Μεσούσης της πανδημίας από τον ιό SARS-CoV-2, η ιατρική ενημέρωση για τη νόσο COVID-19 στα παιδιά είναι απαραίτητη. Τι πρέπει να γνωρίζουμε και τι ισχύει από όλα όσα ακούμε;
Ονομάζομαι Σταυρούλα Μακρυνικόλα και είμαι παιδίατρος. Η πρώτη σελίδα τούτου του ημερολογίου γράφεται κατά τη διάρκειας της πανδημίας από τον ιό SARS-CoV-2. Μίας πρωτόγνωρης κατάστασης που αφορά όλη την ανθρωπότητα κι έχει καταλύσει τη ζωή έτσι όπως την ξέραμε.
Η αιτία που γράφω είναι η αγάπη μου για τα παιδιά. Αυτή ήταν η αιτία που έγινα ιατρός, που έγινα παιδίατρος, που έγινα μαμά. Παραμένει αναλλοίωτη κι η καθημερινή επαφή μου με τα παιδιά στο σπίτι και στο ιατρείο αποτελεί την έμπνευση για το νέο αυτό ξεκίνημα.
Η αφορμή είναι η νέα μας πραγματικότητα. Για εμένα, ως ιατρό, η πανδημία δεν ήταν μία άγνωστη λέξη. Την είχα διδαχθεί ως ιστορικό γεγονός, αλλά και μελλοντικό ενδεχόμενο στο πανεπιστήμιο. Την αντιμετώπισα ως εργαζόμενη στο νοσοκομείο Παίδων Η Αγία Σοφία το 2009, με την πανδημία (άλλης δυναμικής βέβαια) του ιού της γρίπης Η1Ν1. Έτσι, σε συνδυασμό με την επιστημονική γνώση, μπορώ να κατανοώ, να αξιολογώ και να προσαρμόζομαι σε κάθε νέο δεδομένο κατά τη διάρκεια της πανδημίας που ζούμε.
Η Ανάγκη Να Εμπιστευτούμε τους Επιστήμονες
Είναι μία πολύ δύσκολη περίοδος για όλους. Συνέπειες θα υπάρξουν στους ανθρώπους όλων των ηλικιών: τα παιδιά, τους νέους, τους ενήλικες, τους ηλικιωμένους… Ο ρόλος του παιδιάτρου που παρέχει φροντίδα και στήριξη στην ελληνική οικογένεια είναι πιο καίριος από ποτέ.
Απορώ, λυπάμαι, ενίοτε απογοητεύομαι, αλλά πάντα προσπαθώ να αποκαταστήσω την επιστημονική αλήθεια. Αυτή πρέπει να αποζητούμε, να εμπιστευόμαστε και να ακολουθούμε, καθιστώντας την φάρο στην άγνωστη και σκοτεινή πραγματικότητα που βιώνουμε.
Ως παιδίατρος κι ως γονιός, διαχειρίζομαι την κατάσταση βασιζόμενη αποκλειστικά στην επιστήμη μου, την ιατρική. Έχω τη δυνατότητα, παρακολουθώντας τις νέες γνώσεις και δεδομένα σε όλο τον κόσμο, μέσα από τις ιατρικές ομάδες κι ιατρικούς οργανισμούς, τα ιατρικά περιοδικά και τις τελευταίες μελέτες, να γνωρίζω και να αντιλαμβάνομαι τη σοβαρότητα της κατάστασης και τη δυσκολία της αντιμετώπισής της. Από τη θέση αυτή, θα μεταφέρω τις γνώσεις, τις οδηγίες και τις συμβουλές μου, πρώτα απ’ όλα στις οικογένειες που παρακολουθώ, κι ακολούθως από αυτό εδώ το βήμα σ’ όποιον το επιθυμεί.
