Συγγραφείς! Ποιοι και ποιες είναι τελικά; Τι περνάει από το μυαλό τους και με ποιον τρόπο φτάνουν να αποτυπώσουν στο χαρτί τις ιστορίες που σκαρφίζονται;
#ExRay: η στήλη αυτή του newsletter μας για το βιβλίο, με τίτλο ένα παιχνίδι ανάμεσα στο Ex Libris και την «ακτινογραφία» αγγλιστί (x-ray), φιλοξενεί κάθε φορά έναν/μία συγγραφέα.
Με χιουμοριστική διάθεση αλλά και αγνή, πραγματική περιέργεια, τους καλούμε να καταθέσουν ό,τι προαιρούνται από τα εσώψυχά τους και να αυτοσχεδιάσουν απαντώντας σε 10 –φαινομενικά απλές– ερωτήσεις. Καλεσμένη αυτού του μήνα, η Λένα Διβάνη.
Η Λένα Διβάνη πριν λίγο καιρό παραιτήθηκε από τη θέση της καθηγήτριας στη Νομική Σχολή Αθηνών, όπου δίδασκε Ιστορία Εξωτερικής Πολιτικής. Έχει δημοσιεύσει πέντε ιστορικές μελέτες και πολλά άρθρα για τη σύγχρονη Ελλάδα και τη σχέση της με τις Μεγάλες Δυνάμεις αλλά και τους Βαλκάνιους γείτονές της, για τις μειονότητες και τον εθνικισμό στη νοτιοανατολική Ευρώπη.
Παράλληλα έχει δημοσιεύσει δώδεκα μυθιστορήματα και συλλογές διηγημάτων, που έχουν μεταφραστεί σε πολλές γλώσσες και έχουν διασκευαστεί για την τηλεόραση, έναν συγκεντρωτικό τόμο με θεατρικά έργα και τέσσερα παιδικά βιβλία. Έχει γράψει επίσης το σενάριο της σειράς ντοκιμαντέρ «Τα Σύνορα της Ελλάδας», την οποία και παρουσίασε στο Cosmote History.
Υπήρξε ιδρυτικό μέλος της Επιτροπής για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα και αντιπρόεδρος του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου και του Οργανισμού Συλλογικής Διαχείρισης Έργων Λόγου. Στις ελεύθερες ώρες της γυρίζει τον κόσμο με τα πόδια.
Ποιο είναι το πρώτο βιβλίο που θυμάστε;
H «Aλίκη στη Χώρα των Θαυμάτων», με φοβερή εικονογράφηση για πεντάχρονα. Θα τη θυμάμαι για πάντα, γιατί με συνάντησε μια μέρα σε ένα ιατρείο όπου έτρεμα περιμένοντας να μου βγάλουν τα κρεατάκια από τη μύτη. Κι εκεί που φοβόμουν το τραύμα, άνοιξα την «Αλίκη», μπήκα μαζί της στη λαγότρυπα και άρχισε να ξετυλίγεται το θαύμα! Πάει κι ο φόβος, πάει κι ο πόνος. Όταν μεγάλωσα, έδωσα θερμά συγχαρητήρια στον πατέρα μου που είχε την ιδιοφυή ιδέα να δώσει στην κόρη του την πιο δύσκολη στιγμή της πεντάχρονης ζωής της αντί τοπικού αναισθητικού ένα βιβλίο καλύτερο κι από LSD!
Το αγαπημένο σας βιβλιοπωλείο; (Ναι, κάντε του διαφήμιση!)
Η Πολιτεία νομίζω παίρνει το Νόμπελ μου. Όλοι οι πωλητές και οι πωλήτριες έχουν αποφοιτήσει από το Πανεπιστήμιο της Βιβλιολατρείας με άριστα! Υπάρχουν κι άλλα πανέμορφα βιβλιοπωλεία με ρέκτες ιδιοκτήτες (ευτυχώς), αλλά η Πολιτεία με ανέθρεψε ως αναγνώστρια και της οφείλω τα εύσημα.
