Στην πολιτιστική ατζέντα του περασμένου Δεκεμβρίου είχα συμπεριλάβει και την καινοτόμα έκθεση της Outset «Seeing the Invisible», παρόλο που δεν είχε άμεση ημερομηνία λήξης.
Το σκεπτικό μου ήταν πως πρόκειται για μία έκθεση που έχει ενδιαφέρον να βιώσει κανείς υπό διαφορετικές περιβαλλοντικές συνθήκες, δεδομένου ότι χρησιμοποιεί μέσα επαυξημένης πραγματικότητας στον χώρο του Εθνικού Κήπου και πως είναι ανοιχτή στο κοινό – άνευ κόστους, μα μετά πολλών ωφελημάτων.
Τέτοιος ήταν μάλιστα ο ενθουσιασμός μου με αυτή την πρωτοβουλία, που η επόμενή μου σκέψη ήταν να πλησιάσω την Άρτεμη Σταματιάδη, διευθύντρια του Outset Greece, για μια συζήτηση γύρω από τις δράσεις του οργανισμού αλλά και ευρύτερα θέματα πολιτισμού.
Μιλήστε μας για τη λειτουργία και τις δράσεις του Outset Greece. Πώς συνδέονται με τη στρατηγική και την αποστολή του Outset παγκοσμίως και πώς προσαρμόζονται στο πλαίσιο της ελληνικής σκηνής σύγχρονης τέχνης;
Το Outset Contemporary Art Fund είναι ένας διεθνής ανεξάρτητος οργανισμός που ιδρύθηκε στο Hνωμένο Βασίλειο το 2003 και έχει παρουσία σε 9 χώρες. Στην Ελλάδα ήρθε το 2012, με πρωτοβουλία της Ελίνας Κουντούρη.
Όπως φανερώνει το όνομά του, σκοπός του Outset διεθνώς είναι η υποστήριξη και η προώθηση, από τη στιγμή της δημιουργίας τους, καινοτόμων πρωτοβουλιών στον χώρο της σύγχρονης τέχνης.
Για την Ελλάδα αυτό θα έλεγα πως συνοψίζεται σε τρεις κύριους στόχους: πρώτον, την οικονομική ενίσχυση της τοπικής εικαστικής δημιουργίας και την ενεργοποίηση συνεργασιών μεταξύ χορηγών, ιδρυμάτων, δημοσίων φορέων και καλλιτεχνών.
Δεύτερον, την προώθηση της εξωστρέφειας της χώρας μας – κάτι που επιτυγχάνεται αξιοποιώντας την τεχνογνωσία και τους πόρους του Outset διεθνώς για τη δημιουργία μιας πολιτιστικής γέφυρας μεταξύ Ελλάδας και εξωτερικού.
Ο τρίτος στόχος αφορά την ανάπτυξη ενός εγχώριου και πιο ποικιλόμορφου δικτύου υποστηρικτών του πολιτιστικού τομέα. Μέχρι τώρα αυτοί ήταν κατεξοχήν ιδιώτες, αλλά το Outset αποσκοπεί στην αύξηση της συμμετοχής εταιρειών, κρατικών φορέων και ιδρυμάτων στην ενδυνάμωση του πολιτισμού.
Ήδη με την πολύτιμη γενναιοδωρία όλων των αρωγών, το Outset Ελλάδος έχει υποστηρίξει πάνω από 80 οργανισμούς και σχεδόν 900 καλλιτέχνες, επιμελητές και άλλους πολιτιστικούς παραγωγούς.
Ποιοι είναι λοιπόν οι πυλώνες αξιών στους οποίους βασίζονται οι δράσεις του Outset; Ποιο είναι δηλαδή το όραμα του οργανισμού για τη διεθνή εξέλιξη του πολιτισμού;
Η ειδοποιός διαφορά που ξεχωρίζει το Outset από συναφείς οργανισμούς είναι το ειδικό του ενδιαφέρον για την έμπρακτη υποστήριξη του σύγχρονου πολιτισμού, μια και πρόκειται για έναν ανεξάρτητο μη κερδοσκοπικό οργανισμό.
