Όταν ακούμε για πολυδυναμικότητα, στο μυαλό των περισσοτέρων έρχονται ποικιλίες όπως το Ξινόμαυρο. Κρασιά ροζέ με crispy οξύτητα, κόκκινα μακράς παλαίωσης, ροζέ και λευκά sparkling, ακόμη και blanc de noir. Ο απόλυτος ορισμός της πολυδυναμικής ποικιλίας.
Το ίδιο συμβαίνει και με το Αγιωργίτικο ή άλλες ποικιλίες που, ανάλογα τον τρυγητό τους και την οινοποιητική τεχνική τους, δύνανται να παρουσιάσουν κρασιά διαφορετικής ταυτότητας.
Και ερχόμαστε να αντιπαραθέσουμε το παράδειγμα της Ρομπόλας. Κατά κοινή παραδοχή (μέχρι πολύ πρόσφατα τουλάχιστον και σίγουρα για τον μέσο καταναλωτή) πρόκειται για ένα κρασί που καταναλώνεται φρέσκο, δροσερό, με τη μεταλλικότητα και τη μέτρια προς υψηλή οξύτητά του να ενισχύουν τον χαρακτήρα αυτό.
Σε δύο κάθετες γευσιγνωσίες, δοκιμάζουμε τη Ρομπόλα σε παλαιότερες σοδειές με φυσικό φελλό και με βιδωτό πώμα. Και κάπως έτσι ανακαλύπτουμε τον διπλό της χαρακτήρα.
To Στερεότυπο της Μονοδιάστατης Ρομπόλας
Σιγά σιγά, για τους επαγγελματίες αλλά και για τους πιο ψαγμένους οινόφιλους, μέσα από την προσπάθεια και την εξωστρέφεια των παραγωγών της Κεφαλονιάς, έχει γίνει σαφές ότι πρόκειται για μια ποικιλία που μπορεί να παλαιώσει. Όμως εδώ δεν θέλουμε να συζητήσουμε τη δυναμική παλαίωσης, αλλά το αν ευσταθεί η έννοια της πολυδυναμικότητας σε κάτι που φαίνεται μονοδιάστατο ή έστω «μονής κατεύθυνσης».
Σε δύο κάθετες γευσιγνωσίες, δοκιμάζουμε τη Ρομπόλα σε παλαιότερες σοδειές με φυσικό φελλό και με βιδωτό πώμα. Και κάπως έτσι ανακαλύπτουμε τον διπλό της χαρακτήρα, τόσο κατά την οξειδωτική όσο και κατά την αναγωγική της παλαίωση.
Από τον Συνεταιρισμό Ρομπόλας (Ορεάλιος Γη) δοκιμάζουμε τη Ρομπόλα σε κλασική λευκή οινοποίηση με κρυοεκχύλιση από τα ψηλότερα αμπελοτόπια της ζώνης (San Gerasimo), τη Ρομπόλα βιολογικής καλλιέργειας και τη Ρομπόλα που παλαιώνει ορισμένους μήνες μετά τη ζύμωσή της σε βαρέλι γαλλικής δρυός, όλα εμφιαλωμένα με φυσικό φελλό.
Από τις τρέχουσες σοδειές μέχρι και το 2011, ο χαρακτήρας που αναδύεται κατά την οξειδωτική της παλαίωση αποκαλύπτει έντονα τριτογενή αρώματα (ψημένο αμύγδαλο, μέλι, κηρήθρα). Ένας χαρακτήρας που συνεχίζει να εξελίσσεται με την πάροδο του χρόνου και να αποδεικνύει ότι μια τόσο ευοξείδωτη ποικιλία όπως η συγκεκριμένη μπορεί να σου φερθεί γενναιόδωρα αν την οινοποιήσεις ευγενικά (η Ρομπόλα του 2011, κατά την ταπεινή μου άποψη, βρίσκεται αυτή τη στιγμή στο όριο κατανάλωσής της, αλλά είναι και η μόνη που παρουσιάζει τον κουρασμένο χαρακτήρα της, κυρίως μέσω του χρώματός της. Η βιολογική του 2018 μοιάζει σχεδόν φρέσκια).
Από το Οινοποιείο Gentilini, που σε πείσμα παράδοσης και απαιτήσεων αγοράς, αποφάσισε τα τελευταία χρόνια να πειραματιστεί με βιδωτό πώμα για ένα κρασί ΠΟΠ, συμπεραίνουμε ότι η τόλμη και το να κινείσαι έξω από τις γραμμές δικαιώνει τον πρωτοπόρο παραγωγό και ανοίγει τη συζήτηση για την επόμενη μέρα. Διαφορετικά στιλ οινοποίησης (κάπου μόνο inox, αλλού με 20% βαρέλι κατά τη ζύμωση, περισσότερο ή λιγότερο battonage) και σταφύλι προερχόμενο από διαφορετικά αμπελοτόπια της ζώνης (σε blend αλλά και single vineyard), αυτό που δοκιμάζουμε μοιάζει σαν άλλη ποικιλία.
Χρώμα σχεδόν ακέραιο (οι σοδειές φτάνουν έως το 2015), φρεσκάδα που καταπλήσσει στο στόμα, οξύτητα και αρώματα εσπεριδοειδών στο μέγιστο, αλλά κυρίως αυτή η «τσακμακόπετρα» και η μεταλλικότητα από τα πετρώδη εδάφη της Ρομπόλας ολοκάθαρα μέσα στο ποτήρι (αν η οξειδωτικά παλαιωμένη Ρομπόλα θυμίζει λίγο Ασσύρτικο Σαντορίνης, η αναγωγική της έκφραση θα ικανοποιήσει σίγουρα τους λάτρεις του Riesling).
Πολυδυναμικότητα: Μακριά από Ορισμούς
Αν τελικά από μια λευκή ποικιλία, μια μικρή ζώνη αμπελοκαλλιέργειας (με τις διαφοροποιήσεις στα μικρο terroir της) και την κλασική λευκή οινοποίηση σε παραλλαγές της, μπορεί στο ποτήρι μας να καταλήξει ένα προϊόν με διαφορετικούς χαρακτήρες, τότε μήπως αξίζει να αναθεωρήσουμε την έννοια της πολυδυναμικότητας μακριά από στενούς ορισμούς αλλά με ανοιχτή ματιά για ένα προϊόν που από τη φύση του δεν μπαίνει σε καλούπια;
• Το παρόν άρθρο δεν αποτελεί προϊόν διαφήμισης.
Διαβάστε επίσης στην αθηΝΕΑ:
E-book Carpe Vinum | 10ο Εορταστικό Τεύχος
Greek Wine Academy από την Εθνική Διεπαγγελματική Οργάνωση Αμπέλου και Οίνου
Θοδωρής Τσικρικώνης: «Ο Χρόνος θα Δείξει αν τα Οrange Κρασιά Είναι Τάση που Ήρθε για να Μείνει»
