Ήταν απορίας άξιο εάν και πώς θα μπορούσαμε να διαχειριστούμε τον δασικό μας πλούτο μετά τις καταστροφικές πυρκαγιές του περασμένου Ιουλίου, με δεδομένα τα χρόνια προβλήματα σε ό,τι αφορά την προστασία των δασών μας, αλλά και σε συνδυασμό με την επέλαση της κλιματικής αλλαγής.
Πώς θα μπορέσουμε, δηλαδή, να προστατέψουμε έναν δασικό τομέα ο οποίος εδώ και τρεις δεκαετίες υποχρηματοδοτείται, πώς θα καταφέρουμε να αξιοποιήσουμε τα δασικά μας οικοσυστήματα που κατά το ήμισυ περίπου είναι χωρίς διαχείριση, τι θα κάνουμε με τον καθαρισμό τους και την εμπορική εκμετάλλευση της βιομάζας που θα μπορούσε, αντί να ρυπαίνει, να μετατραπεί σε ενέργεια.
Με Νέα Φιλοσοφία
Η χθεσινή παρουσίαση της πρότασης για την ολοκληρωμένη διαχείριση των δασικών μας οικοσυστημάτων έρχεται να δώσει μια πρώτη απάντηση σε αυτά τα ερωτήματα, αφού αναδεικνύει μια νέα φιλοσοφία –πρωτοπόρα και υλοποιήσιμη–, που αντιμετωπίζει τα δάση ως ζωντανό οργανισμό και πεδίο ανάπτυξης της παραγωγικότητας της χώρας μας.
Ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Θεόδωρος Σκυλακάκης, παρουσιάζοντας χθες την πρόταση για την ολοκληρωμένη διαχείριση των δασικών οικοσυστημάτων, μίλησε ουσιαστικά για ένα νέο εθνικό σύστημα εμπορίας ρύπων αποκλειστικά από τον δασικό τομέα.
Εξήγησε, δε, ότι το κύριο μέλημα είναι να υπάρξουν ολοκληρωμένες και επικαιροποιημένες διαχειριστικές μελέτες για όλα τα δάση και –μεταξύ άλλων– να καταστεί δυνατή η απόληψη της βιομάζας και η υπό προϋποθέσεις εμπορική αξιοποίησή της.
Για την επίτευξη αυτών των στόχων θα λειτουργήσει ένα σύστημα συλλογής της βιομάζας από τα δάση (όχι από τα καμένα), με διαχειριστές τους δασικούς συνεταιρισμούς σε συνεργασία με επιχειρήσεις βιομάζας, πιστοποίησης και επιδότησής της, ανάλογα με τον τύπο της ξυλείας, την τελική χρήση και τον βαθμό δυσκολίας απόληψης, όπως η κλίση δάσους ή η δυνατότητα πρόσβασης.
Σύμφωνα με τις πρώτες εκτιμήσεις του υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, τα έσοδα από την εμπορία ρύπων των δικαιωμάτων από τα δάση με τα σημερινά δεδομένα μπορούν να φέρουν σε διάστημα 20 χρόνων πόρους της τάξης των 2 δισεκατομμυρίων ευρώ.
Ιδιωτικοποιούμε λοιπόν τα δάση; Ή τα διαχειριζόμαστε με αποτελεσματικότητα και διαφανή τρόπο ώστε να τα προστατεύουμε και να τα αξιοποιούμε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο;
Καλύπτοντας Κενό Δεκαετιών
Η πρόταση του ΥΠΕΝ έρχεται να καλύψει ένα μεγάλο κενό σχετικά με το δασικό μας οικοσύστημα, το οποίο αποτελείται από 7.621.423 εκτάρια, αλλά μόνο το 49% αυτού τελεί υπό παραγωγική διαχείριση. Με βάση τη χαρτογράφηση του δασικού μας πλούτου, καθώς και των προβλημάτων που υπάρχουν ως προς την προστασία και την αξιοποίησή του, επισημαίνεται ότι:
- Εδώ και τρεις δεκαετίες ο δασικός τομέας υποχρηματοδοτείται.
- Μεγάλο μέρος των δασικών οικοσυστημάτων (>50%) είναι χωρίς διαχείριση ή με διαχείριση χαμηλής παραγωγής δασικών προϊόντων.
- Η χώρα έχει μεγάλη δασοκάλυψη και μια μικρή βιομηχανία ξύλου (με ετήσιο τζίρο 200 εκατομμύρια ευρώ) που εισάγει μεγάλο μέρος της ξυλείας της.
- Η δασική υπηρεσία είναι γερασμένη (μέση ηλικία άνω των 50), με μειωμένο προσωπικό όλων των βαθμίδων, χωρίς σύγχρονα μέσα και ψηφιακά εργαλεία.
- Η διαχείριση των δασών γίνεται από φορείς υψηλής κοινωνικής προσφοράς αλλά με μικρές παραγωγικές δυνατότητες και περιορισμένο εξοπλισμό (δασικοί συνεταιρισμοί).
- Υπάρχει αξιόλογη μη νόμιμη απόληψη της βιομάζας (λαθροϋλοτομία).
Τα Βασικά Σημεία της Πρότασης
Η πρόταση για την ολοκληρωμένη διαχείριση των δασικών οικοσυστημάτων, η οποία αναμένεται να νομοθετηθεί περί τα τέλη του έτους, προβλέπει ακόμη:
- Δημιουργία ψηφιακής πλατφόρμας, μέσω της οποίας θα παρακολουθούνται και θα υλοποιούνται οι διαχειριστικές μελέτες, καθώς και οι άλλες εργασίες της δασικής υπηρεσίας.
- Υλοποίηση συστήματος δημιουργίας Carbon Credits από τη διαχείριση του δάσους και την απόληψη της δασικής βιομάζας.
- Ομαδοποίηση δασικών οικοσυστημάτων με υψηλή και χαμηλή παραγωγική ικανότητα («αδελφοποίηση» δασών Βορρά-Νότου)
- Υποχρεωτικά μέτρα αντιπυρικής προστασίας (μαζί με τη διαχειριστική μελέτη θα εφαρμόζεται και αντίστοιχη αντιπυρική μελέτη).
- Συστηματική παρακολούθηση και έλεγχο από τις δασικές υπηρεσίες και ανεξάρτητους φορείς πιστοποίησης.
- Θέσπιση αντισταθμιστικού οφέλους (με τη μορφή εκπτώσεων στους λογαριασμούς ηλεκτρικού ρεύματος) σε όλα τα νοικοκυριά ορεινών/μειονεκτικών περιοχών.
Διαβάστε επίσης στην αθηΝΕΑ:
Jorge Mario Bergoglio | Ένας «Πράσινος» Πάπας
Τα Δέντρα Σώζουν τις Πόλεις. Το Παράδειγμα της Σιγκαπούρης
Δασικές Πυρκαγιές | Η Επόμενη Μέρα