Πρέπει να μην πιστεύουμε όσα διαδίδονται από στόμα σε στόμα ή όσα διαβάζουμε σε αναξιόπιστες διαδικτυακές σελίδες. Πρέπει να ελέγξουμε τον φόβο και το άγχος μας για το καλό το δικό μας, της οικογένειάς μας και της κοινωνίας. Πρέπει να εμπιστευτούμε τους επιστήμονες υγείας, την επιτροπή των λοιμωξιολόγων, τους εργαζόμενους στα νοσοκομεία και χώρους υγείας, τους αξιόπιστους δημοσιογράφους. Εγώ θα σταθώ στο πλάι σας, αρωγός στην προσπάθειά σας αυτή, με λόγο επιστημονικό, ανθρώπινο κι υποστηρικτικό.
Τι Πρέπει Να Γνωρίζουμε και τι Ισχύει Από Όλα Όσα Ακούμε;
Μεσούσης της πανδημίας από τον ιό SARS-CoV-2, η ιατρική ενημέρωση για τη νόσο COVID-19 στα παιδιά είναι απαραίτητη. Τι πρέπει να γνωρίζουμε και τι ισχύει από όλα όσα ακούμε;
Ξεκινώντας από την επιδημιολογία, η λοίμωξη στα παιδιά είναι λιγότερο συχνή, όπως φαίνεται από τα δεδομένα όλων των χωρών που καταγράφουν τα επιβεβαιωμένα κρούσματα. Επίσης, φαίνεται ότι η λοίμωξη από τον ιό SARS-CoV-2 μεταδίδεται λιγότερο συχνά στα μικρότερα παιδιά (< 10 ετών) σε σύγκριση με τους ενήλικες. Επιπλέον, φαίνεται ότι τα μικρά παιδιά (< 10 ετών) μεταδίδουν λιγότερο συχνά τη λοίμωξη σε άλλους.
Ανοίγω εδώ μία μεγάλη παρένθεση. Οι γνώσεις αυτές βασίζονται σε μελέτες, διεθνείς, που πληρούν συγκεκριμένες προϋποθέσεις και στις οποίες έχει πρόσβαση, όπως εγώ, κάθε ιατρός. Η χρησιμοποίηση της λέξης φαίνεται εξυπηρετεί την ακρίβεια αυτών που γράφονται, καθώς απαιτούνται περισσότερες μελέτες για την κατάληξη σε δεδομένα συμπεράσματα. Δεν βασίζονται στην προσωπική άποψη κάποιου, στη λογική του, σε ένα ανυπόγραφο κείμενο ιστοσελίδας που διαβάστηκε τυχαία, στις θεωρίες ενός φίλου που εκφράζεται ωραία και μιλά πειστικά. Πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί με κάθε πληροφορία που φτάνει σε εμάς.
Οι ψευδείς ειδήσεις έχουν πάρει, τον καιρό της πανδημίας, διαστάσεις επιδημίας. Στο ιατρείο μου, καθημερινά, προσπαθώ να παραθέσω τα επιστημονικά δεδομένα έναντι σε παγιωμένες ήδη πεποιθήσεις που εκφράζουν συχνά γονείς που συναντώ. Απορώ, λυπάμαι, ενίοτε απογοητεύομαι, αλλά πάντα προσπαθώ να αποκαταστήσω την επιστημονική αλήθεια. Αυτή πρέπει να αποζητούμε, να εμπιστευόμαστε και να ακολουθούμε, καθιστώντας την φάρο στην άγνωστη και σκοτεινή πραγματικότητα που βιώνουμε.
Συνεχίζοντας, πρέπει να γίνει επίσης σαφές ότι τα μέτρα προφύλαξης έναντι στον κορωνοϊό είναι επιβεβλημένα και στα παιδιά. Ένα παιδί μπορεί, λιγότερο συχνά όπως παρέθεσα, αλλά μπορεί, τόσο να μεταδώσει όσο και να νοσήσει από την Covid-19.
