Σχεδιάζοντας το ταξίδι μου στο ηφαιστειογενές νησί της Σαντορίνης χρειάστηκε να κάνω επιλογή των οινοποιείων που θα επισκεπτόμουν εξαιτίας του χρονικού περιορισμού της σύντομης επίσκεψής μου. Κάνοντας ένα γκάλοπ και ρωτώντας φίλους connoisseurs του κρασιού, η απάντηση ήταν ομόφωνη: “Δεν μπορείς να παραλείψεις το Κτήμα Αργυρού!”.
Η οικογένεια Αργυρού βρίσκεται στην Επισκοπή της Σαντορίνης από το 1800. Έκτοτε, 8 γενιές με 200 χρόνια ιστορίας καλλιεργούν τον μεγαλύτερο ιδιόκτητο αμπελώνα του νησιού. Το Κτήμα Αργυρού, που ιδρύθηκε το 1903, παραμένει οικογενειακή επιχείρηση, με τον Ματθαίο Αργυρό να κρατά τα ηνία εκπροσωπώντας την τέταρτη γενιά ιδιοκτήτη και οινοποιού, ενώ ο Γιάννης Αργυρός ήταν εκείνος που ανέδειξε τα Vinsanto κρασιά σε παγκόσμια κλίμακα.
Το Σουρεάλ Terroir της Σαντορίνης
Το γκρι-μαύρο της σαντορινιάς πέτρας κυριαρχεί και γύρω μου αντικρίζω μόνο αμπέλια. Το περιβάλλον αποπνέει την ορυκτότητα, το ηφαιστειογενές στοιχείο. Από τα 1.200 στρέμματα του αμπελώνα διακρίνω μόνο τα 400, που φτάνουν μέχρι τη θάλασσα. Με ιντριγκάρει η σκέψη πως κάποια από αυτά είναι άνω των 200 ετών. Είναι από τις παλαιότερες ρίζες της Σαντορίνης, αλλά και όλου του κόσμου.
Αναλογίζομαι το σουρεάλ ανόργανο και ξερό έδαφος της Σαντορίνης, τη μαύρη πέτρα και την άμμο, την ελαφρόπετρα. Η τελευταία είναι ιδιαίτερα σημαντική, καθώς απορροφάει την πρωινή υγρασία του αέρα και την κρατάει σε μεγάλα βάθη, σαν αποθήκη νερού. Η βροχόπτωση είναι χαμηλή, ο αέρας τόσο δυνατός που προκαλεί σπασίματα και ο ήλιος εξίσου δυνατός. Υψηλή οξύτητα, ορυκτότητα και αλατότητα.
Παρότι ο αμπελώνας της Σαντορίνης δεν προσβλήθηκε ποτέ από τη φυλλοξήρα, πώς είναι δυνατόν να μεγαλώνει ένα αμπέλι σε ένα τόσο εχθρικό και απαιτητικό για το ίδιο περιβάλλον;
Η Μέθοδος “Κουλούρα”
Η Ελισάβετ Λουκάκη, υπεύθυνη πωλήσεων του Κτήματος Αργυρού και wine expert, μας δείχνει την “κουλούρα”, ένα μοναδικό σύστημα κλαδέματος που γίνεται μόνο στη Σαντορίνη και υλοποιείται στο Κτήμα Αργυρού.
“Σε νεαρή ηλικία, στα 3-4 χρόνια του φυτού, επιλέγουμε δύο κλαδιά, τα πλέκουμε μεταξύ τους και τα γυρίζουμε γύρω από τη ρίζα”, μας εξηγεί. “Έτσι, σχηματίζουμε τη δομή της κουλούρας, η οποία λειτουργεί σαν καλάθι, μια αγκαλίτσα που προστατεύει το φυτό από τα σπασίματα. Ο τρόπος με τον οποίο μεγαλώνει το φύλλωμα λειτουργεί σαν ομπρέλα, προστατεύει από τον ήλιο και, ταυτόχρονα, παγιδεύει χαμηλά την υγρασία”, συνεχίζει. Καταλαβαίνουμε πως με αυτό τον τρόπο μπορούν τα σταφύλια να μεγαλώνουν με προστασία.
Την περιήγηση στα κτήματα ακολούθησε wine tasting κατά τη διάρκεια της οποίας ανακαλύψαμε τα παρακάτω κρασιά:
Atlantis
Μια εισαγωγή στο οινικό οικοσύστημα του Αργυρού. Μια σύνθεση που αποτελείται κυρίως από Ασύρτικο και μικρότερες αναλογίες από Αθήρι και Αηδάνι, φτιαγμένο από αμπέλια 6 ετών ή και νεότερα. Ιδανικό για casual στιγμές, μπορούμε να το απολαμβάνουμε όλες τις ώρες της ημέρας, ακόμα και μόνο του, χωρίς φαγητό. Ένα φρέσκο κρασί που είναι φτιαγμένο για να πίνεται στη νεαρή ηλικία του. Food pairing γίνεται με αλλαντικά, θαλασσινά, τυριά, πουλερικά και σαλάτες. Το απολαύσαμε με γραβιέρα και γαλοπούλα, με τα οποία ταίριαξε απόλυτα. Το προτιμούν τα ξενοδοχεία για το βιδωτό του καπάκι και την ευκολία με την οποία ανοίγει.