«Στην Ελλάδα, ο πολιτισμός δυστυχώς θεωρείται ακόμη πολυτέλεια – προφανώς υπάρχουν πιο ζωτικές ανάγκες μεταξύ των πολιτών, ωστόσο ο πολιτισμός συνεισφέρει στην ποιότητα της κοινής ζωής μας, όπου όλοι επωφελούνται ανεξαρτήτως οικονομικής κατάστασης ή κοινωνικής θέσης».
Αυτό καθιστά το Outset ουδέτερο και αντικειμενικό όσον αφορά την ατζέντα του, συνεπώς δεν λειτουργούμε ανταγωνιστικά και δρούμε με μεγαλύτερη ευελιξία. Κάθε παράρτημα, ή καλύτερα «κεφάλαιο» κατά τo λεξιλόγιο του Outset, λειτουργεί τοπικά, αλλά σημασία έχει η ενδυνάμωση του πολιτισμού συνολικά, σε παγκόσμιο επίπεδο.
Στην Ελλάδα, ο πολιτισμός δυστυχώς θεωρείται ακόμη πολυτέλεια – προφανώς υπάρχουν πιο ζωτικές ανάγκες μεταξύ των πολιτών, ωστόσο ο πολιτισμός συνεισφέρει στην ποιότητα της κοινής ζωής μας, όπου όλοι επωφελούνται ανεξαρτήτως οικονομικής κατάστασης ή κοινωνικής θέσης.
Πείτε μας λίγα λόγια για τη δική σας πορεία στον χώρο της τέχνης. Ποιες ήταν οι εμπειρίες που είχαν ξεχωριστή σημασία στη σταδιοδρομία σας πριν αναλάβετε διευθύντρια του Outset Greece;
Ξεκίνησα την ακαδημαϊκή μου εκπαίδευση σπουδάζοντας ιστορία της τέχνης και αρχαιολογία στο Πανεπιστήμιο Brown των ΗΠΑ και αργότερα έκανα το μεταπτυχιακό μου σε μουσειακές σπουδές στο Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης, παράλληλα με διάφορες πρακτικές.
Η διαμονή μου στη Νέα Υόρκη ήταν σίγουρα η περίοδος κατά την οποία ήρθα πραγματικά κοντά με την τέχνη. Αποφάσισα να επικεντρωθώ στη μουσειακή εκπαίδευση, καθώς με μάγευε η ιδιότητα της τέχνης να αναδεικνύει την πορεία και τα επιτεύγματα της ανθρωπότητας, από την αρχαιότητα μέχρι τη σύγχρονη εποχή.
Τα χρόνια μου σε μουσεία, όπως το Metropolitan Museum of Art στη Νέα Υόρκη και η Tate Gallery στο Λονδίνο, ακόμα και σήμερα επηρεάζουν τον τρόπο με τον οποίο δουλεύω. Έχω πάντα στο μυαλό μου τις ιστορίες, τα συναισθήματα, τις ευαισθησίες και τις συζητήσεις που αναδεικνύονται μέσα από ένα έργο τέχνης και αναζητώ δράσεις με βάθος και σημασία.
Υπάρχει κάποιο έργο τέχνης που σας έχει «στιγματίσει»;
Θυμάμαι όταν ήμουν στο Γυμνάσιο είχα κάνει μια εργασία για το έργο «Bacchus & Ariadne» του Tiziano και μου είχε εντυπωθεί. Έπειτα από κάποια χρόνια είχα την ευκαιρία να δω τον πίνακα από κοντά στη National Portrait Gallery στο Λονδίνο και το λιγότερο που μπορώ να πω για να περιγράψω την εμπειρία ήταν πως με στιγμάτισε – είναι μαγικό το συναίσθημα της ψυχικής σύνδεσης που μπορεί να προκαλέσει ένα έργο τέχνης σε πραγματική διάσταση.
«Έχω πάντα στο μυαλό μου τις ιστορίες, τα συναισθήματα, τις ευαισθησίες και τις συζητήσεις που αναδεικνύονται μέσα από ένα έργο τέχνης και αναζητώ δράσεις με βάθος και σημασία».
Ποια είναι τα έργα που ξεχωρίζετε –στη βάση μιας προσωπικής εκτίμησης– από την τρέχουσα έκθεση Seeing the Invisible?
Κατ’ αρχάς να σημειώσω πως βρίσκω τη συγκεκριμένη έκθεση εξαιρετικά επίκαιρη, καθώς από τη φύση της προωθεί την ιδέα του εκδημοκρατισμού της τέχνης –κάτι που για την Ελλάδα έχει ιδιαίτερη βαρύτητα, για τους λόγους που ανέφερα προηγουμένως.
