Στη στήλη «Φωτογράφος του Μήνα» αναζητάμε προσωπικές ματιές. Η επιθυμία μας είναι να μοιραστεί μαζί μας αγαπημένες φωτογραφίες του/της, αλλά και να αποκαλύψει τον κόσμο πίσω από τα κλικ της μηχανής του/της. Προσκεκλημένος φωτογράφος για τον Iούνιο του 2024 είναι ο Στέφανος Τσακίρης.
Φοίτησε στη Σχολή Γραφικών Τεχνών και Καλλιτεχνικών Σπουδών στο Τμήμα Φωτογραφίας και Οπτικοακουστικών Μέσων, κοντά σε σπουδαίους δασκάλους του χώρου, όπως ο Στέφανος Πάσχος και ο Κωστής Αντωνιάδης, και στη συνέχεια μαθήτευσε κοντά στον Γιάννη Δήμου.
Το 2017 και με τη βοήθεια της ομάδας του κατέκτησε το Guinness World Record με καλλιτεχνικό φωτογραφικό πρότζεκτ και το 2024, με αφορμή το δυστύχημα των Τεμπών, δημιούργησαν την ακόμη μεγαλύτερη κυανοτυπική εκτύπωση (φωτογραφία εξωφύλλου*), αφιερωμένη σε αυτούς που έφυγαν και αυτούς που σώθηκαν.
Από το 2004 συμμετέχει και προσφέρει εξειδικευμένες φωτογραφικές υπηρεσίες, όπως ψηφιοποιήσεις ιδιωτικών συλλογών, έργων τέχνης και υποβρύχιες φωτογραφίσεις. Διατηρεί φωτογραφικό στούντιο στη Θεσσαλονίκη, με δραστηριότητα στη διαφήμιση και τη μόδα, ενώ διδάσκει τα αντίστοιχα αντικείμενα στο κολέγιο του ΑΚΤΟ.
Από το 2006 συνεργάζεται με μουσεία σε εκπαιδευτικά φωτογραφικά προγράμματα. Πρόσφατα έχει ιδρύσει την γκαλερί Pinakotheke. Διατηρεί συνεργασίες με καλλιτεχνικά ιδρύματα και μουσεία σε Ελλάδα και εξωτερικό και εκθέτει με προσωπικές φωτογραφικές εκθέσεις, θέματα κοινωνικού περιεχομένου.
Τι είναι αυτό που θα τραβήξει το βλέμμα και θα σας κάνει να σηκώσετε την κάμερα; Είναι ο φωτογράφος ένας καλλιτέχνης που φιλοσοφεί για μια στιγμή; Για όσο κρατάει ένα κλικ;
Υπάρχουν πολλά είδη φωτογραφίας. Τα στάδια δεν αλλάζουν, παραμένουν ίδια σε κάθενα από αυτά. Προηγείται η σκέψη –ή παραγωγή ή σχεδιασμός– ενός θέματος. Άρα, θα έλεγα ότι μου τραβάει το βλέμμα αυτό που έχω στο μυαλό μου, για κάθε εμπορική ή μη φωτογράφιση. Ακούγεται πολύ ποιητικό το να φιλοσοφεί για μια στιγμή, για ένα κλικ, ένας φωτογράφος. Συγγνώμη, αλλά δεν είμαι καλλιτέχνης.
Η πρόκληση της διαφήμισης είναι διαφορετική για έναν φωτογράφο;
Πολλές φορές προσπαθώ να βάλω μια πιο πειραματική «ματιά» στη διαφήμιση, αλλά πάντα εκτελείς εντολές του πελάτη ή υπηρετείς ανάγκες που προκύπτουν από το ίδιο το προϊόν. Στα εμπορικά θέματα υπάρχει η ανάγκη για ελεγχόμενο αποτέλεσμα. Φυσικά, και στα προσωπικά εγχειρήματα είναι θεμιτό το να ελέγχεις τι φωτογραφίες παράγεις, αλλά μπορείς να κινηθείς πιο ελεύθερα και να δεις πού σε βγάζει ο ίδιος ο τρόπος της δουλειάς.
Θα θέλατε μας συστήσετε τις αγαπημένες σας φωτογραφικές μηχανές;
Αγαπημένες δεν έχω. Κάποια στιγμή, το 2012, έχασα όλο τον φωτογραφικό εξοπλισμό που είχα, μεγάλης χρηματικής αξίας, και έτσι το θετικό που έμεινε από την εμπειρία αυτή είναι ότι σταμάτησα να δένομαι με αυτόν. Μπορώ να δουλέψω με ό,τι προκύψει ή ό,τι ταιριάζει στο θέμα. Αυτή που θα ήθελα να έχω είναι μια Sinar ή μια Linhoff, αλλά ας αλλάξουμε θέμα…
Από την αναλογική κάμερα στην πλήρη ψηφιοποίηση. Καθώς αλλάζει ο εξοπλισμός, αλλάζει και ο τρόπος με τον οποίο φωτογραφίζουμε;
Το φωτογραφικό μέσο επηρεάζει τα τεχνικά στοιχεία της τελικής εικόνας, αλλά, στην πραγματικότητα, ένας έμπειρος και καλός γνώστης δεν μπορεί να επηρεαστεί στο πώς «βλέπει», γιατί εν τέλει βλέπουμε με το μυαλό, όπως προανέφερα, και όχι με τα μάτια. Η τεχνολογία μας οδηγεί σε νεα είδη εικόνας και τα όρια, από το ένα στο άλλο, δεν είναι πάντα τόσο ευδιάκριτα.
