O κόσμος μας καθημερινά αιμορραγεί. Και οι άνθρωποι καθημερινά εκλιπαρούμε για αίμα. Εκείνο που σώζει.
Το φετινό σύνθημα της Παγκόσμιας Ημέρας Αιμοδοσίας, στις 14 Ιουνίου, ήταν «Δώστε αίμα, δώστε ελπίδα: ΜΑΖΙ σώζουμε ζωές». Γιατί η εθελοντική αιμοδοσία είναι η ύψιστη μορφή συλλογικής δράσης και αλληλεγγύης που σώζει ανθρώπους μεμονωμένα – τον καθένα από εμάς.
Ως οιονεί αιτούντες και εκλιπαρούντες, όλοι μας, δεν μπορεί παρά να νιώθουμε ευγνωμοσύνη σε όλους τους εθελοντές που τιμά αυτή η μέρα, αλλά και τυχεροί ως παιδιά των αιώνων, εκείνων που προηγήθηκαν, όπου με μικρά μεν, αλλά πολύτιμα βήματα, με ατυχείς περισσότερο, αλλά και ελπιδοφόρους πειραματισμούς στην επιστήμη φτάσαμε ως εδώ.
Για να μπορούμε μια φορά τον χρόνο να γιορτάζουμε «το αίμα που σώζει», αφιερώνοντάς τη στη γενέθλια ημέρα του Βιεννέζου γιατρού Karl Landsteiner, εκείνου που πρώτος ταξινόμησε το αίμα στις πλέον γνωστές ομάδες Α, Β, και Ο και έδειξε ότι μια επιτυχημένη μετάγγιση θα πρέπει να είναι συμβατή βάσει αυτής της ταξινόμησης – ανακάλυψη για την οποία θα του απονεμηθεί το 1930 το Νόμπελ.
Και εικάζουμε πως ο ίδιος, εκτός από τους σύγχρονούς του επιστήμονες, με τους οποίους δούλεψε μαζί και από τους οποίους εμπνεύστηκε, ίσως μνημόνευε και τον δικό μας Ιπποκράτη, τον Άραβα πρωτοπόρο της ιατρικής Ibn Al-Nafis του 13ου αιώνα, αλλά και τον Άγγλο γιατρό William Harvey, που τεκμηρίωσε επιστημονικά τον 17ο αιώνα το κυκλοφορικό μας σύστημα. Τα μικρά, πολύτιμα, μεταξύ πολλών άλλων, βήματα που προηγήθηκαν.
Ο εβραϊκής καταγωγής Landsteiner, μετά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, θα βρει καταφύγιο στην Αμερική, εκείνος και η επιστήμη μαζί, καθώς στη χώρα του ο αντισημιτισμός αυξανόταν ολοένα και περισσότερο, αλλά και γιατί η κοινή λογική και η έρευνα δέχονταν ολομέτωπη επίθεση. Η φιλόξενη εκείνη την εποχή Αμερική ευνοούσε την έρευνα, ενώ οι επιστήμονες είχαν, εκτός των άλλων, καλύτερη οικονομική στήριξη.
Η έρευνα, το πεδίο της ελεύθερης σκέψης, αυτή που μνημονεύουμε και ευγνωμονούμε, διανύει τους αιώνες, όπως φαίνεται και στα δύο αυτά παραδείγματα, με σλάλομ, με βήματα προς τα μπροστά αλλά και πισωγυρίσματα.
Στην ίδια χώρα, στην Αμερική, λίγες δεκαετίες αργότερα, ένας άλλος επιστήμονας θα κάνει μια επίσης μεγάλη ανακάλυψη. Ήταν ο Charles Drew, ο πρώτος Αφροαμερικανός που απέκτησε διδακτορικό στις ιατρικές επιστήμες, και μάλιστα από το Πανεπιστήμιο Κολούμπια. Η αλήθεια είναι πως αρχικά σπούδασε στον Καναδά – για τη δική του μειονότητα η Αμερική εκείνης της εποχής δεν ήταν το ίδιο… επικεικής.
Ήταν εκείνος που ανακάλυψε την τράπεζα αίματος. Σε μια εποχή που οι «εκλιπαρούντες» για αίμα ήταν χιλιάδες, στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, χάρη σε αυτή την ανακάλυψη θα σωθούν πολλοί. Οργάνωσε την τράπεζα αίματος της Μεγάλης Βρετανίας και κατάφερε να συλλέξει αίμα από 15.000 ανθρώπους για τους Βρετανούς στρατιώτες.
Ο Drew έγινε και ο πρώτος διευθυντής της αμερικανικής τράπεζας αίματος, δημιουργώντας σταθμούς δωρητών αίματος για τις ένοπλες δυνάμεις. Όταν αποφασίστηκε, όμως, ότι το αίμα των Αφροαμερικανών θα διαχωριζόταν από των υπολοίπων και θα μεταγγιζόταν μόνο σε Αφροαμερικανούς, ο Drew αρνήθηκε να ακολουθήσει τον φυλετικό διαχωρισμό και παραιτήθηκε.
Η έρευνα, το πεδίο της ελεύθερης σκέψης, αυτή που μνημονεύουμε και ευγνωμονούμε, διανύει τους αιώνες, όπως φαίνεται και στα δύο αυτά παραδείγματα, με σλάλομ, με βήματα προς τα μπροστά αλλά και πισωγυρίσματα.
Σήμερα, το εκτελεστικό διάταγμα «Αποκατάσταση του Χρυσού Κανόνα της Επιστήμης» του Λευκού Οίκου έρχεται να καταστρέψει την επιστημονική ανεξαρτησία, δίνοντας στους πολιτικούς το περιθώριο να τιμωρούν ερευνητές που δεν συμμορφώνονται με τους στόχους της τρέχουσας κυβέρνησης. Σήμερα διανύουμε ένα μεγάλο πισωγύρισμα.
Γι’ αυτό είναι σημαντικό περισσότερο από ποτέ να μην ξεχνάμε πως καθημερινά οι άνθρωποι εκλιπαρούμε για αίμα. Εκείνο που σώζει. Και πως η προσφορά και η αλληλεγγύη είναι οι μόνες που μπορούν να σταθούν αλώβητες σε κάθε πισωγύρισμα.
Διαβάστε επίσης στην αθηΝΕΑ:
Το Αύριο Είναι Τώρα | Εξατομικευμένη Ιατρική
H «Ελευθερία» του Trump Ενάντια στην Ακαδημαϊκή Ελευθερία
Pronatalism, η Επικίνδυνη Αντιμετώπιση της Υπογεννητικότητας
