Τα βιβλία ταιριάζουν με το καλοκαίρι όπως ένας καλός καφές κάποιο πρωινό σε οποιοδήποτε ελληνικό νησί. Είναι έτοιμα να μας ταξιδέψουν, να μας εξοργίσουν και να μας κάνουν να γελάσουμε. Φτιαγμένα για να μας “ταλαιπωρούν”, καθώς κάνουν το μυαλό μας να δουλεύει, μένουν πιστά, κάθε φορά, στη σελίδα που τα αφήσαμε. Μόνο κάποιες φορές, από το μελτέμι, επαναστατούν και πρέπει να θυμηθείς πού είχες σταματήσει.
Όσο για τα παιδιά μας, το μυαλό των οποίων λειτουργεί σαν σφουγγάρι, κάθε βιβλίο που θα πάρουν στα χέρια τους θα πυροδοτήσει τη φαντασία, ανοίγοντας νέους ορίζοντες. Εικόνες, ήρωες, σουρεαλισμός και περιπέτεια τα απομακρύνουν από την πεζή, πολλές φορές, πραγματικότητα. Καλό είναι να μη ξεχνάμε, πάντως, ότι δεν αρκεί να έχουν τα παιδιά μας βιβλία στα χέρια τους, αν δεν έχουν και τα ίδια ζωντανό στην καθημερινότητά τους -ή, έστω, στις διακοπές- το παράδειγμα ενηλίκων που και αυτοί διαβάζουν.
Για μεγάλους…
Juan Gabriel Vásquez – Οι Υπολήψεις
“Ένα βιβλίο που προσεγγίζει τις πιο έντονες εμμονές του συγγραφέα: το βάρος του παρελθόντος, τα λάθη της μνήμης, τον τρόπο με τον οποίο διασταυρώνονται οι ζωές μας με τον πολιτικό κόσμο, και τη σημασία της άποψης για τις κοινωνίες μας.”
Ο Κολομβιανός Juan Gabriel Vásquez πλάθει έναν εξηντάρη ήρωα, τον Χαβιερ Μαγιαρίνο, που με όπλο το πενάκι του και τα σκίτσα του μπορεί να επηρεάσει την πολιτική της χώρας. Άγνωστος μεταξύ αγνώστων, εχθρός για τη μισή χώρα, ήρωας για την άλλη μισή. Η δύναμή του θα κλονιστεί όταν έρθει πιο κοντά σε μια νεαρή γυναίκα. Τα παιχνίδια της μνήμης και το παρελθόν που έρχεται ξανά στην επιφάνεια, θα τον κάνουν να αναθεωρήσει όλη του τη ζωή.
“Πρόκειται για ένα ‘εργαλείο δουλειάς’ του Νομπελίστα ποιητή που διαμορφώνει μέσα από τις σελίδες του μια ιδιαίτερη τοιχογραφία της εποχής και αποτελεί αδιαμφισβήτητο σημείο αναφοράς για τις σεφερικές σπουδές.”
Το τελευταίο ημερολόγιο του Γιώργου Σεφέρη που καλύπτει την περίοδο από το 1964 έως το Μάιο του 1971. Εργασίες, λεπτομέρειες και πρόσωπα επεξηγούνται από την προσεγμένη επιμέλεια της Κατερίνας Κρίκου-Davis. Μελετώντας την καθημερινότητα του μεγάλου ποιητή, ζούμε την παράλληλη πραγματικότητα που εξελισσόταν σε μια δύσκολη περίοδο για τη χώρα μας.
Άννα Ποταμιάνου – Η Ποίησις των Ονείρων
“Το βιβλίο ανήκει στην Ψυχαναλυτική σειρά που διευθύνει και επιμελείται ο ψυχίατρος-παιδοψυχίατρος Αθανάσιος Αλεξανδρίδης, και είναι άμεσα χρήσιμο για τη σκέψη των ψυχαναλυτών· ένα βιβλίο-οδηγός για όσους ενδιαφέρονται για την ‘ποίηση’ του ανθρώπινου νου.”
Μετά τον Freud, το όνειρο απασχόλησε πολλούς ψυχαναλυτές. Τι λένε σήμερα οι ψυχαναλυτικές θεωρίες και οι νεότερες τεχνικές που χρησιμοποιούν; Πώς εξηγούνται οι πολλαπλές αναγνώσεις των ονείρων, οι εμπειρίες, οι εικόνες που κατασκευάζει ο ονειρευόμενος, οι λέξεις και οι ερμηνείες που δίνει για να εξηγήσει τι “είδε”; Η Άννα Ποταμιάνου, διδάσκουσα ψυχαναλύτρια και συγγραφέας πολλών ψυχαναλυτικών βιβλίων, εξετάζει αυτές τις διαδικασίες.