Το Βιδωτό Καπάκι και η “Παρεξήγηση”
Στο σημείο αυτό ας λύσουμε μια “παρεξήγηση” σχετικά με το βιδωτό καπάκι στα κρασιά, καθώς πρόκειται για ελληνική αντίληψη πως η ύπαρξή του παραπέμπει σε υποδεέστερη ποιότητα. Στην Αμερική και την Αυστραλία, μάλιστα, κάποια από τα καλύτερα κρασιά εμφιαλώνονται πλέον σε μπουκάλια με βιδωτό καπάκι.
Αφενός, είναι πιο οικολογικό, καθώς δεν σπαταλιούνται οι πόροι κάποιου δέντρου. Αφετέρου, εξαιτίας του φελλού, ένα κρασί κινδυνεύει να είναι “φελλωμένο”. Το βιδωτό καπάκι δεν επιτρέπει την οξυγόνωση, βοηθώντας έτσι την παλαίωση. Η οινική αντίληψη θα πρέπει να μας επιτρέπει να καταλαβαίνουμε τα πράγματα όπως είναι και όχι όπως τα έχουμε μάθει.
Αηδάνι
Aνήκει στη σειρά Estate, που σημαίνει πως όλα τα σταφύλια είναι από ιδιόκτητους αμπελώνες του κτήματος. Μια ποικιλία αρκετά αρωματική, με τροπικές νότες στο ποτήρι. Μόνο του είναι μια πολύ ρομαντική έκφραση της Σαντορίνης. Έχει πιο ανθικό, πιο μαλακό και βοτανικό χαρακτήρα και τροπικές νότες. Το απολαύσαμε με μανούρι και βερίκοκο. Το pairing μπορεί να γίνει όμως και με θαλασσινά, με πιάτα που έχουν αρωματικά και φυτικά στοιχεία, στοιχεία φρούτου, ακόμα και πιο spicy νότες, π.χ. ceviche.
Σαντορίνη Ασύρτικο
Ο καθρέφτης της Σαντορίνης, το αντιπροσωπευτικό κρασί του brand name Αργυρού με ένδειξη ΠΟΠ. Για να πάρει ένα κρασί την ονομασία “Σαντορίνη”, ο παραγωγός πρέπει να χρησιμοποιεί τουλάχιστον 75% Ασύρτικο και σε αυτό μπορεί να προσθέσει Αθήρι και Αηδάνι μόνο αν είναι καλλιεργημένα στη Σαντορίνη.
Στο Κτήμα Αργυρού επιλέγουν 100% Ασύρτικο στην οινοποίηση. Και αυτό το κρασί ανήκει στη σειρά Estate, από ιδιόκτητους αμπελώνες στη Μεσαριά, στον Καρτεράδο, στον Πύργο, στο Μεγαλοχώρι και στο Ακρωτήρι. Η ηλικία του φτάνει τα 100-120 έτη. Η οινοποίησή του γίνεται σε δεξαμενή, όπου το κρασί μένει με τις οινολάσπες 4-5 μήνες και σε αυτό οφείλεται η πολυπλοκότητα που έγινε αισθητή στο στόμα. Πρόκειται για κρασί με πολύ υψηλή οξύτητα, ορυκτότητα, αλατότητα και ιδιαίτερη υφάλμυρη επίγευση. Ο χαρακτήρας του συγκεκριμένου κρασιού είναι πάρα πολύ καθαρός – και όχι ρομαντικός.
Το δοκιμάσαμε με γραβιέρα Ιθάκης και γαλοπούλα και αποκομίσαμε την αίσθηση της υψηλής ποιότητας του σταφυλιού και της ωραίας συμπύκνωσης στο ποτήρι μας. Ακόμα, μπορεί να ταιριάξει υπέροχα με ντελικάτες γεύσεις, θαλασσινά και όστρακα, γιατί καθαρίζει τον ουρανίσκο και την παλέτα μας και ισορροπεί τη λιπαρότητα.
