Πριν από 10 ημέρες η Sushila Karki, πρώην πρόεδρος του Ανώτατου Δικαστηρίου του Νεπάλ, διορίστηκε επικεφαλής της προσωρινής κυβέρνησης της χώρας. Είναι η πρώτη φορά στην ιστορία του ασιατικού κράτους που μια γυναίκα αναλαμβάνει τα ηνία του.
Είναι, επίσης, η πρώτη φορά που μια γυναίκα, η οποία έχει τη φήμη ότι αντιστέκεται στη διαφθορά σε μια κοινωνία που μαστίζεται από διαφθορά, όπως η Sushila Karki, καλείται να ηγηθεί μιας κρισιμότατης περιόδου. Κι ακόμη, είναι ίσως η πρώτη φορά στα παγκόσμια χρονικά που πρωθυπουργός μιας χώρας αναλαμβάνει κάποιος χάρη σε μια διαδικτυακή πλατφόρμα.
Αλλά ας πάρουμε τα πράγματα με χρονολογική σειρά…
Η Generation Z στους Δρόμους
Πριν από 15 ημέρες ξέσπασαν στο Νεπάλ οι πιο φονικές ταραχές μετά την κατάργηση της μοναρχίας το 2008. Η Generation Z βγήκε στους δρόμους αξιώνοντας την παραίτηση της κυβέρνησης του K.P. Sharma Oli. Οι δεκάδες χιλιάδες νέοι που κατέκλυσαν το Κατμαντού –και όχι μόνο– είχαν ένα κεντρικό σύνθημα: «Σταματήστε τη διαφθορά, όχι τα social media».
Τι ακριβώς συνέβαινε; Τι διεκδικούσαν αυτοί οι νέοι; Το παιχνίδι τους ή την ελευθερία τους;
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Kepios, στις αρχές του 2025 καταγράφονταν περίπου 14,3 εκατομμύρια ενεργοί λογαριασμοί στα social. Αν ο αριθμός αυτός αντιστοιχούσε σε ισάριθμα άτομα, θα κάλυπτε σχεδόν τον μισό πληθυσμό της χώρας.
Η μαζική χρήση τους όμως φαίνεται πως ανησυχούσε πολύ την κατά κοινή ομολογία διεφθαρμένη κυβέρνηση Oli, η οποία, θέλοντας να βρει τρόπο να παρακολουθεί το «ανεπιθύμητο περιεχόμενο», επέβαλε μέσω της απόφασης του Ανώτατου Δικαστηρίου –τον Σεπτέμβριο του 2024– περιοριστικά μέτρα.
Σύμφωνα με αυτά, όλες οι εταιρείες κοινωνικής δικτύωσης έπρεπε να εγγραφούν υποχρεωτικά στο Υπουργείο Επικοινωνίας και Τεχνολογίας πριν δραστηριοποιηθούν στη χώρα. Στις 28 Αυγούστου 2025, το υπουργείο εξέδωσε ανακοίνωση δίνοντας στις εταιρείες προθεσμία επτά ημερών για να εγγραφούν, διαφορετικά θα απενεργοποιούνταν εντός της χώρας .
Το TikTok και το Viber πρόλαβαν και εγγράφηκαν. Facebook, Instagram και WhatsApp αγνόησαν την εντολή. Κι έτσι απαγορεύτηκαν.
Η Σταγόνα που Ξεχείλισε το Ποτήρι
Η προσπάθεια του πρωθυπουργού Oli να απαγορεύσει 26 μεγάλες social media platforms ήταν η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι. Ήταν η σπίθα που πυροδότησε τον ξεσηκωμό, καθώς για τους Νεπαλέζους το διαδίκτυο δεν είναι πολυτέλεια, ούτε παιχνίδι για να σκρολάρουν τον χρόνο τους. Είναι εργαλείο επιβίωσης.
Από αυτό εκπαιδεύονται, ενημερώνονται, δικτυώνονται επαγγελματικά, οργανώνουν τον πολιτικό ακτιβισμό τους. Από αυτό βρίσκουν τρόπο να ζουν, να διαμαρτύρονται, να αντιδρούν, να δίνουν, έστω προσωρινά, λύσεις σε αδιέξοδα δεκαετιών. Εσχάτως, από αυτό εκλέγουν πρωθυπουργό και μάλιστα με διόλου πατροπαράδοτα κριτήρια.