Sara Mesa – Πίσω από τους Θάμνους
“Μια παράξενα γοητευτική ιστορία για τη δυσκολία προσαρμογής στις κοινωνικές συμβάσεις, που ‘παίζει’ συνεχώς με το φως και το σκοτάδι. Η μοίρα δύο ιδιαίτερων ανθρώπων διασταυρώνεται σ’ ένα πάρκο και η φιλόδοξη λογοτεχνία της Sara Mesa προχωρά πολλά βήματα μπροστά.”
Τα κοινωνικά στερεότυπα είναι πανταχού παρόντα. Άλλοι λένε ότι είναι ο τρόπος που έχουμε για να ελέγχουμε οτιδήποτε είναι έξω από εμάς. Η Sara Mesa τοποθετεί στην ίδια ιστορία ένα κορίτσι που δραπετεύει από το σχολείο, μη θέλοντας να προσαρμοστεί, και έναν “περίεργο γέρο” που στα 56 του τριγυρνάει στο πάρκο με τις δικές του εμμονές. Πόσα κοινά μπορεί να έχουν δύο τόσο διαφορετικοί άνθρωποι; Ο “διάλογός” τους είναι ένα λόγος αποδοχής του διαφορετικού και της αγάπης.
Γιάννης Αντιόχου – Αυτός, ο Κάτω Ουρανός
“Το έβδομο βιβλίο του Γιάννη Αντιόχου αποτελεί ένα σημείο τομής στην κατακτημένη του γλώσσα. Μία σωματική σύνθεση στην οποία ο ποιητικός χρόνος αναδιπλώνεται εξαφανίζοντας το ποιητικό υποκείμενο.”
Ένα βιβλίο που θα σας χαρίσει την ξεχωριστή όαση που παρέχει η ποίηση. Ποιητής και μεταφραστής πολλών έργων, ο Αντιόχου παίζει με τις έννοιες του Κάτω Ουρανού και τοποθετεί τον ποιητή στη “ρωγμή του χρόνου”.
Ευτυχία Γιαννάκη – Πόλη στο Φως
“Στο νέο-πολυαναμενόμενο βιβλίο που ολοκληρώνει την Τριλογία της Αθήνας, η Ευτυχία Γιαννάκη μας προσφέρει μια καλογραμμένη ιστορία, που συνδυάζει εξαιρετικά, όπως και στα δύο πρώτα μυθιστορήματα, την αστυνομική δράση με την οξύτατη κοινωνική ματιά.”
Το βιβλίο κλείνει την τριλογία της Αθήνας, μια σειρά βιβλίων (“Στο Πίσω Κάθισμα” και “Αλκυονίδες Μέρες”) που διαδραματίζονται στην πόλη μας και την αναδημιουργούν. Η αστυνομική πλοκή μπλέκεται με τον κοινωνικό σχολιασμό και την ψυχολογία των ηρώων. Μια έγκυος, μοντέλο στο επάγγελμα, δολοφονείται στο Καβούρι και ο αστυνόμος Χάρης Κόκκινος αναλαμβάνει να λύσει το μυστήριο. Τα τρία μυθιστορήματα της Ευτυχίας Γιαννάκη είναι αυτόνομα και δεν υπάρχει αναγκαστικά κάποια σειρά με την οποία διαβάζονται.
Και για τους μικρούς αναγνώστες…
Ανέστης Ποϊράζης & Κώστας Καρασαββίδης – Φεγγαροπαιχνιδίσματα
“Ο Ντάνιελ βρίσκεται κάθε νύχτα στο δωμάτιό του φτιάχνοντας κολάζ με τα αγαπημένα του φεγγάρια. Ώσπου μια μέρα, ή πιο σωστά μια νύχτα, ακούει τον ήχο ενός βιολιού. Αυτός ο ήχος, αυτή η υπέροχη μελωδία, θα γίνει η αφορμή για να ανακαλύψει το ταλέντο που θα διαμορφώσει τα πιο απρόσμενα όνειρά του.”
Ένα παραμύθι για τη μαγεία των ονείρων και τη δύναμη της μουσικής και μια μικρή χώρα που κοιμάται την αυγή, αλλά ξυπνάει το σούρουπο. Η μουσική ενός βιολιού ίσως ανατρέψει τα δεδομένα. Συνοδεύεται από CD με πρωτότυπη μουσική.