Συγγραφέας που θα καλούσατε σε δείπνο (Ή μήπως σε δείπνο… κυανίου; Διευκρινίστε όμως για να μη γίνει κάποιο λάθος!)
Θα καλούσα τον Céline, με στόχο να καταλάβω πώς στο καλό γίνεται ένας τέτοιος παλιάνθρωπος να γράψει ένα τέτοιο αριστούργημα σαν το «Ταξίδι στην Άκρη της Νύχτας».
Βιβλίο που θα θέλατε να έχετε γράψει;
Τον «Φύλακα στη Σίκαλη» του Salinger, το μυθιστόρημα–ύμνο στην αγνότητα της εφηβικής ψυχής.
Το βιβλίο που διαβάζετε τώρα;
Είμαι περίπου στη μέση μιας προσφάτως εκδοθείσας και πολύ ενδιαφέρουσας μελέτης του Δημήτρη Τζιόβα, «Η Ελλάδα από τη Χούντα στην Κρίση, η Κουλτούρα της Μεταπολίτευσης». Είναι σαν να βλέπω τη ζωή μου από μακριά, να βάζω όσα έζησα κι όσα έμαθα σε μια τάξη μέσα μου.
Αλήθεια, γιατί γράφετε;
Γιατί έχω παιδιόθεν μάχη με την πραγματικότητα και θέλω να κατασκευάσω μια άλλη, καταδική μου, στα μέτρα μου, στα μέτρα των ονείρων και των εφιαλτών μου. Τη φτιάχνω και μετά σας καλώ να την κατοικήσουμε μαζί – υπάρχει καλύτερη δουλειά απ’ αυτή;
Ποια είναι η μεγαλύτερη επιρροή σας; (Όχι απαραίτητα από τον χώρο των γραμμάτων.)
Το σινεμά, αυτή η βιομηχανία ονείρων μέσα σε όνειρα. Αυτό μου δίδαξε πώς να φτιάχνω εικόνες, να περιγράφω ανθρώπους αληθινούς, να γράφω διαλόγους ζωντανούς, να αρπάζω από τα μαλλιά τους αναγνώστες και να τους χώνω στον μυστικό μου κήπο.
Σελιδοδείκτης, τσάκισμα σελίδων ή «λίγο μπρος, λίγο πίσω δεν χάθηκε ο κόσμος»;
Τα ρημάζω τα βιβλία μου. Τσαλακώνω σελίδες, γράφω σχόλια προς τον ή τη συγγραφέα στα περιθώρια των σελίδων, και πολύ συχνά στις πίσω λευκές σελίδες τις καινούργιες ιδέες που βομβαρδίζουν το κεφάλι μου. Τα ρημάζω από την πολλή αγάπη!
Τι εκτιμάτε σε έναν εκδοτικό οίκο;
Την εντιμότητα και τη ζεστασιά – τι άλλο; Ο εκδοτικός σου οίκος και οι άνθρωποί του είναι ο παιδικός σταθμός της ψυχής σου, σου μεγαλώνει τα παιδιά σου, τα βιβλία σου.
Με τι κάνει ιδανικό ζευγάρι ένα βιβλίο;
Με την άνεση χρόνου κυρίως. Το μυαλό μου πρέπει να είναι ελεύθερο υπηρεσίας και έτοιμο να ταξιδέψει. Κατά τα άλλα δεν χρειάζομαι τίποτα. Έχω διαβάσει μέσα σε τρόλεϊ πηγμένο από κόσμο, σε κάρο, σε αεροπλάνο, σε καρότσα φορτηγού, στην άμμο, στην τουαλέτα, ακόμα και πάνω σ’ έναν γάιδαρο!
Διαβάστε επίσης στην αθηΝΕΑ:
Δέκα Ερωτήσεις Αναζητούν Συγγραφέα | David Mitchell
Δέκα Ερωτήσεις Αναζητούν Συγγραφέα | Γιώργος-Ίκαρος Μπαμπασάκης
