Αυτή η πανδημία θα τεστάρει ποιοι πραγματικά είμαστε. Οι περίοδοι που φέρουν μεγάλη αβεβαιότητα συνήθως αυτό κάνουν, κυρίως όσον αναφορά τη συμμετοχή μας σε γκρουπ και κοινότητες. Το να είμαστε ενεργά μέλη σε τέτοιες ομάδες, τόσο σε επαγγελματικό όσο και σε κοινωνικό επίπεδο, έχει πλεονεκτήματα, αλλά και υποχρεώσεις. Σε περιόδους μεγάλης αβεβαιότητας, έρχεσαι αντιμέτωπος με τις υποχρεώσεις και όχι με τα πλεονεκτήματα, που θα καθορίσουν τη μελλοντική σου θέση στην ομάδα αυτήν. Έτσι, σπουδαίοι ηγέτες, φίλοι και γενικά άνθρωποι, θα είναι αυτοί που θα ξεχωρίσουν μέσα από την κρίση. Θα βοηθήσουν άλλους, θα ανοίξουν τον εαυτό τους ώστε να φανούν χρήσιμοι, θα εμπιστευτούν, θα είναι ενεργοί, δημιουργικοί και διαθέσιμοι. Θα δώσουν προτεραιότητα στις ευθύνες τους και όχι σε αυτά από τα οποία θα επωφεληθούν. Άλλοι θα κρυφτούν, θα κατηγορήσουν, ακόμη και θα επιτεθούν.
Για να ανήκετε σε εκείνους που θα αντιμετωπίσουν την κρίση αποτελεσματικά σκεφτείτε τα εξής:
- Συνδεσιμότητα. Συνδεθείτε με τους γύρω σας. Το να είσαι συνδεδεμένος σημαίνει να είσαι εκεί για αυτούς διαδικτυακά, ψυχικά και συναισθηματικά, αλλά και με φυσική παρουσία όποτε αυτό επιτρέπεται. Επικεντρωθείτε σε αυτούς όταν μιλούν και ακούστε ενεργά. Νιώστε τα συναισθήματά τους και απαντήστε με ειλικρίνεια και συμπόνια.
- Ρουτίνα. Αυτό ισχύει για όσους μένουν και εργάζονται από το σπίτι, αλλά και για εκείνους που εξακολουθούν να πηγαίνουν στις εργασία τους, αλλά χρειάζονται νέες συνήθειες για τον υπόλοιπο χρόνο τους. Βοηθήστε τον εγκέφαλό σας να αναπτύξει νέες ρουτίνες. Δώστε στον εαυτό σας λίγες μέρες και στη συνέχεια, με βάση τις ιδιαιτερότητες της κατάστασής σας και του περιβάλλοντός σας, ξεκινήστε ένα πρόγραμμα δραστηριοτήτων. Ο καθορισμός μίας νέας ρουτίνας, ακόμη και “χαλαρής”, είναι υψίστης σημασίας. Ειδικά όταν αυτή η ρουτίνα εξυπηρετεί πραγματικές εσωτερικές ανάγκες και όχι τεχνητές επιθυμίες. Έρευνες έχουν δείξει ότι εκείνοι που εκτελούν τις καθημερινές τους εργασίες ως μία ρουτίνα αντιμετωπίζουν λιγότερο άγχος από τους ανθρώπους που δεν το κάνουν, ακόμη και όταν τα αποτελέσματα της συνήθειας είναι αρνητικά!
- Διασκέδαση. Το χιούμορ και η δημιουργικότητα είναι δύο πολύ ισχυροί “ψυχοθεραπευτές” και κοινωνικοί σύνδεσμοι. Το να βρίσκει κανείς καινούριους τρόπους να απολαμβάνει, να γελάει και να παίζει δημιουργικά με αυτούς που βρίσκονται στον στενό του κύκλο μπορεί να κάνει θαύματα με τον εγκέφαλο και την ανθεκτικότητα του. Η εύρεση φωτός σε δύσκολους και σκοτεινούς καιρούς είναι κάτι στο οποίο οι άνθρωποι είναι πολύ καλοί. Αυτούς που εκπέμπουν φως τους θυμούνται για πάντα.
- Τραγωδία. Αυτό μπορεί να φαίνεται πως έρχεται σε αντίθεση με το παραπάνω όμως κάτι τέτοιο δεν συμβαίνει. Μία από τις θεμελιώδεις ιδιότητες της ανθρώπινης ζωής είναι το παράδοξο: πράγματα που φαίνονται αντίθετα, αλλά ταυτόχρονα είναι και τα δύο αληθινά. Η τραγωδία μας δίνει νόημα. Μας βοηθά να εστιάσουμε και να βάλουμε προτεραιότητες. Μας συνδέει επίσης βαθιά με τους γύρω μας και με τον φυσικό κόσμο. Ο αιώνιος κύκλος της γέννησης και του θανάτου, το αναπόφευκτο, και οι δυσκολίες που υποφέρουμε στο μεταξύ είναι αυτό που μας κάνει να αγαπάμε, να φροντίζουμε και να πιστεύουμε ο ένας στον άλλο. Ο εγκέφαλός μας λειτουργεί αποτελεσματικότερα σε δύσκολες στιγμές παρά σε ήσυχους και φυσιολογικούς καιρούς. Η σύγχρονη και ολοένα πιο ψηφιακή εποχή μας με το διαφημιστικό της μήνυμα “ζήστε ευτυχισμένοι τώρα” μας έκανε να ξεχάσουμε, και ακόμη και να φοβόμαστε, την τραγωδία. Στην τραγωδία, όμως, βλέπουμε τους αληθινούς εαυτούς μας, φτάνουμε σε κάποιο βαθύτερο νόημα και δημιουργούμε πιο δυνατούς δεσμούς με τους άλλους. Ας αγκαλιάσουμε λοιπόν πλήρως την τραγωδία και τα βαθιά μαθήματά της.
Ο εγκέφαλός μας έχει ήδη όλα τα απαραίτητα εργαλεία για να αντιμετωπίσει την κρίση με τον καλύτερο δυνατό τρόπο: ενσυναίσθηση, υποστήριξη, αγάπη, ηθική, αποφασιστική δράση, ηγεσία και ανθεκτικότητα. Αλλά θα αφήσουμε τον εγκέφαλό μας να λειτουργήσει με αυτόν τον τρόπο; Ή θα τον προκαλέσουμε να ανταποκριθεί με δυστυχία, επιθετικότητα και διχασμό; Ελπίζω να κάνουμε τη σωστή επιλογή!