Επεξεργάζεστε τις φωτογραφίες σας; Η ψηφιακή επεξεργασία είναι απαραίτητη συνθήκη στη φωτογραφία σήμερα;
Φυσικά… Σε κανένα στάδιο, σε οποιοδήποτε είδος φωτογραφίας, δεν μπορείς να το αποφύγεις και είναι αλληλένδετο εργαλείο με την επιλογή του φωτογραφικού μέσου. Για παράδειγμα, στο φιλμ ακολουθεί σκανάρισμα και εκτύπωση ή προβολή, αντίστοιχα στην ψηφιακή λήψη ακολουθεί η εκτύπωση ή προβολή. Οπότε, πριν παρουσιάσεις τις φωτογραφίες, επεμβαίνεις με ψηφιακή επεξεργασία, είτε δημιουργικά είτε τεχνικά.
Εκτυπώνετε τις φωτογραφίες σας;
Συνέχεια! Άνοιξα μια γκαλερί φωτογραφίας, την Pinakotheke, μόνο για αυτόν τον λόγο. Εκεί εκτυπώνουμε σε χαρτί,σε ύφασμα, σε κάθε είδους αντικείμενα, όπου προσαρμόζουμε αισθητικά τις φωτογραφίες που τραβάω στον προσωπικό μου χρόνο.
Σε ποιους φωτογράφους έχετε «αδυναμία»; Θέλετε να αναφέρετε τους αγαπημένους σας;
Αυτούς που μας έμαθαν και μας βοήθησαν (ή μας βοηθούν ακόμα) με σειρά γνωριμίας: Στέφανος Πάσχος, Κωστής Αντωνιάδης, Ηρακλής Παπαϊωάννου, Γιάννης Δήμου, Δημήτρης Γέρος, Αβραάμ Παυλίδης, Νεκτάριος Μαρκογιάννης και Giorgia Fiorio. Σίγουρα έχω επηρεαστεί από κάποιους ινσταγκραμικούς ή αρκετούς ιστορικούς φωτογράφους, και αν έπρεπε να αναφέρω κάποιους, θα ήταν οι Λεωνίδας Παπάζογλου και ο Fred Boissonnas, των οποίων τις εικόνες μελετούσα για χρόνια, μέσω ψηφιοποίησης του αρχείου του Μomus.
Τελικά, τι σημαίνει για εσάς η φωτογραφία; Καταγραφή και αποτύπωση της πραγματικότητας, «μεταμόρφωση» της πραγματικότητας, έκφραση, άσκηση «ύφους»;
Όλα αυτά. Με τόσο όγκο παραγωγής εικόνων νομίζω ότι πλέον δεν μιλάμε για μια φωτογραφία, αλλά για σύνολο. Ακόμα και στα social ανεβάζουμε δυο-τρεις-πέντε φωτογραφίες ή ένα slideshow. Νομίζω ότι προσπαθούμε με αυτόν τον τρόπο να επικοινωνήσουμε όλα αυτά που διατυπώνονται στην ερώτηση.
Για μένα η φωτογραφία είναι επάγγελμα και κρινόμαστε ξεχωριστά σε κάθε έργο που κάνουμε, είτε ατομικά είτε με τα παιδιά που συνεργαζόμαστε, αλλά και στο πέρασμα του χρόνου.
• Περισσότερες φωτογραφίες του Στέφανου Τσακίρη μπορείτε να δείτε στα:
www.stefanostsakiris.com/personal | www.gyanotype.com | www.pinakotheke.gr/shop
* Φωτογραφία εξωφύλλου: Το «Tempi, In Memoriam» είναι μια πρωτοβουλία της ομάδας του φωτογράφου Στέφανου Τσακίρη, αφιερωμένη στη μνήμη των 57 ψυχών που τόσο άδικα χάθηκαν στα Τέμπη στις 28.02.23. Με τη χρήση της τεχνικής της κυανοτυπίας δημιουργήθηκε μια αποτύπωση ανθρώπινων σωμάτων σε ένα ειδικά προετοιμασμένο πανί 102 μέτρων, τα οποία κρατιούνται χέρι χέρι, δημιουργώντας μια αλυσίδα η οποία στο κέντρο της διασπάται από μια δεσμίδα λουλουδιών με ανοδική πορεία.
Διαβάστε επίσης στην αθηΝΕΑ:
Φωτογράφος του Μήνα | Αχιλλέας Νάσιος