Τα Μέτρα Προφύλαξης για τα Παιδιά
- Φυσική απόσταση. Είναι το πρώτο κι ίσως το πιο αποτελεσματικό μέτρο (όπως και η καραντίνα). Ο SARS-CoV-2 μεταδίδεται κυρίως με άμεση επαφή με εκκρίσεις ασθενούς (σίελος, σταγονίδια που παράγονται κατά την ομιλία, τον πταρμό ή τον βήχα). Έτσι, η φυσική απόσταση, περίπου 2 μέτρων, μειώνει σημαντικά τον κίνδυνο για λοίμωξη. Όταν παρατηρώ στην καθημερινότητα τις κινήσεις των ανθρώπων όταν βρίσκονται με άλλους ανθρώπους, διαπιστώνω ότι η φυσική απόσταση σπάνια τηρείται. Η χρήση αντισηπτικού είναι η πιο συχνή κίνηση κι ακολουθείται από τη χρήση μάσκας, η οποία συνήθως δεν φοριέται όπως πρέπει…
- Χρήση μάσκας. Η χρήση της ελέγχει την πηγή μόλυνσης (αυτόν που τη φοράει και νοσεί ή είναι ασυμπτωματικός φορέας) και προστατεύει τα άτομα που τη φορούν σωστά. Κατά τη γνώμη μου, θα έπρεπε να πεταχθούν μάσκες, υφασμάτινες συνήθως, που είναι χαλαρές ή μικρές, παρά την οικονομική επιβάρυνση των ατόμων και των οικογενειών. Ακυρώνουμε όλη μας την προσπάθεια όταν τις φοράμε λάθος, χωρίς να εφαρμόζουν καλά στο πρόσωπό μας, όταν αφήνουμε τη μύτη μας έξω, όταν τις κατεβάζουμε στο σαγόνι, όταν τις πιάνουμε συνεχώς, όταν τις βγάζουμε που και που, ιδίως όταν είμαστε κοντά σε άλλα άτομα ή σε κλειστό χώρο. Δεν είναι θέμα πειθαρχίας, είναι θέμα προστασίας, της δικής μας και των γύρω μας. Φαίνεται, όμως, ότι απαιτείται διαρκής εκπαίδευση για την ορθή χρήση της μάσκας. Επίσης, στην πράξη, οι χειρουργικές μάσκες αποτελούν για μένα την ιδανική κι ασφαλέστερη επιλογή.
- Υγιεινή των χεριών. Και στα παιδιά είναι φυσικά απαραίτητη η υγιεινή των χεριών με νερό και σαπούνι ή με αντισηπτικό διάλυμα.
- Τέλος, θα πρέπει να αποφεύγονται οι συνθήκες συνωστισμού κι οι κλειστοί χώροι.
Στο ιατρείο συχνά καθησυχάζω τους γονείς, λέγοντας πως είμαστε ευτυχείς ως ανθρωπότητα που η νόσος COVID-19 φαίνεται ότι δεν αφορά τα παιδιά, όπως σχεδόν όλες οι άλλες ιώσεις. Αν συνέβαινε αυτό, θα βρισκόμασταν ίσως οικειοθελώς σε καραντίνα από τις αρχές του 2020… Και θα κινούμασταν επιθετικά έναντι σε όποιον δεν τηρούσε τα μέτρα προφύλαξης και περιορισμού της νόσου, στην προσπάθειά μας να προστατέψουμε τα παιδιά μας, θα βιώναμε μία ακόμη χειρότερη πραγματικότητα από τη σημερινή.
Πρέπει να σταθούμε στο ύψος των περιστάσεων, υπεύθυνοι, δυνατοί, συνεπείς, ως γονείς και ως μέλη μίας κοινωνίας, και να εμπιστευτούμε την επιστήμη. Υπάρχει καθόλη τη διάρκεια της πανδημίας μία παγκόσμια συνεργασία των επιστημόνων υγείας, κλινικών κι εργαστηριακών, όπως και θαυμαστά τεχνολογικά επιτεύγματα όπως το εμβόλιο του SARS-CoV-2. Με αυτό θα ασχοληθώ την επόμενη φορά.
Διαβάστε επίσης στην αθηΝΕΑ:
Superspreaders του Covid-19: Γιατί Έχουν Σημασία;