Το Πρωτότυπο «Κοινοβούλιο»
Η Generation Z, μετά τα αιματηρά γεγονότα, που από τη μια πλευρά κόστισε, δυστυχώς, δεκάδες ζωές, αλλά από την άλλη πέτυχε άδες ζωές, αλλά από την άλλη πέτυχε την παραίτηση του πρωθυπουργού K.P. Sharma Oli και 4 υπουργών του, χρησιμοποίησαν την αμερικανική πλατφόρμα εφαρμογών ομαδικής συνομιλίας Discord για να σχεδιάσουν τα επόμενα βήματά τους.
Περισσότεροι από 145.000 άνθρωποι ξεκίνησαν μια συζήτηση σχετικά με το ποιος θα μπορούσε να είναι προσωρινός ηγέτης του Νεπάλ. Έπειτα από δημοσκοπήσεις και ψηφοφορίες εκπροσώπων του κινήματος, ο κύβος ερρίφθη… Η 73χρονη πρώην πρόεδρος του δικαστηρίου Sushila Karki θα είναι η πρώτη γυναίκα που θα ηγηθεί της χώρας.
Μετά την ετυμηγορία του Discord, ο πρόεδρος του Νεπάλ Ramchandra Paudel, ο αρχηγός του στρατού Ashok Raj Sigdel και εκπρόσωποι του κινήματος διαμαρτυρίας της Generation Z συμφώνησαν στην ορκωμοσία της Sushila Karki ως προσωρινής πρωθυπουργού της χώρας.
Ποια Είναι η Sushila Karki
Η γυναίκα αυτή που, αν δεν προκύψει οποιαδήποτε ανατροπή, θα ηγηθεί του κράτους μέχρι τη διενέργεια εκλογών στις 5 Μαρτίου 2026, κατά τη διάρκεια της θητείας της ως προέδρου του Ανώτατου Δικαστηρίου επέβλεψε αρκετές σημαντικές υποθέσεις διαφθοράς, συμπεριλαμβανομένης της καταδίκης του εν ενεργεία υπουργού Πληροφοριών και Επικοινωνιών Jaya Prakash Prasad Gupta.
Ακόμη, δύο από τα κυβερνώντα κόμματα του Νεπάλ προσπάθησαν να την παραπέμψουν σε δίκη αφότου αποφάσισε να ανακαλέσει τον διορισμό από την κυβέρνηση ενός νέου γενικού επιθεωρητή αστυνομίας. Η προσπάθεια, την οποία τα Ηνωμένα Έθνη χαρακτήρισαν «πολιτικά υποκινούμενη», εγκαταλείφθηκε ύστερα από δημόσιες πιέσεις.
Επιπλέον, ο πρόεδρος του Ανωτάτου Δικαστηρίου που τη διαδέχθηκε, ο Gopal Parajuli, απολύθηκε το 2018 αφού κατηγορήθηκε ότι πλαστογράφησε την ημερομηνία γέννησής του, κατηγορία την οποία ο ίδιος αρνήθηκε.
Η Sushila Karki είχε δηλώσει τότε ότι κατά τη διάρκεια της θητείας της είχε καταστήσει υποχρεωτική την υποβολή των ακαδημαϊκών τους αρχείων για να αποθαρρύνει τους δικαστές από το να παρατείνουν παράνομα τη θητεία τους μετά την απαιτούμενη ηλικία συνταξιοδότησης των 65 ετών.
Επίσης, αγωνίστηκε για τα δικαιώματα των γυναικών και αποτέλεσε πηγή έμπνευσης για νέες γυναίκες δικηγόρους και δικαστές.
Τι αποτύπωμα μπορεί να αφήσει η Sushila Karki στο πολυπολιτισμικό, πολυτάραχο και γεωπολιτικής σημασίας κράτος που βρίσκεται ανάμεσα στην Ινδία και στο Θιβέτ είναι άγνωστο. Προσώρας ας σταθούμε στο πεντακάθαρο αγωνιστικό παρελθόν της και στην πρώτη δήλωσή της όταν τη ρώτησαν γιατί δέχθηκε την πρόταση του κινήματος της Generation Z να αναλάβει μεταβατική πρωθυπουργός του Νεπάλ: «Μου το ζητήσατε. Αφού μου το ζητήσατε, το δέχομαι».
Διαβάστε επίσης στην αθηΝΕΑ και στο μηνιαίο newsletter No Man’s Land – στο οποίο μπορείτε να κάνετε την εγγραφή σας εδώ.
