Το Ίδρυμα Ιωάννου Φ. Κωστόπουλου, με αφορμή την επέτειο των τριών ετών από τον θάνατο του προέδρου του, Γιάννη Κωστόπουλου, διοργανώνει σε συνεργασία με το Μουσείο Μπενάκη την έκθεση «άνδρα πολύτροπον: Αφιέρωμα στη ζωή και το έργο του Γιάννη Κωστόπουλου».
Επιτυχημένος, καινοτόμος τραπεζίτης, ευεργέτης, υποστηρικτής της τέχνης και της αρχαιολογίας, συλλέκτης, πατριώτης, εγκυκλοπαιδιστής, ιστιοπλόος. Ένας μεθοδικός πολυπράγμων. Ένας απλός, ιδιωτικός και ουσιαστικός άνθρωπος. Είναι μερικές από τις λέξεις που χαρακτηρίζουν τον Γιάννη Κωστόπουλο, όπως σημειώθηκε στη συνέντευξη Τύπου για την έκθεση που στήθηκε προς τιμήν του.
Προσωπογραφική Έκθεση για Έναν Άνθρωπο της Δράσης
Πρόκειται για μια «ασυνήθιστη, προσωπογραφική έκθεση για έναν άνθρωπο της δράσης, έναν τραπεζίτη με πολύ σημαντικό έργο για τον πολιτισμό». Πρόκειται για μια έκθεση ελεύθερη προς το κοινό, που προσκαλεί σε γνωριμία της ζωής και του έργου μιας πολύ σημαντικής προσωπικότητας της νεότερης Ελλάδας, σύμφωνα με τον δρ Γιώργη Μαγγίνη, επιστημονικό διευθυντή του Μουσείου Μπενάκη.
«Δημιουργός προϋποθέσεων», χαρακτηρίζεται ο Γιάννης Κωστόπουλος από την Ερατώ Κουτσουδάκη, η οποία επιμελήθηκε τον μουσειολογικό σχεδιασμό, παίρνοντας έμπνευση από έναν στίχο του Διονύσιου Σολωμού που χαρακτηρίζει την ουσία του προσώπου του: «με λογισμό και μ’ όνειρο».
Ο Τραπεζίτης που Λάτρευε τις Τέχνες
Η έκθεση αφορά έναν άνθρωπο που ταυτίστηκε πρωτίστως με την ιδιότητα του τραπεζίτη, παράλληλα όμως παρείχε συστηματικά υποστήριξη και σεβασμό στην αρχαιολογία, στη νομισματολογία, στην αρχιτεκτονική, στις τέχνες, στην ιστιοπλοΐα, στην κοινωνία και στην πατρίδα.
Ο Γ. Κωστόπουλος εισήγαγε με καινοτόμο τρόπο συστήματα στην τράπεζα. Η πίστη του στις τραπεζικές επιχειρήσεις διαμόρφωσε μια μεγάλη τράπεζα με διεθνή παρουσία. Έδωσε χώρο στη σύγχρονη αρχιτεκτονική για τη δημιουργία των νέων κτιρίων της Alpha Bank, και παράλληλα σεβάστηκε την προϋπάρχουσα αρχιτεκτονική για τη στέγαση υποκαταστημάτων εκτός του κέντρου.
Ενίσχυσε σύγχρονους καλλιτέχνες και αρχαιολόγους. Ο σεβασμός του για τον αρχαιοελληνικό κόσμο στήριξε την ανασκαφική έρευνα. Με την αγάπη του για την τέχνη υποστήριξε σύγχρονους Έλληνες εικαστικούς, με αναθέσεις και πρωτότυπα έργα στα τραπεζικά κτίρια. Πρόβαλλε το Βυζάντιο όταν δεν ήταν ακόμα «της μόδας», βάζοντας τα θεμέλια για τη διάδοση του πολιτισμού του μέσα από εμβληματικές εκθέσεις σε μεγάλα μουσεία του εξωτερικού.
Είχε πάθος για το νόμισμα, καθώς τα σύμβολά τους φέρουν ιστορίες. Με το γνήσιο ενδιαφέρον του καλλιεργήθηκε η επιστήμη της νομισματολογίας, στηρίζοντας την εξειδίκευση νέων αρχαιολόγων. Έκανε συλλογή από χάρτες, γιατί ενδιαφερόταν για το πώς εξαπλώθηκε ο ελληνικός πολιτισμός.