Special Cuvee Monsignori
Το αγαπημένο μου ξηρό κρασί του Κτήματος Αργυρού, η gourmet έκφανση που αναδεικνύει το extreme terroir της Σαντορίνης και τον αυθεντικό χαρακτήρα του Ασύρτικου. Οι άνω των 200 ετών ρίζες του είναι από τις παλαιότερες της Σαντορίνης. Συμπυκνωμένο και πολύ υψηλό σε ποιότητα, πρόκειται για premium κρασί, πιο στρογγυλό, πιο φινετσάτο και πιο σύνθετο. Είναι το κρασί που μπορούμε να παλαιώσουμε για πάνω από δεκαετία στο κελάρι. Με έντονη ορυκτότητα, νιώσαμε τα χαρακτηριστικά του terroir πιο έντονα. Η οξύτητα είναι πολύ υψηλή και έχει έντονη παλέτα. Στην πανέμορφη ετικέτα απεικονίζεται η πρώτη κάναβα της οικογένειας, ένα υπόσκαφο οινοποιείο που χρονολογείται από το 1800. Είναι με διαφορά το πιο γαστρονομικό ξηρό κρασί του Κτήματος Αργυρού. Pairing γίνεται επιτυχώς με μεγάλα ψητά ψάρια, πιο λιπαρές υφές, κρέας καπνιστό και τυριά (π.χ., παλαιωμένη γραβιέρα Ιθάκης).
Vinsanto
Παρότι τα έχουμε συνηθίσει ως το σήμα κατατεθέν του brand name Αργυρού, αυτό έχει αρχίσει να αλλάζει, καθώς αναγνωρίζονται εξίσου και τα ξηρά κρασιά του κτήματος. Τα Vinsanto ταιριάζουν με γλυκά ή τα απολαμβάνουμε αντί για γλυκό.
Ονοματολογία των Κρασιών Vinsanto
Επικρατούν δύο θεωρίες σχετικά με την προέλευση της ονομασίας “Vinsanto”. Σύμφωνα με την πρώτη, οι Βενετσιάνοι έμποροι που επισκέπτονταν τη Σαντορίνη κατά τον Μεσαίωνα έπαιρναν το “vino di Santorini” μαζί τους. Η δεύτερη θεωρία βασίζεται στο ότι καλλιεργούνταν αμπέλια για λογαριασμό της Εκκλησίας και χρησιμοποιούνταν το κρασί για τη Θεία Κοινωνία. Eξού και το “vino santo” (το άγιο κρασί).
Νέα και Παλαιωμένη Εκδοχή
Δοκιμάσαμε δύο εκδοχές: μια πιο παλαιωμένη και μια πιο καινούργια.
Το νεότερο Vinsanto που γευτήκαμε επρόκειτο για first release, σοδειάς του 2013, ένα κρασί 8 ετών. Η σύνθεσή του αποτελείται από 80% Ασύρτικο, 10% Αθήρι και 10% Αηδάνι. Έχει φυσικό χρώμα και φυσικά υψηλά σάκχαρα. Ταιριάζει, λόγω παλέτας, με γλυκά βασισμένα στην κρέμα cheese cake, crème brule, αποξηραμένα φρούτα και ξηρούς καρπούς. Ακόμα, μπορεί να γίνει pairing με έντονα τυριά, blue cheese και stilton.
Το πιο παλαιωμένο Vinsanto έχει την ίδια ποικιλιακή σύνθεση, αλλά παραμένει για 16 χρόνια στο βαρέλι. Επρόκειτο για σοδειά του 2001 και ως εκ τούτου είναι ηλικίας 20 ετών. Έχει πιο συμπυκνωμένη υφή, άλλη παλέτα και πιο πλούσιο χαρακτήρα. Επισημαίνουμε σε αυτό το σημείο πως η παλαίωση δεν συνεπάγεται υψηλότερη ποιότητα, αλλά υψηλότερη συμπύκνωση. Ταιριάζει απόλυτα με bitter σοκολάτα ή πίνεται μόνο του, καθώς είναι εξαιρετικά σύνθετο.
Ο επίλογος φύλαγε μια έκπληξη: σοκολάτα Zotter, που φτιάχνεται στην Αυστρία αποκλειστικά για το Κτήμα Αργυρού. Με 70% κακάο, χειροποίητη, γεμιστή με ζελέ από Vinsanto και fair trade.
Συμπέρασμα
Χρειάζεται χρόνος για να γίνει ένα σωστό κρασί, από τη συγκομιδή μέχρι την οινοποίηση και την παλαίωση. Το Κτήμα Αργυρού δείχνει να διαθέτει την υπομονή και το βάθος για να δημιουργεί κρασί που αντέχει στον χρόνο και όχι απλώς μια περαστική οινική απόλαυση.
Δείτε επίσης στην αθηΝΕΑ:
Κτήμα Ακράνι: Νέες Ετικέτες από τους Αμπελώνες Τριανταφυλλοπούλου
Τα Κρασιά Scalarea της Κρητικής Γης από την Μπουτάρη