Benji Davies – Ο Νόι και η Γιαγιά
“Μια υπέροχη ιστορία με πρωταγωνιστή τον μικρό Νόι, που ξεχειλίζει ζεστασιά και αυθορμητισμό, συνδυασμένη με οικείες εικόνες που ενθουσιάζουν και εμπνέουν τα παιδιά.”
Στο τρίτο βιβλίο του βραβευμένου δημιουργού Benji Davies, ο Νόι φιλοξενείται στο σπίτι της γιαγιάς του, που είναι κάπως παράξενη: μαγειρεύει φύκια και ροχαλίζει όταν κοιμάται! Ένα πρωί, ο Νόι ξεμακραίνει από το σπίτι και βρίσκεται αντιμέτωπος με μια νέα περιπέτεια, που θα τον φέρει, τελικά, πιο κοντά στη γιαγιά. Ένα βιβλίο για την αγάπη και τη φιλία.
Marie Voigt – Ένα Φως για τη Νύχτα
“Μια μαγική ιστορία μας δίνει θάρρος να αντιμετωπίσουμε το σκοτάδι και ό,τι μας φοβίζει. Οι σκιές δεν κρύβουν απαραίτητα κάτι σκοτεινό, και στην ομορφιά τους μπορούμε να βρούμε τη δύναμη που κρύβουμε μέσα μας.”
H Μπέτυ μπορεί να μη φοβάται το σκοτάδι, το φοβάται όμως ο Κόσμο. Μαζί θα ανακαλύψουν ότι το σκοτάδι και κάθε σκοτάδι στη ζωή το χρειαζόμαστε για να “βλέπουμε” το φως.
“O Tom Percival, γοητεύτηκε από την ιδέα να σχεδιάσει κάτι καινούργιο συνδυάζοντας τη δική του εικονογράφηση με στοιχεία από κλασικούς πίνακες, κι έτσι εμπνεύστηκε τον κόσμο αυτού του βιβλίου, χρησιμοποιώντας έργα των Willem Roelofs, Aelbert Cuyp, Vincent van Gogh, Maurits van der Valk και Hendrik Willem Mesdag.”
Μια ιστορία για την απώλεια, αλλά και το θαύμα της επιστροφής, μέσα από μια πρωτότυπη εικονογράφηση “κολάζ”, καθώς το μουσείο Rijksmuseum στο Άμστερνταμ έδωσε πρόσβαση σε 125.000 εικόνες από τη συλλογή του για να χρησιμοποιηθούν και να επεξεργαστούν ελεύθερα από όλους.
Oliver Jeffers – Βρισκόμαστε Εδώ: Σημειώσεις για τη Ζωή στον Πλανήτη Γη
“Γεια σου λοιπόν! Καλωσόρισες σ’ αυτόν τον πλανήτη. Τον ονομάζουμε Γη. Ο κόσμος που ζούμε είναι ένας τόπος θαυμαστός, ειδικά αν έχεις μόλις βρεθεί σ’ αυτόν. Φαντάζομαι πως θα ’χεις ένα σωρό απορίες στο μυαλουδάκι σου, γι’ αυτό έλα να εξερευνήσουμε από τι είναι φτιαγμένος ο πλανήτης μας και πώς ζούμε σε αυτόν.”
Με αφορμή τη γέννηση του γιού του, ο Oliver Jeffers γράφει σημειώσεις για τον Πλανήτη Γη, μιλώντας για την καλοσύνη και την ευγένεια. Ψηφίστηκε το Καλύτερο βιβλίο του 2017 για το περιοδικό ΤΙΜΕ, το δίκτυο NPR και την εφημερίδα Boston Globe.
Davide Cali & Magali Le Huche – Γραμμή 28
“Η τελευταία μέρα στη δουλειά είναι γεγονός, και ο Αμαντέο συνειδητοποιεί ότι ποτέ δεν είχε χρόνο να βρει τη δική του αγάπη. Αλήθεια, υπάρχει αγάπη για όσους βοηθούν την αγάπη;”
Ένα πολύ τρυφερό βιβλίο με μια ιδιαίτερα πρωτότυπη ιδέα. Ο οδηγός του Τραμ 28 έχει τον τρόπο του να κάνει τους επιβάτες να ερωτεύονται. Όταν φτάσει όμως η τελευταία μέρα του στο τιμόνι, ο ίδιος θα έχει βρει την αγάπη;
Το άρθρο αυτό δημοσιεύθηκε στο καλοκαιρινό τεύχος Summertime Guide 2019, το εποχικό e-book της αθηΝΕΑς για το καλοκαίρι, το οποίο μπορείτε να απολαύσετε ολόκληρο εδώ.