Τέλος, «είχε ανέκαθεν ιδιαίτερα στενή και πολύπλευρη σύνδεση με τη θάλασσα». Είχε σπουδάσει αρχιτέκτων ναυπηγός και είχε υπηρετήσει στο Ναυτικό ως α′ μηχανικός, ενώ στα παιδικά του χρόνια ήταν ναυτοπρόσκοπος. Με την ιστιοπλοΐα ασχολήθηκε ήδη από την εφηβεία, αφιερώνοντας σημαντικό χρόνο από τη ζωή του. Με την ιστιοπλοΐα έφερε μεγάλες νίκες για την Ελλάδα.
Σε Πέντε Ενότητες
Δομημένη σε πέντε ενότητες, η έκθεση προβάλλει την πορεία της προσφοράς και τις πολλαπλές δραστηριότητες του Γιάννη Κωστόπουλου: Προοίμιο, Τραπεζίτης, Πολιτισμός και Κοινωνία, Αγάπη για το Αρχαίο Νόμισμα, Ιστιοπλόος.
Τα έργα τέχνης που αποτέλεσαν για αυτόν σημεία-σταθμούς, καθώς επίσης επιλεγμένες μακέτες κτιρίων της Alpha Bank, εκτίθενται σε κεντρικά σημεία της αίθουσας Σπυρίδωνος και Ευριδίκης Κωστοπούλου.
Τους επισκέπτες της έκθεσης υποδέχεται «Ο Νέος Αιών» (1899), σχέδιο με κάρβουνο και κιμωλία του Νικολάου Γύζη, ένα έργο με έντονο συμβολισμό, το οποίο κοσμούσε το γραφείο του Γ. Κωστόπουλου. Ο «Ευαγγελισμός» (1932-1937) του Κωνσταντίνου Παρθένη και ο «Αρσανάς Μονής Αγίου Γρηγορίου» (1928) του Σπύρου Παπαλουκά είναι «έργα καλλιτεχνών που αγαπούσε και που είχε επιλέξει να είναι αναρτημένα σε χώρους όπου η τράπεζα αναδείκνυε την ιδιαίτερη φυσιογνωμία της μέσα από την πολύτιμη παρακαταθήκη της».
Το έργο «Τα Τραπέζια» (1987) του Παναγιώτη Τέτση παραπέμπει στους καλλιτέχνες με τους οποίους συνδεόταν με δεσμούς φιλίας ετών. Η ξυλογραφημένη μακέτα του έργου «Κορμοί Δέντρων» (1980-1981) του Τάσσου, για το επιτοίχιο του Καταστήματος Εγνατίας στη Θεσσαλονίκη, και η μακέτα σε φελλό (1975) της Φρόσως Μιχαλέα για το επιτοίχιο του Καταστήματος Κολωνακίου, μας μεταφέρουν «τη συνομιλία των εικαστικών τεχνών με την αρχιτεκτονική».
Αξίζει να σημειωθεί πως στον χώρο της έκθεσης ακούμε την πρωτότυπη μουσική του Θοδωρή Οικονόμου, ο οποίος, κατόπιν ανάθεσης του ιδρύματος, δημιούργησε ένα αφιερωματικό μουσικό κομμάτι που έχει άμεση σύνδεση με τον ήχο της θάλασσας. Στον κατάλογο περιλαμβάνεται και ένα ποίημα του Πέτρου Θέμελη, με τίτλο «Ταξίδι», σε πρώτη έκδοση, το οποίο είχε γράψει στη μνήμη του Γιάννη Κωστόπουλου τον Ιούλιο του 2023.
Την έκθεση συνοδεύει πλήρης κατάλογος, σε επιμέλεια Ειρήνης Οράτη, με κείμενα των: Πέτρου Θέμελη, Κώστα Κωστή, Πολυξένης Αδάμ-Βελένη, Δήμητρας Τσαγκάρη, Μαρίας Βασιλάκη, Ειρήνης Οράτη, Κατερίνας Κοσκινά, Έκτορα Βερύκιου, Δάφνης Κωστοπούλου.
- Η έκθεση: «άνδρα πολύτροπον: Αφιέρωμα στη ζωή και το έργο του Γιάννη Κωστόπουλου» φιλοξενείται στο Μουσείο Μπενάκη έως τις 12 Μαΐου 2024.
Διαβάστε επίσης στην αθηΝΕΑ:
Φωτογράφος του Μήνα | Αλέξης Βασιλικός