Η έκθεση δίνει την ευκαιρία στο κοινό να δει δωρεάν έργα αξιόλογων καλλιτεχνών της εποχής μας. Προσωπικά, ξεχωρίζω τη συμμετοχή της Λουκίας Αλαβάνου, γιατί αφενός συνδιαλέγεται με ζητήματα κοινοτήτων που βρίσκονται στο περιθώριο, αφετέρου πρόκειται για ένα έργο μοναδικό, καθώς παρουσιάζεται για πρώτη φορά παγκοσμίως, χρηματοδοτούμενο από το Outset Greece, με τον Εθνικό Κήπο να το φιλοξενεί αποκλειστικά για φέτος.
Ξεχωρίζω επίσης το έργο του El Anatsui – ενός καλλιτέχνη που είχα ανακαλύψει πρώτα ως φοιτήτρια όταν είχα επισκεφτεί την έκθεσή του «Gravity and Grace» στη Νέα Υόρκη το 2013 και ανυπομονώ να δω τι θα ετοιμάσει για την επικείμενη συμμετοχή του στο Turbine Hall Commision της Tate Modern.
Πώς θα διαμορφωθεί το Grants Program του Outset Greece για το 2023;
To Grants Program είναι ο πιο άμεσος και δίκαιος τρόπος στήριξης της ελληνικής καλλιτεχνικής δημιουργίας και αφορά τον βασικό προγραμματισμό του Outset Greece.
Το πρόγραμμα θα ξεκινήσει προς το τέλος του έτους, όπως κάθε χρόνο, και θα ακολουθήσει τις ίδιες γραμμές με το 2022. Επομένως θα δεχόμαστε αιτήσεις για: α) τη διοργάνωση εκθέσεων σύγχρονης τέχνης στην Ελλάδα, ή αντίστοιχα τη διοργάνωση εκθέσεων σύγχρονης τέχνης από Έλληνες δημιουργούς στο εξωτερικό, β) τη στήριξη πολιτιστικών οργανισμών που εδρεύουν στην Ελλάδα, γ) τη συμμετοχή Ελλήνων δημιουργών σε καλλιτεχνικά προγράμματα στο εξωτερικό.
Υπάρχουν πολιτιστικά δρώμενα που ανυπομονείτε να δείτε το 2023;
Βέβαια. Η «Ελευσίνα Πολιτιστική Πρωτεύουσα» βρίσκεται αναμφισβήτητα στο προσκήνιο του ελληνικού πολιτισμού τη δεδομένη στιγμή.
Επίσης, o ελληνικός φορέας TAVROS βρίσκεται ανάμεσα στα πέντε πολιτιστικά ιδρύματα παγκοσμίως που διακρίνονται στo πλαίσιo του διεθνούς προγράμματος επιχορηγήσεων Outset Partners Grants, με το πρόγραμμα Revolution is not a one time event.
Το πρόγραμμα τρέχει έως τις 30 Ιουνίου 2023 και ελπίζουμε να έχετε όλοι την ευκαιρία να το επισκεφτείτε! Τέλος, ανυπομονώ και για κάποια από τα προγράμματα που έλαβαν χορηγία από το Outset Greece το 2022 και πρόκειται να υλοποιηθούν εντός της τρέχουσας χρονιάς.
Δεν μπορώ να μοιραστώ παραπάνω πληροφορίες αυτή τη στιγμή, αλλά υπόσχομαι πως θα είναι όλα πολύ ενδιαφέροντα εγχειρήματα με πολύ δυνατό περιεχόμενο. Αυτό που μπορώ να μοιραστώ πάντως είναι ότι φέτος το Outset Greece θα συμμετέχει στο Refugee Week τον Ιούνιο, και σύντομα θα έχετε παραπάνω νέα για τις δράσεις μας.
Διαβάστε επίσης στην αθηΝΕΑ:
Φωτογράφος του Μήνα | Μόνικα Κρητικού
Φωτογραφικό Ταξίδι με τη Μοναδική Nelly’s στο Μουσείο Μπενάκη
Artemisia Gentileschi: Η Πρώτη Αναγνωρισμένη Γυναίκα Ζωγράφος;
