγεία και δύναμη, για να μπορέσω να βοηθήσω ακόμα περισσότερο τους συνανθρώπους μου. Κι αυτό που κάνω να αφήσει ένα θετικό αποτύπωμα στην κοινωνία, όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και στο εξωτερικό.
Έχεις κάποια φράση, κάποιο motto που σε κινητοποιεί και σε εμπνέει;
Θεωρώ ότι η τεχνολογία πρέπει να είναι στην υπηρεσία του ανθρώπου και να βελτιώνει την ποιότητα της ζωής μας, προσφέροντας διευκόλυνση, αλλά και βαθιά ικανοποίηση.
Και όπως είχε πει ο γνωστός συγγραφέας επιστημονικής φαντασίας, ο Arthur Clarke, «η επαρκώς προηγμένη τεχνολογία δεν ξεχωρίζει από τη μαγεία».
Διαβάστε επίσης στην αθηΝΕΑ και στο μηνιαίο newsletter No Man’s Land – στο οποίο μπορείτε να κάνετε την εγγραφή σας εδώ.
Χαρά Κότσαλη: Χορεύοντας με τις Αντιθέσεις
Άννα Νατσβλισβίλι: Η AI δεν Μπορεί να Ξεπεράσει τη Δημιουργικότητα του Ανθρώπου
Τα Βράδια η Jess Wade Διορθώνει τις Διακρίσεις της Wikipedia